Skrót wiadomości - piątek, 16 czerwca
Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
Komitet Stabilności Finansowej dot. nadzoru makro (KSF-M) ocenia, że po wyroku TSUE koszty dodatkowych rezerw banków nie powinny zagrażać stabilności finansowej, o ile będą stopniowe i nie będzie dodatkowych obciążeń regulacyjnych dla banków, czy szoków - podał KSF-M w komunikacie. Rezerwy na ryzyko banków mogą rosnąć szybciej.
Komitet Stabilności Finansowej dot. nadzoru makroostrożnościowego (KSF-M) widzi wzrost popytu na kredyty mieszkaniowe i spadek cen realnych mieszkań - podał w komunikacie KSF-M.
Czwartkowy wyrok TSUE dotyczący wynagrodzenia za korzystanie z kapitału po unieważnieniu umowy kredytu w CHF może utrudniać poszukiwanie rozwiązań proporcjonalnych w rozliczeniach pomiędzy frankowiczami i bankami — ocenia przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski.
Barometr Ofert Pracy, wskazujący na zmiany liczby publikowanych w internecie ogłoszeń o zatrudnieniu, wyniósł w maju w Polsce 299,9 pkt., co oznacza spadek o 2,8 pkt. wobec kwietnia - podało Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych oraz Katedra Makroekonomii Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
Ceny liczone według HICP w Polsce w maju 2023 r. w ujęciu rocznym wzrosły o 12,5 proc. wobec 14,0 proc. kwietniu - podał Eurostat. Miesięcznie ceny wzrosły o 0,2 proc.
Nominalne godzinowe koszty pracy w I kwartale 2023 r. w Polsce wzrosły o 10,8 proc. rdr, po wzroście o 10,2 proc. rdr w IV kwartale i o 10,5 proc. w I kwartale 2022 roku - podał Eurostat.
Ceny konsumpcyjne w strefie euro wzrosły o 6,1 proc. w maju w ujęciu rdr - podał w komunikacie Eurostat, biuro statystyczne Unii Europejskiej, w II wyliczeniu. Watępnie szacowano wzrost o 6,1 proc.
Indeks sentymentu wśród konsumentów amerykańskich, opracowywany przez Uniwersytet Michigan, w czerwcu wyniósł 63,9 pkt. wobec 59,2 pkt. miesiąc wcześniej - podano w I wyliczeniu.
Bank Japonii (BoJ) utrzymał ujemne stopy procentowe - poinformował bank w komunikacie po zakończeniu posiedzenia.
BUDŻET, DŁUG
Sejm w piątek podczas głosowania opowiedział się przeciw odrzuceniu projektów ustawy budżetowej i ustawy okołobudżetowej i zdecydował o skierowaniu obu tych projektów do Komisji Finansów Publicznych.
Po piątkowym przetargu sprzedaży obligacji stopień sfinansowania potrzeb pożyczkowych brutto na 2023 r. według ustawy budżetowej wynosi ok. 89 proc.- poinformował PAP Biznes resort finansów.
Ministerstwo Finansów sprzedało obligacje OK1025, PS0728, WZ1128, DS1030 i DS1033 za łącznie 6.037,82 mln zł, przy popycie 10.550,82 mln zł - podał resort w komunikacie.
Ministerstwo Finansów, w ramach sprzedaży dodatkowej, sprzedało papiery łącznie za 714 mln zł - podał resort w komunikacie.
SPÓŁKI
Amerykański koncern Intel planuje budowę w Polsce zakładu integracji i testowania półprzewodników - poinformował koncern w komunikacie. Planowana inwestycja o łącznej wartości 4,6 mld USD, pozwoli stworzyć 2.000 miejsc pracy w firmie Intel.
Fasing Sino-Pol, spółka zależna Fabryki Sprzętu i Narzędzi Górniczych, podpisała umowy z chińskim Mining Equipment and Tools na ok. 19,6 mln zł - podała spółka w komunikacie. Przedmiotem umów jest dostawa łańcuchów.
Jeden z akcjonariuszy spółki AC, Otwarty Fundusz Emerytalny PZU "Złota Jesień", złożył projekt uchwały na ZWZ, zakładający wypłatę przez spółkę 2,5 zł dywidendy na akcję, czyli łącznie 25,1 mln zł - podało AC w komunikacie.
Zwyczajne Walne Zgromadzenie Jastrzębskiej Spółki Węglowej zdecydowało w piątek, by zysk wypracowany w 2022 r. w wysokości 7.115,8 mln zł przeznaczyć na kapitał zapasowy.
Sonel rozważa utworzenie lub przejęcie spółki na rynku niemieckim i szuka partnerów na tym rynku – poinformowali przedstawiciele spółki podczas wideokonferencji.
Walne zgromadzenie Mostostalu Płock przyjęło uchwałę, na podstawie której spółka wypłaci w formie dywidendy za 2022 rok łącznie 1,6 mln zł, co daje kwotę 0,8 zł na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
Astarta ma otrzymać pakiet finansowania w wysokości 30 mln USD z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR), w celu zwiększenia odporności na niekorzystne warunki spowodowane wojną Rosji z Ukrainą - podała spółka w komunikacie prasowym.
Grupa VRG planuje pierwsze kroki w ekspansji zagranicznej, myśli o krajach Europy Środkowo-Wschodniej - poinformował prezes VRG Janusz Płocica.
Bank Millennium szacuje rezerwę na ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami hipotecznymi udzielonymi przez Bank w II kwartale 2023 roku na 680 mln zł, zarząd spodziewa się dodatniego wyniku netto za II kwartał - poinformował bank w komunikacie.
Oferta Wasko za maksymalnie 33,1 mln zł brutto została wybrana jako najkorzystniejsza w przetargu na dostawę serwerów stelażowych wraz z wdrożeniem - poinformowało Wasko w komunikacie.
WALUTY
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0966 USD i 154,65 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
TOWARY, PALIWA
Ceny ropy na giełdzie paliw w Nowym Jorku rosną po tym, jak na zakończenie poprzedniej sesji zaliczyły najmocniejszą od 6 tygodni zwyżkę notowań - podają maklerzy.
Ceny miedzi na giełdzie metali LME w Londynie drożeje. Miedź w dostawach 3-miesięcznych kosztuje więcej o 0,5 proc. - po 8.598,00 USD za tonę - podają maklerzy.
OPINIE, PROGNOZY
Jednostki Samorządu Terytorialnego (JST) zostaną dofinansowane dodatkowymi 14 mld zł w bieżącym roku, lecz jest mało prawdopodobne, żeby środki te wystarczyły na pokrycie ubytków w dochodach podatkowych poniesionych na skutek reformy podatkowej „Polski Ład” - ocenia agencja Fitch Ratings.
W ocenie agencji Fitch wyrok TSUE nie będzie miał istotnego wpływu na ratingi banków w krótkim terminie - podano w raporcie Fitch. Według agencji niektóre banki mogą zanotować przejściowe straty w związku z zawiązywaniem rezerw na kredyty CHF.
Czwartkowy wyrok TUSE nie jest zaskoczeniem, polski sektor bankowy był na to przygotowany, jest stabilny, odporny i posiada odpowiednią płynność finansową - ocenił w programie Tłit WP wiceminister finansów Artur Soboń.
Ponieważ liczba osób otrzymujących płacę minimalną rośnie z roku na rok, to można spodziewać się coraz większego impulsu proinflacyjnego wynikającego z podwyżek wynagrodzenia minimalnego - oceniają ekonomiści Pekao. Wynika to zarówno z wysokiej podwyżki płac tych osób, ale też z szybkiego wzrostu punktu odniesienia dla wynagrodzeń pozostałych pracowników.
Biorąc pod uwagę dane o CPI trudno dostrzec oznaki świadczące o tym, że wysoka inflacja to efekt wykorzystywania monopolistycznej pozycji przez firmy - oceniają ekonomiści Citi. Przyczyną wysokiej inflacji jest przede wszytskim silny popyt i zarządzanie nim poprzez politykę pieniężną i fiskalną jest najbardziej adekwatnym rozwiązaniem.
Inflacja w Polsce spadnie poniżej 10 proc. rdr we wrześniu, jednak zejście wskaźnika do celu NBP będzie trudne bez znaczącego spowolnienia wzrostu płac - oceniają ekonomiści Goldman Sachs.
Utrzymujemy naszą prognozę podwyżki stóp procentowych o 25 pb. w lipcu, ale dodajemy kolejną podwyżkę o 25 pb. we wrześniu, aby doprowadzić stopę depozytową do docelowego poziomu 4 proc. wobec 3,75 proc. poprzednio.
W przyszłym tygodniu należy spodziewać się stabilizacji cen paliw stacjach benzynowych - prognozują analitycy e-petrol.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
Intel zainwestuje 20 mld zł w nową fabrykę w Polsce - podała Kancelaria Premiera na Twitterze.
Ceny materiałów budowlanych oraz do domu i ogrodu w maju wzrosły średnio o 5 proc. rdr, po wzroście o 8 proc. w kwietniu - podały Polskie Składy Budowlane w komunikacie.
Odsetek inwestorów spodziewających się w ciągu sześciu miesięcy trendu wzrostowego na GPW wzrósł o 0,8 pkt. proc. i wyniósł 64,4 proc. Odsetek respondentów oczekujących trendu spadkowego wzrósł o 3 proc. pkt. proc. do 21,2 proc. - wynika z cotygodniowego sondażu Indeksu Nastrojów Inwestorów.
Sejm przyjął w piątek nowelizację Prawa energetycznego. Nowe zapisy dotyczą społeczności energetycznych, odpisu od przychodów ze sprzedaży gwarancji pochodzenia energii z OZE, opóźniają o rok wprowadzenie Centralnego Systemu Informacji o Rynku Energii.
Sejm w piątek uchwalił nowelizację Prawa geologicznego i górniczego, która przewiduje m.in. zdefiniowanie strategicznych złóż kopalin podlegających szczególnej ochronie. Zmiana pozwoli też na szersze niż obecnie prowadzenie podziemnego składowania dwutlenku węgla (CCS).
WYDARZENIA Z KRAJU
Można sobie wyobrazić, że referendum ws. relokacji migrantów, mogłoby się odbyć równocześnie z wyborami do Sejmu - powiedział w piątek przewodniczący sejmowej komisji sprawiedliwości Marek Ast (PiS).
Rzecznik PO Jan Grabiec zapewnia, że podane przez niego informacje o budowie miasteczka imigrantów islamskich pod Płockiem są prawdziwe. Paniczna reakcja polityków PiS na te informacje świadczy o ich strachu o konsekwencje rozpowszechnienia tej informacji - odpowiada na zapowiedź PiS skierowania pozwu przeciwko niemu. Grabiec podał w czwartek na Twitterze, że "pod Płockiem PiS buduje 13 tysięczne miasteczko dla imigrantów z państw islamskich (Indii, Malezji, Pakistanu, Turcji i Turkmenistanu), którzy mają rozbudowywać rafinerię Orlenu".
W piątek Sejm przyjął uchwałę w sprawie członkostwa Ukrainy w NATO. "Biorąc pod uwagę poświęcenie narodu ukraińskiego i jego suwerenne prawo do wyboru własnej drogi rozwoju, Sejm RP w pełni popiera europejskie i euroatlantyckie aspiracje Ukrainy" - głosi treść uchwały.
Sejmowa komisja poparła w piątek poprawkę PiS do prezydenckiego projektu nowelizacji ustawy o komisji ds. rosyjskich wpływów. Zmiana doprecyzowuje, że stronami postępowania w sprawie apelacji od decyzji komisji są osoba wnosząca apelację i sama komisja.
Nie ma w tym momencie żadnych decyzji personalnych, jeśli jakiekolwiek będą, to na pewno będziemy na bieżąco informowali - mówił rzecznik PiS Rafał Bochenek w piątek w TVP1 pytany o powrót szefa PiS Jarosława Kaczyńskiego do rządu.
Drodzy lekarze, chcemy waszej jasnej deklaracji, po której stronie stoicie: czy po stronie życia kobiet, waszych pacjentek, czy po stronie klauzuli sumienia - oświadczyły w piątek posłanki Lewicy odnosząc się do reakcji Naczelnej Izby Lekarskiej na projekt likwidacji tej klauzuli.
Program Mieszkanie Plus to jeden wielki bubel. Premier obiecywał program mieszkaniowy, który miał wesprzeć najuboższych, a stał się wielkim dramatem dla ludzi, którzy dali się złapać na obietnice rządowe - mówili w piątek politycy KO, którzy udali się na kontrolę do ministerstwa rozwoju i technologii.
Prezydent Andrzej Duda, zgodnie z zapowiedzią, skierował do Trybunału Konstytucyjnego, w trybie kontroli następczej, wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją niektórych przepisów ustawy o komisji do spraw zbadania wpływów rosyjskich - poinformowała w piątek Kancelaria Prezydenta.
RMF FM, Radio Zet, Eska oraz Program Pierwszy Polskiego Radia to liderzy słuchalności - wynika z raportu Krajowego Instytutu Mediów, udostępnionego w piątek. Są to wyniki badania słuchalności treści audio za okres grudzień 2022 – maj 2023.
Zatrzymanie samolotu z członkami ochrony prezydenta RPA Cyrila Ramaphosy jest wynikiem niedotrzymania standardowych procedur wjazdowych, wymaganych przez stronę polską; prowadzone są działania mające na celu rozwiązanie zaistniałej sytuacji - przekazało w piątek MSZ.
W piątek Sejm przyjął zgłoszoną przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizację ustawy o komisji ds. badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo Polski. Jedna z głównych zmian dot. składu komisji, w której nie będą mogli zasiadać parlamentarzyści.
Sejm podczas piątkowego głosowania uchwalił ustawę o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Dotyczy ona poprawy skuteczności diagnostyki i leczenia przez systematyczną ocenę klinicznych wskaźników jakości
Sejm podczas piątkowego głosowania uchwalił ustawę o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Dotyczy ona poprawy skuteczności diagnostyki i leczenia przez systematyczną ocenę klinicznych wskaźników jakości.
Sejm znowelizował w piątek ustawę o pomocy społecznej. Regulacja przewiduje m.in. wprowadzenie usług sąsiedzkich dla seniorów oraz zastąpienie mieszkań chronionych mieszkaniami wspomaganymi i treningowymi.
W piątek Sejm posłowie zagłosowali za nowelą o podatku od towarów i usług, której celem jest wprowadzenie od połowy przyszłego roku obowiązku stosowania Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przy wystawianiu faktur.
W piątek Sejm uchwalił ustawę uchylającą ograniczenia w płatnościach gotówką, dokonywanych przez konsumentów i przedsiębiorców, które miały wejść w życie 1 stycznia 2024 r.
Sejm uchwalił nowelizację ustawy o emeryturach pomostowych uchylającą wygasający charakter tego świadczenia. Będą one przysługiwać również osobom, które nie posiadają stażu pracy w warunkach szczególnych przed 1 stycznia 1999 r.
Sejm w piątek przyjął ustawę o niektórych zawodach medycznych. Reguluje ona pracę 17 zawodów w tym m.in. higienistki stomatologicznej, podiatry, optometrysty oraz instruktora terapii uzależnień.
Nowe wzory świadectw szkolnych, nowy wzór e-legitymacji szkolnych i przedszkolnych, wycofywanie się z legitymacji papierowych oraz zobowiązanie szkół do wydawania uczniom mLegitymacji - zawiera rozporządzenie MEiN opublikowane w piątek w Dzienniku Ustaw.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Sojusznicy zgadzają się, że Ukraina zbliżyła się do NATO w ciągu ostatniej dekady - powiedział w piątek sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg po zakończeniu dwudniowego spotkania ministrów obrony krajów należących do Sojuszu.
Podczas dwudniowego spotkania ministrów obrony krajów Sojuszu Północnoatlantyckiego w Brukseli nie udało się uzgodnić pierwszych od zimnej wojny planów obronnych NATO - podaje w piątek Reuters, powołując się na źródła. Według jednego z natowskich dyplomatów pewne decyzje zablokowała Turcja.
Stany Zjednoczone przekażą 205 mln dolarów dodatkowej pomocy humanitarnej dla Ukrainy - ogłosił w piątek amerykański sekretarz stanu Antony Blinken. Pieniądze mają m.in. pomóc w łączeniu rodzin, rozdzielonych przez wojnę.
Najważniejsze walki z rosyjskimi wojskami toczą się już nie pod Bachmutem w obwodzie donieckim na wschodzie Ukrainy, lecz na południu, w pobliżu dróg wiodących do okupowanych miast Mariupol i Berdiańsk nad Morzem Azowskim - oznajmiła w piątek w rozmowie z brytyjskim dziennikiem "Guardian" ukraińska wiceminister obrony Hanna Malar.
W wyniku przeprowadzonego w piątek rosyjskiego ataku rakietowego w Kijowie nie doszło do uszkodzenia obiektów infrastruktury – poinformował mer stolicy Witalij Kliczko.
Parlament Europejski zwrócił się do rządu Hiszpanii o przeprowadzenie “kompletnego, uczciwego i skutecznego śledztwa” w sprawie domniemanego szpiegowania przez władze Maroka, przy użyciu oprogramowania Pegasus, członków gabinetu Pedro Sancheza, w tym premiera - podały w piątek hiszpańskie media.
Papież Franciszek opuścił w piątek rano rzymską klinikę Gemelli, gdzie przebywał od 7 czerwca, czyli od dnia operacji jamy brzusznej. "Dalej żyję" - tak Franciszek odpowiedział na pytanie, jak się czuje. Ze szpitala papież pojechał do bazyliki Matki Bożej Większej na modlitwę. Stamtąd uda się do Watykanu.
Podczas spotkania z miliarderem i filantropem Billem Gatesem w piątek w Pekinie przywódca Chin Xi Jinping wyraził nadzieję na kontynuowanie przyjaźni i prowadzenie wspólnych działań korzystnych dla Chin i USA - podała agencja Reutera.
W okolicach Pekinu w czwartek i piątek odnotowano rekordowe jak na czerwiec temperatury sięgające 40 stopni C. Utrzymujące się w Chinach od marca upały powodują duże obciążenie sieci energetycznych - podała agencja Reutera.
Firma Spotify zrezygnowała po jednym sezonie z umowy z księżną Meghan, żoną brytyjskiego księcia Harry'ego, na tworzenie przez nią podcastów. Kontrakt o szacunkowej wartości 25 mln dolarów był jednym z największych, które książęca para zawarła po odejściu z rodziny królewskiej.
Francję nawiedziło w piątek wieczorem trzęsienie ziemi. Według relacji świadków wstrząsy były odczuwalne w bardzo wielu miejscowościach, niemal na całym zachodzie kraju. To niezwykle rzadkie zjawisko - podkreśla dziennik "Le Figaro".
Epicentrum trzęsienia ziemi, które nawiedziło w piątek Francję, było prawdopodobnie w gminie Niort, na zachodzie kraju w regionie Nowa Akwitania - podają francuskie media, zastrzegając, że informacja ta nie została jeszcze potwierdzona. Początkowo magnitudę oceniano nawet na 5,9. Później niemieckie służby geologiczne GFZ podały, że trzęsienie ziemi miało magnitudę 5.
Na zachodzie Francji w najbliższych godzinach możliwe są wstrząsy wtórne - podały media w departamencie Wandei. W departamencie Deux-Sevres uszkodzone zostały niektóre drogi i budynki. Zakłócony jest ruch pociągów w całym regionie, w tym połączenie Paryż - Bordeaux. (PAP Biznes)
gor/ asa/ osz/