Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
Jest dużo za wcześnie, by mówić o możliwości obniżek stóp proc. pod koniec 2023 r. - powiedział w Parkiet TV członek RPP Ludwik Kotecki.
Podwyżki stóp o 100 pb. są za duże na tym etapie walki z inflacją - powiedział w Parkiet TV członek RPP Ludwik Kotecki. Dodał, że RPP mogłaby zareagować na ewentualną bardzo silną deprecjację PLN.
Istnieją silne argumenty za tym, aby w obecnych warunkach zacieśniać politykę pieniężną i obserwować tego efekty psychologiczne, a także biorąc pod uwagę efekty wakacji kredytowych - powiedział Wyborczej. pl członek RPP Przemysław Litwiniuk.
W listopadzie w Polsce nastąpiła lekka poprawa nastrojów konsumentów - wynika z barometru GfK.
Na koniec III kwartału 2022 r. liczba wolnych miejsc pracy wynosiła 135,5 tys., o 11,7 proc. mniej rdr - podał GUS.
Ceny konsumpcyjne w Chinach wzrosły w listopadzie o 1,6 proc. rdr - podało biuro statystyczne. Analitycy spodziewali się +1,6 proc., po wzroście miesiąc wcześniej o 2,1 proc.
Ceny produkcji sprzedanej przemysłu PPI w USA w listopadzie wzrosły o 0,3 proc. w ujęciu miesiąc do miesiąca, rok do roku wzrosły o 7,4 proc. - poinformował Departament Pracy w komunikacie.
BUDŻET, DŁUG
Bank Gospodarstwa Krajowego sprzedał cztery serie obligacji (FPC0328, FPC0631, FPC0733 i FPC1140) za 946,8 mln zł, przy popycie 2.056,05 mln zł - podał bank w komunikacie. Emisję przeprowadzono na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.
Jeżeli będzie taka potrzeba, jeżeli z analiz rządowych będzie wychodziło, że należy VAT przywrócić do niższego poziomu, to na pewno taka decyzja zapadnie - mówił rzecznik PiS Rafał Bochenek pytany o podwyżkę stawki VAT na gaz od przyszłego roku.
Wstępnie w planie finansowym Krajowego Funduszu Drogowego na 2023 rok założono wpływy z emisji obligacji o wartości 6.151,6 mln zł - podał w odpowiedzi na interpelację poselską resort infrastruktury.
BANKI
Sektor bankowy pozostaje odporny, ale bilans ryzyka pogarsza się - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski. Według banku centralnego kapitały banków są wystarczające do zaabsorbowania strat wynikających z realizacji nawet skrajnych scenariuszy makroekonomicznych.
Banki powinny intensyfikować działania mające na celu wypełnienie w terminie wymogu MREL, dążąc do tego, aby istotna jego część spełniona była kwalifikowalnymi instrumentami dłużnymi, a nie wyłącznie kapitałem - rekomenduje NBP.
Restrykcyjność wymogów nadzorczych i regulacyjnych wobec banków powinna brać pod uwagę możliwe systemowe konsekwencje i być koordynowana w ramach polityki makroostrożnościowej - rekomenduje Narodowy Bank Polski w najnowszej edycji raportu o stabilności systemu finansowego w Polsce.
Głównym ryzykiem dla stabilności krajowego sektora bankowego pozostaje ryzyko prawne związane z portfelem mieszkaniowych kredytów walutowych - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski.
Testy warunków skrajnych NBP pokazują, że nadwyżki kapitałowe banków byłyby wystarczające do zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z analizowanych scenariuszy - poinformował NBP w raporcie o stabilności systemu finansowego.
Należy spodziewać się wzrostu odpisów na ryzyko kredytowe w bankach w najbliższej przyszłości, szczególnie w portfelach kredytów konsumpcyjnych i dla firm - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski.
Znaczne zaangażowanie banków w obligacje skarbowe lub gwarantowane przez Skarb Państwa pozostaje istotną kwestią z punktu widzenia stabilności finansowej - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski.
Ryzyko zarażania wynikające ze słabości niektórych instytucji zostało na obecnym etapie wyeliminowane w efekcie skutecznej restrukturyzacji Getin Noble Banku - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski.
Przy partycypacji w wakacjach kredytowych na poziomie 65 proc. na początku października koszt sektora wyniósł 13 mld zł - ocenia NBP w najnowszej edycji raportu o stabilności systemu finansowego w Polsce.
Kontynuacja zjawiska osłabiania instytucji kredytu może stanowić czynnik ryzyka dla stabilności finansowej w przyszłości - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski.
Skala dodatkowych rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami w CHF może wynieść 27-50 mld zł - ocenia NBP w najnowszej edycji raportu o stabilności systemu finansowego w Polsce.
Aktualna sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych nie stanowi źródła zagrożeń dla stabilności sektora finansowego, a rynek nie wykazuje oznak nierównowagi cenowej - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski.
Po wygaśnięciu wakacji kredytowych nasili się ryzyko pojawienia się istotnego wzrostu obciążenia dochodów kredytobiorców spłatą zadłużenia, ale jego ograniczaniu sprzyjać będą wzrost płac oraz amortyzacja kredytu - podał w półrocznym raporcie o stabilności finansowej Narodowy Bank Polski.
Mimo wyzwań polski sektor bankowy pozostaje stabilny - oceniała minister finansów Magdalena Rzeczkowska. Wśród głównych wyzwań dla sektora minister wskazała restrukturyzację portfela mieszkaniowych kredytów walutowych, spełnienie nowych wymogów makroostrożnościowych, dotyczących minimalnych funduszy własnych, a także niepewność związaną z rozstrzygnięciami w sprawie kredytów frankowych.
Komitet Stabilności Finansowej ds. nadzoru makro (KSF-M) podziela opinię NBP odnośnie ogólnej oceny stabilności krajowego systemu finansowego w tym, że sektor bankowy pozostaje odporny, ale bilans ryzyka pogorszył się.
Komitet Stabilności Finansowej dot. nadzoru makroostrożnościowego (KSF-M) ostrzega, że dalsze kwestionowanie rzetelności WIBOR stanowiłoby źródło ryzyka dla stabilności systemu finansowego ze względu na skalę umów i instrumentów, w których stosowany jest ten wskaźnik - podał KSF-M w komunikacie.
SPÓŁKI
Inter Cars spodziewa się utrzymania dwucyfrowej dynamiki sprzedaży w 2023 roku, po jej zakładanym wzroście powyżej 20 proc. w 2022 roku - poinformował PAP Biznes w wywiadzie członek zarządu spółki Piotr Zamora.
Polska Grupa Energetyczna zawarła z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym umowę kredytową o wartości 2 mld zł - podała PGE w komunikacie. Kredyt przeznaczony będzie na realizację projektów w segmencie dystrybucji.
Grodno szacuje, że w pierwszym półroczu roku obrotowego 2022/2023, czyli od kwietnia do końca września 2022 r., wypracowało 13,8 mln zł skonsolidowanego zysku netto, co oznacza spadek o 28 rdr - podała spółka w komunikacie. Przychody wzrosły w tym czasie o 8 proc. do 584,3 mln zł.
Robyg zdecydował o emisji obligacji serii PE o łącznej maksymalnej wartości nominalnej 110 mln zł z marżą 4,85 proc. - poinformował deweloper w komunikacie.
Zarząd Biomedu Lublin podjął w piątek uchwałę o emisji 5 mln akcji serii U po 5,3 zł za sztukę bez prawa poboru - podała spółka w komunikacie.
Rada nadzorcza Alumetalu zaakceptowała modyfikację sposobu i zakresu rozbudowy mocy produkcyjnych w zakresie stopów wstępnych w zakładzie w Gorzycach - podała spółka w komunikacie. Zaakceptowane zostało zmniejszenie skali wzrostu zdolności produkcyjnych w zakresie stopów wstępnych z pierwotnie planowanych 30 proc. do 22 proc., z jednoczesnym zmniejszeniem maksymalnej kwoty wydatków inwestycyjnych z 12,5 mln zł do 9,5 mln zł.
Rada nadzorcza Alumetalu zatwierdziła zwiększenie wydatków inwestycyjnych na realizację projektu rozbudowy wydziału automatycznego przetwarzania surowców złomowych w Nowej Soli o kwotę 8,7 mln zł netto - podała spółka w komunikacie.
Adatex chciałby przenieść notowania akcji spółki z NewConnect na rynek regulowany GPW - podała spółka w komunikacie.
W trakcie trwającego sezonu kijowska Astarta planuje przetworzyć do 2 mln ton buraków cukrowych - podała spółka w komunikacie.
WALUTY
W piątek na rynku EUR/PLN oraz na krajowym długu mają miejsce niewielkie wahania, a rynek czeka na impulsy, którymi zapewne będą przyszłotygodniowe posiedzenia Fed, EBC i SNB - powiedział PAP Biznes ekonomista Banku Millennium, Mateusz Sutowicz. Posiedzenia banków centralnych zapewne zwiększą zmienność na rynkach, jednak nie oczekujemy, że dojdzie do jakiś spektakularnych przetasowań - dodał.
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0559 USD i 143,30 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
TOWARY, PALIWA
Ceny ropy na giełdzie paliw w Nowym Jorku zwyżkują w piątek, ale kończący się tydzień surowiec zaliczy ze stratą w wysokości około 10 proc., po niestabilnym okresie handlu w ciągu ostatnich dni - informują maklerzy.
Ceny gazu w Europie podlegają wahaniom. Benchmarkowe kontrakty na gaz w Amsterdamie (ICE Entawex Dutch TTF) zniżkują rano o 3,5 proc. - do 135,57 euro za MWh, po zwyżce wcześniej o 2,2 proc. - informują maklerzy.
Miedź na giełdzie metali LME w Londynie zyskuje. Metal w dostawach 3-miesięcznych jest wyceniany wyżej wobec 8.543,00 USD za tonę notowanych na zakończenie poprzedniej sesji - informują maklerzy.
Na międzynarodowych rynkach węgla rynek wszedł w fazę korekty - wynika z opracowania Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP).
ENERGETYKA
Z początkiem 2023 roku rząd Kanady przestanie finansować międzynarodowe projekty związane z paliwami kopalnymi, czyli wydobyciem ropy naftowej, gazu i węgla – poinformował w czwartek minister zasobów naturalnych Jonathan Wilkinson.
Francuski koncern paliwowy TotalEnergies wycofuje się z udziałów w rosyjskim gigancie gazowym Novatek, godząc się na utratę aktywów wartych 3,7 mld dolarów.
OPINIE, PROGNOZY
Odsetek inwestorów spodziewających się w ciągu sześciu miesięcy trendu wzrostowego na GPW spadł o 8,4 pkt. proc. i wyniósł 48,6 proc. Odsetek respondentów oczekujących trendu spadkowego wzrósł o 7,1 pkt. proc. do 25,7 proc. - wynika z cotygodniowego sondażu Indeksu Nastrojów Inwestorów.
Nie można wykluczyć, że w ślad za ING Bankiem Śląskim, który czasowo zawiesza oferowanie hipotek ze zmiennym oprocentowaniem, pójdą także inne banki. Rezygnacja na pół roku z takiego produktu nie ma dla ING większego znaczenia przy obecnym dużym spadku sprzedaży hipotek ogółem i rosnącej roli kredytów opartych na stałej stopie procentowej - uważa analityk Erste Securities Łukasz Jańczak.
W przyszłym tygodniu w Polsce możliwa stagnacja w cenach paliw na stacjach, z kolei niewielka korekta w dół może dotyczyć autogazu - wynika z raportu analityków e-petrol.
Ceny paliw nie powinny rosnąć w przyszłym tygodniu, a ten trend powinien utrzymać się do końca 2022 roku - prognozują analitycy BM Reflex.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
W listopadzie 2022 r. ceny mieszkań na rynku wtórnym wzrosły o 8 proc. rdr, a na rynku pierwotnym o 11 proc. - wynika z danych Otodom. Średnia cena metra kwadratowego wynosiła w listopadzie średnio 10,3 tys. zł/m kw. na rynku pierwotnym i 9,6 tys. zł/m kw. na wtórnym.
Ceny mieszkań w dużych miastach wciąż są wyższe niż w gminach ościennych, ale widoczne jest zmniejszanie się tych dysproporcji. Coraz trudniej znaleźć lokal w znacząco niższej cenie w lokalizacjach podmiejskich - wynika z raportu przygotowanego przez portal Nieruchomosci-online .pl.
Obroty centrów handlowych we wrześniu 2022 r. były o 18 proc. wyższe niż w analogicznym okresie 2019 r. - podała w komunikacie prasowym Polska Rada Centrów Handlowych. Obroty wzrosły we wszystkich kategoriach obiektów.
Na rosyjskim rynku nowych samochodów pozostały tylko miejscowe i chińskie marki - poinformowała w piątek rosyjska sekcja BBC. To 14 marek samochodów, z czego 10 to firmy chińskie. Na początku roku było ich 60. Reszta opuściła Rosję wskutek sankcji nałożonych na ten kraj z powodu agresji zbrojnej na Ukrainę - napisała BBC.
WYDARZENIA Z KRAJU
Gdyby wybory parlamentarne odbyły się w najbliższą niedzielę Zjednoczona Prawica uzyskałaby 32,9 proc. głosów, KO - 26,4 proc., do Sejmu weszłyby również: Lewica - 9,4 proc., Polska 2050 Szymona Hołowni - 9,2 proc., PSL - 6,2 proc. oraz Konfederacja - 5,5 proc. - wynika z sondażu IBRiS dla Onetu.
Jestem przekonany, że minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro zostanie obroniony podczas głosowania nad wnioskiem o wotum nieufności. Wiem, że z całą pewnością sam premier będzie występował w jego obronie - powiedział w czwartek prezes PiS Jarosław Kaczyński.
W kwestii KPO różnimy się z naszym koalicjantem - Solidarną Polską - i różnica ta ma charakter zasadniczy - stwierdził w piątek rzecznik rządu Piotr Müller. Zaznaczył, że projekty w ramach KPO są realizowane ze środków krajowych, a później zostanie wystawiona refaktura UE i środki zostaną zwrócone.
Prawo i Sprawiedliwość nie miało nic wspólnego z decyzją o powołaniu Jacka Kurskiego do Banku Światowego. "Niezależność NBP zadziałała tu w stu procentach" - oświadczył w piątek Radosław Fogiel (PiS).
Rozmawiałem z marszałek Elżbietą Witek i na najbliższym posiedzeniu Sejmu projekt "ustawy wiatrakowej" jeszcze nie będzie procedowany, ale przymierzamy się przystąpić do prac jak najszybciej - powiedział w piątek rzecznik PiS Rafał Bochenek. Kolejne posiedzeniu Sejmu zaplanowano w przyszłym tygodniu.
Chodziło o stwierdzenie, że jest pewna moda, więc nie doszukiwałbym się dwuznaczności w tym określeniu - tak rzecznik rządu Piotr Müller tłumaczył wypowiedź prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, który mówił, że Donald Tusk, jeśli dotrwa do kolejnych wyborów, "to już pewnie przedstawi się jako kobieta".
Zrobimy wszystko, żeby pozostały przepisy umożliwiające wstrzymanie wydania dziecka za granicę - zapewnił minister w KPRM Michał Wójcik. Poinformował, że jeden z polskich sądów wystąpił z pytaniem do TSUE i ustawa "mająca chronić polskie dzieci, stała się przedmiotem dyskusji na forum europejskim".
Jesteśmy w stanie kupić każdego wyprodukowanego w polskich zakładach zbrojeniowych Kraba. Po prostu nasze potrzeby, polskiej armii, są znacznie większe niż zdolności produkcyjne - powiedział w piątek wiceminister obrony narodowej Marcin Ociepa.
Sprawa wymaga weryfikacji - tak rzecznik rządu Piotr Müller odniósł się do sprawy Tomasza L., którego w marcu zatrzymała ABW pod zarzutem szpiegostwa. Podkreślił także, że jest spokojny o właściwe działania służb.
Domagamy się pozbawienia Antoniego Macierewicza dostępu do informacji niejawnych do czasu wyjaśnienia sprawy związanej z Tomaszem L., rozwiązania podkomisji smoleńskiej, wznowienia śledztwa ws. likwidacji WSI i odwołania Macierewicza z funkcji wiceprezesa PiS - mówili Radosław Sikorski (PO) i Adam Szłapka (KO).
Nagrodę Główną w 18. edycji konkursu Popularyzator Nauki otrzymał w piątek dr Paweł Grzesiowski, pediatra, prezes Fundacji Instytut Profilaktyki Zakażeń, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. zagrożeń epidemicznych.
Obraz "Rzeczywistość" Jacka Malczewskiego został w czwartek warunkowo wylicytowany na aukcji w domu aukcyjnym DESA Unicum za 17 mln zł. Jeżeli transakcja dojdzie do skutku to razem z opłatą aukcyjną nabywca zapłaci 20 mln 400 tys. zł, co czyniłoby z płótna Malczewskiego najdrożej sprzedany obraz w Polsce.
Jeżeli wyborcy umożliwią nam rządy przez kolejną kadencję, zbudujemy armię, która w razie konfliktu będzie w stanie poradzić sobie nawet sama i to nie przez krótki czas, a co najmniej tak jak armia ukraińska - powiedział premier Mateusz Morawiecki w wywiadzie dla wPolityce.pl.
Niepodważalne badania wskazują, że long-Covid istnieje i daje się nam we znaki – zaznaczyła w rozmowie z PAP wirusolog prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska. Dodała, że nawet do dwóch lat od zakażenia u dzieci może utrzymywać się ryzyko zapalenia mózgu, a u dorosłych ryzyko zaburzeń nastroju.
Minionej doby badania potwierdziły 250 zakażeń koronawirusem, w tym 43 ponowne. Zgłoszono 6 zgonów osób z COVID-19 – poinformowano w piątek na stronach rządowych. Wykonano 4404 testy w kierunku SARS-CoV-2.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Pomimo sprzecznych sygnałów na temat celów „specjalnej operacji wojskowej” władze Rosji nie rezygnują z maksymalistycznych celów wojny przeciwko Ukrainie, czyli zmiany władzy i pozbawienia tego kraju możliwości obrony – ocenia w najnowszym raporcie Instytut Badań nad Wojną (ISW).
USA planują w piątek nałożyć nowe sankcje na Rosję i Chiny. Waszyngton chce ukarać Moskwę za wykorzystanie irańskich dronów w wojnie z Ukrainą - poinformowali w czwartek dwaj amerykańscy urzędnicy cytowani przez Reutersa. Władze USA chcą też uderzyć w chińskie firmy, które ich zdaniem dokonują nadmiernych połowów i wykorzystują flotę rybacką do zwiększania strefy wpływów Państwa Środka.
Stany Zjednoczone przygotowują się do wysłania Ukrainie kolejnego pakietu pomocy wojskowej o wartości 275 mln USD. Wzmocni to jej obronę powietrzną, w tym skuteczność walki z dronami.
Minister zdrowia Francji Francois Braun poinformował w piątek, że w kraju wystąpił gwałtowny wzrost zakażeń koronawirusem, co ma związek z pojawieniem się nowego wariantu BQ1.1. Brak wielu antybiotyków w aptekach minister tłumaczył problemami w dystrybucji oraz nasileniem się chorób w okresie jesiennym.
Rekordową od lat liczbę prawie 950 tysięcy zachorowań na grypę zanotowano w minionym tygodniu we Włoszech - podał w piątek krajowy Instytut Służby Zdrowia. Tegoroczna sezonowa grypa, nazwana "australijską" ze względu na miejsce, skąd nadeszła, budzi coraz większe zaniepokojenie. Zdaniem ekspertów jej atak jest wyjątkowo mocny.
Litwa, Łotwa i Estonia zgadzają się na zwiększenie finansowania obrony do 3 proc., ale w różnych terminach - poinformowano po piątkowym spotkaniu w Rydze premierów trzech państw bałtyckich.
W Finlandii nie ma kategorycznego zakazu wywozu sprzętu wojskowego do Turcji, a w ostatnich miesiącach kilka projektów otrzymało wstępnie „zielone światło” – oświadczył w czwartek minister obrony Finlandii Antti Kaikkonen po spotkaniu z szefem resortu obrony Turcji Hulusim Akarem w Ankarze.
Wielka Brytania wraz z Włochami i Japonią stworzą myśliwiec odrzutowy nowej generacji, który w walce będzie wykorzystywał sztuczną inteligencję - ogłoszono w piątek.
Ministerstwo obrony Węgier podpisało w piątek umowę o współpracy z niemiecką firmą z branży obronnej Dynamit Nobel Defence (DND), która ma produkować sprzęt dla węgierskiej armii. Spółka ta znana jest z produkcji m.in. granatników, głowic bojowych i materiałów wybuchowych.
Z początkiem 2023 roku rząd Kanady przestanie finansować międzynarodowe projekty związane z paliwami kopalnymi, czyli wydobyciem ropy naftowej, gazu i węgla – poinformował w czwartek minister zasobów naturalnych Jonathan Wilkinson.
Premier Indii Narendra Modi nie spotka się z prezydentem Rosji Władimirem Putinem na dorocznym szczycie Indie-Rosja - poinformowała w piątek agencja Reutera.
Korzystając ze wzorców rosyjskich, Serbia zaczęła jawnie zagrażać pokojowi w regionie - ocenił cytowany w piątek przez telewizję RTK Bljerim Velja, szef kancelarii prezydent Kosowa Vjosy Osmani.
Izba Reprezentantów przyjęła w czwartek ustawę kodyfikującą w prawie amerykańskim uznanie małżeństw jednopłciowych i mieszanych rasowo. Ustawa miała na celu zapewnić dalsze uznawanie takich małżeństw niezależnie od ewentualnych przyszłych wyroków Sądu Najwyższego.
Pierwsza moneta z wizerunkiem króla Karola III - o nominale 50 pensów - weszła w czwartek do normalnego obiegu w Wielkiej Brytanii. Będą one funkcjonować równolegle z tymi z portretem zmarłej we wrześniu królowej Elżbiety II. (PAP Biznes)
asa/ gor/
