Skrót wiadomości - poniedziałek, 15 listopada, 18.20

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.

WYWIADY PAP BIZNES

Obecnie bardziej prawdopodobny jest dalszy wzrost stóp proc., ale trudno przewidzieć, czy ta ocena nie ulegnie zmianie; Rada Polityki Pieniężnej nie formułuje deklaracji dotyczących przyszłych decyzji – napisał w odpowiedzi na pytania PAP Biznes prezes NBP Adam Glapiński. Wskazał, że NBP nie wycofuje się definitywnie z rynku obligacji, a także zwrócił uwagę, że przy obecnych cenowych szokach z zewnątrz wyraźne umocnienie złotego miałoby jedynie ograniczony wpływ na krajową inflację.

Rząd finalizuje rozmowy ze stroną społeczną w sprawie NABE, który powstać ma na początku 2022 roku, a potem jeszcze potrzebna będzie notyfikacja w Komisji Europejskiej - poinformował PAP Biznes wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin.

Finalizacja fuzji PKN Orlen z Grupą Lotos spodziewana jest do końca pierwszego półrocza 2022 roku - poinformował PAP Biznes wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin.

Podwyżki cen gazu i energii elektrycznej są konieczne, gdyż spółki Skarbu Państwa nie mogą już brać kosztów na siebie, jak to robiły w ostatnich miesiącach - poinformował PAP Biznes wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin.

KORONAWIRUS

W Polsce stwierdzono w ciągu doby 9.512 nowych przypadków zakażenia koronawirusem, z powodu Covid-19 zmarło 12 osób - poinformowało w poniedziałek Ministerstwo Zdrowia. Liczba nowych infekcji była o 30 proc. wyższa niż w ubiegłym tygodniu. Od początku epidemii odnotowano w Polsce 3.214.023 zakażenia koronawirusem i 78.879 zgonów z powodu COVID-19.

W szpitalach przebywa 14 123 pacjentów z COVID-19, w tym 1204 chorych podłączonych do respiratorów – podało w poniedziałek Ministerstwo Zdrowia. Tydzień temu hospitalizowano 10 221 osób z koronawirusem, a dwa tygodnie temu – 7204.

Brytyjska firma Emergex rozpoczyna badania kliniczne szczepionki przeciw Covid-19, aplikowanej w formie plastra i mającej zapewniać ochronę na dziesięciolecia dzięki wykorzystaniu limfocytów T do zabijania zakażonych komórek – podał w poniedziałek brytyjski dziennik "The Guardian".

O północy z niedzieli na poniedziałek wszedł w życie ogólnokrajowy lockdown w Austrii dla osób niezaszczepionych przeciwko Covid-19 lub nie będących ozdrowieńcami. Przepisy zostały zatwierdzone przez rząd federalny,

Rząd Izraela zdecydował w niedzielę w poddaniu szczepieniom przeciwko Covid-19 dzieci w wieku 5 do 11 lat - poinformowało izraelskie ministerstwo zdrowia. Data rozpoczęcia szczepień w tej grupie wiekowej nie została jeszcze podana.

WYNIKI SPÓŁEK ZA III KWARTAŁ

Zysk netto Mercator Medical w III kwartale spadł do 39,5 mln zł z 355,8 mln zł przed rokiem - poinformowała spółka w raporcie. Wcześniej spółka szacowała, że zysk wyniesie 36,3 mln zł.

Grodno szacuje, że w pierwszym półroczu roku obrotowego 2021/2022, czyli od kwietnia do końca września 2021 r., wypracowało 19,3 mln zł skonsolidowanego zysku netto, co oznacza wzrost o 130 proc. rdr - podała spółka w komunikacie. Przychody wzrosły w tym czasie do 541,9 mln zł z 335,7 mln zł rok wcześniej.

Zysk netto Stalproduktu w III kwartale 2021 roku wyniósł 156,5 mln zł, a zysk operacyjny był na poziomie 196,4 mln zł - poinformowała spółka w raporcie. Wyniki spółki są zgodne z przedstawionymi wcześniej szacunkami.

Zysk netto Alumetalu w trzecim kwartale 2021 roku wyniósł 29 mln zł i był wyższy rdr o 82,6 proc. - poinformowała spółka w raporcie. Wynik jest zgodny z przedstawionymi wcześniej przez spółkę szacunkami.

INFLACJA

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w październiku 2021 r. wzrosły rdr o 6,8 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 1,1 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny.

W nadchodzących kwartałach podwyższona inflacja w coraz większym stopniu będzie wynikać z rosnących kosztów pracy i presji popytowej, dane z gospodarki już wskazują na mocną presję płacową - oceniają ekonomiści. Ich zdaniem, choć spirala płacowo-cenowa jeszcze nie występuje, to ryzyko jej pojawienia się rośnie.

Jeśli wskaźnik CPI przekroczy już w listopadzie br. poziom 7,0 proc. rdr spodziewać się kolejnej podwyżki stóp procentowych przez RPP, o kolejne co najmniej 50 pb - wynika z komentarzy ekonomistów do danych GUS dotyczących inflacji w październiku.

Koniec sporu Polski z Brukselą, dotyczącego środków w ramach Funduszu Odbudowy, byłby argumentem za aprecjacją złotego - ocenił w poniedziałkowym komentarzu analityk Noble Funds TFI Arkadiusz Balcerowski. Zwrócił uwagę, że bez tego złoty może nadal się osłabiać, co za sprawą rosnących cen importowych przełoży się na wyższą inflację.

Jednym z rozwiązań tzw. tarczy inflacyjnej, którą rząd ma przedstawić w bieżącym tygodniu, ma być ograniczenie marż narzucanych przez stacje benzynowe i rafinerie, co ma obniżyć ceny paliw - podało radio RMF24, nie podając źródła informacji. Dodatkowo, jak podaje RMF24, państwo ma częściowo obniżyć dochody podatkowe z paliw.

Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI), prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych, w listopadzie wzrósł o 1,3 pkt. do 87,6 pkt. - wynika z badań Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych.

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Deficyt w obrotach bieżących we wrześniu 2021 r. wyniósł 1.339 mln euro wobec konsensusu 1.200 mln euro deficytu - podał Narodowy Bank Polski. Eksport wzrósł we wrześniu o 12,2 proc. rdr wobec konsensusu wzrostu o 12,0 proc., a import wzrósł o 21,5 proc. wobec prognozy wzrostu o 23,9 proc.

We wrześniu najwyższe wzrosty wartości importu dotyczyły ropy i gazu ziemnego, słabnie za to eksport aut i baterii samochodowych - podał NBP.

Członek RPP Eryk Łon nie wyklucza, że podwyżka stóp procentowych w Polsce w grudniu tego roku nie będzie potrzebna, choć tego jeszcze do końca nie przesądza - wynika z poniedziałkowego artykułu Łona dla portalu wGospodarce.

RPP podniesie w grudniu referencyjną stopę procentową o 50 pb do 1,75 proc., a w pierwszej połowie 2022 r. do 3,0 proc. - prognozują ekonomiści Goldman Sachs.

Prezydent Andrzej Duda chce powołać Adama Glapińskiego na drugą kadencję na stanowisku prezesa Narodowego Banku Polskiego - podało radio RMF24, bez podania źródła informacji.

Aktualizacja regulaminu RPP, który przewiduje m.in., że prezes NBP decyduje o udziale członków Rady w konferencjach i wydarzeniach relacjonowanych publicznie, nic nie zmienia poza uporządkowaniem kwestii finansowych - członkowie Rady nadal będą mówić, co chcą i kiedy chcą - podało na Twitterze Biuro Prasowe NBP.

Produkt Krajowy Brutto Japonii spadł w III kw. 2021 r. o 3,0 proc. w ujęciu zanualizowanym kdk - poinformowało w komunikacie biuro rządowe w I wyliczeniu. Na rynku szacowano -0,7 proc., po wzroście w II kw. o 1,5 proc., po korekcie z +1,9 proc.

Sprzedaż detaliczna w Chinach wzrosła w październiku o 4,9 proc. rdr - poinformowało w komunikacie biuro statystyczne w Pekinie. Analitycy spodziewali się wzrostu sprzedaży o 3,7 proc., po wzroście w poprzednim miesiącu o 4,4 proc.

Produkcja przemysłowa Chin wzrosła w październiku o 3,5 proc. rdr - poinformowało w komunikacie biuro statystyczne w Pekinie. Analitycy prognozowali wzrost produkcji o 3,0 proc., po jej wzroście miesiąc wcześniej o 3,1 proc.

Nadwyżka w handlu strefy euro we wrześniu wyniosła 7,3 mld euro, bez uwzględniania czynników sezonowych (nsa), wobec nadwyżki 4,8 mld euro w poprzednim miesiącu - poinformował w komunikacie Eurostat.

BUDŻET, DŁUG

Sprzedaż obligacji detalicznych w październiku wyniosła 3,602 mld zł wobec 3,796 mld zł we wrześniu - podał resort finansów w komunikacie.

Stan środków walutowych na rachunkach budżetowych na koniec października 2021 r. wyniósł łącznie 6.513,2 mln euro wobec 8.231,9 mln euro na koniec września - podało Ministerstwo Finansów w komunikacie.

GIEŁDA

Przy przewadze pozytywnych nastrojów w Europie krajowe indeksy rozpoczęły tydzień od odbicia po serii spadków, jednak optymizm nad Wisłą nie utrzymał się do końca dnia. Mocna przecena spółek paliwowych i górniczych pociągnęła główne indeksy w dół, a WIG i WIG20 już piątą sesję z rzędu zamknęły pod kreską.

WIG20 spadł na zamknięciu o 0,98 proc. Po piątej spadkowej sesji indeks dotarł do 2.335,04 pkt. i jest najniżej od początku października. WIG zniżkował o 0,67 pkt. do 72.086,26 pkt., mWIG40 zyskał 0,01 proc. do 5.686,61 pkt., a sWIG80 poszedł w dół o 0,56 proc. do 21.238,14 pkt.

SPÓŁKI

JSW obniżył założenia operacyjne dotyczące produkcji węgla w 2021 roku do 13,8 mln ton z poziomu ok. 16 mln ton. JSW liczy, że w kolejnych latach utrzyma produkcję węgla na poziomie powyżej 14 mln ton - poinformowała spółka w komunikacie.

David Roberts stanie na czele zespołu technologicznego Allegro i obejmie stanowisko dyrektora ds. technologii i produktu (CTPO). Nową funkcję przejmie w połowie stycznia 2022 r. - podało Allegro w komunikacie prasowym.

Aktualny portfel zamówień grupy Polimex-Mostostal pomniejszony o sprzedaż przypadającą na konsorcjantów wynosi ok. 4,923 mld zł - podała spółka w raporcie kwartalnym.

Movie Games podpisał z Gaumont Television porozumienie w sprawie ustalenia warunków współpracy. Ma ona obejmować udzielenie polskiej spółce licencji na użycie znaku "Narcos" w drugiej odsłonie gry "Drug Dealer Simulator" - podało Movie Games.

Sieć Biedronka oraz Poczta Polska rozszerzają współpracę o lokalizacje pod automaty paczkowe. W pierwszej połowie 2022 roku automaty Poczty pod marką Pocztex będą zamontowane w co najmniej 750 lokalizacjach obok sklepów sieci Biedronka w całym kraju - podała należąca do grupy Jeronimo Martins spółka w komunikacie prasowym.

Spółka zależna Votum, Votum Robin Lawyers, podpisała umowę o zachowaniu poufności (NDA) z podmiotem zainteresowanym współfinansowaniem postępowań dotyczących roszczeń z kredytów walutowych - podało Votum.

Torpol podpisał z PKP PLK umowę o wartości 382,1 mln zł netto (470 mln zł brutto) na "Modernizację układu torowo-peronowego i infrastruktury kolejowej na stacji Olsztyn Główny" - podała spółka w komunikatach. Uwzględniając nowy kontrakt, portfel zleceń Torpolu wynosi ponad 1,45 mld zł netto.

Big Cheese Studio przydzieliło 797.264 akcji oferowanych po 35 zł za sztukę podczas pierwszej oferty publicznej. Średnia stopa redukcji zapisów w transzy małych inwestorów wyniosła 68,68 proc. - podała spółka w komunikacie prasowym. Big Cheese Studio zamierza do końca 2021 roku zadebiutować na głównym rynku GPW.

Orange Polska 15 listopada rozpoczął rozmowy z partnerami społecznymi dotyczące nowej umowy społecznej, która ma obowiązywać w latach 2022-2023 - podała spółka w komunikacie.

Plast-Box otrzymał od Pomorskiej Agencji Rozwoju Regionalnego decyzję o wsparciu dla planowanej nowej inwestycji spółki, mającej na celu zwiększenie zdolności produkcyjnych - podał Plast-Box w komunikacie. Wartość udzielonego wsparcia może wynieść ok. 9,6 mln zł.

UOKiK zarzuca operatorowi telewizji kablowej Vectra wprowadzenie jednostronnie klauzuli dającej możliwość podwyższania opłaty za internet i telewizję, mimo że umowy nie zawierały klauzuli modyfikacyjnej umożliwiającej takie działanie - podał urząd na stronie internetowej. Według UOKiK Vectra, w oparciu o wprowadzoną do wykonywanych umów klauzulę, podwyższała opłaty za internet i telewizję.

Kurs akcji Triggo spadł w debiucie na NewConnect o 20,3 proc. do 110 zł.

Działające w Polskiej Grupie Górniczej (PGG) związki zawodowe wystąpiły w poniedziałek do zarządu spółki o rozpoczęcie rozmów płacowych. Związkowcy wskazują m.in. na rosnące koszty utrzymania. Zarząd największej górniczej firmy nie odniósł się dotąd do zgłoszonych postulatów.

Fundusz inwestycyjny Zago Capital I, założony przez Piotra Zagożdżona i Nadahla Shocaira, zainwestuje 100 mln euro w biznesy e-commerce działające w segmencie zdrowia i urody - podał fundusz w komunikacie prasowym. Do końca 2023 roku zarządzający Zago Capital chcą mieć w portfelu 30 spółek z regionu CEE, gdzie wiodącym krajem będzie Polska.

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie PGS Software zdecydowało o wycofaniu akcji spółki z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW - poinformowała spółka w komunikacie.

Pekińska giełda papierów wartościowych (BSE) rozpoczęła w poniedziałek działalność. Pierwszego dnia na nowym parkiecie rosły ceny akcji 10 firm nowo dopuszczonych do obrotu, które zwyżkowały w pewnym momencie nawet o 500 proc. – podała agencja Xinhua.

Koncert naftowo-gazowy Shell zamierza przenieść swoją siedzibę z holenderskiej Hagi do brytyjskiego Londynu - poinformowała spółka w poniedziałek. Rząd Holandii jest niezadowolony z propozycji, nad którą akcjonariusze firmy zagłosują 10 grudnia.

WALUTY

Do końca tygodnia kurs EUR/PLN powinien wracać w okolice 4,62, po tym jak przed weekendem mocno wzrósł korzystając z niskiej płynności - ocenił w rozmowie z PAP Biznes starszy ekonomista ING Banku Śląskiego, Piotr Popławski. Dodał, że rentowności krajowych SPW, choć już w okolicy 3 proc. na całej długości krzywej, nadal pozostają pod presją wzrostową.

Narodowy Bank Polski ustalił kurs złotego do euro na 4,6365 - poinformował NBP.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,1444 USD i 130,32 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

BANKI

Na koniec września 2021 roku 23 banki, w tym 7 komercyjnych i 16 spółdzielczych, mających ok. 8,1 proc. udziału w aktywach sektora, wykazało łączną stratę w wysokości 1,1 mld zł - podała KNF w opracowaniu.

ENERGETYKA

Moc zainstalowana źródeł fotowoltaicznych w krajowym systemie elektroenergetycznym, według danych przekazanych do OSP, wyniosła na koniec września 6.126 MW - poinformowały w poniedziałek Polskie Sieci Elektroenergetyczne.

TOWARY, PALIWA

Notowania ropy naftowej na giełdach paliw spadają, po zniżkach ostatnim tygodniu. W USA prezydent Joe Biden musi stawić czoła coraz mocniejszym wezwaniom o uwolnienie ropy z amerykańskich strategicznych rezerw tego surowca, aby przeciwdziałać rosnącym cenom benzyny i powstrzymać inflację - informują maklerzy.

Notowania miedzi na giełdzie metali w Londynie nieznacznie spadają podczas sesji, ale od początku tego roku metal zdrożał o 25 proc. Miedź w dostawach 3-miesięcznych jest wyceniana niżej wobec 9.711,00 USD za tonę notowanych na zakończenie poprzedniej sesji - informują maklerzy.

Średnia cena gazu zakupionego w krajach UE i EFTA w III kw. wzrosła do 211,24 zł/MWh z 102,4 zł/MWh w II kwartale - podał URE w komunikacie.

Ceny gazu w Europie rosną w oczekiwaniu na plany eksportu gazu przez Rosję w grudniu - informują maklerzy.

WYDARZENIA Z KRAJU

Coraz większe grupy migrantów są ściągane pod przejście graniczne w Kuźnicy przez białoruskie służby - podało w poniedziałek na Twitterze Ministerstwo Obrony Narodowej. Resort informuje też o kolejnych prowokacjach Białorusinów m.in. o odgłosach strzałów, oddawanych prawdopodobnie ze ślepej amunicji.

Na przejściu granicznym w Kuźnicy po stronie Białorusi gromadzi się kilkuset cudzoziemców; spodziewamy się, że dojdzie do próby siłowego sforsowania granicy, kierujemy tam wszystkie nasze siły - poinformowała rzeczniczka Straży Granicznej ppor. Anna Michalska.

Masowy napływ migrantów na zamknięte polskie przejście graniczne to skutek plotek rozsiewanych w ostatnich dniach - ocenił rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn. Dodał, że plotki o rzekomej zgodzie na wejście migrantów do Polski były uwiarygadniane przez białoruskie służby.

Migranci, którzy dużą grupą zostali w poniedziałek rano przyprowadzeni do przejścia granicznego w Bruzgach, zaczęli rozbijać namioty lub układać się w śpiworach wprost na ziemi. Zdjęcia publikuje państwowa białoruska agencja BiełTA. Z wcześniejszych relacji w mediach wynika, że zorganizowaną kolumną, pilnowaną przez białoruskich funkcjonariuszy, przemieścili się oni tam z obozowiska przy granicy, w którym wcześniej przebywali.

Około ośmiu tysięcy obywateli znajdującego się na północy Iraku Regionu Kurdystanu przebywa obecnie na polsko-białoruskiej granicy, gdzie nielegalnie próbują przedostać się do Unii Europejskiej - podała w poniedziałek agencja EFE, powołując się na źródło w rządzie irackiego Kurdystanu.

60-osobowa grupa migrantów próbowała w nocy siłowo przedostać się do Polski w okolicy miejscowości Połowce, położonej na terenie działań placówki SG w Czeremsze - poinformowała w poniedziałek PAP ppor. Anna Michalska z sekcji prasowej Straży Granicznej. Funkcjonariusze SG udaremnili tę próbę - dodała.

Budowa zapory na polsko-białoruskiej granicy ma rozpocząć się w grudniu - poinformowało w poniedziałek po południu MSWiA w komunikacie przesłanym po pierwszym spotkaniu powołanego w tym celu zespołu. Prace będą prowadzone jednocześnie na czterech odcinkach, a budowa ma potrwać do połowy przyszłego roku.

Po 2 grudnia dziennikarze będą mogli pracować w strefie przygranicznej. Projektem ustawy, która ureguluje tę sprawę, jeszcze w tym tygodniu zajmie się Sejm – powiedział wiceszef MSWiA Błażej Poboży.

Policja zatrzymała trzy osoby, w związku z antysemickim marszem w Kaliszu, który odbył się 11 listopada - poinformował w poniedziałek na Twitterze szef MSWiA Mariusz Kamiński. Dodał, że wobec organizatorów haniebnego wydarzenia w Kaliszu państwo polskie musi okazać swoją bezwzględność i stanowczość.

W listopadzie poparcie dla Zjednoczonej Prawicy wzrosło o 1 pkt proc. do 29 proc. - wynika z najnowszego sondażu CBOS. Koalicja Obywatelska także zanotowała wzrost poparcia o 1 pkt proc. do 18 proc. Znajdująca się na trzecim miejscu Polska 2050 utrzymała poparcie na poziomie 12 proc.

Sędzia będzie powoływany tylko raz na sędziego sądu powszechnego; w gminach powstaną punkty sądowe; będzie 79 okręgów sądowych oraz 20 sądów regionalnych; sądy będą dostępne dla obywateli poprzez aplikację w telefonie - to główne założenia reformy przedstawionej przez resort sprawiedliwości.

Prokurator Generalny skierował wniosek do Trybunału Konstytucyjnego dotyczący przepisów, na podstawie których Trybunał Sprawiedliwości UE nałożył kary na Polskę ws. kopalni Turów i Izby Dyscyplinarnej SN - poinformowała w poniedziałek PAP Prokuratura Krajowa.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Unia Europejska w najbliższych dniach nałoży sankcje na osoby i podmioty na Białorusi - poinformował szef unijnej dyplomacji Josep Borrell, tłumacząc, że ministrowie spraw zagranicznych UE osiągnęli porozumienie polityczne w tej sprawie.

Z nieoficjalnych informacji wynika, że sankcje mają być nałożone na ok. 30 osób i podmiotów zaangażowanych w sprowadzanie migrantów na Białoruś. W Brukseli pojawił się także postulat, aby sankcjami zostało objęte lotnisko w Mińsku, na które przylatują samoloty z migrantami.

Rosja mogłaby, jako pośredniczka w negocjacjach, pomóc w rozwiązaniu kryzysu migracyjnego na granicach Białorusi z UE - powiedział w poniedziałek rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow. Ocenił, że Rosja częściowo już pełni rolę pośrednika.

Białoruś nie chce konfliktu na granicy – oświadczył we wtorek Alaksandr Łukaszenka. Zapowiedział jednocześnie, że brutalnie odpowie na nowe sankcje i „nie będzie żartować”. Zaproponował też przewiezienie migrantów do Monachium drogą lotniczą.

Nie można wykluczyć wprowadzenia zakazów korzystania z europejskiej przestrzeni powietrznej dla linii lotniczych, które biorą udział w transporcie migrantów na Białoruś - powiedział w poniedziałek w Brukseli szef niemieckiej dyplomacji Heiko Maas.

Władze Iraku organizują zaplanowany na 18 listopada specjalny lot z Mińska dla swoich obywateli, którzy zdecydowali się wrócić do kraju z Białorusi – poinformował rzecznik irackiego MSZ Ahmed As-Sahaf.

Obywatele Afganistanu, Iraku, Jemenu i Syrii nie są przyjmowani na pokład samolotów Belavia, latających z Dubaju na Białoruś – poinformował w komunikacie białoruski przewoźnik narodowy.

W ostatnich tygodniach obserwujemy dużą i nietypową koncentrację sił rosyjskich w pobliżu granic Ukrainy; wzywamy Rosję do przejrzystości działań wojskowych - oświadczył w poniedziałek sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg na konferencji prasowej w Brukseli.

Nowa centrowa partia "Kontynuujemy Zmiany" Harwarda Kiriła Petkowa i Asena Wasilewa wygrała niedzielne przedterminowe wybory parlamentarne - wskazują dane dwóch agencji sondażowych, opracowane na podstawie obliczeń protokołów ze 100 procent lokali wyborczych.

Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym, czyli szkodliwymi dla zdrowia drobnymi cząstkami, spowodowało w 2019 roku w Unii Europejskiej 307 000 przedwczesnych zgonów - wynika z opublikowanego w poniedziałek raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA). To spadek liczby przypadków śmiertelnych o 10 proc. w ciągu roku. (PAP Biznes)

gor/