Skrót wiadomości - czwartek, 18 stycznia, 21.00
Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
Najnowsze, styczniowe badania Głównego Urzędu Statystycznego wskazują na przesunięcie oczekiwań konsumentów w kierunku nieco wyższej inflacji w Polsce względem poprzedniego miesiąca - wynika z danych GUS.
Ceny skupu podstawowych produktów rolnych, tj. pszenicy, żyta, żywca wołowego, żywca wieprzowego, drobiu i mleka krowiego spadły w II półroczu o 10,2 proc. w stosunku do I półrocza - podał Główny Urząd Statystyczny.
W styczniu 2024 r. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca - podał Główny Urząd Statystyczny.
Eksport towarów rolno-spożywczych w okresie styczeń-listopad wzrósł w Polsce o 8,9 proc. rdr do 47,8 mld euro - podał Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, powołując się na dane Ministerstwa Finansów.
W grudniu na posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej padł wniosek o podwyżkę stóp procentowych o 2 pkt. proc., poparła go jedynie członkini RPP, Joanna Tyrowicz - podał Narodowy Bank Polski.
Produkcja przemysłowa w Japonii w listopadzie spadła o 0,9 proc. mdm - podało Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu w II wyliczeniu. Wstępnie spodziewano się -0,9 proc.
Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu w USA wyniosła 187 tys. - poinformował Departament Pracy USA w komunikacie. Ekonomiści spodziewali się, że liczba nowych bezrobotnych wyniesie 205 tys. wobec 203 tys. poprzednio, po korekcie z 202 tys.
Liczba rozpoczętych inwestycji w zakresie budowy domów mieszkalnych w USA w grudniu wyniosła 1,46 mln w ujęciu zanualizowanym (SAAR). Miesiąc wcześniej wskaźnik ten wyniósł 1,525 mln, po korekcie z 1,56 mln - podał Departament Handlu USA w komunikacie.
Liczba wydanych nowych pozwoleń na budowę domów w USA w grudniu (wskaźnik aktywności w przyszłości w tym sektorze) wyniosła w ujęciu zanualizowanym (SAAR) 1,495 mln wobec 1,467 mln w poprzednim miesiącu, po korekcie z 1,46 mln - podał Departament Handlu.
Indeks aktywności wytwórczej Philadelphia Fed w styczniu wzrósł do -10,6 pkt. z -12,8 pkt. miesiąc wcześniej, po korekcie z -10,5 pkt. - podał Fed z Philadelphii w komunikacie.
BUDŻET, DŁUG
Chcę jasno powiedzieć: w ogóle nie widzę możliwości na przedterminowe wybory. Mam nadzieję, że będę mógł spokojnie podpisać budżet, pozostaje tylko kwestia jego zgodności z konstytucją - powiedział w czwartek prezydent Andrzej Duda, pytany o to, czy skieruje do TK ustawę budżetową.
Sejm w czwartek uchwalił ustawę budżetową na 2024 rok. Zgodnie z nią dochody państwa zaplanowano na blisko 682,4 mld zł, a wydatki na 866,4 mld zł, deficyt ma wynieść nie więcej niż 184 mld zł.
Ministerstwo Finansów chce rozpocząć prace nad przepisami wdrażającymi dyrektywę ws. globalnego minimalnego opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw w I kwartale 2024 r., a ich wejście w życie planuje na 1 stycznia 2025 r. – poinformowało PAP Biznes biuro prasowe MF. Losem przepisów zainteresowany jest rynek
SPÓŁKI
mBank oczekuje, że wynik brutto za 2023 rok będzie dodatni, a wynik netto będzie dodatni lub bliski zera - poinformował bank w komunikacie.
Funkcjonariusze warszawskiej delegatury Centralnego Biura Antykorupcyjnego prowadzą czynności procesowe w spółce Orlen - poinformowało Biuro po pytaniach PAP w tej sprawie. Wcześniej spółka nie potwierdziła informacji mediów o działaniach CBA w jej siedzibie.
Pepco Group miało w I kwartale roku obrotowego 2023/24, zakończonym 31 grudnia 2023 r., 1.869 mln euro przychodów, co oznacza wzrost o 10,8 proc. rdr, przy założeniu stałego kursu walutowego - podała spółka w komunikacie.
Grupa Azoty nie przewiduje zmian cen nawozów azotowych i wieloskładnikowych w sezonie wiosennym - poinformowała PAP spółka. Podkreśliła, że obecnie są one niższe o około 20-40 proc. niż rok temu.
Koreański koncern KHNP zakłada, że do końca marca 2024 r. podpisana zostanie umowa na wykonanie studium wykonalności dla projektu jądrowego w Pątnowie we współpracy z PGE i ZE PAK - poinformował w czwartek w Warszawie prezes KHNP Jooho Whang.
Szef resortu aktywów Borys Budka nadzoruje bezpośrednio KGHM, Orlen, PZU, PKO BP i Totalizator Sportowy - podano w zarządzeniu ministra w sprawie podziału kompetencji w resorcie.
Oferta Budimeksu o wartości 367,5 mln zł na projekt i budowę drogi ekspresowej S12 na odcinku granica woj. łódzkiego - węzeł Radom Południe została najwyżej oceniona w postępowaniu przetargowym prowadzonym GDDKiA w Łodzi - podała spółka w komunikacie.
Creotech Instruments ma umowę z Europejską Agencją Kosmiczną na realizację projektu "Pre-Phase a System Study of a High Resolution Lunar Mineralogy Mapper" - poinformowała spółka w komunikacie. Wartość Fazy 0/A (objętej kontraktem) wynosi 250 tys. euro, z czego większość przypadnie na Creotech Instruments.
ConsoleWay zadebiutował w czwartek na rynku NewConnect. Do godz. 11.30 notowania spółki pozostają w fazie równoważenia.
CI Games podjęło decyzję o zwolnieniu ok. 10 proc. pracowników w całej firmie - poinformował na portalu X prezes spółki, Marek Tymiński.
Pepco Group z ostrożnym optymizmem podchodzi do perspektyw na 2024 rok. Grupa zakłada dalszą poprawę marży brutto na sprzedaży. W krótkim terminie nie widzi ryzyka wpływu zakłóceń łańcucha dostaw na marże, ale nie wiadomo, ile sytuacja w rejonie Morza Czerwonego potrwa - poinformował PAP Biznes Andy Bond, przewodniczący wykonawczy grupy.
Należący do grupy Echo Investment Archicom planuje rozpoczęcie dziesięciu nowych projektów mieszkaniowych w największych miastach w Polsce - podało Echo w komunikacie prasowym.
Porządek obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy GPW został uzupełniony o zmiany w zarządzie warszawskiej giełdy - poinformowała GPW w komunikacie.
WALUTY
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0875 USD i 160,89 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
TOWARY, PALIWA
Ceny ropy na giełdzie paliw w Nowym Jorku zwyżkują. Inwestorzy obawiają się o rosnące napięcie geopolityczne na Bliskim Wschodzie oraz w zachodniej Azji. Baryłka ropy West Texas Intermediate w dostawach na luty kosztuje na NYMEX w Nowym Jorku 72,94 USD i rośnie o 0,55 proc.
Notowania miedzi na giełdzie metali LME w Londynie zwyżkują o 0,33 proc. Metal kosztuje blisko 8.294 USD za tonę. Inwestorzy nadal obawiają się o perspektywy dla wzrostu PKB Chin.
Zapasy ropy naftowej w USA w ubiegłym tygodniu spadły o 2,49 mln baryłek, czyli o 0,58 proc., do 429,911 mln baryłek - poinformował amerykański Departament Energii (DoE).
ENERGETYKA
Nie ma decyzji o zmianie lokalizacji elektrowni jądrowej na Pomorzu, ale zasadne jest przeanalizowanie wydanej decyzji środowiskowej dla lokalizacji elektrowni w Lubiatowie - poinformowała w oświadczeniu wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
W 2024 r. PFR Nieruchomości planuje dostarczyć na rynek 1.277 nowych lokali - poinformowała spółka w komunikacie prasowym. Potencjał inwestycyjny spółki wynosi obecnie 17 tys. mieszkań, a zasób 5,6 tys. lokali.
Liczba nowo zarejestrowanych samochodów osobowych w grudniu 2023 r. w Polsce wyniosła 42.117, tj. wzrosła o 14,2 proc. rdr - wynika z szacunków europejskiego stowarzyszenia producentów motoryzacyjnych ACEA.
Ataki na statki na Morzu Czerwonym i pogoda w Europie północnej spowodowały tłok w terminalach kontenerowych, oceniła w czwartek duńska firma logistyczna Maersk. Ostrzegła, że zaburzenia są znaczące i mogą trwać przez dłuższy czas.
MF ustanowi próg skorzystania z wakacji kredytowych do kredytów na poziomie 2 mln zł - napisał resort finansów w odniesieniu do uwag.
W wydanym w czwartek wyroku, który dotyczy sprawy kredytów udzielonych we frankach szwajcarskich, Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że sąd nadzorujący postępowanie egzekucyjne może z urzędu badać potencjalnie nieuczciwy zapis w umowie.
Rząd będzie kontynuować audyt w resortach i krok po kroku realizować kolejne obietnice z kampanii wyborczej - poinformował dziennikarzy w Sejmie minister finansów Andrzej Domański.
Wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski odowłał członków rady ds. cyfryzacji i powołał nowych. Przewodniczącą Rady ds. cyfryzacji będzie Agnieszka Jankowska. Pozostałe trzy miejsca zajmą Bianka Siwińska, Katarzyna Kopczewska oraz Katarzyna Szymielewicz.
W Polsce na koniec ubiegłego roku było zarejestrowanych ponad 57 tys. samochodów osobowych i użytkowych całkowicie elektrycznych. To wzrost od początku roku o 23 651 sztuk, czyli o 52 proc. - wynika z opublikowanego w czwartek raportu Licznik Elektromobilności.
Z danych opublikowanych przez Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat) wynika, że w 2022 roku na 1000 mieszkańców UE przypadało 560 samochodów osobowych; w Polsce - 572 samochody.
Kraje UE wyeksportowały w 2022 roku 32,1 mln ton odpadów do krajów spoza UE, głównie do Turcji - podał Eurostat.
Negocjatorzy Rady UE i Parlamentu Europejskiego osiągnęli w czwartek wstępne porozumienie polityczne w sprawie norm emisji CO2 dla pojazdów ciężkich (HDV). Celem jest dalsza redukcja emisji CO2 w sektorze transportu drogowego i wprowadzenie nowych celów na lata 2030, 2035 i 2040.
WYDARZENIA Z KRAJU
Prezydent RP Andrzej Duda oświadczył w czwartek w Davos, że trwająca od wielu miesięcy agresja rosyjska przeciw Ukrainie pokazuje, iż Rosja ma możliwości odbudowania swego potencjału militarnego do poziomu, który stanowi zagrożenie dla NATO, szczególnie dla państw wschodniej flanki Sojuszu.
Politycy KO poinformowali w czwartek o powołaniu Zespołu ds. Rozliczeń. Naszym celem jest doprowadzenie do tego, że wszyscy winni przestępstw popełnionych w ciągu ostatnich ośmiu lat, zostaną złapani i ukarani - podkreślił mec. Giertych, który został koordynatorem prac zespołu.
Minister zdrowia Izabela Leszczyna skierowała projekt nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne, przewidujący dostęp do pigułki "dzień po” bez recepty, z prośbą o jego rozpatrzenie do Stałego Komitetu Rady Ministrów. Leszczyna zaapelowała o pomięcie etapu uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych.
Klub PiS ma wyznaczyć nowych kandydatów do komisji śledczej ds. Pegasua. A więc nie powołamy dzisiaj członków komisji - poinformował marszałek Sejmu Szymon Hołownia w czwartek po Prezydium Sejmu.
Szef KPRM Jan Grabiec powiedział w czwartek w Radiu Zet, że premier Donald Tusk nie wystartuje w wyborach prezydenckich.
W wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu zamieszczono informację o projekcie, który przewiduje m.in. zwiększenie ilości przesłanek umożliwiających uruchomienie Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania.
Komisja śledcza ds. Pegasusa musi ustalić ile osób było nielegalnie inwigilowanych, kto podejmował decyzję ws. jego użycia i czy osoby te miały świadomość, że wszystkie pozyskane informacje trafiały na serwery izraelskie – powiedział PAP Marcin Bosacki (KO).
B. minister zdrowia Łukasz Szumowski i b. wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Iwona Michałek zostali wezwani przed komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych, w związku z zeznaniami Jarosława Gowina - poinformował PAP przewodniczący komisji Dariusz Joński (KO).
Chcemy, by przed komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych stanął b. premier Mateusz Morawiecki oraz prezes PiS Jarosław Kaczyński - powiedział w czwartek w Studio PAP szef komisji śledczej ds. wyborów kopertowych Dariusz Joński.
Ministerstwo Sprawiedliwości wszczęło procedurę odwołania ze stanowiska prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie sędziego Piotra Schaba. Jednocześnie sędzia Schab został zawieszony w pełnieniu czynności - poinformował w czwartek resort sprawiedliwości.
Przepisy Kodeksu spółek handlowych (Ksh) o rozwiązaniu i likwidacji spółki akcyjnej, rozumiane w ten sposób, że swoim zakresem regulacyjnym z mocy samej ustawy obejmują także jednostki publicznej rtv, są niekonstytucyjne - orzekł w czwartek Trybunał Konstytucyjny.
MKiDN przekazało w czwartek, że wyrok TK w sprawie jednostek publicznej radiofonii i telewizji nie ma jakiejkolwiek doniosłości prawnej. "Wyroki wydane z udziałem tzw. sędziów dublerów nie mają mocy powszechnie obowiązującej i nie są ostateczne" - dodano.
Rozstrzygnięcie TK ws. publicznej rtv jest wadliwe co najmniej z dwóch przyczyn. Po pierwsze, dlatego że w składzie znajdowała się osoba nieuprawniona do orzekania, czyli pan Jarosław Wyrembak. Drugi powód jest czysto merytoryczny - powiedziała PAP adwokat prof. Katarzyna Bilewska z UW.
Skutki prawne wyroku TK są wątpliwe i to nawet niezależnie od kwestii składu, w jakim został wydany – powiedział PAP ekspert Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka dr Marcin Szwed, komentując orzeczenie TK o przepisach dotyczących publicznej radiofonii i telewizji.
W Ministerstwie Sprawiedliwości rozpoczęły się prace nad zmianą Kodeksu karnego, dotyczące mowy nienawiści wobec osób LGBT - powiedział PAP wiceszef resortu Krzysztof Śmiszek. Ministra ds. równości Katarzyna Kotula zarzuca prawicy, że wykorzystywała mowę nienawiści wobec LGBT w kampanii wyborczej.
Wciąż dziwi mnie dlaczego prezydent Andrzej Duda w Polsce i za granicą opowiada jakieś niestworzone rzeczy o więźniach politycznych, deklaruje, że wierzy w ich bezwzględną niewinność, a równocześnie nie chce ich ułaskawić - powiedział w czwartek w Sejmie premier Donald Tusk.
Szef klubu PiS Mariusz Błaszczak poinformował w czwartek PAP, że jego klub nie będzie zgłaszać nowych kandydatów do komisji śledczej ds. Pegasusa. "Będziemy zgłaszać tych samych kandydatów" - zapowiedział.
Moi współpracownicy odbyli wizytację w zakładzie karnym, rozmawiali z panem Mariuszem Kamińskim i przyglądali się warunkom, w jakich przebywa w tym zakładzie; te warunki nie budzą zastrzeżeń - powiedział w czwartek Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek.
36 proc. Polaków boi się, że przez sztuczną inteligencję (AI) zmaleje w przyszłości liczba dostępnych miejsc pracy - wynika z opublikowanego w czwartek badania Pracuj.pl. Jednak 51 proc. pozytywnie zareagowałoby na rekomendacje AI przedstawiające najbardziej dopasowane oferty zatrudnienia.
Pół miliona gospodarstw domowych pali śmieciami - wynika z opublikowanego w czwartek badania przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Jednocześnie, pomimo kryzysu energetycznego, w ciągu pięciu lat liczba gospodarstw ogrzewających domy paliwami złej jakości spadła o 14 proc.
Minister nauki Dariusz Wieczorek zapowiedział, że w lutym wystąpi o skontrolowanie nowo otwartych kierunków lekarskich, które działają mimo braku pozytywnej opinii Polskiej Komisji Akredytacyjnej.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Komisarz UE ds. sprawiedliwości Didier Reynders udaje się w piątek do Warszawy, aby spotkać się z ministrami polskiego rządu, przedstawicielami wymiaru sprawiedliwości i organizacji społeczeństwa obywatelskiego; ma omówić kwestie praworządności i reformy sądownictwa w Polsce - podała Komisja Europejska.
Parlament Europejski w Strasburgu przyjął w czwartek sprawozdanie, w którym wzywa szefów państw i rządów UE do natychmiastowego dodania mowy nienawiści i przestępstw z nienawiści do wykazu przestępstw unijnych o wymiarze transgranicznym.
Parlament Europejski w Strasburgu potępił "celowe, ciągłe i systematyczne wysiłki rządu węgierskiego mające na celu podważenie wartości leżących u podstaw UE". W rezolucji przyjętej w czwartek 345 głosami za, przy 104 przeciw i 29 wstrzymujących się, posłowie do Parlamentu Europejskiego wyrażają "poważne zaniepokojenie dalszą erozją demokracji, praworządności i praw podstawowych na Węgrzech".
Rząd Węgier jest daleki od porozumienia z sprawie unijnej pomocy dla Ukrainy w wysokości 50 mld euro – przekazał w czwartek na konferencji prasowej szef kancelarii premiera Węgier Gergely Gulyas.
Relacje pomiędzy Szwecją a Węgrami wciąż nie są przyjazne i wydaje się, że akcesja do NATO nie jest priorytetem dla Sztokholmu – ocenił w czwartek szef kancelarii premiera Węgier Gergely Gulyas.
Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) zatrzymała agenta rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB), którego zadaniem było spowodowanie katastrofy ekologicznej w obwodzie odeskim na południu Ukrainy - poinformowała w czwartek FSB na swojej stronie internetowej.
Minister sił zbrojnych Francji Sebastien Lecornu zapowiedział w czwartek wyprodukowanie w tym roku dla armii ukraińskiej 78 samobieżnych dział Caesar kalibru 155 mm.
Minister Sił Zbrojnych Sebastien Lecornu zaproponował w czwartek podczas wideokonferencji z ukraińskim ministrem obrony Rustemem Umerowem utworzenie „koalicji artyleryjskiej” 23 państw sojuszniczych, w tym Polski, która ma sfinansować zakup 78 dział Caesar dla Ukrainy.
Na dnie morza w pobliżu Sewastopola, miasta na okupowanym przez Rosję Krymie, znajduje się wrak rosyjskiego okrętu patrolowego; jednostka prawdopodobnie została zatopiona kilka tygodni temu w wyniku ataku dronów nawodnych - poinformował w czwartek ukraińsko-tatarski ruch oporu Atesz.
Inwazja na Ukrainę w dalszym ciągu negatywnie wpływa na perspektywy rosyjskiej gospodarki - przekazało w czwartek brytyjskie ministerstwo obrony, wskazując zwłaszcza na inflację, która przyspiesza i jest prawie dwukrotnie wyższa niż cel inflacyjny.
Rosja oficjalnie odrzuciła w czwartek propozycję rozmów ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie kontroli zbrojeń - poinformowała agencja Reuters. Zdaniem Moskwy do takich negocjacji nie może dojść ze względu na wsparcie Waszyngtonu dla Ukrainy.
Gdyby doszło do zmiany rządu na Węgrzech, mielibyśmy podobną sytuację jak w Polsce – ocenił w czwartek Gergely Gulyas, szef kancelarii premiera Węgier.
Brytyjski premier Rishi Sunak zapewnił w czwartek, że jest gotowy ignorować interwencje Europejskiego Trybunału Praw Człowieka uniemożliwiające deportacje nielegalnych imigrantów do Rwandy. Wezwał też Izbę Lordów, by nie blokowała przyjętego dzień wcześniej projektu ustawy w sprawie deportacji.
Organizacja ds. handlu morskiego Wielkiej Brytanii (UKMTO) i brytyjska firma zajmująca się bezpieczeństwem morskim Ambrey podały w środę, że otrzymały raporty o ataku na statek handlowy w pobliżu jemeńskiego portu Aden. Jemeńscy Huti poinformowali, że zaatakowali rakietami amerykańską jednostkę.
Okręty US Navy dokonały w nocy ze środy na czwartek kolejnego ataku rakietowego na cele wspieranych przez Iran rebeliantów Huti w Jemenie - poinformowali przedstawiciele administracji USA. Był to już czwarty tego rodzaju atak w ciągu ostatnich dni. W ataku uczestniczyły zarówno jednostki nawodne jak i podwodne.
Operacja wojskowa przeciw jemeńskiemu ruchowi Huti nie powstrzymała jego ataków na Morzu Czerwonym, ale będzie kontynuowana - powiedział w czwartek prezydent USA Joe Biden. Rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego John Kirby oznajmił, że przeprowadzono kolejny ostrzał rebeliantów.
Premier Izraela Benjamin Netanjahu powiedział w czwartek podczas konferencji prasowej w Tel Awiwie, że będzie blokował inicjatywę USA ws. utworzenia państwa palestyńskiego, a zwycięstwo w wojnie z Hamasem oznacza pełną izraelską kontrolę nad Strefą Gazy w kwestii bezpieczeństwa. (PAP Biznes)
ana/ asa/ gor/