KORONAWIRUS: Przegląd najważniejszych informacji z Polski i świata w 43. tygodniu 2021 roku (25-31 października 2021 r.)

Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych informacji i opinii z Polski i świata, związanych z pandemią koronawirusa i jej wpływem na gospodarkę w 43. tygodniu 2021 roku, od 25 do 31 października 2021 r. (do 24.00) i 1 listopada.

#COVID-19 - STATYSTYKA

• Od dwóch tygodni liczba nowych zakażeń koronawirusem na świecie rośnie, za sprawą pogarszającej się sytuacji epidemicznej w Europie. To jedyny kontynent, na którym liczba zakażeń rośnie i jest największa od drugiej dekady stycznia. W Azji nowych infekcji wykrywa się ok. 100 tys. i jest to poziom o ponad 60 proc. niższy niż na szczycie ostatniej fali zakażeń w połowie sierpnia. W Ameryce Południowej i Afryce nowych infekcji jest najmniej od ponad roku. Sytuacja epidemiczna w Ameryce Północnej poprawia się od dwóch miesięcy;

• W Europie istotny spadek zakażeń notuje w ostatnich dniach Wielka Brytania, gdzie wciąż wykrywa się najwięcej infekcji na Starym Kontynencie. Kolejne rekordy ustanawia Rosja, a najwięcej zakażeń od początku pandemii notują także inne państwa naszego regionu - Ukraina, Bułgaria, Słowacja i Estonia, a także Słowenia i Grecja. W porównaniu do szczytu zakażeń z 20 października nieznacznie poprawiła się sytuacja w Rumunii, jednym z najciężej dotkniętych państw w obecnej fali zakażeń. Kolejna maksima w ramach obecnego trendu wzrostowego zakażeń notują Niemcy, a Polska zalicza się do państw, gdzie nowych zakażeń przybywa najszybciej;

• Rosnąca w Europie liczba zakażeń koronawirusem pociąga za sobą coraz więcej zgonów na Covid-19. Średnia dzienna liczba zgonów z powodu Covid-19 przekroczyła 3 tys. po raz pierwszy od kwietnia. Rekord pandemii padł w styczniu, kiedy 7-dniowa średnia liczby zgonów w Europie sięgała 5,5 tys. przypadków. Kolejne rekordy zgonów z powodu Covid-19 ustanawia Rosja, podobnia jak Ukraina, Rumunia, Łotwa i Estonia. W odniesieniu do liczby ludności najwięcej zgonów na świecie na Covid-19 zdarza się w Rumunii, która nieznacznie wyprzedza pod tym względem Bułgarię.

• Poniżej statystyka zakażeń w wybranych państwach świata. Dane za www.ourworldindata.org z 31 października 2021 roku.

Źródło: ourworldindata.org, dane z 31.10.2021 r.;

*różnica między bieżącą wartością 7-dniowej średniej nowych zakażeń i wartością średniej na szczycie epidemii w danym regionie lub kraju;

** 7-dniowa średnia zakażeń/zgonów na 1 mln mieszkańców;

*** odsetek w pełni zaszczepionych mieszkańców.

#FIRMY I BRANŻE

• Boeing podał, że w III kw. odnotował wzrost przychodów rdr o 8 proc. do 15,28 mld USD. Wynik okazał się niższy od oczekiwań analityków, którzy prognozowali 16,3 mld USD. Firma odnotowała stratę na poziomie 132 mln USD wobec 466 mln USD rok wcześniej. Prezes Boeing Dave Calhoun powiedział, że na rynku lotniczym można dostrzec symptomy poprawy sytuacji. Dodał, że wraz z powracającym popytem kluczowymi czynnikami decydującymi o kondycji przemysłu lotniczego w kolejnych kwartałach będzie wydolność łańcuchów dostaw (CNBC);

• Air France-KLM powinno w tym roku osiągnąć zysk – podały linie. W zeszłym roku Air France-KLM odnotowały zysk na poziomie 1,7 mld USD straty. W ogłoszeniu pozytywnej prognozy liniom pomogło m.in. otwarcie ruchu lotniczego do USA dla zaszczepionych Europejczyków. Air France podało, że liczba rezerwacji w III kw. 2021 r. podwoiła się wobec III kw. ’20, w ciąż jednak pozostaje poniżej wyników sprzed pandemii. Do końca roku spółka chce zmniejszyć zatrudnienie o 14 tys. miejsc pracy (Reuters);

• Sąd federalny w Teksasie odrzucił wniosek pilotów linii lotniczych Southwest Airlines o tymczasowe wstrzymanie nakazu szczepień. Według wydanych we wrześniu przez Biały Dom zasad, wszystkie firmy realizujące kontrakty dla amerykańskiego rządu muszą wymagać od swoich pracowników zaszczepienia się do 8 grudnia. Linie lotnicze takie jak Southwest, Delta, United czy American często wożą przedstawicieli administracji rządowej. Piloci Southwest zrzeszeni w związku zawodowym Southwest Airlines Pilot Association argumentowali, że linie nie mogą wprowadzić nakazu szczepień, gdyż zmiany zasad zatrudnienia powinny być konsultowane ze związkami (CNBC);

• Moderna udostępni do sprzedaży krajom afrykańskim do 110 mln dawek szczepionki przeciw Covid-19 - poinformowała we wtorek firma. Całą pulę szczepionek zamierza kupić Unia Afrykańska (UA) - przekazała Agencja Reutera. Firma oświadczyła, że "wszystkie dawki oferowane są po najniższej możliwie cenie Moderny";

General Motors osiągnęło w III kw. wynik lepszy od oczekiwań analityków. Zysk na akcję wyniósł 1,52 USD wobec oczekiwań na poziomie 96 centów. Spółka przekazała, że w III kw. dostrzegła symptomy poprawy sytuacji na rynku mikroprocesorów i oczekuje dalszej poprawy w IV kw. 2021 oraz I kw. 2022 r. Wcześniej w tym roku GM ostrzegło inwestorów, że wyprodukuje o 200 tys. samochodów mniej, właśnie z powodu problemów z dostawami mikroprocesorów (CNBC);

• General Electrics podniosło roczną prognozę zysku. Firma podała, że na poprawę oczekiwań wpłynęło odbicie w lotnictwie i większy popyt na produkowane przez spółkę silniki lotnicze. GE podkreśliło jednak, że podobnie jak inni producenci, mierzą się z brakami kadrowymi oraz problemami związanymi z dostawami surowców i półproduktów. GE oczekuje, że w 2021 roku uzyska zysk w przedziale 1,80-2,10 USD na akcję wobec 1,20-2,00 USD prognozowanych wcześniej (CNBC);

• Prezes Merck Robert Davis poinformował, że kierowana przez niego spółka jest gotowa dostarczyć do końca roku 10 mln tabletek leku na koronawirusa, po tym, jak otrzyma on autoryzację ze strony regulatora. FDA ma ocenić dane dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa leku na posiedzeniu 30 listopada. Davis dodał, że w przyszłym roku Merck będzie w stanie wyprodukować ponad 20 mln dawek leku.

• W środę Merck podpisał porozumienie z organizacją Medicines Patent Pool na mocy którego licencja na wytwarzanie molnupiraviru, doustnego leku przeciwko Covid-19, zostanie udostępniona innym producentom. Firma zgodziła się na udostępnienie licencji MPP, które będzie następnie wydawać podlicencje producentom mającym ułatwić dostęp do leku pacjentom z ponad 100 państw o niskich lub średnich dochodach. Tak długo, jak choroba Covid-19 będzie przez Światową Organizację Zdrowia określana zagrożeniem zdrowia publicznego, Merck nie będzie domagał się należności licencyjnych wynikających z zawartej umowy (CNBC);

• FDA będzie potrzebowało więcej czasu, żeby ocenić wyniki badań szczepionki na koronawirusa u dzieci w grupie wiekowej 12-17 lat. Agencja przygląda się przede wszystkim ryzyku wystąpienia zakrzepicy u dzieci. Moderna podała w opublikowanym w niedzielę w oświadczeniu, że ocena szczepionki może nie zostać zakończona przed styczniem 2022 r. 25 maja spółka poinformowała, że szczepionka miała 100 proc. skuteczność wśród dzieci 12-17 lat (CNBC);

#OPINIE I ANALIZY

• "Widzimy, że teraz dominująca liczba ognisk, jeśli chodzi o działalność sanepidu, to szkoły, ale to i tak nie zmienia naszego punktu widzenia, że szkoły muszą być otwarte tak naprawdę za wszelką cenę" - powiedział minister zdrowia Adam Niedzielski w poniedziałek w Polsat News. Niedzielski ocenił, że ewentualny lockdown prowadzi do zakłóceń na bardzo dużą skalę;

• Projekt ustawy pozwalający pracodawcy na weryfikację tego, czy pracownik jest zaszczepiony, zostanie skierowany pod obrady rządu i prawdopodobnie trafi na najbliższe posiedzenie Sejmu - powiedział minister zdrowia Adam Niedzielski w poniedziałek w Polsat News. Minister wskazał, że do projektu ustawy zgłoszono dużo uwag i budziła ona kontrowersje. "Postaraliśmy się tak ją przygotować, aby te rzeczy, które były odbierane w taki sposób dolegliwy, nie były aż tak dolegliwe" - mówił Niedzielski. Tłumaczył, że projekt przewiduje możliwość reorganizacji pracy, ale "absolutnie nie ma możliwości, żeby pracownik otrzymał bezpłatny urlop ze względu na to, że jest niezaszczepiony";

• Szpital tymczasowy dla pacjentów z COVID-19 na Stadionie Narodowym będzie znów uruchomiony - poinformował minister zdrowia Adam Niedzielski w Polsat News. Zastrzegł jednak, że nie jest jeszcze wyznaczona data, kiedy to nastąpi;

• "Podejście do walki z pandemią jest w tej chwili takie, że realne instrumenty w postaci szczepień i reżimu sanitarnego – maseczek, dystansu i dezynfekcji, to narzędzia, które przy szerokim, powszechnym zastosowaniu powinny nam pozwolić przejść przez falę nie wprowadzając dodatkowych restrykcji" - ocenił w środę na konferencji w Sosnowcu minister zdrowia Adam Niedzielski. Zaznaczył, że jest to założenie, a niestety widać, że poziom dyscypliny epidemicznej jest niewystarczający;

• Minister zdrowia Adam Niedzielski zaznaczył, że priorytetem jest pilnowanie wydolności systemu opieki zdrowotnej – umiejętne nadążanie z tworzeniem miejsc w szpitalach dla osób chorych na COVID-19. "Mam tutaj na myśli to, że nie tworzymy zbyt dużego buforu (łóżek dla pacjentów z COVID-19 – PAP), bo cały czas potrzeby wynikające z leczenia w innych zakresach są ogromne. Mamy cały czas deficyt zdrowotny wynikający z pandemii. Trzeba się z nim mierzyć. Więc tutaj te nasze kroki są wyprzedzające pandemię, ale nie aż tak bardzo jak w poprzednich falach" – powiedział. Zwrócił uwagę na to, że obecnie "mamy do czynienia z dużą koncentracją liczby zachorowań". Dotyczy to głównie województwa lubelskiego, podlaskiego, ale także Mazowsza;

• 5 proc. niezaszczepionych dorosłych w USA odeszło z pracy w związku z wymaganym przez pracodawcę szczepieniem – wynika z ankiety opublikowanej przez Kaiser Family Foundation. Jedna czwarta ankietowanych odpowiedziała, że ich pracodawca wymagał od nich szczepień. Odsetek ten wzrósł z 9 proc. w czerwcu i 19 proc. we wrześniu. We wrześniu prezydent USA Joe Biden ogłosił, że firmy zatrudniające powyżej 100 pracowników będą miały obowiązek upewnić się, że pracownicy są zaszczepieni na Covid-19 lub poddają się cotygodniowym testom na tę chorobę. W badaniu Kaiser Family Foundation ponad 2/3 pracowników zadeklarowało, że odejdzie, jeśli w ich miejscach pracy zostanie wprowadzony obowiązek szczepień lub testowania (CNBC);

• Zdecydowana większość osób niezaszczepionych nie da się w najbliższych tygodniach przekonać do zaszczepienia przeciwko koronawirusowi - tak wynika z sondażu wśród osób nieszczepionych przeprowadzonego na zlecenie federalnego ministerstwa zdrowia – napisał w czwartek portal RND. Według największego jak dotąd sondażu wśród osób nieszczepionych, przeprowadzonego przez instytut badania opinii publicznej Forsa na zlecenie federalnego ministerstwa zdrowia, dwie trzecie z około 3000 respondentów stwierdziło, że "zdecydowanie nie" zaszczepi się w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. 23 procent skłaniało się ku odpowiedzi "raczej nie". Tylko dwa procent respondentów chce się jeszcze zaszczepić. Pozostałe dziesięć procent jest niezdecydowanych lub uważało późniejsze szczepienie za "raczej" możliwe. 89 procent respondentów stwierdziło, że na ich gotowość do szczepień nie miałoby żadnego wpływu, gdyby oddziały intensywnej terapii zostały ponownie przeciążone do granic możliwości;

• Administracja USA podała w środę, że co najmniej 1,5 miliona Amerykanów przyjęło dodatkową dawkę szczepionki w ciągu pierwszych 5 dni od wprowadzenia takiej możliwości. Amerykańskie Centrum ds. Kontroli i Zapobiegania Chorobom autoryzowało dodatkowe szczepienia produktami Moderny oraz Johnson & Johnson w czwartek tydzień wcześniej. Centrum dopuściło dodatkowe szczepienia Moderną u osób starszych i tych o podwyższonym ryzyku zakażenia i ciężkiego przebiegu Covid-19. Wcześniej taka decyzja podjęta została także w stosunku do szczepionki Pfizer/BioNTech. Leki mogą być podawane 6 miesięcy po otrzymaniu pierwszych dwóch dawek. Dodatkowe szczepienia J&J są przeznaczone dla osób, które otrzymały lek co najmniej dwa miesiące wcześniej (CNBC);

• Liczba zakażeń koronawirusem i przypadków śmiertelnych Covid-19 spada w Amerykach i jest najniższa od ponad roku. Wyjątek stanowią Paragwaj i Belize – poinformował w środę zastępca dyrektora Panamerykańskiej Organizacji Zdrowia (PAHO) Jarbas Barbosa. Na Kubie i wielu innych Wyspach Karaibskich obserwuje się spadek liczby zakażeń. Jednak w Paragwaju w minionym tygodniu liczba infekcji koronawirusem podwoiła się, a w Belize wrosła gwałtownie liczba śmierci spowodowanych Covid-19 - powiedział Barbosa podczas briefingu dla prasy. W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach zaszczepionych zostało blisko 44 proc. populacji, w dużej mierze dzięki donacjom szczepionek zorganizowanym przez Światową Organizację Zdrowia lub projekt COVAX. Ponad 3 mln dawek szczepionek trafi do tego regionu dzięki programowi COVAX jeszcze w tym tygodniu - poinformował Barbosa.

#POLITYKA

• Aktualne ograniczenia, nakazy i zakazy epidemiczne będą obowiązywały do 30 listopada – przewiduje rozporządzenie Rady Ministrów, które w niedzielę weszło w życie. Obowiązek utrzymania co najmniej półtorametrowej odległości między pieszymi, z wyjątkiem rodziców i dzieci oraz osób wspólnie zamieszkujących; konieczność noszenia maseczki przykrywającej nos i usta m.in. w autobusie, tramwaju i pociągu, w sklepie, urzędzie i kościele, a także ograniczona liczba miejsc w teatrach i kinach – to tylko część zasad, które nadal obowiązują w związku z pandemią;

• Austriackie Ministerstwo Zdrowia przedstawiło w poniedziałek wieczorem rozporządzenie, zgodnie z którym we wszystkich miejscach pracy od 1 listopada zostanie wprowadzona zasada 3G (geimfpt, genesen, getestet, czyli zaszczepieni, ozdrowieńcy, przebadani). Odnosi się to także do turystyki zimowej. Wymóg stosowania zasady 3G w miejscu pracy obowiązywać będzie od 1 listopada, do połowy miesiąca będzie trwał jeszcze okres przejściowy, podczas którego osoby spoza grupy 3G będą miały obowiązek noszenia masek FFP2. Po tym terminie „pracownicy będą musieli wykazać się certyfikatem potwierdzającym fakt szczepienia w ciągu ostatnich 360 dni lub wyleczenia w ciągu ostatnich sześciu miesięcy” – podaje „Kronen Zeitung”. Dzięki temu w większości lokali handlowych zostanie wyeliminowana konieczność noszenia maski. Jedynymi wyjątkami pozostaną placówki opieki i szpitale, w których oprócz 3G pozostanie wymóg zasłaniania ust i nosa;

• Władze 4-milionowego miasta Lanzhou na północnym zachodzie Chin wprowadziły we wtorek surowy lockdown i zakazały mieszkańcom wychodzenia z osiedli – poinformowały lokalne media. Chiński rząd stara się wygasić ogniska Covid-19 przed Igrzyskami w Pekinie. Zgodnie z decyzją miejskiego zespołu ds. walki z pandemią wszystkie osiedla w Lanzhou muszą wprowadzić „zarządzanie zamknięte”. Oznacza to, że na każdym osiedlu czynne będzie tylko jedno wyjście, a mieszkańcy będą mogli wychodzić wyłącznie po konieczne zapasy i w celach medycznych lub związanych z pandemią. Państwowa komisja zdrowia zgłosiła we wtorek 43 nowe zachorowania na Covid-19, w tym 29 przypadków, w których do zakażenia doszło na terenie Chin. Sześć z nich wykryto w Lanzhou, a w ciągu ostatniego tygodnia potwierdzono tam łącznie około 40 nowych przypadków Covid-19;

• Komisja śledcza brazylijskiego Senatu zatwierdziła we wtorek wieczorem raport końcowy ze swoich ustaleń w sprawie pandemii koronawirusa i wezwała do postawienia prezydenta Jaira Bolsonaro w stan oskarżenia za dziewięć przestępstw, związanych z jego decyzjami w czasie kryzysu. W raporcie wskazano, że Bolsonaro powinien być oskarżony o "zbrodnie przeciwko ludzkości", a także o "celowe narażanie Brazylijczyków na zakażenie" oraz o "podżeganie do przestępstw". 1.200-stronicowy tekst poparło siedmiu senatorów spośród 11, którzy zasiadali w komisji. Raport zaleca także oskarżenie około 80 osób, w tym kilku ministrów, byłych ministrów, kilka firm i trzech synów Bolsonaro. Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmie jednak prokuratura, bowiem tylko ona ma wyłączną jurysdykcję do formułowania aktów oskarżenia;

• Trybunał Konstytucyjny Hiszpanii orzekł w środę, że wprowadzony przez rząd w listopadzie 2020 r. drugi stan zagrożenia epidemicznego był niezgodny z ustawą zasadniczą. Podobny werdykt zapadł w lipcu br. w sprawie pierwszego lockdownu, ogłoszonego przez rząd w marcu 2020 r. Sędziowie TK uznali, że stan zagrożenia epidemicznego był sprzeczny z konstytucją, gdyż przepisy ustawy zasadniczej Hiszpanii nie pozwalały na ograniczanie swobody przemieszczania się osób. Decyzja TK oznacza, że podobnie jak po decyzji sądu w sprawie pierwszego lockdownu, także tym razem anulowane zostaną wszystkie mandaty wystawione za nieprzestrzeganie przepisów o stanie zagrożenia epidemicznego. Drugi stan alarmowy nie przewidywał tak surowych restrykcji w kwestii wychodzenia z domu jak pierwszy. Zakaz dotyczył głównie opuszczania domów w godzinach nocnych;

• Mer Kijowa Witalij Kliczko ogłosił w czwartek, zaostrzenie od 1 listopada restrykcji przeciwepidemicznych. Z transportu publicznego będą mogły korzystać tylko zaszczepieni albo osoby z negatywnym testem - zapowiedział. Lokale gastronomiczne, hotele, siłownie, centra handlowe itd. będą obsługiwać tylko osoby zaszczepione albo z negatywnym testem PCR. Zgodnie z decyzją specjalnej komisji miasto przechodzi do tzw. czerwonej strefy epidemicznej, dla której przewidziane są najostrzejsze restrykcje. Według zapowiedzi mera od poniedziałku dzieci i nastolatkowie mogą przebywać w centrach handlowych tylko z rodzicami, którzy są zaszczepieni albo mają negatywny wynik testu;

• Rzecznik ministra spraw zagranicznych Chin Wang Wenbin napisał w komunikacie, że amerykański raport dotyczący przyczyn pandemii koronawirusa jest niewiarygodny. Odtajniony raport został przygotowany przez instytucje wywiadowcze USA. Wskazano w nim na to, że koronawirus mógł zostać wyhodowany w laboratorium. Chińczycy twierdzą, że ustalenia Amerykanów nie mają podstaw naukowych (Reuters);

• Amerykańskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) poinformowało w sobotę, że nieszczepieni cudzoziemcy w wieku poniżej 18 lat, podróżujący do USA drogą lotniczą po 8 listopada, nie będą musieli poddawać się kwarantannie po przybyciu na miejsce. Dyrektor CDC Rochelle Walensky w sobotę podpisała zmienione rozporządzenie wykonawcze w tej sprawie prezydenta USA Joe Bidena z 25 października. Zgodnie z rozporządzeniem Amerykę będą mogli odwiedzić turyści, którzy są zaszczepieni i mają negatywny wynik testu na Covid-19, przeprowadzony najwcześniej 3 dni przed odlotem. Jedynymi uznawanymi szczepionkami będą te zatwierdzone przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (Pfizer, Moderna, Johnson & Johnson) oraz znajdujące się na liście WHO (AstraZeneca, Covishield, Sinopharm, Sinovac). (PAP Biznes)

tj/ luk/