Polacy lepiej oceniają swoją wiedzę ekonomiczną, ale nie rozumieją zasad działania GPW
Polacy z roku na rok nieco lepiej oceniają swoją wiedzą ekonomiczną, ale w dalszym ciągu deklarują słabą znajomość zasad funkcjonowania warszawskiej giełdy, dlatego odsetek inwestujących na niej jest ciągle niewielki - wynika z badania "Poziom wiedzy finansowej Polaków".
Od 2018 roku prowadzone jest badanie "Poziom wiedzy finansowej Polaków", przeprowadzane przez CBM Indicator na zlecenie i przy współpracy merytorycznej z Fundacją Warszawski Instytut Bankowości oraz Fundacją GPW.
Diagnoza dotyczy m.in. samooceny poziomu wiedzy, preferencji, wyzwań i oczekiwań społecznych w obszarze wiedzy na temat finansów osobistych bankowości i inwestowania.
Średnia ocena własnej wiedzy ekonomicznej badanych wynosi 2,88 (w 5-stopniowej skali), przy czym 38 proc. badanych ocenia swoją wiedzę jako bardzo i raczej małą, zaś 31 proc. jako dużą i bardzo dużą. Płeć nie różnicuje poziomu tej wiedzy, natomiast niżej swoją wiedzę oceniają najstarsi i najsłabiej wykształceni, wyżej – osoby z wykształceniem wyższym. Wynik ten z roku na rok nieznacznie się poprawia, dla porównania w 2021 roku swoją wiedzę jako dużą i bardzo dużą określało 26 proc.
Najczęściej wskazywanym źródłem wiedzy ekonomicznej są blogi i portale internetowe – 45 proc. (częściej wskazywane przez młodszych badanych). Młodsi częściej też wskazują podcasty i materiały wideo oraz szkołę i uczelnię. Starsi natomiast częściej wskazują media, instytucje finansowe i publiczne.
Najwięcej Polaków odczuwa brak wiedzy w obszarze cyberbezpieczeństwa (44 proc.). Rzadziej wskazywane są inwestowanie (33 proc.), kredyty i pożyczki (24 proc.) i system podatkowy (23 proc.), najrzadziej zaś system emerytalny (13 proc.) i płatności bezgotówkowe (12 proc.).
Badani uznają za najlepsze następujące formy przekazywania wiedzy finansowej: filmy edukacyjne i materiały wideo (43 proc.), bezpośrednie spotkania stacjonarne (lekcje lub wykłady 40 proc.), oraz artykuły i infografiki w prasie lub internecie (39 proc.).
Badani najczęściej wskazują, że poprawa wiedzy ekonomicznej może przyczynić się do lepszego rozumienia mechanizmów gospodarki (53 proc.), lepszego gospodarowania budżetem domowym (48 proc.) oraz większego poczucia bezpieczeństwa finansowego (45 proc.).
Jako wnioski, które można wyciągnąć z trudnej sytuacji ekonomicznej, badani najczęściej wskazywali większe interesowanie się wiadomościami gospodarczymi (46 proc.), dywersyfikację oszczędności (30 proc.) oraz większe myślenie o przyszłości (29 proc.).
Badani nisko oceniają swoją wiedzę na temat zasad funkcjonowania Giełdy Papierów Wartościowychw Warszawie. Jedynie 7 proc. uważa, że ich wiedza jest bardzo lub raczej duża, zaś aż 64 proc. - że jest bardzo lub raczej niska.
Akcje są zdecydowanie najlepiej znanym instrumentem notowanym na GPW (91 proc.). Obligacje wskazuje 66 proc. badanych.
Spośród znanych sposobów długookresowego oszczędzania na emeryturę respondenci najczęściej wymieniają Pracownicze Plany Kapitałowe (88 proc.). Nieco rzadziej wskazywane są Indywidualne Konta Emerytalne (73 proc.). Prawie połowa wskazuje PPE, a niecała 1/3 - IKZE. Niewielkie odsetki badanych oszczędzają na emeryturę, samodzielnie inwestują lub rozważają takie działania. 11 proc. korzysta z PPK, po 4 proc. z IKE i PPE.
Aż 90 proc. nie rozważa w najbliższym czasie samodzielnego inwestowania na GPW. Chęć inwestowania poprzez indywidualne konta emerytalne deklaruje 4 proc. badanych, a przez fundusze inwestycyjne 3 proc.
Ponad 2/3 respondentów nie inwestuje na giełdzie z braku wystarczającej wiedzy, częściej są to najmłodsi badani. Dużą barierę stanowi lęk przed ryzykiem (29 proc.) i przed poniesieniem strat (28 proc.). Najmłodsi i najstarsi nie inwestują również częściej z powodu braku kapitału.
Przy wyborze akcji inwestorzy kierują się sytuacją biznesową spółki (42 proc.), opiniami innych uczestników rynku (41 proc.), możliwością uzyskania dywidendy (25 proc.), dbałością spółki o kwestie społeczne, pracownicze i etyczne oraz odpowiedzialnością wobec środowiska naturalnego i klimatu (10 proc.), a także sentymentem do spółki 3 proc.
(PAP Biznes), #GPWpr/