Objęcie hossy i objęcie bessy
- świece japońskie zapowiadające zwrot na rynku
W amerykańskiej terminologii formacje, które tutaj zaprezentuję nazywają się odpowiednio: Bull Market Reversal Day oraz Bear Market Reversal Day. Są to struktury
świec japońskich, zapowiadające z bardzo dużym prawdopodobieństwem zwrot na rynku. Siła tych formacji w dużej mierze bierze się ze zjawiska
hook trade, które opisałem w poprzednim artykule. Formacje
świec japońskich –
objęcie hossy oraz
objęcie bessy to w rzeczywistości nic innego jak
hook trade okrywający swoim korpusem świecę z sesji go poprzedzającej.
Objęcie hossy oraz bessy są silnymi formacjami zwrotnymi, które występują stosunkowo rzadko na rynku, więc w żadnym wypadku nie można ich ignorować zwłaszcza po długich ruchach spadkowych lub wzrostowych. Rzadkość formacji wynika z założenia, że do jej realizacji niezbędne jest wystąpienie hook trade, które jak wiemy występuje niezbyt często. Przyjrzyjmy się teraz na czym polegają formacje, którym mamy zamiar się dzisiaj bliżej przyjrzeć.
Formacja objęcia hossy (Bull market reversal day)
Formacja objęcia hossy (Bull market reversal day)
W teorii formacja objęcia hossy wygląda w prezentowany powyżej sposób. Do jej realizacji niezbędna jest luka bessy (w dół) na otwarciu dnia, po czym realizowany jest hook i do końca dnia na rynku panują wzrosty. Oczywiście kolor świecy poprzedzającej świecę tworzącą objęcie jest nieistotny może być zarówno czarny jak i biały (tutaj dla przykładu jest czarny). Tylko świeca obejmująca musi być koniecznie koloru białego.
Uwaga: W teorii jest przyjęte, że objecie hossy ma miejsce tylko wtedy, gdy zamknięcie świecy obejmującej występuje powyżej maksimum z poprzedniej sesji. Z mojego doświadczenia wynika, że w praktyce nie zawsze tak musi się stać. Najważniejsze jest, aby zamknięcie dnia dokonało się powyżej poziomu zamknięcia poprzedniej sesji. Łącząc to z luką bessy na otwarciu jest to czynnik wystarczający do tego, aby nazwać formację objęciem hossy.
Formacja objęcia bessy (Bear market reversal day)
Formacja objęcia bessy (Bear market reversal day)
Oczywiście formacja prezentuje się całkowicie odwrotnie niż objęcie hossy. Do jej realizacji jest niezbędna luka hossy (w górę ) na otwarciu sesji po czym realizacja hook trade i postępująca przecena do końca notowań, przynosząca w efekcie narysowanie dużej czarnej świecy obejmującej notowania z poprzedniego dnia. Oczywiście kolor poprzedzającej objęcie świecy jest nieistotny ( tutaj dla przykładu jest biały).
Uwaga: Podobnie jak w wypadku objęcia hossy tak i tutaj w praktyce nie zawsze rynek zamyka dzień poniżej minimum z poprzedniego dnia. Wystarczającym sygnałem pozwalającym na klasyfikowanie formacji jako objęcie bessy jest zamknięcie dnia poniżej poziomów zamknięcia z poprzedzającej sesji.
Jak już wcześniej wspominałem prezentowane formacje występują niezwykle rzadko na rynku. Dzieje się tak, ponieważ do ich powstania niezbędny jest Hook Trade z zakończeniem dnia poniżej zamknięcia poprzedzającej go sesji. Dlatego właśnie pojawienie się tych formacji zwłaszcza po dłuższym ruchu wzrostowym lub spadkowym może zapowiadać z bardzo dużym prawdopodobieństwem zwrot.
Przyjrzyjmy się teraz kilku przykładom wystąpienia formacji objęcia hossy i bessy na wykresie WIG20.
WIG20: luty-marzec 2007, wykres dzienny
Jak widać na powyższym wykresie pod koniec lutego 2007 po dwutygodniowej fali wzrostów na wykresie dziennym WIG20 rynek narysował formację objęcia bessy (pierwszy czerwony okrąg). W wyniku tych wydarzeń już następnego dnia indeks otworzył się luką bessy po czym rozpoczął większą przecenę.
Po około dwudziestu dniach na indeksie powstała kolejna formacja objęcia, ale tym razem hossy (kolejny czerwony okrąg). Był to oczywiście silny sygnał zwrotny zapowiadający wzrosty na rynku. W wyniku tych wydarzeń rynek kontynuował wzrosty przez następne 2 tygodnie.
WIG20: styczeń-luty 2006, wykres dzienny
Kolejne dwie tym razem książkowe formacje objęcia hossy oraz bessy miały miejsce w styczniu oraz lutym 2006 roku.
Pierwszą z nich, formację objęcia hossy rynek narysował na przełomie grudnia i stycznia (czerwony okrąg). Po jej wystąpieniu indeks szybował w górę przez następne kilka tygodni, do czasu gdy na wykresie nie pojawiła się kolejna formacja objęcia tylko, że tym razem bessy (drugi czerwony okrąg). Od tego momentu rozpoczęła się tygodniowa przecena na rynku.
Oczywiście formacje objęcia hossy oraz bessy mogą również skutecznie zapowiadać zwroty na notowaniach konkretnych spółek giełdowych. Do skuteczności tej formacji niezbędne są jednak odpowiednie obroty na walorze. W wypadku mało płynnych spółek formacje świecowe mogą generować wiele mylnych sygnałów i tak jest również w tym przypadku.
Przyjrzyjmy się teraz kilku przykładom wystąpienia opisywanych formacji na konkretnych spółkach z GPW.
Przykłady formacji objęcia bessy
KGHM: październik-grudzień 2006, wykres dzienny
Stalexport: czerwiec - lipiec 2008, wykres dzienny
Przykłady formacji objęcia hossy
PKN Orlen: marzec – czerwiec 2007, wykres dzienny
PKO BP: marzec-czerwiec 2007, wykres dzienny
Zwracam uwagę, że obydwie formacje objęcia hossy prezentowane powyżej wydarzyły się na tej samej sesji. Zdarzyło się tak ponieważ w tym samym dniu WIG20 również narysowała wspomnianą formację na całym rynku. Patrz wykres WIG20 luty – marzec 2007.
Podsumowanie
Chyba wystarczająco dokładnie zaprezentowałem istotę formacji objęcia hossy i bessy jako istotnych struktur, zapowiadających z dużym prawdopodobieństwem zwrot na notowaniach giełdowych.
Warto wyszukiwać na rynku tego typu zjawisk, ponieważ są one prezentami pozwalającymi z dużym prawdopodobieństwem na osiągnięcie zysków. Kto tego nie robi zabiera sobie możliwość na osiągnięcie stosunkowo łatwych zysków. Tak naprawdę istotą skuteczności tej formacji jest wystąpienie zjawiska hook trade, które my już dobrze znamy.
Na zakończenie zdradzę Ci sekret. Praktycznie wszystkie najskuteczniejsze formacje zwrotne świec japońskich opierają się właśnie na podstawie tego zjawiska. Więcej jednak na ten temat napiszę w kolejnych artykułach.
Pozdrawiam i życzę dużych zysków,
Paweł Biedrzycki
WIG20: luty-marzec 2007, wykres dzienny
Jak widać na powyższym wykresie pod koniec lutego 2007 po dwutygodniowej fali wzrostów na wykresie dziennym WIG20 rynek narysował formację objęcia bessy (pierwszy czerwony okrąg). W wyniku tych wydarzeń już następnego dnia indeks otworzył się luką bessy po czym rozpoczął większą przecenę.
Po około dwudziestu dniach na indeksie powstała kolejna formacja objęcia, ale tym razem hossy (kolejny czerwony okrąg). Był to oczywiście silny sygnał zwrotny zapowiadający wzrosty na rynku. W wyniku tych wydarzeń rynek kontynuował wzrosty przez następne 2 tygodnie.
WIG20: styczeń-luty 2006, wykres dzienny
Kolejne dwie tym razem książkowe formacje objęcia hossy oraz bessy miały miejsce w styczniu oraz lutym 2006 roku.
Pierwszą z nich, formację objęcia hossy rynek narysował na przełomie grudnia i stycznia (czerwony okrąg). Po jej wystąpieniu indeks szybował w górę przez następne kilka tygodni, do czasu gdy na wykresie nie pojawiła się kolejna formacja objęcia tylko, że tym razem bessy (drugi czerwony okrąg). Od tego momentu rozpoczęła się tygodniowa przecena na rynku.
Oczywiście formacje objęcia hossy oraz bessy mogą również skutecznie zapowiadać zwroty na notowaniach konkretnych spółek giełdowych. Do skuteczności tej formacji niezbędne są jednak odpowiednie obroty na walorze. W wypadku mało płynnych spółek formacje świecowe mogą generować wiele mylnych sygnałów i tak jest również w tym przypadku.
Przyjrzyjmy się teraz kilku przykładom wystąpienia opisywanych formacji na konkretnych spółkach z GPW.
KGHM: październik-grudzień 2006, wykres dzienny
Stalexport: czerwiec - lipiec 2008, wykres dzienny
PKN Orlen: marzec – czerwiec 2007, wykres dzienny
PKO BP: marzec-czerwiec 2007, wykres dzienny
Zwracam uwagę, że obydwie formacje objęcia hossy prezentowane powyżej wydarzyły się na tej samej sesji. Zdarzyło się tak ponieważ w tym samym dniu WIG20 również narysowała wspomnianą formację na całym rynku. Patrz wykres WIG20 luty – marzec 2007.