KORONAWIRUS: Przegląd najważniejszych informacji z Polski i świata w 42. tygodniu 2021 roku (18-24 października 2021 r.)

Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych informacji i opinii z Polski i świata, związanych z pandemią koronawirusa i jej wpływem na gospodarkę w 42. tygodniu 2021 roku, od 18 do 24 października 2021 r. (do 24.00)

#COVID-19 - STATYSTYKA

• Po trwającym niemal dwa miesiące spadku liczba nowych zakażeń koronawirusem na świecie wzrosła w zeszłym tygodniu. W centrum epidemii znajduje się obecnie Europa, jedynym kontynent, na którym rośnie liczba infekcji. Na Europę przypada niemal połowa globalnej liczby infekcji. Z najniższego poziomu w tym roku zaczęła również wzrastać liczba zgonów na Covid-19 na świecie. Również w tym wypadku wynika to z pogorszenia sytuacji epidemicznej w Europie;

• Europa i Unia Europejska notują nowe rekordy zakażeń w obecnej fali koronawirusa. Liczba nowych infekcji na Starym Kontynencie jest najwyższa od marca. Liczba nowych infekcji jest najwyższa od początku pandemii w Rosji, trend wzrostowy kontynuuje także Wielka Brytania, również zbliżając się do rekordów pandemii ze stycznia tego roku. Spośród dużych państw sytuacja pandemiczna pogorsza się w Niemczech, gdzie liczba zakażeń jest najwyższa od maja. Liczba zakażeń gwałtownie rośnie w wielu państwach Europy Środkowowschodniej, w tym Polsce. Rekordy notuje m.in Ukraina, Rumunia i Bułgaria;

• W ślad za infekcjami znacząco wzrosła w Europie także liczba zgonów na Covid-19. Jedynym obok USA państwem na świecie, które notuje ponad 1 tys. zgonów dziennie na Covid-19, jest Rosja. W odniesieniu do liczby ludności najwięcej zgonów na świecie notują obecnie Rumunia i Bułgaria. W Rosji, Rumunii i na Ukrainie na Covid-19 umiera najwięcej osób od początku pandemii;

• Stały postęp w ograniczaniu pandemii notują Stany Zjednoczone, gdzie liczba zakażeń spadła w ciągu dwóch miesięcy o ponad 50 proc. W dalszym ciągu na wysokim poziomie utrzymuje się liczba zgonów na Covid-19. Zarówno pod względem bezwzlędnej liczby zakażeń i zgonów Stany Zjednoczone zajmują pierwsze miejsce na świecie.

• Poniżej statystyka zakażeń w wybranych państwach świata. Dane za www.ourworldindata.org z 24 października 2021 roku.

Źródło: ourworldindata.org, dane z 24.10.2021 r.;

*różnica między bieżącą wartością 7-dniowej średniej nowych zakażeń i wartością średniej na szczycie epidemii w danym regionie lub kraju;

** 7-dniowa średnia zakażeń/zgonów na 1 mln mieszkańców;

*** odsetek w pełni zaszczepionych mieszkańców.

• Fala zakażeń koronawirusem w Polsce przebiera na sile - w poprzednim tygodniu zanotowano ponad 33 tys. zakażeń, co oznacza wzrost w ujęciu tygodniowym o ponad 90 proc. O niemal 40 proc., do 335 wzrosła łączna tygodniowa liczba zgonów na Covid-19. Odsetek pozytywnych testów na koronawirusa stale rośnie i po raz pierwszy od kwietnia znalazł się powyżej 10 proc. Także stale zwiększająca się liczba osób poddanych kwarantannie sugeruje, że liczba nowych infeckji w dalszym ciągu będzie rosła. Obecnie notujemy najwięcej nowych infekcji od 5 miesięcy. W odniesieniu do szczytu pandemii kwietnia nowych infekcji jest o ponad 80 proc. niższa.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia, obliczenia własne.

#FIRMY I BRANŻE

• W poniedziałek Europejska Agencja Leków (EMA) poinformowała, że rozpoczęła ocenę możliwości stosowania szczepionki Comirnaty produkowanej przez Pfizer i BioNTech u dzieci w wieku 5-11 lat. Wynik ma być znany w ciągu paru miesięcy. Tego samego dnia także rządowa agencja Health Canada podała, że otrzymała aplikację ze strony Pfizer i BioNTech dotyczącą podawania szczepionki na koronawirusa grupie wiekowej 5-11 lat. Agencja oczekuje, że w kolejnych miesiącach otrzyma odpowiednie dane do analizy (Bloomberg);

• WHO poinformowała we wtorek, że nie może ominąć żadnego etapu w procedurze zatwierdzania preparatów medycznych i oczekuje „jednej, dodatkowej informacji” od Bharat Biotech, producenta szczepionki Covaxin – podał „The Indian Express”. Szczepionka Covaxin chroniąca przed Covid-19, opracowana przez firmę Bharat Biotech we współpracy z Indyjską Radą Badań Medycznych, jest dopuszczona m.in. w Iranie, Wenezueli, Argentynie, Nepalu i na Filipinach, ale by wejść na szerszy rynek musi zostać zatwierdzona przez WHO. WHO wyjaśniła, że tempo postępowania zmierzającego do zaaprobowania preparatów medycznych zależy w znacznej mierze od skłonności do współpracy producentów farmaceutyków – im szybsza reakcja wnioskodawcy na wymogi WHO, tym szybciej uzyskana zgoda na zastosowanie preparatu w sytuacjach awaryjnych (Emergency use listing - EUL);

• Decyzja dotycząca ewentualnego dopuszczenia w UE rosyjskiej szczepionki przeciw Covid-19 Sputnik V zostanie podjęta najwcześniej w pierwszym kwartale 2022 roku - podała w czwartek agencja Reutera, powołując się na anonimowe źródło związane z Europejską Agencją Leków (EMA). EMA rozpoczęła oficjalny proces oceny rosyjskiej szczepionki w marcu br. Według pierwotnych założeń, decyzja unijnego regulatora miała zapaść w maju lub czerwcu. Procedura dopuszczenia Sputnika V przedłuża się z powodu opóźnień ze strony Rosji w przesyłaniu wymaganych informacji dotyczących preparatu - przypomina Reuters;

• W środę Shionogi & Co. podało, że rozpoczęło II fazę testów swojej szczepionki na koronawirusa S-268019. W pierwszej fazie testów firma potwierdziła rozmiar dawki leku i jego bezpieczeństwo. Firma wskazała, że w I fazie testów lek wywoływał dużą reakcję immunologiczną u pacjentów. W II fazie Shionogi będzie badać poziom reakcji immunologicznej przy podaniu dwóch dawek, firma przygotowuje się także to rozpoczęcia badań wśród osób spoza Japonii;

• W piątek o rozpoczęciu II fazy testów szczepionki na koronawirusa poinformowała także spółka Meiji Holdings. Próba zostanie przeprowadzona na 2.000 osób i ma pozwolić na określenie siły działania dwóch dawek leku (Bloomberg);

• American Airlines odnotowały w III kw. 169 mln USD zysku. Przychody linii wyniosły 8,97 mld USD, o ok. 25 proc. mniej niż w III kw. 2019 r. i o 3,19 mld USD więcej niż przed rokiem. Analitycy rynkowi oczekiwali przychodów na poziomie 8,94 mld USD. AA prognozują, że w IV kw. przychody będą niższe o ok. 20 proc. niż w 2019 r., kiedy to wyniosły 11,3 mld USD (CNBC);

• Prezes Daimlera Ola Kaellenius powiedział, że producent ma nadzieję ustabilizować swoje łańcuchy dostaw mikroprocesorów w I kwartale przyszłego roku. Wskazał jednak, że obawia się utrzymania kryzysu na rynku do 2023 r. Agencja Reuters wskazała, że obecnie poza problemem z dostawami, spółka pracuje obecnie nad podzieleniem marki Mercedes-Benz na dwie firmy, jedną produkującą luksusowe samochody i drugą ciężarówki (Reuters);

• Honda poinformowała, że na początku listopada jej zakłady w Japonii będą pracować na 90 proc. możliwości. Decyzja wynika z zaburzeń w zagranicznych dostawach podzespołów oraz mikroprocesorów (Bloomberg);

• Beyond Meat podało w piątek, że oczekuje wyników w III kw. gorszych od oczekiwanych. Beyond spodziewa się, że sprzedaż netto w tym okresie wyniosła 106 mld USD wobec 120 -140 mln USD wskazywanych wcześniej. Spółka podała, że na gorszych wynikach zaważyły różne czynniki, wśród nich wariant Delta koronawirusa, który wpłynął na poziom sprzedaży między innymi w Kanadzie. CNBC wskazało, że już pierwsza, publikowana w sierpniu prognoza sprzedaży na III kw. rozczarowała inwestorów. Spółka informowała wtedy, że po dużej sprzedaży rok wcześniej nastąpił spadek popytu wśród klientów indywidualnych, a w związku z niepewnością w gastronomii, restauracje nie powróciły do aktywności na poziomie sprzed pandemii (CNBC).

#OPINIE I ANALIZY

• Celujemy, żeby od 2 listopada uruchomić system skierowań na przyjęcie trzeciej dawki szczepionki przeciw COVID-19 dla osób od 18 roku życia - poinformował w Radiu Zet minister zdrowia Adam Niedzielski. Skierowanie będą wystawiane wszystkim zaszczepionym sześć miesięcy po ostatniej dawce - dodał. Wcześniej Rada Medyczna przy premierze zarekomendowała przyjęcie dawki przypominającej szczepionki przeciw COVID-19 wszystkim osobom pełnoletnim, jednak nie wcześniej niż 6 miesięcy od ukończenia szczepień podstawowych;

• Jeśli dynamika zakażeń w kolejnym tygodniu będzie tak samo wysoka, jak w tym, to będzie trzeba zrewidować prognozy, co oznacza m.in. wzmocnienie kontrolowalności maseczek w srodkach transportu, w galeriach handlowych; większą liczbę patroli oraz zmianę polityki dotyczącej mandatów - nie będą stosowane upomnienia tylko realne kary - powiedział w Radiu Zet minister zdrowia Adam Niedzielski;

• "Staramy się monitorować sytuację na poziomie każdego województwa. Warto tu powiedzieć, że ponad jedną trzecią zakażeń dobowych generują dwa województwa: podlaskie i lubelskie. Tam sytuacja jest najbardziej krytyczna" – powiedział podczas konferencji prasowej Adam Niedzielski. Zaznaczył, że woj. lubelskie i podlaskie w poprzedniej fali nie zostały aż tak mocno dotknięte skalą zachorowań i dlatego – dodał – ona jest obecnie bardzo wysoka. "Tych łóżek jest zajętych w lubelskiem ponad 700. Nie ma takiego drugiego województwa, które przecież nie należy do największych w Polsce, gdzie byłaby taka liczba zajętych łóżek" – dodał minister zdrowia;

• "Co do świąt nie ma zagrożenia, cmentarze na pewno będą otwarte" – powiedział na konferencji prasowej w środę Adam Niedzielski. "Krytyczne są najbliższe dni, zobaczymy, jak będzie wyglądał wskaźnik wzrostu z tygodnia na tydzień. Jeżeli będziemy widzieli, że ta ścieżka, zgodnie z którą na koniec października miało być średnio 5000 (zachorowań), wtedy będziemy podejmowali kolejne decyzje, być może dotyczące obostrzeń" – powiedział minister;

• Kanclerz skarbu Wlk. Brytanii Rishii Sunak zamierza przedłużyć gwarantowanych przez skarb państwa pożyczek dla przedsiębiorców – podała w środę agencja Bloomberg powołując się na źródła. Recovery Loan Scheme (RLS) miał wygasnąć 31 grudnia. 27 października Sunak powinien przedstawić swoją decyzję, kiedy zaprezentuje budżet. Program pożyczek został uruchomiony w marcu i umożliwia przedsiębiorstwu pożyczenie do 10 mln GBP, z których 80 proc. jest gwarantowane przez rząd. Agencja zwróciła uwagę, że podczas gdy Sunak stara się utrzymywać pomoc dla firm, to ma ona charakter pożyczek. Ma to odzwierciedlać jego wysiłek skierowany na przywrócenie balansu w finansach publicznych. Brytyjski rząd wydał ok. 352 mld GBP na walkę z pandemią, pomoc firmom i ochronę miejsc pracy (Bloomberg);

• W piątek rada naukowa amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA) poinformowała, że korzyści z podawania szczepionki Pfizer BioNTech dzieciom w wieku 5-11 lat przewyższają ewentualne ryzyka z tym związane. Wcześniej producent podał, że skuteczność leku w tej grupie wiekowej podczas testów klinicznych wyniosła 90,7 proc. Jeżeli FDA autoryzuje szczepionkę dla dzieci, będzie to pierwsza szczepionka na koronawirusa dostępna w tej grupie wiekowej. Jej podawanie dzieciom mogłoby się rozpocząć już na początku listopada. Głosowanie nad dopuszczeniem szczepionki do użycia u dzieci ma się odbyć we wtorek. Dawka leku w tej grupie wiekowej wynosi 2 razy po 10 mikrogramów czyli 1/3 dawki dla osób powyżej 12 roku życia (Reuters);

• Szef Rezerwy Federalnej Jerome Powell powiedział w piątek, że jego zdaniem nastąpił czas na rozpoczęcie ograniczania skupu aktywów prowadzonego przed Fed, ale nie na podwyżkę stóp procentowych. Powell wskazał, że na amerykański rynek pracy wciąż nie powrócił do kondycji sprzed pandemii, a w USA liczba miejsc pracy jest wciąż o 5 milionów niższa. „Uważamy, że możemy być cierpliwi i pozwolić rynkowi pracy na uzdrowienie” – powiedział Powell (Reuters);

• Prezydent Rumunii Klaus Iohannis nazwał sytuację pandemiczną w kraju "dramatem narodowym o straszliwych proporcjach" i wezwał Rumunów do szczepienia się. Na konferencji prasowej we wtorek ocenił, że "brak konkretnych działań ze strony władz jest alarmujący", i zapowiedział na środę naradę z rządem w celu "wprowadzenia jasnych, restrykcyjnych środków". W odpowiedzi na katastrofalną sytuację epidemiczną w tym kraju Światowa Organizacja Zdrowia poinformowała, że wysłała do tego kraju eksperta, aby wzmocnić reakcję władz na pandemię i ułatwić dostarczenie 34 tys. szybkich testów diagnostycznych na Covid-19 i 200 respiratorów dla pacjentów z koronawirusem;

• Ukraina mierzy się z największymi wyzwaniami od początku pandemii Covid-19 - oświadczył w środę premier tego kraju Denys Szmyhal. Zaznaczył przy tym, że na Ukrainie nie będzie ogólnokrajowego lockdownu. "Nie planujemy wprowadzać pełnego lockdownu w całym kraju i wstrzymywać gospodarki" - oznajmił premier na posiedzeniu rządu. Podkreślił, że nawet w tzw. czerwonej strefie epidemicznej, dla której przewidziane są najostrzejsze restrykcje, biznes i placówki publiczne mogą działać. W czerwonej strefie powinny działać tylko te szkoły, w których wszyscy pracownicy mają zielony certyfikat covidowy. Centra handlowe, restauracje, siłownie, kina itd. nie mogą przyjmować klientów, chyba że wszyscy pracownicy i odwiedzający mają zielony certyfikat. W poniedziałek do czerwonej strefy weszły obwody: odeski, zaporoski, doniecki, dniepropietrowski. Wcześniej znajdował się w niej obwód chersoński. Restryckje zaostrzył też Lwów, ogałszając m.in 2-tygodniową przerwę w nauczaniu.

#POLITYKA

• Już ponad 1 mld szczepionek przeciw Covid-19 przekazaliśmy do ponad 150 krajów od grudnia 2020 roku - podała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. UE rozpoczęła eksport preparatów przeciw Covid-19 od momentu ich wprowadzenia na rynek pod koniec 2020 roku - przypomina Reuters. Inny istotny producent szczepionek, Stany Zjednoczone, nie podjęły takiego kroku, ograniczając przez wiele miesięcy eksport preparatów - dodaje agencja. Unijny eksport szczepionek ograniczony był w głównej mierze do wielkich gospodarek - takich jak Japonia, Wielka Brytania, czy Turcja - ponieważ te miały podpisane kontrakty z ich producentami na terenie Unii. Von der Leyen zapowiedziała, że UE planuje zwiększyć darowizny dla najbardziej zagrożonych pandemią państw w najbliższych miesiącach do poziomu 500 mln dawek;

• We Włoszech pobrano w poniedziałek rekordową liczbę ponad miliona przepustek Covid-19 - poinformował rząd. To efekt wejścia w życie wymogu posiadania tzw. Green Pass przez wszystkich pracowników. Obowiązek przepustek sanitarnych, wystawianych na podstawie szczepienia, wyleczenia z koronawirusa lub negatywnego wyniku testu z ostatnich 48 godzin, dotyczy wszystkich miejsc pracy, także w sektorze prywatnym. Ci pracownicy, którzy nie zaszczepili się, muszą regularnie robić testy, by móc wejść do miejsca pracy. Odkąd przepisy te weszły w życie, liczba wykonywanych dziennie testów znacznie wzrosła. Wraz z tym rośnie liczba pobieranych przepustek. Rząd poinformował we wtorek, że w ciągu jednego dnia wydano 914 tysięcy przepustek na podstawie testów i 130 tysięcy osobom zaszczepionym;

• Od 1 listopada w miejscach pracy w Austrii obowiązywać będzie certyfikat potwierdzający zaszczepienie przeciw Covid-19, wyzdrowienie lub uzyskanie negatywnego wyniku testu - poinformował minister zdrowia Wolfgang Mueckstein po posiedzeniu rządu w środę. Okres przejściowy obowiązywać będzie do 14 listopada włącznie, a osoby niekwalifikujące się do tzw. grupy 3G (geimfpt, genesen, getestet, czyli zaszczepione, ozdrowiałe, przebadane) będą musiały do tego czasu nosić maseczkę FFP2. Zgodnie z rozporządzeniem certyfikat będzie obowiązkowy dla wszystkich, którzy w codziennej pracy mają kontakt z innymi ludźmi, np. w biurze czy urzędzie. Nie będzie dotyczyć np. kierowców ciężarówek, którzy podczas jazdy są w samochodzie sami. Przygotowywane są również przepisy dotyczące pracowników w sektorze ochrony zdrowia i opieki. Wstęp do tych placówek będzie możliwy tylko za okazaniem certyfikatu, a za przestrzeganie przepisu odpowiedzialne będą obydwie strony – pracodawca i pracownik;

• Jeśli liczba nowych infekcji koronawirusem w Austrii będzie nadal rosła, osoby niezaszczepione przeciw Covid-19 mogą zostać objęte lockdownem - powiedział kanclerz Alexander Schallenberg. Szef austriackiego rządu powiedział o tym w piątek wieczorem po spotkaniu z przywódcami krajów związkowych, zwołanym w związku z rosnącą falą zakażeń koronawirusem. Schallenberg wykluczył lockdown dla zaszczepionych i ozdrowieńców. Podkreślił, że nadal jest zbyt wielu "wahających i ociągających się" w sprawie szczepienia, i wyraził nadzieję, że plany rządu skłonią te osoby do przyjęcia preparatu. Ogłosił, że jeśli liczba pacjentów z Covid-19 na oddziałach intensywnej terapii przekroczy 500, czyli jedną czwartą dostępnych miejsc, do lokali takich jak restauracje i hotele będą mogły wejść jedynie osoby zaszczepione przeciw koronawirusowi i ozdrowiałe. W przypadku, gdy na OIOM-ach będzie przebywało ponad 600 pacjentów (około jednej trzeciej dostępnych łóżek), rząd obejmie niezaszczepionych ścisłym lockdownem. Będą oni mogli wychodzić z domu jedynie w określonych sytuacjach;

• Od soboty w Serbii, by przebywać w lokalach gastronomicznych i hotelach po godzinie 22, konieczne jest posiadanie specjalnej przepustki Covid-19. Dokument w wersji cyfrowej lub papierowej potwierdza przyjęcie szczepionki, uzyskanie negatywnego wyniku testu PCR wykonanego maksymalnie 72 godziny przed okazaniem lub przebycie choroby maksymalnie siedem miesięcy wcześniej;

• Kancelaria premiera Izraela podała, że od 1 listopada do Izraela będą wpuszczani w pełni zaszczepieni obcokrajowcy. Szczepienia będą musiały być wykonane lekami Pfizer, Moderna, AstraZeneca, J&J, Sinopharm lub Sinovac. Wjazd zostanie umożliwiony także osobom dysponującym dowodem przejścia Covid-19 na co najmniej 11 dnia przed przyjazdem (Bloomberg);

• W kilku bułgarskich miastach odbyły się w środę protesty przeciw decyzji ministerstwa zdrowia o wprowadzeniu od czwartku tzw. Zielonych Paszportów, potwierdzających zaszczepienie przeciw Covid-19, przejście infekcji lub negatywny wynik testu. Demonstracje przeciw decyzji rządowej odbyły się m.in. w Sofii, Ruse, Warnie i Wielkim Tyrnowie. Według protestujących rząd narusza konstytucyjne prawa obywateli, a Zielone Paszporty nie poprawią sytuacji epidemicznej. Najliczniejszy i najdłuższy protest odbył się w czarnomorskim porcie Burgas. Demonstranci blokowali ruch uliczny w centrum, próbowali także wedrzeć się do siedziby regionalnego inspektoratu sanitarnego. Nie pozwoliły im na to liczne oddziały policji;

• Prezydent Rosji Władimir Putin zatwierdził w środę rządową propozycję tygodniowego zamknięcia miejsc pracy na początku listopada w celu ograniczenia gwałtownego wzrostu zakażeń koronawirusem i zgonów na Covid-19. Przemawiając po spotkaniu z przedstawicielami rządu, Putin zapowiedział "dni wolne od pracy" od 30 października do 7 listopada, z możliwością przedłużenia tego okresu w niektórych regionach. Pracownicy mają otrzymać normalne wynagrodzenie za ten okres. "Sytuacja epidemiczna rozwija się inaczej w każdym regionie. W związku z tym władze regionów mają prawo do nałożenia dodatkowych środków" - powiedział Putin;

• Władze medyczne Portugalii wystawiły do czwartku ponad 8,7 mln certyfikatów covidowych, potwierdzających pełne zaszczepienie, negatywny test lub przebycie tej choroby, poinformowało ministerstwo zdrowia w Lizbonie. Jak podał Luis Pinheiro z ministerstwa zdrowia Portugalii, w tym ponad 10-milionowym kraju, najwięcej dotychczas wydanych certyfikatów covidowych dotyczy tzw. paszportu szczepionkowego, czyli dokumentu cyfrowego poświadczającego otrzymanie preparatów przeciwko SARS-CoV-2. Wyemitowano już blisko 8,3 mln takich dokumentów. Pinheiro sprecyzował, że od 16 czerwca, kiedy Portugalia zaczęła honorować certyfikat covidowy wystawiono też 267,2 tys. dokumentów potwierdzających negatywne testy na obecność koronawirusa, a także 255,7 tys. zaświadczeń lekarskich o przebyciu infekcji wirusem SARS-CoV-2;

• Od niedzieli rano w pełni zaszczepieni podróżni przyjeżdżający do Anglii z krajów spoza tzw. czerwonej listy mogą już wykonywać po przyjeździe szybkie testy antygenowe na obecność koronawirusa zamiast droższych testów typu PCR. Zmiana na razie dotyczy tylko przyjazdów do Anglii. W Walii wejdzie w życie w przyszłą niedzielę, 31 października, a rządy Szkocji i Irlandii Północnej zasugerowały, że też ją wprowadzą, ale nie wskazały jeszcze terminu. Do tego czasu osoby przyjeżdżające poprzez Anglię do pozostałych części Zjednoczonego Królestwa muszą w nich przestrzegać lokalnych zasad podróży i kwarantanny. Szybkie testy antygenowe muszą być przed przyjazdem do Anglii zakupione od jednego z prywatnych dostawców, tzn. nie mogą być do tego używane darmowe testy, dostarczane przez publiczną służbę zdrowia. Obecnie na stronie internetowej brytyjskiego rządu jest 24 autoryzowanych prywatnych dostawców testów, a ich ceny zaczynają się od 19 funtów;

• Około 800 spraw karnych wszczęto na Ukrainie w związku z podrabianiem certyfikatów covidowych - poinformował w piątek szef MSW Denys Monastyrski. Media podają, że z podrobionym certyfikatem próbowała wjechać do kraju była deputowana Nadia Sawczenko. (PAP Biznes)

tj/ luk/