Skrót wiadomości - czwartek, 18 stycznia, 17.00

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Najnowsze, styczniowe badania Głównego Urzędu Statystycznego wskazują na przesunięcie oczekiwań konsumentów w kierunku nieco wyższej inflacji w Polsce względem poprzedniego miesiąca - wynika z danych GUS.

Ceny skupu podstawowych produktów rolnych, tj. pszenicy, żyta, żywca wołowego, żywca wieprzowego, drobiu i mleka krowiego spadły w II półroczu o 10,2 proc. w stosunku do I półrocza - podał Główny Urząd Statystyczny.

W styczniu 2024 r. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca - podał Główny Urząd Statystyczny.

Eksport towarów rolno-spożywczych w okresie styczeń-listopad wzrósł w Polsce o 8,9 proc. rdr do 47,8 mld euro - podał Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, powołując się na dane Ministerstwa Finansów.

W grudniu na posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej padł wniosek o podwyżkę stóp procentowych o 2 pkt. proc., poparła go jedynie członkini RPP, Joanna Tyrowicz - podał Narodowy Bank Polski.

Produkcja przemysłowa w Japonii w listopadzie spadła o 0,9 proc. mdm - podało Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu w II wyliczeniu. Wstępnie spodziewano się -0,9 proc.

Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu w USA wyniosła 187 tys. - poinformował Departament Pracy USA w komunikacie. Ekonomiści spodziewali się, że liczba nowych bezrobotnych wyniesie 205 tys. wobec 203 tys. poprzednio, po korekcie z 202 tys.

Liczba rozpoczętych inwestycji w zakresie budowy domów mieszkalnych w USA w grudniu wyniosła 1,46 mln w ujęciu zanualizowanym (SAAR). Miesiąc wcześniej wskaźnik ten wyniósł 1,525 mln, po korekcie z 1,56 mln - podał Departament Handlu USA w komunikacie.

Liczba wydanych nowych pozwoleń na budowę domów w USA w grudniu (wskaźnik aktywności w przyszłości w tym sektorze) wyniosła w ujęciu zanualizowanym (SAAR) 1,495 mln wobec 1,467 mln w poprzednim miesiącu, po korekcie z 1,46 mln - podał Departament Handlu.

Indeks aktywności wytwórczej Philadelphia Fed w styczniu wzrósł do -10,6 pkt. z -12,8 pkt. miesiąc wcześniej, po korekcie z -10,5 pkt. - podał Fed z Philadelphii w komunikacie.

BUDŻET, DŁUG

Sejm w czwartek uchwalił ustawę budżetową na 2024 rok. Zgodnie z nią dochody państwa zaplanowano na blisko 682,4 mld zł, a wydatki na 866,4 mld zł, deficyt ma wynieść nie więcej niż 184 mld zł.

Ministerstwo Finansów chce rozpocząć prace nad przepisami wdrażającymi dyrektywę ws. globalnego minimalnego opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw w I kwartale 2024 r., a ich wejście w życie planuje na 1 stycznia 2025 r. – poinformowało PAP Biznes biuro prasowe MF. Losem przepisów zainteresowany jest rynek

SPÓŁKI

Funkcjonariusze warszawskiej delegatury Centralnego Biura Antykorupcyjnego prowadzą czynności procesowe w spółce Orlen - poinformowało Biuro po pytaniach PAP w tej sprawie. Wcześniej spółka nie potwierdziła informacji mediów o działaniach CBA w jej siedzibie.

Pepco Group miało w I kwartale roku obrotowego 2023/24, zakończonym 31 grudnia 2023 r., 1.869 mln euro przychodów, co oznacza wzrost o 10,8 proc. rdr, przy założeniu stałego kursu walutowego - podała spółka w komunikacie.

Grupa Azoty nie przewiduje zmian cen nawozów azotowych i wieloskładnikowych w sezonie wiosennym - poinformowała PAP spółka. Podkreśliła, że obecnie są one niższe o około 20-40 proc. niż rok temu.

Szef resortu aktywów Borys Budka nadzoruje bezpośrednio KGHM, Orlen, PZU, PKO BP i Totalizator Sportowy - podano w zarządzeniu ministra w sprawie podziału kompetencji w resorcie.

Oferta Budimeksu o wartości 367,5 mln zł na projekt i budowę drogi ekspresowej S12 na odcinku granica woj. łódzkiego - węzeł Radom Południe została najwyżej oceniona w postępowaniu przetargowym prowadzonym GDDKiA w Łodzi - podała spółka w komunikacie.

Creotech Instruments ma umowę z Europejską Agencją Kosmiczną na realizację projektu "Pre-Phase a System Study of a High Resolution Lunar Mineralogy Mapper" - poinformowała spółka w komunikacie. Wartość Fazy 0/A (objętej kontraktem) wynosi 250 tys. euro, z czego większość przypadnie na Creotech Instruments.

ConsoleWay zadebiutował w czwartek na rynku NewConnect. Do godz. 11.30 notowania spółki pozostają w fazie równoważenia.

CI Games podjęło decyzję o zwolnieniu ok. 10 proc. pracowników w całej firmie - poinformował na portalu X prezes spółki, Marek Tymiński.

Pepco Group z ostrożnym optymizmem podchodzi do perspektyw na 2024 rok. Grupa zakłada dalszą poprawę marży brutto na sprzedaży. W krótkim terminie nie widzi ryzyka wpływu zakłóceń łańcucha dostaw na marże, ale nie wiadomo, ile sytuacja w rejonie Morza Czerwonego potrwa - poinformował PAP Biznes Andy Bond, przewodniczący wykonawczy grupy.

Należący do grupy Echo Investment Archicom planuje rozpoczęcie dziesięciu nowych projektów mieszkaniowych w największych miastach w Polsce - podało Echo w komunikacie prasowym.

WALUTY

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0875 USD i 160,89 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

TOWARY, PALIWA

Ceny ropy na giełdzie paliw w Nowym Jorku zwyżkują. Inwestorzy obawiają się o rosnące napięcie geopolityczne na Bliskim Wschodzie oraz w zachodniej Azji. Baryłka ropy West Texas Intermediate w dostawach na luty kosztuje na NYMEX w Nowym Jorku 72,94 USD i rośnie o 0,55 proc.

Notowania miedzi na giełdzie metali LME w Londynie zwyżkują o 0,33 proc. Metal kosztuje blisko 8.294 USD za tonę. Inwestorzy nadal obawiają się o perspektywy dla wzrostu PKB Chin.

ENERGETYKA

Nie ma decyzji o zmianie lokalizacji elektrowni jądrowej na Pomorzu, ale zasadne jest przeanalizowanie wydanej decyzji środowiskowej dla lokalizacji elektrowni w Lubiatowie - poinformowała w oświadczeniu wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

W 2024 r. PFR Nieruchomości planuje dostarczyć na rynek 1.277 nowych lokali - poinformowała spółka w komunikacie prasowym. Potencjał inwestycyjny spółki wynosi obecnie 17 tys. mieszkań, a zasób 5,6 tys. lokali.

Liczba nowo zarejestrowanych samochodów osobowych w grudniu 2023 r. w Polsce wyniosła 42.117, tj. wzrosła o 14,2 proc. rdr - wynika z szacunków europejskiego stowarzyszenia producentów motoryzacyjnych ACEA.

Ataki na statki na Morzu Czerwonym i pogoda w Europie północnej spowodowały tłok w terminalach kontenerowych, oceniła w czwartek duńska firma logistyczna Maersk. Ostrzegła, że zaburzenia są znaczące i mogą trwać przez dłuższy czas.

MF ustanowi próg skorzystania z wakacji kredytowych do kredytów na poziomie 2 mln zł - napisał resort finansów w odniesieniu do uwag.

W wydanym w czwartek wyroku, który dotyczy sprawy kredytów udzielonych we frankach szwajcarskich, Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że sąd nadzorujący postępowanie egzekucyjne może z urzędu badać potencjalnie nieuczciwy zapis w umowie.

Rząd będzie kontynuować audyt w resortach i krok po kroku realizować kolejne obietnice z kampanii wyborczej - poinformował dziennikarzy w Sejmie minister finansów Andrzej Domański.

Wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski odowłał członków rady ds. cyfryzacji i powołał nowych. Przewodniczącą Rady ds. cyfryzacji będzie Agnieszka Jankowska. Pozostałe trzy miejsca zajmą Bianka Siwińska, Katarzyna Kopczewska oraz Katarzyna Szymielewicz.

W Polsce na koniec ubiegłego roku było zarejestrowanych ponad 57 tys. samochodów osobowych i użytkowych całkowicie elektrycznych. To wzrost od początku roku o 23 651 sztuk, czyli o 52 proc. - wynika z opublikowanego w czwartek raportu Licznik Elektromobilności.

Z danych opublikowanych przez Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat) wynika, że w 2022 roku na 1000 mieszkańców UE przypadało 560 samochodów osobowych; w Polsce - 572 samochody.

Kraje UE wyeksportowały w 2022 roku 32,1 mln ton odpadów do krajów spoza UE, głównie do Turcji - podał Eurostat.

Negocjatorzy Rady UE i Parlamentu Europejskiego osiągnęli w czwartek wstępne porozumienie polityczne w sprawie norm emisji CO2 dla pojazdów ciężkich (HDV). Celem jest dalsza redukcja emisji CO2 w sektorze transportu drogowego i wprowadzenie nowych celów na lata 2030, 2035 i 2040.

WYDARZENIA Z KRAJU

Politycy KO poinformowali w czwartek o powołaniu Zespołu ds. Rozliczeń. Naszym celem jest doprowadzenie do tego, że wszyscy winni przestępstw popełnionych w ciągu ostatnich ośmiu lat, zostaną złapani i ukarani - podkreślił mec. Giertych, który został koordynatorem prac zespołu.

Minister zdrowia Izabela Leszczyna skierowała projekt nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne, przewidujący dostęp do pigułki "dzień po” bez recepty, z prośbą o jego rozpatrzenie do Stałego Komitetu Rady Ministrów. Leszczyna zaapelowała o pomięcie etapu uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych.

Klub PiS ma wyznaczyć nowych kandydatów do komisji śledczej ds. Pegasua. A więc nie powołamy dzisiaj członków komisji - poinformował marszałek Sejmu Szymon Hołownia w czwartek po Prezydium Sejmu.

Szef KPRM Jan Grabiec powiedział w czwartek w Radiu Zet, że premier Donald Tusk nie wystartuje w wyborach prezydenckich.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu zamieszczono informację o projekcie, który przewiduje m.in. zwiększenie ilości przesłanek umożliwiających uruchomienie Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania.

Komisja śledcza ds. Pegasusa musi ustalić ile osób było nielegalnie inwigilowanych, kto podejmował decyzję ws. jego użycia i czy osoby te miały świadomość, że wszystkie pozyskane informacje trafiały na serwery izraelskie – powiedział PAP Marcin Bosacki (KO).

B. minister zdrowia Łukasz Szumowski i b. wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Iwona Michałek zostali wezwani przed komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych, w związku z zeznaniami Jarosława Gowina - poinformował PAP przewodniczący komisji Dariusz Joński (KO).

Chcemy, by przed komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych stanął b. premier Mateusz Morawiecki oraz prezes PiS Jarosław Kaczyński - powiedział w czwartek w Studio PAP szef komisji śledczej ds. wyborów kopertowych Dariusz Joński.

Ministerstwo Sprawiedliwości wszczęło procedurę odwołania ze stanowiska prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie sędziego Piotra Schaba. Jednocześnie sędzia Schab został zawieszony w pełnieniu czynności - poinformował w czwartek resort sprawiedliwości.

Przepisy Kodeksu spółek handlowych (Ksh) o rozwiązaniu i likwidacji spółki akcyjnej, rozumiane w ten sposób, że swoim zakresem regulacyjnym z mocy samej ustawy obejmują także jednostki publicznej rtv, są niekonstytucyjne - orzekł w czwartek Trybunał Konstytucyjny.

MKiDN przekazało w czwartek, że wyrok TK w sprawie jednostek publicznej radiofonii i telewizji nie ma jakiejkolwiek doniosłości prawnej. "Wyroki wydane z udziałem tzw. sędziów dublerów nie mają mocy powszechnie obowiązującej i nie są ostateczne" - dodano.

Rozstrzygnięcie TK ws. publicznej rtv jest wadliwe co najmniej z dwóch przyczyn. Po pierwsze, dlatego że w składzie znajdowała się osoba nieuprawniona do orzekania, czyli pan Jarosław Wyrembak. Drugi powód jest czysto merytoryczny - powiedziała PAP adwokat prof. Katarzyna Bilewska z UW.

Skutki prawne wyroku TK są wątpliwe i to nawet niezależnie od kwestii składu, w jakim został wydany – powiedział PAP ekspert Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka dr Marcin Szwed, komentując orzeczenie TK o przepisach dotyczących publicznej radiofonii i telewizji.

W Ministerstwie Sprawiedliwości rozpoczęły się prace nad zmianą Kodeksu karnego, dotyczące mowy nienawiści wobec osób LGBT - powiedział PAP wiceszef resortu Krzysztof Śmiszek. Ministra ds. równości Katarzyna Kotula zarzuca prawicy, że wykorzystywała mowę nienawiści wobec LGBT w kampanii wyborczej.

Wciąż dziwi mnie dlaczego prezydent Andrzej Duda w Polsce i za granicą opowiada jakieś niestworzone rzeczy o więźniach politycznych, deklaruje, że wierzy w ich bezwzględną niewinność, a równocześnie nie chce ich ułaskawić - powiedział w czwartek w Sejmie premier Donald Tusk.

Szef klubu PiS Mariusz Błaszczak poinformował w czwartek PAP, że jego klub nie będzie zgłaszać nowych kandydatów do komisji śledczej ds. Pegasusa. "Będziemy zgłaszać tych samych kandydatów" - zapowiedział.

Moi współpracownicy odbyli wizytację w zakładzie karnym, rozmawiali z panem Mariuszem Kamińskim i przyglądali się warunkom, w jakich przebywa w tym zakładzie; te warunki nie budzą zastrzeżeń - powiedział w czwartek Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek.

36 proc. Polaków boi się, że przez sztuczną inteligencję (AI) zmaleje w przyszłości liczba dostępnych miejsc pracy - wynika z opublikowanego w czwartek badania Pracuj.pl. Jednak 51 proc. pozytywnie zareagowałoby na rekomendacje AI przedstawiające najbardziej dopasowane oferty zatrudnienia.

Pół miliona gospodarstw domowych pali śmieciami - wynika z opublikowanego w czwartek badania przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Jednocześnie, pomimo kryzysu energetycznego, w ciągu pięciu lat liczba gospodarstw ogrzewających domy paliwami złej jakości spadła o 14 proc.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Komisarz UE ds. sprawiedliwości Didier Reynders udaje się w piątek do Warszawy, aby spotkać się z ministrami polskiego rządu, przedstawicielami wymiaru sprawiedliwości i organizacji społeczeństwa obywatelskiego; ma omówić kwestie praworządności i reformy sądownictwa w Polsce - podała Komisja Europejska.

Parlament Europejski w Strasburgu przyjął w czwartek sprawozdanie, w którym wzywa szefów państw i rządów UE do natychmiastowego dodania mowy nienawiści i przestępstw z nienawiści do wykazu przestępstw unijnych o wymiarze transgranicznym.

Parlament Europejski w Strasburgu potępił "celowe, ciągłe i systematyczne wysiłki rządu węgierskiego mające na celu podważenie wartości leżących u podstaw UE". W rezolucji przyjętej w czwartek 345 głosami za, przy 104 przeciw i 29 wstrzymujących się, posłowie do Parlamentu Europejskiego wyrażają "poważne zaniepokojenie dalszą erozją demokracji, praworządności i praw podstawowych na Węgrzech".

Rząd Węgier jest daleki od porozumienia z sprawie unijnej pomocy dla Ukrainy w wysokości 50 mld euro – przekazał w czwartek na konferencji prasowej szef kancelarii premiera Węgier Gergely Gulyas.

Relacje pomiędzy Szwecją a Węgrami wciąż nie są przyjazne i wydaje się, że akcesja do NATO nie jest priorytetem dla Sztokholmu – ocenił w czwartek szef kancelarii premiera Węgier Gergely Gulyas.

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) zatrzymała agenta rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB), którego zadaniem było spowodowanie katastrofy ekologicznej w obwodzie odeskim na południu Ukrainy - poinformowała w czwartek FSB na swojej stronie internetowej.

Minister sił zbrojnych Francji Sebastien Lecornu zapowiedział w czwartek wyprodukowanie w tym roku dla armii ukraińskiej 78 samobieżnych dział Caesar kalibru 155 mm.

Minister Sił Zbrojnych Sebastien Lecornu zaproponował w czwartek podczas wideokonferencji z ukraińskim ministrem obrony Rustemem Umerowem utworzenie „koalicji artyleryjskiej” 23 państw sojuszniczych, w tym Polski, która ma sfinansować zakup 78 dział Caesar dla Ukrainy.

Na dnie morza w pobliżu Sewastopola, miasta na okupowanym przez Rosję Krymie, znajduje się wrak rosyjskiego okrętu patrolowego; jednostka prawdopodobnie została zatopiona kilka tygodni temu w wyniku ataku dronów nawodnych - poinformował w czwartek ukraińsko-tatarski ruch oporu Atesz.

Inwazja na Ukrainę w dalszym ciągu negatywnie wpływa na perspektywy rosyjskiej gospodarki - przekazało w czwartek brytyjskie ministerstwo obrony, wskazując zwłaszcza na inflację, która przyspiesza i jest prawie dwukrotnie wyższa niż cel inflacyjny.

Gdyby doszło do zmiany rządu na Węgrzech, mielibyśmy podobną sytuację jak w Polsce – ocenił w czwartek Gergely Gulyas, szef kancelarii premiera Węgier.

Brytyjski premier Rishi Sunak zapewnił w czwartek, że jest gotowy ignorować interwencje Europejskiego Trybunału Praw Człowieka uniemożliwiające deportacje nielegalnych imigrantów do Rwandy. Wezwał też Izbę Lordów, by nie blokowała przyjętego dzień wcześniej projektu ustawy w sprawie deportacji.

Organizacja ds. handlu morskiego Wielkiej Brytanii (UKMTO) i brytyjska firma zajmująca się bezpieczeństwem morskim Ambrey podały w środę, że otrzymały raporty o ataku na statek handlowy w pobliżu jemeńskiego portu Aden. Jemeńscy Huti poinformowali, że zaatakowali rakietami amerykańską jednostkę.

Okręty US Navy dokonały w nocy ze środy na czwartek kolejnego ataku rakietowego na cele wspieranych przez Iran rebeliantów Huti w Jemenie - poinformowali przedstawiciele administracji USA. Był to już czwarty tego rodzaju atak w ciągu ostatnich dni. W ataku uczestniczyły zarówno jednostki nawodne jak i podwodne.

Miniaturowe łożysko wyhodowali w laboratorium specjaliści z Cambridge - informuje pismo „Cell Stem Cell”. Ma ono posłużyć do badania patologii ciąży, takich jak stan przedrzucawkowy.

(PAP Biznes)

ana/ asa/