"Dywersyfikacja była i jest mocną stroną Grupy" - relacja z czatu z wiceprezesem zarządu PCC Rokita

W ubiegłym roku Grupa wypracowała porównywalny do 2023 roku wolumen sprzedaży mimo tego, że miniony rok nie należał do łatwych. Siłą był między innymi portfel sprzedaży ale również dywersyfikacja klientów. Kontynuowane były projekty inwestycyjne, zarówno te związane z potencjałem na zmniejszenie energochłonności produkcji jak też zwiększające nasze zdolności produkcyjne.

Zysk EBITDA poszczególnych segmentów, za wyjątkiem segmentu Chloropochodne, był wyższy niż w 2023 roku. Największy wzrost wypracował segment Poliuretany a największy wpływ na wyniki Grupy r/r miały niższe wyniki segmentu Chloropochodne.

Jednocześnie warto też zaznaczyć, że skonsolidowany wynik EBITDA za czwarty kwartał 2024 roku był istotnie wyższy niż wcześniejsze kwartały 2024 roku, a także ostatni kwartał 2023 roku.

W każdym z segmentów były to nieco odmienne czynniki, ale generalnie mogę powiedzieć, że działalności Grupy towarzyszyły wymagające warunki rynkowe i trudna sytuacja geopolityczna. Podaż przewyższała popyt, ceny rynkowe produktów były na niskim poziomie. Sytuacji rynkowej nie sprzyjał import produktów chemicznych spoza Europy. Z drugiej jednak strony pozytywnie na działalność Grupy wpłynęły nasze działania przeciwko nieuczciwym praktykom rynkowym. Skutkowały one wprowadzeniem ceł antydumpingowych na produkty z Chin. To tak w dużym skrócie.

Przede wszystkim postawiliśmy na projekty mające nam zapewnić mniejszą energochłonność. W segmencie Chloropochodne rozbudowywaliśmy instalację elektrolizy membranowej o dwa kolejne elektrolizery najnowszej generacji. Mają wpłynąć na ograniczenie jednostkowego zużycia energii elektrycznej w produkcji ługu sodowego i chloru.

Tu też realizowaliśmy rozbudowę bazy magazynowej kwasu solnego, wpływającą na elastyczność w magazynowaniu wyrobu gotowego. Dodatkowo wzrastają zdolności produkcyjne nowej instalacji do produkcji podchlorynu sodu, uruchomionej w 2024 roku.

Z kolei nowa kotłownia zasilana gazem ziemnym ma wpłynąć na większe bezpieczeństwo dostaw pary technologicznej. To dla nas kluczowe medium niezbędne do produkcji chemicznej a nowe jednostki gazowe pozwalają na elastyczny wybór surowca energetycznego do jej produkcji. Pozwoli nam to zarówno na zmniejszenie zapotrzebowania na uprawnienia CO2 jak i obniżenie kosztów wytwarzania pary technologicznej.

Poza tymi projektami, realizowana jest inwestycja w nowy zakład produkcji alkoksylatów w Brzegu Dolnym. Inwestycję prowadzi spółka PCC BD, w której po 50% udziałów ma PCC Rokita i PCC EXOL.

Jak już wspominałem, największy wpływ miał segment Chloropochodne. Tu odnotowaliśmy niższe wyniki niż w roku 2023, zysk EBITDA był niższy blisko o połowę. Ostatni kwartał 2024 roku był dobry, wzrost zysku EBITDA w stosunku do 4 kwartału 2023 roku wyniósł ponad 40%, ale nie był w stanie zmienić znacząco obrazu całego roku. Co istotne, na wyniki czwartych kwartałów segmentu jak i całej Grupy w obu latach mocno wpłynęły otrzymane rekompensaty dla przedsiębiorstw energochłonnych. Do wyników segmentu przyczyniły się głównie niskie ceny chloroalkaliów, niższe wolumeny sprzedaży sody kaustycznej oraz ceny energii elektrycznej.

Największy wzrost wyników, w porównaniu z rokiem 2023, zanotowaliśmy w segmencie Poliuretany. Zysk EBITDA był tu o ponad połowę wyższy r/r. Poprawa wyników nastąpiła pomimo trudnych warunków rynkowych. Wyzwaniem wciąż była między innymi znacząca przewaga podaży nad popytem. Poziom wolumenów sprzedaży był zbliżony, ale sytuacja różniła się w poszczególnych grupach produktowych. Dobrze radziły sobie poliole poliestrowe, tu nastąpiła poprawa sprzedaży.

Wzrosty odnotowaliśmy również w segmencie Inna działalność chemiczna. Wynik EBITDA wzrósł o 1/4 w stosunku do 2023 roku. W 2024 roku segment wypracował lepsze wyniki przede wszystkim w grupie produktów fosforopochodnych. Wzrosła sprzedaż specjalistycznych produktów w grupach zarówno uniepalniaczy jak i plastyfikatorów.

Tak jak już wspomniałem, prowadzimy inwestycję na instalacji elektrolizy membranowej. Dokładamy dwa kolejne elektrolizery najnowszej generacji. Ta rozbudowa stworzy możliwości większego zmiennego obciążania całej instalacji. W taki sposób szukamy rozwiązań radzenia sobie z wysokimi cenami energii elektrycznej. Na czym to polega? Dociążenie instalacji następuje wówczas, gdy cena energii pochodzącej z OZE jest najniższa. Są sytuacje, gdy może nawet osiągać wartości ujemne. To bezpośrednia konsekwencja zwiększającej się dostępności zielonej energii.

Cła antydumpingowe mają na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom rynkowym. Wymagają one przeprowadzenia bardzo żmudnego, czasochłonnego procesu celem ich udowodnienia.

Zawalczenie o wprowadzenie ceł antydumpingowych na uniepalniacze to było najlepsze, co mogliśmy w ubiegłym roku zrobić dla segmentu Inna działalność chemiczna. Dzięki aktywności naszej i innych europejskich producentów Komisja Europejska nałożyła cła na średnim poziomie około 60% na jeden z produkowanych przez nas uniepalniaczy. Dzięki temu udało nam się częściowo odbudować marże na tym produkcie i poprawić wyniki segmentu Inna działalność chemiczna.

Bardzo mocno przyglądamy się też innym grupom produktowym. Analizujemy, czy i gdzie mogą występować podobne naruszenia, skutkujące zachwianiem uczciwej gry rynkowej.

W kosztach Grupy wydatki na zakup gazu nie mają dużego udziału. W skali roku jest to mniej niż 1%.
Natomiast jak ceny gazu będą na relatywnie korzystnym poziomie, będziemy przełączać się mocniej na nowe kotły gazowe, o których wspominałem kilka pytań temu. To naturalnie zwiększy konsumpcję gazu kosztem innych mediów. Gaz kupujemy na Towarowej Giełdzie Energii, drugim źródłem zaopatrzenia są zakupy od spółek z Grupy Tauron. Obecne rozwiązania są wystarczające wobec potrzeb, ale oczywiście jeśli sytuacja się zmieni, to wznowimy odpowiednie prace analityczne.

Ze względu na duży poziom zakupu jak i sprzedaży w walutach, wahania kursowe walut w dużej mierze się kompensują. W finalnym rozrachunku, umocnienie złotego względem euro/dolara jest dla spółki zdarzeniem o negatywnym wpływie na wynik i odpowiednio osłabienie złotówki pozytywnie wpływa na wynik. Istotność wpływu wynika oczywiście bezpośrednio z wielkości zmian kursów.

W ostatnim czasie najbardziej odczuliśmy import z Azji w Poliuretanach oraz w segmencie Inna działalność chemiczna. W tym drugim udało nam się dojść do porozumienia z innymi europejskimi producentami uniepalniaczy. Złożyliśmy wspólny wniosek do KE o nałożenie ceł na chińskich producentów. Dodam, że zakończony sukcesem. Te działania miały wpływ na poprawę wyników tego segmentu w II połowie 2024 roku. Tak jak wspomniałem, na bieżąco przyglądamy się sytuacji w innych grupach produktowych pod kątem zachwiania równowagi konkurencyjnej.

Liczymy między innymi na to, że po zakończeniu inwestycji w nowoczesne elektrolizery będziemy w stanie jeszcze bardziej wykorzystywać zmienność cen energii pochodzącej z OZE w ciągu doby czy w poszczególnych dniach tygodnia i tak programować produkcję, aby korzystała z tych najtańszych wolumenów.

Temat nowych emisji jest otwarty. Mamy świeżo zatwierdzony prospekt emisji obligacji na łączną kwotę 200 mln zł. To daje spore możliwości. Natomiast potrzeby zaciągania kolejnych zobowiązań będą wynikały z naszego zapotrzebowania oraz z warunków finansowych możliwych do uzyskania z innych źródeł.

Rozumiem, że ma Pan na myśli niższe ceny gazu. Ogólnie ceny mediów energetycznych w Europie, czy to gazu czy energii elektrycznej wciąż utrzymują się na wysokim poziomie. Jest tak pomimo spadków ze szczytów kryzysu energetycznego. Wysoki poziom, o którym mówię, to również odniesienie w porównaniu do cen nośników energii w innych częściach świata. Wysokie ceny powodują natomiast wyższe ceny na wytwarzane produkty oraz zmniejszenie konkurencyjności na rynkach eksportowych poza Europą. To często powoduje równoległy spadek popytu lub generuje import do Europy z tańszych kierunków. Dlatego też niższe ceny gazu, a w naszym przypadku głównie energii elektrycznej, w dużej mierze determinują wynik. Wracając do cen gazu, niższe ceny przyczyniłyby się też do zwiększonego wykorzystania kotła gazowo-wodorowego. Ma to również znaczenie dla uruchamianej przez nas kotłowni gazowej o wydajności 50 t/h.

Wbrew pozorom, szczególnie teraz te dodatkowe elektrolizery są uzasadnione. Rozbudowa podyktowana jest dążeniem do obniżenia kosztów. Mam na myśli zużycie energii elektrycznej.

Kluczem jest zmienne obciążanie instalacji elektrolizy dzięki zwiększonym mocom. Chodzi o dopasowywanie obciążenia instalacji elektrolizy do zmieniających się cen energii. To tzw. modulowanie prowadzenia procesu produkcji. Ceny energii potrafią się istotnie zmienić. Znaczne różnice mogą pojawić się pomiędzy poszczególnymi dniami, a nawet w ciągu jednej doby. Wyjątkowo cena energii elektrycznej może nawet osiągać wartości ujemne. To bezpośrednia konsekwencja dostępności zielonej energii. Modulowanie ma wpłynąć na obniżenie kosztów zużycia energii elektrycznej.

Jak Państwo już wiecie, zarząd spółki zarekomendował a rada nadzorcza pozytywnie zaopiniowała rekomendację dot. podziału zysku PCC Rokita w taki sposób, że mniej więcej połowę zysku spółka przeznaczy na dywidendę. Pozostała część ma pójść na kapitał zapasowy. To daje dywidendę na poziomie 2,92 zł na jedną akcję.

Oczywiście ostateczną decyzję w tej sprawie podejmie Walne Zgromadzenie już niebawem, w dniu 24 kwietnia.

Od ponad 2 lat mierzymy się m.in. z „agresywną” sprzedażą azjatyckich producentów, konkurujących głównie poprzez obniżanie cen. Znaczący wzrost importu polioli polieterowych spoza Europy wynika z globalnych nadwyżek produkcyjnych, w szczególności w Azji.

Od czasu po covidzie mamy też do czynienia ze słabą europejską konsumpcją wewnętrzną.
Popyt w branży poliuretanów to w dużej mierze pochodna kondycji branży budowlanej, a ta po covidowym boomie bardzo osłabła, szczególnie w Europie Zachodniej. Czemu branża budowlana? To tutaj w dużej mierze lokujemy pośrednio lub bezpośrednio nasze poliole. Są potrzebne do pianek izolacyjnych, klejów i uszczelniaczy, a po wybudowaniu nieruchomości do materacy, poduszek i mebli tapicerowanych.
Jest prawdą, że rok 2024 wynikowo był lepszy od 2023, nie mniej jednak, odnosząc się do tych okresów, zarówno lata 2023 jak i 2024 oceniamy jako wymagające.

Pozytywne są dane statystyczne za 3 kwartały 2024 r., pokazują wyraźny wzrost ilości wydanych pozwoleń na budowę domów jednorodzinnych w Polsce w ujęciu rok do roku. Jest to wprawdzie tylko mały wycinek rynku, ale zawsze już coś.

Ług sodowy i soda kaustyczna to chemicznie taka sama substancja, z tym że ług sodowy sprzedawany jest w postaci 50% roztworu a soda kaustyczna w postaci stałej. To oznacza, że aby wytworzyć sodę konieczny jest dodatkowy, energochłonny proces. Z tego wynika, że cena sody potencjalnie musi być wyższa od ceny ługu. Warto jednak wspomnieć, że rynki, na których sprzedajemy oba produkty i konkurujemy, są zupełnie inne. W przypadku ługu jest to rynek lokalny (Polska i kraje ościenne), w przypadku sody mogą być to rynki zamorskie i konkurowanie z dostawcami z całego świata. Stąd, pomimo tego, że są to tożsame produkty, to korelacja cenowa nie jest duża. Są takie okresy, gdy ze względu na koszty frachtu do Ameryki Południowej (mocno zmieniające się w ostatnich latach), łatwiej nam tam konkurować i okresy, kiedy wysoki koszt frachtu potrafi znacząco wpłynąć na cenę sody i utrudnić sprzedaż. W tym samym czasie ceny ługu, który sprzedajemy głównie w naszej części Europy, mogą zachowywać się w zupełnie inny sposób.

Co do zasady poliole specjalistyczne są wyżej marżowe niż masowe. Jednak różnice w marżach zależą od sytuacji rynkowej w danym momencie. Dane historyczne pokazują, że produkty specjalistyczne charakteryzują się mniejszą zmiennością marży i wahaniami w zależności od koniunktury a produkty masowe większą zmiennością.

Generalnie mamy trzy źródła energii elektrycznej: giełda energii, PGE oraz produkcja własna (kilka procent). Bilansowaliśmy też energię na rynku bilansującym.

Na giełdzie ceny energii elektrycznej wyznaczane były przez zawierane transakcje, a podstawowym warunkiem do zakupu energii na dany okres była dostępność wolumenów oraz akceptowalna przez nas cena.

Ceny zakupu węgla w 2024 r. były znacząco niższe niż w roku 2023. Miało to wpływ na koszt wytworzenia energii. Ceny surowców energetycznych generalnie teraz są trochę stabilniejsze. Dzieje się tak pomimo wciąż toczącej się wojny w Ukrainie i sankcji na węgiel z Rosji.

W przypadku energii cieplnej produkcja jest uzależniona między innymi od pór roku i czynników atmosferycznych. Największa produkcja jest w okresie zimowym. Natomiast w przypadku energii elektrycznej nasza produkcja jest uzależniona od aktualnych cen energii elektrycznej na rynku. Generalnie, im wyższe ceny energii na rynku, tym bardziej opłaca nam się zwiększać produkcję wewnętrzną.

Na to pytanie odpowiedzi szukają chyba wszyscy. Sytuacja w ostatnich dniach jest na tyle dynamiczna i rozwojowa, że na ten moment ciężko cokolwiek jednoznacznie powiedzieć. Z jednej strony sprzedaż bezpośrednia Grupy PCC Rokita do USA nie stanowi nawet procenta naszej sprzedaży, z drugiej jednak strony globalna gospodarka to system naczyń mocno ze sobą połączonych. Problemy dla spółki mogą zatem pojawić się w formie pośredniej, poprzez problemy innych branż/spółek, które są naszymi odbiorcami, niekoniecznie w USA. Na bieżąco monitorujemy sytuację na rynku i staramy się dostosowywać się do nowych i zmieniających się realiów rynkowych.

Tak, produkujemy wodór, ale w naszym przypadku powstaje on niejako przy okazji. Wodór jest wytwarzany w procesie elektrolizy soli, jednocześnie z chlorem i ługiem sodowym. Zużywamy go wewnątrz Grupy PCC do produkcji kwasu solnego i kwasu monochlorooctowego oraz na potrzeby energetyczne np. do produkcji pary wodnej. Nadwyżki spalane są w kotle wodorowo-gazowym, wytwarzającym parę technologiczną. Co do przyszłości tego paliwa, trudno powiedzieć w jakim kierunku się rozwinie. Z pewnością brakuje infrastruktury związanej z transportowaniem i magazynowaniem wodoru, co stanowi poważne ograniczenie w rozwoju rynku wodoru.

To trudne pytanie, ponieważ o wycenie akcji decydują Państwo - Inwestorzy, natomiast z mojej perspektywy być może ma to związek z małą ekspozycją PCC na rynek amerykański. Oczywiście cieszymy się, że kurs tak zareagował, albo trzeba powiedzieć, że nie zareagował tak mocno jak na wielu innych walorach.

Tak, dywersyfikacja była i jest mocną stroną Grupy. Na podstawie mojej 17 letniej obecności w spółce, to właśnie w różnorodności produktowej upatruję odporności Grupy na zmieniające się otoczenie.

W najbliższym czasie sytuacja makroekonomiczna i geopolityczna zapowiada się na mocno złożoną. Obserwujemy wciąż relatywnie dużą dostępność produktów na rynku, popyt nie jest zbyt wysoki a ceny rynkowe produktów generalnie również pozostają na niskim poziomie. Tym bardziej ścieżka dywersyfikacji, którą wybraliśmy wiele lat temu, wydaje się być właściwa. Jestem przekonany, że wyzwania, które dzisiaj stoją przed Grupą, będą dzięki temu łatwiejsze do zarządzenia i stworzą potencjał do poprawy wyników.

Mamy do czynienia z wyjątkowo szybkimi i głębokimi zmianami otoczenia gospodarczego oraz politycznego. To znacznie wyższa dynamika niż w poprzednich latach. My w tej złożonej sytuacji nie pozostajemy bierni. Jako przykład jednych z wielu działań zmierzających do poprawy wyników chcielibyśmy wskazać nasze zaangażowanie w przeciwdziałanie nieuczciwej konkurencji. Jak już wcześniej wspomniałem, wraz z innymi europejskimi producentami wybranych uniepalniaczy fosforowych, złożyliśmy do Komisji Europejskiej wniosek antydumpingowy przeciwko chińskim producentom. Efekt to 5 letnie cła na poziomie około 60%. Widzimy, że tego typu aktywne podejście działa i uważamy, że jest to oczywisty kierunek dla europejskiego przemysłu. Przyglądamy się także innym obszarom, gdzie moglibyśmy podjąć podobne kroki przeciwko nieuczciwej konkurencji.

Innym przykładem naszych działań, zmierzających do poprawy wyników, jest rozbudowa instalacji elektrolizy membranowej o dwa kolejne elektrolizery. Głównym celem tego projektu jest obniżenie kosztów zużycia energii elektrycznej w segmencie Chloropochodne, poprzez stworzenie możliwości większego zmiennego obciążania instalacji elektrolizy. Intensyfikacja produkcji w danym momencie jest dopasowywana do zmieniających się cen energii. Ma to związek głównie z dostępnością zielonej energii na rynku. Jej ilość i cena potrafi się istotnie zmienić nawet w ciągu jednej doby a także istotnie różnić się pomiędzy weekendami a dniami pracującymi. Zwiększone zdolności mają także jeszcze jedną potencjalną zaletę. Niewykluczone, że w przyszłości może pojawić się czasowo zwiększony popyt na ług i produkty chloropochodne, a wtedy nasze dodatkowe zdolności produkcyjne mają szansę na wygenerowanie szybkich, wysokich wyników. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w 2022 roku, kiedy to EBITDA Grupy przekroczyła miliard złotych.

Branża chemiczna charakteryzuje się cyklicznością. Obecna sytuacja wpisuje się w trudniejsze czasy, ale działamy aktywnie, wykorzystując cały nasz potencjał i doświadczenie, aby zadbać o naszą pozycję rynkową.