Przejdź do treści

udostępnij:

Skrót wiadomości - czwartek, 16 stycznia, 17.45

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

----------------------

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Inflacja bazowa, po wyłączeniu cen żywności i energii, w relacji rdr w grudniu 2019 roku wyniosła 3,1 proc., wobec 2,6 proc. w listopadzie - podał w czwartek Narodowy Bank Polski.

Za wnioskiem o obniżkę stóp procentowych o 25 pb w grudniu 2019 r. głosował Eryk Łon - podał NBP w komunikacie.

Przedstawiciele EBC będą uważnie monitorować wszelkie przejawy możliwych skutków ubocznych zastosowanych środków polityki monetarnej - wynika z protokołu posiedzenia opublikowanego w czwartek. Dodano, że pewne czynniki ryzyka dla perspektyw wzrostu światowego PKB uległy złagodzeniu.

Bank Centralny Turcji (CTB) obniżył benchmarkową stopę repo o 75 pb do 11,25 proc. - poinformował bank w komunikacie.

Sprzedaż detaliczna w USA w grudniu wzrosła o 0,3 proc. w ujęciu miesiąc do miesiąca - podali statystycy Departamentu Handlu. Analitycy oczekiwali wzrostu o 0,3 proc.

Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu w USA spadła o 10 tys. do 204 tys. - poinformował Departament Pracy USA. Ekonomiści z Wall Street spodziewali się, że liczba nowych bezrobotnych wyniesie 218 tys.

Indeks aktywności wytwórczej Philadelphia Fed w grudniu wzrósł do 17 pkt z 2,4 pkt. miesiąc wcześniej, po korekcie z +0,3 pkt. - podał Fed z Philadelphii w czwartek w komunikacie.

BUDŻET, DŁUG

Dalsze kroki w sprawie podatku miedziowego możliwe są po analizie skutków ubiegłorocznej obniżki – napisał w odpowiedzi na interpelację poselską wiceminister finansów Jan Sarnowski.

GIEŁDA

Na zamknięciu czwartkowej sesji giełdowej główne warszawskie indeksy rosły między 0,4 a 0,9 proc. Wśród blue chipów najmocniej zwyżkowały telekomy: Orange i Play.

Zamknięcie: WIG20 2.173,74 pkt. (0,40 proc.), WIG 58.962,37 pkt. (0,50 proc.).

Wyniki cotygodniowego sondażu Indeksu Nastrojów Inwestorów pokazują, że odsetek inwestorów spodziewających się w ciągu sześciu miesięcy trendu wzrostowego na GPW spadł o 0,7 pkt. proc. do 52,8 proc. Odsetek respondentów oczekujących trendu spadkowego zmniejszył się o 1,4 pkt. proc. i wyniósł 26,2 proc. - podało Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych w komunikacie.

SPÓŁKI

Rzeczowe nakłady inwestycyjne KGHM w 2020 roku mają wynieść 2,25 mld zł, a pozostałe nakłady inwestycyjne 133 mln zł - podała spółka w założeniach budżetu na 2020 rok.

Produkcja miedzi elektrolitycznej KGHM w 2020 roku ma wynieść 563 tys. ton, w tym z wsadów własnych 410 tys. ton. Sprzedaż miedzi płatnej ma wynieść 566 tys. ton, w tym miedzi w koncentracie 5 tys. ton - podała spółka w założeniach do budżetu na 2020 rok.

ChatBot, produkt LiveChat Software, ma ponad tysiąc klientów - podała spółka w komunikacie. Prezes Mariusz Ciepły ocenia, że ChatBot jest w stanie powtórzyć sukces podstawowego produktu LiveChat.

Szacunkowe przychody LiveChat Software w trzecim kwartale roku obrotowego 2019/2020 wyniosły 8,4 mln USD i były o 14,1 proc. wyższe niż przed rokiem - podała spółka w komunikacie.

Mangata Holding chciałaby w 2020 roku powtórzyć ubiegłoroczne wyniki. Grupa zakłada, że wykonała prognozowane na 2019 rok 99 mln zł EBITDA i 52 mln zł zysku netto, ale przychody mogą być niższe od przewidywanych 731 mln zł - poinformował PAP Biznes w wywiadzie prezes spółki Leszek Jurasz. Dodał, że Mangata analizuje obecnie dwie potencjalne akwizycje.

Creepy Jar sprzedał brutto poprzez platformę Steam ponad 360 tys. sztuk gry "Green Hell". Liczba oczekujących na zakup gry (wishlista) przekroczyła 610 tys. osób - podała spółka w komunikacie. Zarząd zamierza rekomendować akcjonariuszom przeniesienie notowań akcji spółki na rynek główny GPW.

CI Games sprzedała ponad 250 tys. sztuk gry "Sniper Ghost Warrior Contracts" - podała spółka w komunikacie.

Premiera następnej części "Sniper Ghost Warrior" planowana jest pod koniec 2020 roku, a kolejne gry z serii mają pojawiać się regularniej niż dotychczas - poinformował PAP Biznes prezes Marek Tymiński. Na podstawie obecnej sprzedaży "Sniper Ghost Warrior Contracts" CI Games oczekuje, że gra będzie zyskowna.

PKO BP, Alior Bank i BNP Paribas wraz z dwoma funduszami venture capital zainwestują łącznie 17 mln zł w spółkę Autenti, specjalizującą się w oferowaniu usług podpisu elektronicznego - poinformowały spółki na konferencji.

Spółka Enspirion z Grupy Energa zapowiedziała uruchomienie w lutym 2020 roku własnej platformy wspierającej transakcje kupna/sprzedaży zobowiązań do dostaw zakontraktowanej mocy. Jej głównym celem ma być wsparcie obrotu obowiązkami mocowymi na rynku wtórnym.

Lotos Norge podczas rundy koncesyjnej APA 2019 pozyskał dwie nowe licencje poszukiwawczo-wydobywcze w Norwegii - poinformował Lotos w komunikacie prasowym.

Rezerwa portfelowa mBanku na ryzyko prawne związane z klauzulami waloryzacyjnymi w umowach kredytów hipotecznych i mieszkaniowych indeksowanych kursem CHF, utworzona w IV kwartale 2019 r., wynosi 293 mln zł. Negatywny wpływ przedterminowych spłat kredytów detalicznych na wynik brutto banku w IV kwartale 2019 r. wyniósł 78 mln zł - poinformował bank w komunikacie.

Rafako podpisało z Agencją Rozwoju Przemysłu porozumienie o współpracy. Planuje sprzedaż na rzecz ARP, po uprzednim wydzieleniu, oddziału w Solcu Kujawskim, który będzie się zajmował produkcją oraz sprzedażą pojazdów elektrycznych - podało Rafako w komunikacie.

Rada nadzorcza Energi odwołała ze składu zarządu wiceprezesa ds. finansowych Jacka Kościelniaka - podała Energa w komunikacie.

Erste Group Bank nie złoży niewiążącej oferty na zakup mBanku - poinformowała agencję Bloomberg rzeczniczka grupy Carmen Staicu.

Skorygowany zysk na akcję Morgan Stanley w IV kw. 2019 r. wyniósł 1,20 USD - podano w komunikacie. Rynek oczekiwał 1,02 USD.

WALUTY

Narodowy Bank Polski ustalił kurs złotego do euro na 4,2348 - poinformował NBP.

Kurs EUR/PLN znajduje się na lokalnych minimach i nie wykazuje potencjału do dalszych spadków, przez co w najbliższym czasie możliwe jest jego odbicie w górę - oceniają analitycy. Ich zdaniem rentowności krajowych obligacji mogą rosnąć.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,1169 USD i 122,80 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

TOWARY

Ceny ropy w USA rosną po podpisaniu pierwszej fazy umowy handlowej pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami, która m.in. zawiera zapis o większych zakupach przez Chiny amerykańskiej ropy i produktów naftowych. Notowania ropy mają też wsparcie z powodu spadku zapasów surowca w USA - informują maklerzy.

Miedź na giełdzie metali LME w Londynie lekko tanieje po podpisaniu porozumienia handlowej pomiędzy USA a Chinami. Metal na LME w dostawach 3-miesięcznych zniżkuje o 0,1 proc. do 6.283,00 USD za tonę - podają maklerzy.

Od stycznia do września 2019 r. Polska sprowadziła 8 mln ton węgla z Rosji - czytamy opublikowanej na stronach internetowych Sejmu odpowiedzi Ministra Aktywów Państwowych na interpelację poselską ws. importu rosyjskiego węgla.

OPINIE, PROGNOZY

Szczegółowe dane o inflacji w grudniu potwierdzają, że zaskakująco mocny wzrost wskaźnika CPI wynikał ze zwyżki inflacji bazowej, która w 2020 r. może pozostać na podwyższonym poziomie - oceniają ekonomiści, z którymi rozmawiała PAP Biznes. Ich zdaniem, w I kwartale CPI osiągnie ok. 4-proc. szczyt, a potem będzie stopniowo spadać.

Mimo prognozowanego, mocnego wzrostu CPI na początku 2020 r., Rada Polityki Pieniężnej nie zmieni gołębiej retoryki - oceniają ekonomiści, z którymi rozmawiała PAP Biznes. Dodają, że za stabilną polityką pieniężną przemawiają prognozy dla inflacji, która po górce na początku roku, powinna spadać. Ich zdaniem, na posiedzeniach RPP możliwe są jednak wnioski o symboliczne podwyżki, tj. o 15 pb.

Kursy większości dużych producentów gier z GPW, po silnych wzrostach w ostatnich miesiącach, osiągnęły rekordowe poziomy i przekroczyły wyceny analityków. W 2020 roku branża będzie miała szansę, żeby wynikami sprzedaży potwierdzić pokładane w niej nadzieje. Największą zagadką jest premiera nowej gry CD Projektu - analityk DM BOŚ Tomasz Rodak szacuje, że w tym roku sprzedaż "Cyberpunk 2077" sięgnie 27,5 mln kopii.

Podpisanie wstępnego porozumienia handlowego USA-Chiny może spowodować spadek niepewności wokół handlu w krótkim okresie – uważa analityczka banku Nordea, Tuuli Koivu. Dodała jednak, że poważne problemy strukturalne pozostają wciąż nierozwiązane.

Poprawa koniunktury w przemyśle przy jednoczesnym osłabieniu dolara sprawi, że rynki wschodzące będą jednym z głównych tematów inwestycyjnych 2020 roku - ocenił dyrektor departamentu inwestycji w Investors TFI Jarosław Niedzielewski na spotkaniu z dziennikarzami. Według Niedzielewskiego nic nie wskazuje na zakończenie długoterminowego trendu wzrostowego na rynku amerykańskim.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

W pierwszym półroczu tego roku powstanie projekt ustawy liberalizujący proces tworzenia lądowych farm wiatrowych - powiedziała dziennikarzom minister rozwoju Jadwiga Emilewicz.

Rada Ministrów chce w I kwartale 2020 r. przyjąć projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w celu podniesienia poziomu ochrony konsumentów oraz zwiększenia skuteczności działania prezesa UOKiK - podano w wykazie prac legislacyjnych rządu. Ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego unijne rozporządzenie.

Ewolucja modelu dystrybucji funduszy zmierza we właściwym kierunku, ale w dalszym ciągu wymaga on zmian. Powinniśmy zmierzać w kierunku modelu luksemburskiego - ocenił wiceprezes Investors TFI Piotr Dziadek na spotkaniu z dziennikarzami.

Od stycznia do września 2019 r. Polska sprowadziła 8 mln ton węgla z Rosji - podano w opublikowanej na stronach internetowych Sejmu odpowiedzi Ministra Aktywów Państwowych na interpelację poselską ws. importu rosyjskiego węgla.

W 2019 roku liczba cudzoziemców z zezwoleniami na pobyt w Polsce wzrosła o 50 tys. do 423 tys. - podał Urząd do Spraw Cudzoziemców w komunikacie.

Udział akcji w portfelach OFE wyniósł 83,11 proc. na koniec grudnia, było to o 44 pb więcej niż przed miesiącem - wynika z danych KNF. Alokacja na krajowym rynku wzrosła o 35 pb, a na giełdach zagranicznych wzrosła o 9 pb. OFE zmniejszyły o 19,6 pb pozycję w papierach dłużnych, a w gotówce mają o 24,6 pb mniej.

Wartość aktywów w funduszach inwestycyjnych wzrosła w grudniu o 1,3 proc. do 268,1 mld zł - poinformowano we wspólnym raporcie IZFiA oraz Analiz Online. Analitycy ocenili, że do wzrostu przyczyniły się wzrosty na globalnych rynkach akcji, w tym na polskim oraz wysokie napływy do funduszy dłużnych.

Saldo wpłat i umorzeń funduszy wyniosło w 2019 roku minus 561 mln zł - wynika z raportu Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami.

Liczba nowo zarejestrowanych samochodów osobowych w grudniu 2019 r. w Polsce wyniosła 52.499, tj. wzrosła o 15,7 proc. rdr - wynika z szacunków europejskiego stowarzyszenia producentów motoryzacyjnych ACEA.

W Niemczech rząd federalny i cztery kraje związkowe, w których wydobywany jest węgiel, osiągnęły w nocy ze środy na czwartek porozumienie ws. planu zamykania elektrowni na węgiel brunatny. Nie podano jednak szczegółów tego porozumienia.

Istnieje możliwość dostaw ropy na Białoruś przez łotewskie porty – oświadczył w czwartek w Mińsku premier Łotwy Kriszjanis Karinsz. Decyzja w tej sprawie, jak podkreślił, zależy od przedsiębiorców.

Ukraina i Polska posiadają dwa połączenia do przesyłu gazu i obecnie nie ma potrzeby budowy nowego interkonektora między nimi - oświadczył w czwartek Serhij Makohon, szef państwowej spółki Operator Systemu Transportu Gazu Ukrainy.

WYDARZENIA Z KRAJU

------------------

Opinia Komisji Weneckiej w sprawie nowelizacji ustaw sądowych to opinia "kagańcowa", która ubezwłasnowolnia suwerenny parlament polski w przeprowadzaniu reformy sądownictwa - podkreślił w czwartek senator PiS Marek Pęk. Senator Michał Seweryński dodał, że ta opinia jest oburzająca.

Nie zgadzam się z opinią, że nowy system dyscyplinarny nie zapewnia ochrony sędziów przed polityczną kontrolą; w PE mamy do czynienia z polityką i niestety ona determinuje oceny prawne - mówił w czwartek zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Paweł Mucha, odnosząc się do środowej debaty w PE.

Ministerstwo Sprawiedliwości udostępniło w czwartek cztery opinie ws. nowelizacji ustaw sądowych sporządzone przez wykładowców akademickich. Eksperci pozytywnie ocenili m.in. zmiany rozszerzające odpowiedniość dyscyplinarną sędziów.

Najważniejsze jest dla mnie, by w pierwszej kolejności z pilną opinią Komisji Weneckiej zapoznali się senatorowie; mam nadzieję, że pozwoli nam ona obiektywnie podjąć finalne decyzje ws. nowelizacji ustaw sądowych - powiedział w czwartek marszałek Senatu Tomasz Grodzki.

Opinia Komisji Weneckiej w sprawie nowelizacji ustaw sądowych to opinia "kagańcowa", która ubezwłasnowolnia suwerenny parlament polski w przeprowadzaniu reformy sądownictwa - podkreślił w czwartek senator PiS Marek Pęk. Senator Michał Seweryński ocenił, że opinia ta jest oburzająca.

Klub Koalicji Obywatelskiej złożył zawiadomienie do prokuratury w sprawie "nagonki" w mediach na marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego - poinformowali na czwartkowej konferencji prasowej posłowie KO Paweł Olszewski i Piotr Borys.

Stanisław Karczewski, który jako senator, a potem wicemarszałek izby pracował i faktycznie prowadził działalność gospodarczą, obchodził i prawdopodobnie złamał prawo – mówili w czwartek przedstawiciele klubu parlamentarnego KO Monika Wielichowska i Michał Szczerba.

Po wysłuchaniu konferencji posłów KO dokonałem analizy prawnej i podjąłem decyzję o skierowaniu w piątek przeciwko nim pozwów do sądu, ponieważ zostały podane nieprawdziwe informacje, które szkalują moją osobę i mój wizerunek - poinformował w czwartek wicemarszałek Senatu Stanisław Karczewski.

Członkowie sejmowej komisji polityki społecznej i rodziny odwołali w czwartek Magdalenę Biejat (Lewica) z funkcji przewodniczącej. Nową szefową komisji została posłanka PiS Urszula Rusecka.

PiS nikogo nie szanuje i "ma gdzieś" wszelkie ustalenia, wszystkie świństwa będziemy nazywali po imieniu - mówili posłowie Lewicy po odwołaniu w czwartek Magdaleny Biejat (Lewica) z funkcji przewodniczącej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Prezydent Andrzej Duda, wobec którego zaufanie w sondażu IBRiS dla Onetu deklaruje 41,6 proc., utrzymuje pozycję lidera rankingu zaufania, ale notuje spadek o 5,1 pkt. proc. Drugie miejsce przypada premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, a trzecie - wicemarszałek Sejmu Małgorzacie Kidawie-Błońskiej.

Zwracamy się do marszałek Sejmu Elżbiety Witek o wprowadzenie na najbliższym posiedzeniu izby informacji Prokuratora Generalnego nt. szczegółów postępowania w sprawie zabójstwa prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza - poinformował w czwartek szef klubu KO Borys Budka.

Chrześcijanie nie są w stanie odciąć się od judaizmu. Byłoby to dla nas nie tylko nieowocne, ale też wprost samobójcze – powiedział w czwartek w Gnieźnie w trakcie obchodów XXIII Dnia Judaizmu prymas Polski abp Wojciech Polak.

W końcu stycznia zostanie podpisana umowa ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie zakupu 32 samolotów F-35 - poinformował w czwartek minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak.

Administrator parafii Trójcy Świętej o. Piotr Ziewiec wyraził ubolewanie w związku z zamieszaniem powstałym podczas udzielania komunii świętej Szymonowi Hołowni. Odpowiedzialny za zamieszanie został upomniany i pouczony – przekazał.

Na 7 lutego warszawski sąd okręgowy wyznaczył posiedzenie w sprawie zażalenia na odmowę wszczęcia śledztwa z zawiadomienia austriackiego biznesmena Geralda Birgfellnera - poinformowała w czwartek PAP sekcja prasowa Sądu Okręgowego w Warszawie.

Katowicki sąd aresztował w nocy ze środy na czwartek byłego senatora PiS Stanisława K. oraz jego syna. Wcześniej obaj usłyszeli w Prokuraturze Regionalnej w Katowicach nowe zarzuty w śledztwie dotyczącym wielomilionowych łapówek.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

----------------------

Komisja Wenecka, organ doradczy Rady Europy, oceniła w opinii na temat nowelizacji poslskich ustaw sądowych, że niektóre z zapisów przyjętych przez Sejm mogą być postrzegane jako dalsze osłabienie niezależności sądownictwa w Polsce.

Komisja Wenecka rekomenduje, by nie przyjmować poprawek w sprawie postępowań dyscyplinarnych wobec sędziów - brzmi fragment pilnej opinii wydanej w czwartek przez organ doradczy Rady Europy. Opinię wydano na wniosek marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego.

PE przyjął w czwartek rezolucję w sprawie praworządności w Polsce i na Węgrzech, w której stwierdza, że sytuacja w obu państwach się pogarsza i apeluje do KE oraz Rady UE o wykorzystanie dostępnych narzędzi, by wyeliminować ryzyko naruszania wartości unijnych.

Frakcja Europejskiej Partii Ludowej (EPL), do której należy PO i PSL, ale też węgierski Fidesz, zarekomendowała swoim eurodeputowanym, żeby poparli rezolucję w sprawie praworządności w Polsce i na Węgrzech. Część posłów może być jednak przeciw.

Europosłowie Platformy Obywatelskiej zagłosowali w czwartek w Parlamencie Europejskim za rezolucją w sprawie praworządności w Polsce, podobnie jak PSL i deputowani z list Wiosny, z kolei SLD się podzielił - wynika z danych europarlamentu.

Brytyjski dziennik "Daily Telegraph" odnotowuje w czwartek poparcie, jakiego Komisja Europejska udzieliła Polsce w kwestii manipulowania przez Rosję faktami na temat historii.

Ponad pół miliona obywateli polskich mieszkających w Wielkiej Brytanii złożyło wniosek o status osoby osiedlonej, który umożliwi pozostanie w tym kraju po zakończeniu okresu przejściowego po brexicie - poinformowało w czwartek brytyjskie MSW.

Premier Ukrainy Ołeksij Honczaruk oświadczył w czwartek, że nie da się zastraszyć oponentom, a ataki pod adresem władz sprawiają, że walka z korupcją oraz ze starym systemem będzie prowadzona jeszcze intensywniej, niż dotychczas.

Już w przyszłym tygodniu do Europy mają wyruszyć pierwsze amerykańskie transporty wojskowe na ćwiczenia "Defender Europe 2020". W ich ramach na Stary Kontynent zostanie przerzuconych 20 tys. żołnierzy USA.

Duma Państwowa, niższa izba rosyjskiego parlamentu, w czwartek wyraziła zgodę na mianowanie przez prezydenta Władimira Putina Michaiła Miszustina nowym premierem Rosji. Miszustin dotąd stał na czele Federalnej Służby Podatkowej (FNS); kierował nią od 2010 r.

Prezydent Rosji Władimir Putin powołał grupę roboczą, która zajmie się proponowanymi przez niego zmianami w konstytucji - poinformowały służby prasowe Kremla. W skład rady, z którą Putin spotka się w czwartek, wchodzi kilkadziesiąt osób, w tym parlamentarzyści.

Prezydent Rosji Wladimir Putin rozmawiał w czwartek telefonicznie z premierem Izraela Benjaminem Netanjahu; obie strony "podkreśliły wagę zachowania prawdy historycznej o wydarzeniach II wojny światowej i niedopuszczalność rewizji jej wyników" - podał Kreml.

Iran wzbogaca teraz więcej uranu niż przed tym, gdy zgodził się na zawarcie porozumienia ze światowymi potęgami w 2015 roku - oświadczył w wyemitowanym w czwartek przemówieniu telewizyjnym prezydent Iranu Hasan Rowhani.

Wicepremier Chin Liu He oświadczył, że jego kraj wykorzysta wyniki pierwszego etapu negocjacji handlowych ze Stanami Zjednoczonymi, aby udowodnić, że służą one poprawie gospodarki ChRL - podała w czwartek chińska telewizja państwowa CGTN.

Kontrolowana przez Demokratów Izba Reprezentantów USA przekazała w środę dwa artykuły impeachmentu prezydenta Donalda Trumpa do amerykańskiego Senatu. Proces parlamentarny prezydenta rozpocznie się w najbliższy wtorek.

Po prawie trzech latach rząd Turcji odblokował w środę swoim obywatelom dostęp do Wikipedii. Decyzję wymusił Trybunał Konstytucyjny, który orzekł pod koniec grudnia, że blokada narusza konstytucyjną zasadę wolności słowa.

Prezydent Donald Trump planuje przeznaczyć na budowę muru na granicy z Meksykiem z tegorocznego budżetu Pentagonu 7,2 mld USD – poinformowały amerykańskie media, w tym dziennik "The Washington Post", który dotarł do planów Białego Domu.

W Japonii odnotowano pierwszy przypadek zakażenia nowym koronawirusem pochodzącym z Chin - poinformowało w czwartek rano czasu miejscowego ministerstwo zdrowia.

Chiński producent smartfonów Xiaomi ogłosił stworzenie 50 tys. miejsc pracy w Indiach. Coraz więcej chińskich firm otwiera swoje fabryki w tym kraju, zachęcone rządowym programem wspierania produkcji i eksportu "Make in India".(PAP Biznes)

osz/ asa/ ana/

udostępnij: