KORONAWIRUS: Przegląd najważniejszych informacji z Polski i świata (poniedziałek 17 maja 2021 r.)

Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych informacji i opinii z Polski i świata, związanych z pandemią koronawirusa i jej wpływem na gospodarkę w poniedziałek 17 maja 2021 (do 24.00).

#COVID-19 - STATYSTYKA

• Ministerstwo Zdrowia poinformowało w poniedziałek o 1,1 tys. wykrytych zakażeniach koronawirusem i 11 zgonach na Covid-19. Liczba nowych infekcji i zgonów były najniższe od września zeszłego roku. Również odsetek pozytywnych testów był najniższy od dziewięciu miesięcy. Wszystkie parametry potwierdzają wygasanie epidemii.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia, obliczenia własne.

• Tempo wzrostu liczby wykonywanych zastrzyków wyraźnie obniżyło się, po osiągnięciu przez 7-dniową średnią poziomu 300 tys. dawek. Odsetek mieszkańców Polski, którzy otrzymali przynajmniej jedną dawkę szczepionki, przekroczył 30 proc.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia, obliczenia własne.

• Wzrost zakażeń koronawirusem w Singapurze to wynik przede wszystkim pojawienia się w tym kraju wariantu indyjskiego koronawirusa – podało ministerstwo zdrowia tego kraju. Z 17 niepowiązanych ze sobą przypadków zakażeń wykrytych w niedzielę w Singapurze, u 6 wykryto wariant indyjski (Bloomberg);

• Liczba wykrytych przypadków indyjskiego wariantu koronawirusa w Wielkiej Brytanii wzrosła o ponad tysiąc, czyli o 77 proc. w ciągu pięciu dni, ale wstępne dowody wskazują, że szczepionki go powstrzymują - powiedział w poniedziałek minister zdrowia Matt Hancock. Jak poinformował, w Wielkiej Brytanii wykryto dotychczas 2.323 zakażenia wariantem B.1.617, z czego 483 w Bolton i Blackburn w północno-zachodniej Anglii. W obu miastach liczba zakażeń tym wariantem podwoiła się w ciągu tygodnia, rośnie we wszystkich grupach wiekowych i jest on w tam wariantem dominującym. Natomiast w całym kraju jest 86 obszarów samorządu terytorialnego, w których jest pięć lub więcej przypadków B.1.617.

#DZIAŁANIA FISKALNE I MONETARNE

• Czeski rząd przyjął w poniedziałek Narodowy Plan Odbudowy, w ramach którego chce zainwestować ponad 7,8 mld euro. Blisko połowa ma być przeznaczona na infrastrukturę i zieloną transformację. 40 proc. zostanie skierowane na projekty związane z klimatem. Według wicepremiera, ministra przemysłu i handlu Karla Havliczka Narodowy Plan Odbudowy jest strategicznym dokumentem, dzięki któremu Republika Czeska będzie mogła uzyskać 6,7 mld euro w formie unijnych grantów. Uwzględniając narodowe środki, kwota na przyszłe inwestycje ma wynieść łącznie ponad 7,8 mld euro. Plan musi zostać zaakceptowany przez Komisję Europejską i Radę Unii Europejskiej.

#WSKAŹNIKI I DANE

• Inflacja bazowa w kwietniu wyniosła 3,9 proc., wobec 3,9 proc. w marcu - podał NBP;

• Nadwyżka w obrotach towarowych handlu zagranicznego po marcu 2021 r. wyniosła 2,4 mld euro - podał GUS. Udział Niemiec w polskim eksporcie po marcu 2021 roku wyniósł 28,9 proc. wobec 27,8 proc. w okresie styczeń-marzec 2020 roku;

• Indeks aktywności wytwórczej w stanie Nowy Jork (Empire Manufacturing) w maju spadł do +24,3 pkt. z +26,3 pkt. miesiąc wcześniej - podała nowojorska Rezerwa Federalna (Central Bank of New York). Analitycy spodziewali się, że indeks wyniesie +23,9 pkt.;

• Sprzedaż detaliczna w Chinach wzrosła w kwietniu o 17,7 proc. rdr - poinformowało biuro statystyczne w Pekinie. Analitycy spodziewali się wzrostu sprzedaży o 25,0 proc., po wzroście poprzednio o 34,2 proc.;

• Produkcja przemysłowa Chin wzrosła w IV rdr o 9,8 proc. - poinformowało biuro statystyczne. Analitycy prognozowali +10,0 proc., po wzroście poprzednio o 14,1 proc.

#RYNKI

• W poniedziałek główne indeksy na GPW zanotowały jedne z najwyższych wzrostów wśród swoich europejskich odpowiedników i znalazły się na nowych wieloletnich maksimach. Na zamknięciu poniedziałkowej sesji na GPW WIG20 wzrósł o 1,71 proc. poprawiając wyznaczone w ubiegłym tygodniu roczne maksimum do 2.128,49 pkt. Swoje trzyletnie szczyty poprawiły WIG (+1,38 proc. do 63.095,13 pkt.) oraz mWIG40 (+0,86 proc. do 4.617,98 pkt.). Z kolei indeks małych spółek jest na najwyższym poziomie od niemal 14 lat (+0,49 proc. do 20.253,21 pkt);

• Notowania złotego były w poniedziałek stabilne i utrzymują się w pobliżu 2-miesięcznych maksimów wobec dolara i euro. Kurs EUR/PLN zwiększył się o 0,1 proc. do 4,534, a notowania USD/PLN utrzymały się na poziomie 3,733;

• W poniedziałek rentowności krajowych SPW znalazły się na rocznych maksimach, a papiery 10-letnie pokonały poziom 2 proc. Dochodowość obligacji 2-letnich wzrosła 7 pb i wyniosła popołudniu 0,21 proc., obligacji 5-letnich zwiększyła się o 9 pb do 1,41 proc., a obligacji 10-letnich, również po wzroście o 9 pb, wyniosła 1,98 proc.;

• Początek tygodnia na Wall Street przyniósł lekkie spadki głównych indeksów - skala przeceny nie przekroczyła 0,4 proc. Dow Jones Industrial na zamknięciu zniżkował 0,16 proc., S&P 500 na koniec dnia spadł 0,25 proc., a Nasdaq Composite stracił 0,38 proc.;

• Poniedziałek przyniósł niewielkie spadki indeksów na głównych europejskich rynkach - na zamknięciu sesji indeks Euro Stoxx 50 zniżkował o 0,26 proc., niemiecki DAX spadł o 0,13 proc., francuski CAC 40 poszedł w dół o 0,28 proc., a brytyjski FTSE spadł o 0,15 proc.;

• Notowania złota z dostawą w czerwcu wzrosły o 1,6 proc., do 1.867 dol. za uncję. To najwyższe notowania od ponad 3 miesięcy.

#FIRMY I BRANŻE

• Na pełną ocenę będziemy chcieli jeszcze poczekać, bo mijają raptem dwa tygodnie, do końca kwartału jeszcze daleko. Ale na dzisiaj jesteśmy zadowoleni ze sprzedaży w sklepach stacjonarnych. Po każdym lockdownie widać, że przesunięty popyt bardzo mocno odreagowuje, jakkolwiek to nie jedyny powód, dla którego klienci odwiedzają nasze sklepy - powiedział w rozmowie z PAP Biznes prezes CCC Marcin Czyczerski;

• Prezes British Airways Sean Doyle powiedział, że Stany Zjednoczone powinny pojawić się przy następnej aktualizacji na liście państw, z których podróżujący do Wlk. Brytanii nie musza przechodzić kwarantanny. Według prezesa linii świadczy o tym sukces kampanii szczepień w USA, który przyniósł spadek przyrostu nowych zakażeń koronawirusem. Doyle dodał, że spodziewa się, że Wlk. Brytania będzie pierwszym krajem w Europie, które przywróci możliwość podróżowania do USA osobom nie będącym obywatelami USA (Bloomberg);

• Rekordową stratę wynoszącą 815 milionów euro zanotowały w minionym roku finansowym irlandzkie niskokosztowe linie lotnicze Ryanair. Ale zdaniem ich prezesa Mchaela O'Leary'ego odbicie na rynku lotniczym już się zaczęło. Jak poinformowała w poniedziałek firma, w ubiegłym roku finansowym, czyli do marca 2021 roku, przewiozła 27,5 mln pasażerów, podczas gdy rok wcześniej było to 149 milionów. Ryanair oświadczył, że w obecnej sytuacji w związku z pandemią Covid-19 nie jest możliwe prognozowanie dokładnych wyników finansowych, ale jeśli szczepienia będą prowadzone zgodnie z harmonogramami, to "ostrożnie uważa, że prawdopodobny wynik za rok finansowy 2022 jest obecnie blisko progu rentowności";

• Sanofi podało, że opracowywana wraz GlaxoSmithKline szczepionka na koronawirusa wywołała wśród ochotników reakcję immunologiczną podobną do wywołanej faktycznym zakażeniem koronawirusem. Informacja spółki pochodzi z powtórzonej II fazy testów leku. W grudniu Sanofi poinformowało, że w wyniki testów szczepionki wśród osób starszych były niezadowalające i musiały zostać powtórzone. Spółka podała, że obecne wyniki przybliżają lek do bycia dopuszczonym na rynek jeszcze w tym roku (Bloomberg);

• Naukowcy z Menzies Health Insititute Queensland będącego częścią Griffith Univeristy podali, że opracowany przez nich lek na koronawirusa skutecznie uniemożliwia namnażanie się koronawirusa atakując jego genom. Podczas badań przeprowadzonych na myszach lek zmniejszał obecność koronawirusa w płucach gryzoni o 99,9 proc. Według naukowców, ich lek powinien być skuteczny także u ludzi oraz działać także przeciwko nowszym wariantom wirusa (Financial Times).

#OPINIE I ANALIZY

• Wydatki budżetu państwa i samorządów na sfinansowanie podniesienia kwoty wolnej od podatku sięgną około 22 mld zł, a wraz z innymi kosztami związanymi z realizacją programu Polskiego Ładu to 40-60 mld zł, czyli około 2 proc. PKB - powiedział premier Mateusz Morawiecki podczas poniedziałkowej sesji Q&A na Facebooku;

• Rozwiązania podatkowe, zaproponowane w Polskim Ładzie, spowodują, że wpływy do budżetu z tytułu podatku PIT spadną o ok. 20-22 mld zł - wynika z wypowiedzi dyrektora departamentu polityki makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów Marka Skawińskiego. Łączny koszt planowanych zmian podatkowych dla budżetu ma wynieść 5-7 mld zł;

• Impuls fiskalny dla nominalnego PKB wynikający z Polskiego Ładu może wynieść ok. 0,5 pkt. proc. - oceniają ekonomiści Citi Handlowego. Ich zdaniem, dostosowanie w nominalnym PKB nastąpi głównie poprzez wzrost cen, a nie tylko przez wzrost realnego PKB, co stanowi dodatkowe ryzyko dla prognoz inflacji;

• Propozycje zawarte w Nowym Ładzie mogą utrwalić proinflacyjną strukturę wzrostu PKB w Polsce - oceniają ekonomiści ING Banku Śląskiego. Program wygeneruje duży impuls popytowy, ale będzie miał negatywny wpływ na skłonność do inwestowania;

• Rozwiązania zaproponowane w Polskim Ładzie mają charakter redystrybucyjny i będą oddziaływały w kierunku wzrostu konsumpcji, stanowi to ryzyko w górę dla prognoz PKB - oceniają ekonomiści Credit Agricole. Dodają jednak, że propozycje mają charakter ogólnikowy i obecnie trudno ocenić, jaki będzie ostatecznie kształt ustaw wprowadzających program w życie;

• Przy kolejnych odczytach inflacji raczej możemy oczekiwać zaskoczeń in plus. To wynika z kilku czynników – po pierwsze globalnie cały czas obserwujemy zaskoczenia spowodowane m.in. mocnymi wzrostami cen surowców. Dodatkowo, inflacja u nas jest trochę +na sterydach+ – mamy wewnętrzną presję inflacyjną, która jest spowodowana głównie tym, że już przed pandemią było widać oznaki podwyższonej inflacji. Wynika to z tego, że przez ostatnie lata była prowadzona polityka istotnej stymulacji makroekonomicznej, głównie fiskalnej. Jeszcze przed pandemią doprowadziło to do znaczącego zacieśniania na rynku pracy. Potem przyszła recesja i również mieliśmy bardzo agresywną odpowiedź policy mix w Polsce - ocenił w rozmowie z PAP Biznes Mikołaj Raczyński, dyrektor działu zarządzania funduszami w Noble Funds TFI;

• Słabe wskaźniki nastrojów konsumenckich to bardzo silny argument, by nie podnosić stóp procentowych - napisał w poniedziałkowym artykule dla Radia Maryja członek RPP Eryk Łon. Jego zdaniem, polityka pieniężna powinna oddziaływać w kierunku jak najniższego poziomu rentowności obligacji skarbowych;

• Już w czerwcu możliwa jest podwyżka stóp procentowych przez Narodowy Bank Węgier - powiedział w poniedziałek wiceprezes banku Barnabas Virag. "To będzie proces oparty o dane, w kilku krokach (...) możliwość podwyżki stopy referencyjnej jest warta rozważenia już w czerwcu. (...) Nie możemy nie doceniać ryzyka trwałego wzrostu inflacji, będziemy aktywnie reagować na ryzyko inflacyjne" - powiedział Virag;

• W apelu opublikowanym w poniedziałek w dzienniku „Le Parisien” 15 merów francuskich miast zaapelowało o otwarcie dyskotek i klubów nocnych od ostatniego dnia czerwca, argumentując, że ich dalsze zamknięcie jest nie tylko dramatem dla branży, ale również „dla Francuzów i ich chęci do zabawy”. Włodarze miast i kurortów opowiadają się za tym, aby przyspieszyć szczepienia na Covid-19, a także wprowadzić paszport sanitarny lub wprowadzić obowiązek okazywania wyników testu PCR. Dyskoteki i inne lokalne rozrywkowe, w tym kluby nocne, pozostają we Francji zamknięte z powodu pandemii koronawirusa od wiosny 2020 roku. Ponad 300 dyskotek ogłosiło upadłość – poinformował przewodniczący krajowego związku dyskotek Patrick Malvaes;

• Europejska Agencja Leków (EMA) zarekomendowała wydłużenie czasu przechowywania szczepionki Pfizer BioNTech w temperaturze chłodzenia zwykłej lodówki z 5 dni do miesiąca (Bloomberg).

#POLITYKA

• Liczba zakażeń Covid-19 w kilku krajach związkowych spada, co jest równoznaczne z możliwością poluzowania zasad lockdownu. W Berlinie ogródki piwne mogą być otwarte od czwartku, kawiarnie od piątku. Od środy możliwe będzie w Berlinie organizowanie imprez kulturalnych do 250 osób pod gołym niebem. Wrócą rejsy statkami wycieczkowymi i wycieczki po mieście pod warunkiem przestrzegania zasad higieny. Hotele i inne obiekty noclegowe pozostają jednak zamknięte. Muzea, wystawy, miejsca pamięci mogą być również ponownie otwarte. Szlezwik-Holsztyn od poniedziałku przyjmuje turystów. Hotele zostały ponownie otwarte, łodzie wycieczkowe, mogą zabierać gości na pokład. Dyrektor generalny stowarzyszenia hoteli i restauracji (Dehoga), Ingrid Hartges, wezwała inne kraje do wzięcia przykładu z północnego kraju związkowego;

• W Czechach w poniedziałek uruchomiono ogródki i tarasy restauracyjne. Restauracje są zamknięte od 18 grudnia 2020 r.;

• Najbardziej znaczące jak do tej pory w tym roku poluzowanie restrykcji przeciwepidemicznych zaczęło się w poniedziałek w Anglii, Walii i na większości obszarów Szkocji. W Anglii podniesione zostały maksymalne limity osób, które mogą się spotykać - do sześciu osób lub dwóch gospodarstw domowych w przypadku pomieszczeń zamkniętych oraz w grupach do 30 osób na zewnątrz. Dozwolone są wizyty domowe wraz z pozostawaniem na noc. Ponadto zmieniono wytyczne dotyczące dystansu społecznego - kontakty z bliskimi, jak np. uściski, są kwestią osobistego wyboru. Wszystkie puby, bary i restauracje mogą obsługiwać klientów w lokalach, a nie jak było to tej pory tylko na świeżym powietrzu na zewnątrz. Otwarte zostały muzea, kina, place zabaw dla dzieci, teatry, sale koncertowe i stadiony sportowe, a w imprezach kulturalnych, rozrywkowych czy sportowych może brać udział publiczność, choć z limitami. Wznowić działalność mogą wszystkie hotele i inne miejsca noclegowe. Ponadto mieszkańcy Anglii, Szkocji i Walii mogą wyjeżdżać zagranicę bez konkretnego, uzasadnionego powodu, choć ta możliwość jest ograniczona na razie do 12 państw i terytoriów z tzw. zielonej listy;

• Stan Nowy Jork nie będzie już wymagał od osób w pełni zaszczepionych przeciwko Covid-19 noszenia masek w wielu miejscach publicznych - powiedział w poniedziałek gubernator stanu Nowy Jork Andrew Cuomo. Maski będą nadal wymagane w transporcie publicznym, w szkołach, domach opieki i w niektórych innych miejscach komunalnych, nawet wśród zaszczepionych - zastrzegł gubernator. Cuomo dodał również, że prywatne firmy mogą nadal nakładać własne zasady dotyczące noszenia masek na klientów i innych gości. 7 listopada powróci Maraton Nowojorski. Na razie będzie w nim mogła wziąć udział ograniczona liczba do 33 tys. biegaczy, ale limit ten może się zmienić w najbliższych miesiącach, jeśli sytuacja będzie się poprawiać;

• Prezydent USA Joe Biden zapowiedział wyeksportowanie kolejnych 20 mln dawek szczepionki AstraZeneca. Wcześniej zadeklarował, że jego kraj wyśle zagranicę 60 mln dawek tego preparatu. AstraZeneca nie została jeszcze dopuszczona do użytku w USA (Financial Times);

• Laboratorium Butantan Institute, które rozlewa w Brazylii chińską szczepionkę Coronavac firmy Sinovac, wstrzymało produkcję, po tym, jak Chiny opóźniły wysyłkę kluczowych składników preparatu. Chińską szczepionką wykonuje się w Brazylii 70 proc. zastrzyków. Według niektórych urzędników - np. João Dorii, gubernatora São Paulo - opóźnienia w dostawach są celowym działaniem strony chińskiej, w odwecie za lekceważące wypowiedzi prezydenta Jaira Bolsonaro o Chinach (Financial Times);

• Chiny w pełni rozumieją i popierają apele państw rozwijających się o wyłączenie szczepionek przeciwko Covid-19 z ochrony praw własności intelektualnej – oświadczył w poniedziałek rzecznik chińskiego MSZ Zhao Lijian na rutynowym briefingu w Pekinie. Indie i RPA od wielu miesięcy proponowały odstąpienie od zasad Światowej Organizacji Handlu (WTO) i zawieszenie praw własności intelektualnej firm farmaceutycznych do szczepionek przeciw Covid-19. Według zwolenników zawieszenie ochrony patentowej umożliwiłoby produkcję preparatów przeciwko Covid-19 w krajach ubogich, gdzie obecnie dostęp do nich jest mocno ograniczony. Największą przeciwniczką pomysłu okazała się kanclerz Niemiec Angela Merkel, która uważa, że zawieszenie patentów na szczepionki to zły pomysł, gdyż mogą to wykorzystać Chiny, przejmując wiedzę i technologię produkcji nowoczesnych preparatów przeciw Covid-19;

• Niecałe 10 tygodni przed rozpoczęciem Igrzysk Olimpijskich w Tokio 83 proc. Japończyków opowiada się za odwołaniem lub ponownym przełożeniem tej imprezy w związku z pandemią – to opublikowane w poniedziałek wyniki najnowszego sondażu dziennika „Asahi Shimbun”. Japonia mierzy się obecnie z czwartą falą pandemii Covid-19, która w niektórych miejscach przeciążyła służbę zdrowia. Rząd rozszerzył w ubiegłym tygodniu stan wyjątkowy na kolejne obszary kraju;

• Saudyjczycy, którzy zaszczepili się przeciwko Covid-19 mogą od poniedziałku wyjeżdżać za granicę. Arabia Saudyjska zamknęła swoje granice w marcu 2020 r. Zakaz wjazdu i wyjazdu z Arabii Saudyjskiej został wprowadzony z myślą o powstrzymaniu rozprzestrzeniania się koronawirusa i jego wariantów w tym kraju i pokrzyżował plany powrotu do domu między innymi młodym Saudyjczykom studiującym za granicą. Do tej pory co najmniej jedną dawkę szczepionki przyjęło prawie 11,5 mln mieszkańców królestwa. Tym osobom władze zezwoliły na podróże zagraniczne, a wkrótce dołączą do nich ozdrowieńcy oraz osoby poniżej 18. roku życia, które posiadają ubezpieczenie podróżne. (PAP Biznes)

tj/ luk/