KORONAWIRUS: Przegląd najważniejszych informacji z Polski i świata w 36. tygodniu 2021 roku (5-12 września 2021 r.)

Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych informacji i opinii z Polski i świata, związanych z pandemią koronawirusa i jej wpływem na gospodarkę w 36. tygodniu 2021 roku, od 5 do 12 września 2021 r. (do 24.00)

#COVID-19 - STATYSTYKA

• Liczba nowych zakażeń koronawirusem na świecie od początku września znajduje się w trendzie spadkowym. Mniej nowych infekcji zanotowano w poprzednim tygodniu na wszystkich kontynentach - w Ameryce Południowej fala zakażeń wygasa, w Azji i Afryce kontynuuje trend spadkowy, a w przypadku Europy i Ameryki Północnej można mówić o zatrzymaniu wzrostów;

• Poprawa sytuacji pandemicznej w Azji dotyczy coraz większej liczby państw. Mniej nowych infekcji notują m.in w państwa południowo-wschodniej części kontynentu, gdzie jeszcze w sierpniu wykrywano najwięcej zakażeń koronawirusem od początku pandemii. W ostatnim tygodniu znaczący postęp w ograniczaniu pandemii zanotowały Japonia i Izrael. W dalszym ciągu na wysokim poziomie utrzymuje się liczba zgonów na Covid-19;

• W Ameryce Płn. liczba nowych infekcji spadła, ze względu na wyhamowanie fali zakażeń w USA. Stany Zjednoczone w dalszym ciągu zmagają się jednak z rosnącą liczbą zgonów na Covid-19 - ponad 1,5 tys. zgonów dziennie to najgorszy wynik od pół roku. Coraz więcej nowych infekcji wykrywa Kanada wyróżniająca się wysokim odsetkiem w pełni zaszczepionej populacji;

• Sytuacja epidemiczna w Europie jest bardzo zróżnicowana w poszczególnych państwach. Czwarta fala zakażeń dotarła do kolejnych państw - szybko rosną zakażenia np. w Serbii, Szwajcarii czy Słowenii. Uwagę zwraca szybkie wygasanie fali zakażeń we Francji, które wpisuje się w model czwartej fali obserwowany wcześniej w innych państwach, gdzie po gwałtownym wzroście zakażeń, następował niemal równie szybki ich spadek. Coraz więcej infekcji notują Niemcy, a zakażenia rosną u wszystkich naszych sąsiadów.

• Poniżej statystyka zakażeń w wybranych państwach świata. Dane za www.ourworldindata.org z 10 września 2021 roku.

Źródło: ourworldindata.org, dane z 10.09.2021 r.;

*różnica między bieżącą wartością 7-dniowe średniej nowych zakażeń i wartością średniej na szczycie epidemii;

** 7-dniowa średnia zakażeń/zgonów na 1 mln mieszkańców;

*** odsetek w pełni zaszczepionych mieszkańców.

• Czwarta fala zakażeń koronawirusem w Polsce kontynuuje rozwój - w poprzednim tygodniu wykryto ponad 3 tys. nowych infekcji, o 40 proc. więcej niż tydzień wcześniej. Mimo dużego wzrostu liczba wykrywanych zakażeń odniesiona do wielkości populacji jest jedną z najniższych w Europie. Odsetek pozytywnych testów po raz pierwszy od 3 miesięcy przekroczył poziom 1 proc. Stopniowo rośnie również obciążenie ochrony zdrowia - liczba pacjentów w szpitalach z powodu Covid-19 wzrosła w ciągu tygodnia o 35 proc.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia, obliczenia własne.

• Przynajmniej jedną dawkę szczepionki przeciw Covid-19 otrzymało w Polsce 51 proc. populacji, a w pełni zaszczepione jest 50 proc. mieszkańców Polski. Tempo wykonywania zastrzyków w dalszym ciągu jednak spada - 7-dniowa średnia na poziomie 36 tys. jest niemal 90 proc. niższa niż w apogeum programu szczepień na początku czerwca.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia, obliczenia własne.

#SZCZEPIENIA

• Ostatnie badania sugerują, że szczepionka przeciw Covid-19 wyprodukowana przez Modernę wywołuje silniejszą odpowiedź immunologiczną niż konkurencyjny preparat Pfizera i BionTechu, a jej działanie słabnie wolniej. „Skuteczność ochrony przed ciężkim przebiegiem choroby i śmiercią jest wysoka w przypadku wszystkich szczepionek. Ale nasza hipoteza jest taka, że ​​aby ochrona przed łagodną łagodnym przebiegiem Covid-19 trwała dłużej, po szczepieniu potrzebne są wyższe miana przeciwciał" - oceniła Deborah Steensels ze szpitala Oost-Limburg w Belgii, jedna z autorek badania, z którego wynika, że dwa miesiące po otrzymaniu drugiej dawki szczepionki Moderny ilość przeciwciał jest 2-krotnie wyższa niż po przyjęciu preparatu Pfizera/BionTechu. Badanie przeprowadzono wśród pracowników belgijskiej służby zdrowia. Również z badania przeprowadzonego przez naukowców z University of Virginia wynika, że osoby zaszczepione lekiem Moderny miały więcej przeciwciał od tych, którzy otrzymali preparat Pfizer/BionTech (Finacial Times);

• Zarówno Pfizer/BionTech jak i Moderna informują, że trzecia, przypominająca dawka szczepionki przeciw Covid-19 zwiększa ilość przeciwciał powyżej poziomu uzyskanego bezpośrednio po dwóch dawkach szczepionki. Według Pfizera ilość przeciwciał po 3 zastrzyku, podanym co najmniej 6 miesięcy po drugiej dawca szczepionki, zwiększa ilość przeciwciał o 5 do 10 razy w odniesieniu do poziomu po dwóch dawkach. Z opublikowanego w środę komunikatu Moderny wynika, że po 3 zastrzyku z połową podstawowej dawki szczepionki, ilość przeciwciał jest "znacząco powyżej" poziomu uzyskanego po dwóch dawkach szczepionki, a preparat utrzymuje swoją skuteczność w ochronie przed wariantami koronawirusa, w tym przed wariantem Delta (Financial Times);

• Z analizy Goldman Sachs sporządzonej na podstawie danych z USA (podawano szczepionkę Pfizer/BionTech oraz Moderny), Izraela (Pfizer), Niderlandów (Pfizer/Moderna/AstraZeneca/J&J) i Kataru (Pfizer) wynika, że skuteczność szczepionek w zapobieganiu hospitalizacji w wyniku Covid-19 utrzymuje się na poziomie 80-95 proc. do 200 dni po pełnym zaszczepieniu. Dane ze stanu Nowy Jork wskazują na ok. 95 proc. ochronę przed pobytem w szpitalu. Natomiast skuteczność przed zakażeniem koronawirusem, w szczególności wariantem Delta, wyraźnie spada z upływem czasu. Z wyliczeń wynika, że w USA skuteczność przeciw zakażeniu wariantem Delta obniża się z ponad 90 proc. kilka tygodni po szczepieniu, do ok. 50 proc. po upływie pięciu miesięcy po otrzymaniu drugiej dawki. Jednocześnie spadek skuteczności szczepionek przeciw zakażeniu następuje zdecydowanie wolniej u osób, które wcześniej przeszły zakażenie koronawirusem;

• Izrael czyni starania, żeby zapewnić sobie wystarczającą ilość szczepionek przeciw koronawirusowi, gdyby konieczne było podanie czwartej dawki preparatu. "Nie wiemy, kiedy pojawi się konieczność podania kolejnej dawki. Mam wielką nadzieję, że nie nastąpi to w ciągu szcześiu miesięcy i trzecia dawka zapewni dłuższą ochronę" - powiedział dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia. Izrael podaje obecnie mieszkańcom trzecią dawkę szczepionki. Zgodnie z deklaracjami producentów szczepionek pełną ochronę zapewniają dwie dawki szczepionki (w przypadku preparatu Johnson&Johnson wystarczy jedna dawka), ale z upływem czasu ochrona ta słabnie (Bloomberg);

• Irlandia zaoferuje trzecią dawkę szczepionki przeciw Covid-19 w pełni zaszczepionym osobom w wieku 80 lat i starszym - poinformował w środę irlandzki minister zdrowia Stephen Donnelly. By kwalifikować się do dodatkowego szczepienia, od poprzedniego musi upłynąć co najmniej sześć miesięcy.

#FIRMY I BARNŻE

• Na czwartkowej branżowej konferencji przedstawiciele czołowych amerykańskich linii lotniczych poinformowali, że w związku z rosnącą liczbą zakażeń koronawirusem w USA, spadł popyt na podróże lotnicze, co będzie miało negatywny wpływ na wyniki finansowe ich firm. United Airlines ostrzegło inwestorów, że zanotuje stratę zarówno w III jak i w IV kwartale 2021 roku (wyłączając zdarzenia jednorazowe). Southwest i Amercian Airlines poinformowały, że przychody w III kwartale spadną mocniej niż wcześniej szacowały firmy, w odniesieniu do III kw. 2019 roku, i w związku z tym trudno będzie im zakończyć trwający kwartał na plusie. Natomiast Delta Air Lines utrzymuje, że III kwartał zakończy zyskiem (Bloomberg);

• W związku z wysoką liczbą zakażeń koronawirusem w USA część tamtejszych korporacji zdecydowało o przełożeniu terminu powrotu pracowników do biur. W zeszłym tygodniu decyzję w tej sprawie podjął Microsoft. Spółka planowała wznowienie pracy w biurach 4 października, ale wycofała się z tego pomysłu i nie podała nowej daty. Wcześniej m.in Amazon zdecydował, że powrót pracowników do biur nastąpi w styczniu 2022 roku (CNBC);

• Toyota obniżyła plany produkcyjne na rok fiskalny kończący się w marcu 2022 roku z 9,3 do 9,0 mln samochodów. Korekta jest efektem problemów z dostawami mikroprocesorów, zakłóceniach w łańcuchach produkcyjnych oraz koniecznością przejściowego zamykania fabryk w związku z falą zakażeń koronawirusem w Południowo-Wschodniej Azji. Z tych samych powodów niecały miesiąc wcześniej Toyota informowała o konieczności ograniczenia produkcji we wrześniu o 40 proc. (Financial Times);

• "W ciągu kilku tygodni zaprezentujemy organom regulacyjnym na całym świecie wyniki naszych badań u dzieci w wieku 5-11 lat i wystąpimy o zatwierdzenie naszej szczepionki w tej grupie wiekowej" - powiedział w rozmowie z tygodnikiem Der Spiegel członek zarządu ds. medycznych BionTech. Na terenie USA i UE szczepionka Pfizer/Biontech została dopuszczona do stosowania w trybie awaryjnym dla osób powyżej 16 lat pod koniec zeszłego roku, a w maju tego dopuszczenie zostało rozszerzone o grupę 12-15 lat. W sierpniu amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków dopuściła szczepionkę do użytku dla osób powyżej 16 lat w normalnym trybie.

#OPINIE I ANALIZY

• Prognozy są takie, że pod koniec września będziemy mieli ok. 1200-1300 hospitalizacji w związku z COVID-19 – poinformował w piątek w radiu Zet minister zdrowia Adam Niedzielski. Dodał, że obecnie minimalna baza 6 tys. łóżek dla takich chorych jest wykorzystana w 10-11 proc.;

• Wszyscy, którzy we wrześniu, październiku będą się szczepili przeciw COVID-19 w związku ze zbliżającą się czwartą falą i zwiększeniem liczby zakażeń, będą mogli uczynić to bezpłatnie - powiedział we wtorek minister zdrowia Adam Niedzielski. "Na pewno będzie jakiś moment w czasie - nie przesądzałbym, czy to będzie od początku roku - kiedy te szczepienie będą objęte zwykłym systemem refundacji" - dodał szef resortu zdrowia;

• Goldman Sachs obniżył tegoroczną prognozę wzrostu PKB dla USA z 6,0 proc. do 5,7 proc., a na 2022 roku podwyższył z 4,5 proc. do 4,6 proc. Według ekonomistów banków amerykańscy konsumenci będą wydawać mniej niż wcześniej szacowano, ze względu na falę zakażeń wariantem Delta koronawirusa, słabnącym wsparciem fiskalnym i przekierowaniem popytu z towarów na usługi;

• Prace w ochronie zdrowia może stracić kilkaset tysięcy osób - ostrzega przewodnicząca związku zawodowego Unison Christina McAnea, w związku z wprowadzonym przez brytyjski rząd obowiązkiem posiadania szczepienia przeciw Covid-19 dla pracowników domów opieki i planami poszerzenia takiego obowiązku na inne obszary ochrony zdrowia. Warunkiem kontynuacji pracy w domach opieki jest przyjęcie dwóch dawek szczepionki do 11 listopada. W czwartek brytyjski rząd rozpoczął konsultacje w sprawie objęcia obowiązkiem szczepień pracowników NHS mających kontakt z pacjentami oraz pracowników opieki społecznej. "Docierają do nas informacje, że od 10 do 20 proc. zatrudnionych nie przyjęło jeszcze 2 dawek szczepionki, co wywołuje obawy u pracodawców czy będą musieli tych ludzi zwolnić" - powiedziała McAnea (Financial Times);

• Bogate kraje z dużymi zapasami szczepionek przeciw Covid-19 powinny się powstrzymać przed podawaniem trzeciej dawki do końca roku - oświadczył w środę dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia Tedros Adhanom Ghebreyesus. "Nie będę siedział cicho, gdy koncerny farmaceutyczne i kraje, które kontrolują światowe zaopatrzenie w szczepionki twierdzą, że biedni powinni się zadowolić resztkami (po tych bogatszych)" - powiedział Ghebreyesus na konferencji prasowej.

#POLITYKA

• Na komitecie Rady Ministrów przedstawiliśmy projekt, który daje pracodawcom narzędzie do sprawdzania zaszczepienia pracownika – podkreślił w środę minister zdrowia Adam Niedzielski. Projekt ma też przewidywać możliwość wprowadzenia obowiązku szczepienia personelu medycznego. Jak poinformował rzecznik rządu Piotr Müller, projekty legislacyjne dotyczące weryfikacji zaszczepienia pracowników zostaną przedstawione na najbliższym posiedzeniu Sejmu (15-17 września);

• Europejska Agencja Leków (EMA) zatwierdziła w czwartek zwiększenie mocy produkcyjnych firm Pfizer/BioNTech, które produkują szczepionkę przeciw Covid-19. Dzięki tej decyzji jeszcze w 2021 roku produkcja tego preparatu wzrośnie o 50 mln dawek. EMA zatwierdziła dwa ośrodki w Niemczech jako dodatkowe miejsce produkcji preparatu Comirnaty - Sanofi-Aventis Deutschland we Frankfurcie nad Menem i Siegfried Hammeln w Hameln;

• Unia Europejskiej zdecydowała o usunięciu Albanii, Armenii, Azerbejdżanu, Brunei, Japonii i Serbii z unijnej listy "bezpiecznych podróży", co oznacza, że obywatele tych krajów będą podlegać ściślejszym kontrolom dotyczącym Covid-19 na granicach UE. Jednocześnie Unia zdecydowała o dodaniu do listy Urugwaju. Wykaz UE obejmuje obecnie 17 krajów, w tym Kanadę, Japonię i Nową Zelandię;

• W Danii w piątek zniesiono obowiązujące w tym kraju od 18 miesięcy restrykcje koronawirusowe. Powodem pełnego otwarcia jest zaszczepienie 73 proc. społeczeństwa oraz uznanie, że "pandemia jest pod kontrolą". Ostatnimi ograniczeniami był wymóg okazywania zaświadczeń o szczepieniu lub posiadania negatywnego testu na Covid-19 w klubach nocnych oraz na imprezach plenerowych i koncertach dla ponad 2 tys. widzów;

• Rząd Szwecji zapowiedział we wtorek zniesienie pod koniec września większości restrykcji mimo rosnącej liczby zakażeń koronawirusem. Powodem decyzji jest wysoka liczba zaszczepionych osób oraz niewielkie obciążenie służby zdrowia;

• Wielka Brytania porzuciła pomysł wprowadzenia covidowych paszportów, których okazanie miało być konieczne przed wejściem do klubów nocnych i innych potencjalnie zatłoczonych miejsc. "Z przyjemnością mogę powiedzieć, że nie będziemy kontynuować prac nad wprowadzeniem covidowego paszportu" - powiedział w niedzielę w telewizji BBC minister zdrowia Sajid Javid (Bloomberg);

• Prezydent USA Joe Biden ogłosił w czwartek, że jego administracja pracuje nad wprowadzeniem obowiązku szczepień lub cotygodniowych testów dla pracowników sektora prywatnego. Regulacje objęłyby pracodawców zatrudniających ponad 100 osób i dotyczyły ok. 80 mln osób. Prezydent zapowiedział także obowiązkowe szczepienia dla pracowników ochrony zdrowia, otrzymujących pieniądze z programów Medicare i Medicaid. Na mocy rozporządzenia wykonawczego prezydent wprowadził także obowiązek szczepień dla pracowników federalnej władzy wykonawczej oraz firm wykonujących zlecenia dla władz federalnych;

• Rada ds. edukacji hrabstwa Los Angeles w USA jednogłośnie przegłosowała w czwartek obowiązek zaszczepienia przeciwko Covid-19 wszystkich uczniów od 12. roku życia. Los Angeles to drugi co do wielkości okręg szkolny w Stanach Zjednoczonych;

• Do końca roku, gdy dalej będzie obowiązywał we Włoszech stan wyjątkowy z powodu pandemii, każda osoba wchodząca do szkoły musi mieć przepustkę Covid-19 - to zapis z projektu dekretu przyjętego w czwartek przez rząd Mario Draghiego. Nakaz nie dotyczy uczniów. Tzw. Green Pass wystawiany jest na podstawie szczepienia, wyleczenia z Covid-19 lub negatywnego wyniku testu z ostatnich 48 godzin. Obowiązek kontroli dokumentów będzie spoczywać na dyrekcji szkół;

• Od środy 15 września wchodzą w życie nowe przepisy, dotyczące zwalczania pandemii. Wracają maski FFP2, będą większe obostrzenia dla niezaszczepionych – ogłosił w środę na konferencji prasowej kanclerz Sebastian Kurz. Obowiązek używania masek FFP2 dotyczy między innymi sklepów spożywczych, aptek, transportu publicznego. Osoby niezaszczepione będą zobowiązane do noszenia masek FFP2 we wszystkich sklepach;

• Na terenie Portugalii zniesiony został w niedzielę rano obowiązek noszenia maseczek na świeżym powietrzu. Decyzja ta ma związek ze słabnięciem pandemii Covid-19 w tym kraju oraz wysokim odsetkiem zaszczepionych. Jak poinformowała w sobotę Generalna Dyrekcja Zdrowia (DGS), rządowa agenda ds. zdrowia, nakaz noszenia maseczek będzie wciąż obowiązywał na niezadaszonym terenie, który wchodzi w skład szkół oraz wyższych uczelni;

• Rząd Japonii zdecydował w czwartek o przedłużeniu stanu wyjątkowego z powodu pandemii Covid-19 w Tokio i 18 innych prefekturach do końca września. Mimo spadającej liczby infekcji służba zdrowia wciąż jest przeciążona – poinformowała agencja Kyodo. (PAP Biznes)

tj/