Czym jest split akcji i jaki ma wpływ na ich kurs?

Czasami się zastanawiam czy oby na pewno inwestorzy zdają sobie sprawę z tego czym jest w rzeczywistości split akcji. Ten krótki artykuł ma na celu przybliżenie tego problemu w sposób zarówno teoretyczny jak również praktyczny. Zdecydowałem, że na początku przytoczę autentyczną historię, która mi się przydarzyła. Otóż jakiś czas temu byłem w biurze maklerskim załatwić pewna sprawę. Stałem w kolejce gdyż wszystkie stanowiska były zajęte (w końcu jest hossa) i nagle otwierają się drzwi i wpada do biura kobieta około pięćdziesiątki. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie stan, w którym się znajdowała. Twarz cała czerwona z oczu płynęły łzy. Kobieta krzyczała: "Boże! Ludzie, co się stało z moimi akcjami Fona, które wczoraj kupiłam!? Aaaa!" Szybko wyszedł do niej ktoś z obsługi biura z pytaniem, co się stało. Kobieta tłumaczyła iż ktoś poradził jej, żeby kupić dzień wcześniej akcje Fona po około 90 groszy gwarantując, że na tym bardzo dobrze zarobi. Kolejnego dnia kurs tej spółki wynosił około 60 groszy, a ona przerażona przybiegła do biura maklerskiego. Minęło kilka minut zanim pracownik biura wytłumaczył kobiecie, że akcje spółki przeszły split i w rzeczywistości zarobiła ponieważ po skorygowaniu kurs wzrósł o ponad 100%. Jeszcze nigdy w życiu nie widziałem, żeby człowiekowi tak szybko zmienił wyraz twarzy. Kobieta zapytała czy może sprzedać te akcje i chyba tego dokonała. Kamień jej z serca spadł i chyba po takim ciężkim doznaniu mimo zysków na zawsze pożegnała się z giełdą. Inną historię dotyczącą splitów akcji słyszałem na pewnym wykładzie na temat początków Warszawskiej giełdy. Wykładowca opowiadał o rozgrzanym rynku lat 1993-1994, kiedy to indeksy pięły się w górę w zastraszającym tempie. Ludzie nie mieli zielonego pojęcia o akcjach i jakichkolwiek zasadach inwestowania. Z gospodarki płynęły tylko dobre informacje, aż w końcu około 1993 roku padła na rynek wiadomość iż spółka Mostostal-Export przeprowadzi split akcji. Inwestorzy oczywiście nie mieli pojęcia co to oznacza, ale mimo to uznali, że to dobra wiadomość. Kurs akcji zaczął się piąć w górę. W dniu dokonania splitu kurs również wzrósł. Teraz przejdźmy do właściwego tematu. Nie mam pojęcia skąd wśród inwestorów wzięło się przeświadczenie, że split akcji sprzyja wzrostowi ich kursu. Kilkakrotnie w komentarzach mojego bloga pojawiały się stwierdzenia czytelników w rodzaju "Spółka XXX ma zamiar dokonać splitu akcji, trzeba ją szybko kupować" albo "Chodzą słuch, że na akcjach spółki YYY dojdzie do splitu, będzie niezły odpał". Dzisiaj chcę się rozprawić z tym mitem i mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu split akcji nie będzie miał dla Ciebie żadnych tajemnic. Czym jest więc split akcji? Najprostsza definicja jaka mi przychodzi do głowy to: Podział akcji w celu zwiększenia ich płynności na giełdzie. W celu lepszego przyswojenia tego problemu przedstawię przykład. Załóżmy że istnieje spółka giełdowa XYZ, której cena akcji wynosi 100 zł. Spółka ma wszystkich akcji 1 000 000 sztuk. W związku z tym łatwo można obliczyć iż kapitalizacja spółki (jej wartość rynkowa) wynosi: 1 000 000 * 100 zł = 100 000 000 zł Zarząd spółki postanawia dokonać splitu akcji w stosunku 2:1. Przez to działanie postanawia wymienić każdą obecna akcję, wartą 100 zł, na dwie akcje po 50 zł. Ostatecznie cena akcji wynosi 50 zł a całkowita ich liczba 2 000 000 sztuk. Przeprowadzając analogiczną kalkulację do poprzedniej: 2 000 000 * 50 zł = 100 000 000 zł Sytuacja się w ogóle nie zmienia bo cały czas wartość firmy wynosi 100 000 000 zł. Oczywiście zarząd spółki może dowolnie dzielić akcje pod warunkiem że odpowiednio zmniejszy ich wartość nominalną. Mogą to być proporcje 10:1 czy też 100:1. Stwierdzenie, że split akcji może mieć wpływ na wzrost wartości jest tożsame z twierdzeniem że pokrojenie bochenka chleba może mieć wpływ na wzrost jego wartości. Jeżeli mamy całe pieczywo i pokroimy je na dziesięć części to wartość bochenka nie rośnie ponieważ w rzeczywistości chleba nie przybyło. Mamy tylko jeden bochenek chleba pokrojony na 10 części. Podobnie jest z akcjami. Jedna akcja po cenie 100 zł jest tyle samo warta co 10 akcji tej samej spółki z ceną 10 zł po splicie jeden do dziesięciu. W związku z tym można dojść do wniosku że split akcji jest operacją czysto psychologiczną która ma za zadanie zwiększyć płynność akcji spółki i ułatwić handel dla inwestorów indywidualnych. Dlaczego więc w wypadku niektórych spółek po splicie akcji kurs idzie do góry? Jedną z przyczyn takich zdarzeń jest to, że informacje o splitach są podawane do wiadomości wraz z innymi pozytywnymi informacjami jak zawarcie znaczącej umowy, dobre wyniki bądź jakieś przejęcie. To właśnie te wydarzenia mają rzeczywisty wpływ na wzrosty. Oczywiście przez to powstała grupa inwestorów (najczęściej początkujących) którzy z powodu braku wiedzy myślą iż split akcji jest pozytywna wiadomością. Drugą przyczyną jest również to, że mniejsza cena akcji przyciąga inwestorów indywidualnych,którzy nie wiedzieć czemu wciąż uważają, że cena akcji ma wpływ na jej rzeczywistą wartość. Taki inwestor czuje się dowartościowany, że zamiast 100 akcji kupił 1000 po nowej cenie. Ogólnie rzecz biorąc najczęstszym efektem splitu akcji jest zwiększenie zainteresowania walorami spółki przez inwestorów indywidualnych. Co de facto powoduje większą zmienność akcji i często spekulacyjny wzrost. Trzecim ostatnim czynnikiem, który moim zdaniem może mieć wpływ na wzrost kursów akcji po splicie jest uczucie, że akcje są bardzo tanie. Inwestorzy widząc niską cenę akcji i niewiedząc o tym, że był split kupują szybko akcje twierdząc, że taka okazja się więcej nie pojawi. W Stanach Zjednoczonych często dochodzi do splitów 3:2 albo 5:3 akcji, co powoduje wprowadzenie w błąd inwestorów i kursy rosną. W wypadku naszego rynku najczęściej jednak mamy do czynienia z dynamicznymi wzrostami akcji po splitach powiedziałbym nieco egzotycznych spółek. Przykładem może być wspomniany Fon spółka bez działalności ani nawet własnej siedziby opierająca swoje istnienie tylko na obietnicach. Drugim przykładem chyba najdziwniejszym był split akcji spółki PC Guard, po którym jedna akcja kosztowała 1 grosza. Czasami wydaje mi się, że takie rzeczy to są chyba możliwe tylko na naszym rynku. Podsumowując wiemy już czym jest split akcji. Jest to operacja neutralna i nie ma żadnego wpływu na kurs akcji. Sama z siebie nie może podnieść wartości spółki. Jeżeli tak jednak jest to kurs rośnie tylko i wyłącznie z powodu braku wiedzy inwestorów bądź rozpędu bańki spekulacyjnej (przykład Fona i PC Guarda). Na zakończenie przedstawię jednak inne spojrzenie na problem splitu. Otóż Warren Buffett największy inwestor XX wieku nigdy w życiu nie dokonał splitu akcji spółek, które pozsiada (jeżeli zależało to tylko od niego). Obecnie ceny za jedną akcje niektórych z jego spółek oscylują w okolicach kilkudziesięciu tysięcy dolarów za akcję. Wiesz jak to uzasadnia? Cytuję jego własne słowa: "Nie chcę aby ulica kupowała moje akcje". Wydaje mi się, że trudno było by przeciętnemu inwestorowi indywidualnemu kupić akcję spółki, której cena wynosi 20 tysięcy USD. Poza tym, co to za frajda mieć tylko jedna akcję. Właśnie dzięki temu działaniu Warren Buffett broni swoje spółki przed inwestorami indywidualnymi, którzy najczęściej spekulują, a nie inwestują długoterminowo. Wtedy notowania spółki są bardziej stabilne, a inwestorzy upatrują w spółce długoterminowej wartości. Z założenia instytucje finansowe i fundusze są inwestorami bardziej cierpliwymi i długoterminowymi. Zanim zainwestują w spółkę analizują ją pod względem fundamentalnym, tam upatrując jej wartości. Takich właśnie inwestorów Pan Buffett pożąda w swoich spółkach, a nie przestraszonej drobnicy, która przy większym podmuchu korekty szybko sprzedaje ze swojego portfela. Mam podobne zdanie na ten temat i uważam, że każda spółka, która traktuje poważnie swoją przyszłość i myśli o długoterminowym wzroście, powinna unikać splitów. Dlatego właśnie dla mnie, wbrew opinii większości, split akcji jakiejś spółki jest sygnałem, iż jest ona nastawiona na spekulacyjny akcjonariat i szybki wzrost wartości. To się natomiast wiąże ze wzrostem ryzyka inwestycji. Pozdrawiam i życzę dużych zysków, Paweł Biedrzycki