Skrót wiadomości: sobota-niedziela, 17-18 lutego

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata z soboty i niedzieli, 17-18 lutego.

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE KRAJ I ŚWIAT -----------------------------------

Premier Donald Tusk dał zielone światło próbom postawienia prezesa NBP Adama Glapińskiego przed specjalnym trybunałem, który mógłby go zawiesić i ostatecznie zmusić do odejścia z pracy - poinformował w sobotę Bloomberg, powołując się na osoby zbliżone do premiera pragnące zachować anonimowość.

W 2023 r. krajowi przedsiębiorcy sprzedali za granicę towary rolno-spożywcze o rekordowej wartości 51,8 mld euro (236 mld zł), tj. za kwotę o 8,1 proc. wyższą niż rok wcześniej – poinformował dyrektor generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Henryk Smolarz. Największe przychody uzyskano z eksportu mięsa i przetworów mięsnych.

Podatnicy złożyli ponad 1 mln deklaracji podatkowych PIT przygotowanych dla nich przez Krajową Administrację Skarbową (KAS) w usłudze Twój e-PIT - poinformowało w niedzielnym komunikacie Ministerstwo Finansów.

Sędzia w Nowym Jorku orzekł, że były prezydent USA Donald Trump ma zapłacić 354,9 mln USD kary za zawyżanie wartości swego majątku w celu wprowadzenia kredytodawców w błąd. Sędzia Arthur Engoron zakazał też Trumpowi obejmowania stanowiska dyrektora jakiegokolwiek nowojorskiego przedsiębiorstwa przez okres 3 lat.

Komisja Europejska zamierza nałożyć pierwszą w historii grzywnę na giganta technologicznego Apple za złamanie prawa UE w zakresie dostępu do usług strumieniowego przesyłania muzyki - poinformował w niedzielę "Financial Times" powołując się na nieoficjalne źródła.

Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Sebastian Gajewski zakłada, że druga waloryzacja emerytur i rent będzie przeprowadzona we wrześniu. Projekt w tej sprawie jest na etapie Zespołu do spraw Programowania Prac Rządu. Od 1 marca świadczenia wzrosną o 12,12 proc.

Zgodnie z procedowanym obecnie projektem ustawy o wsparciu kredytobiorców przyznawanie wakacji kredytowych będzie dużo bardziej rygorystyczne niż dotychczas - oceniła adw. Karolina Pilawska z kancelarii "Pilawska Zorski Adwokaci".

Celem państwa powinno być wspieranie lub wręcz organizowanie procesów rozbudowy sieci - powiedział w wywiadzie dla PAP prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej Jacek Oko. Zapowiedział, że w przyszłości uruchomiona zostanie procedura selekcyjna na pasmo 700 Mhz.

Rząd pracuje nad systemem finansowania samorządów, który będzie niezależny od decyzji polityków na poziomie centralnym - poinformował w trakcie konwencji samorządowej KO Rafał Trzaskowski, prezydent miasta stołecznego Warszawy.

Celem reformy finansowania samorządów jest, by finanse samorządów były jak najmniej zależne od decyzji władz centralnych - poinformował PAP Biznes minister finansów Andrzej Domański. Ministerstwo chce wypracować rozwiązania wspólnie z samorządami i jest już po pierwszych konsultacjach, ale planuje kolejne.

Zaprezentowane przez rząd Hiszpanii propozycje zmian, służących poprawie sytuacji w rolnictwie, zostały odrzucone przez pracowników sektora rolnego, demonstrujących od 6 lutego na drogach w całym kraju.

We wtorek rozpocznie się kolejny już w tym roku strajk ostrzegawczy pracowników personelu naziemnego Lufthansy. Protest ma potrwać dobę i obejmie siedem największych lotnisk w Niemczech – poinformował w niedzielę związek zawodowy Verdi, organizujący strajk.

WYDARZENIA Z KRAJU------------------

We wtorek, 20 lutego, rząd ma zająć się projektem nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, który m.in. zakłada, że sędziów zasiadających w Radzie wybierać będą sami sędziowie w wyborach bezpośrednich przeprowadzanych przez PKW.

Konfederacja i Bezpartyjni Samorządowcy założyli wspólny komitet wyborczy w wyborach samorządowych - ogłoszono podczas sobotniej konferencji prasowej ugrupowań. "Łączy nas wolność" - to ich hasło na start kampanii.

Nie ma dziś ważniejszej sprawy niż polskie bezpieczeństwo – ocenił w sobotę w Kielcach prezes PSL, wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz podczas konwencji wyborczej inaugurującej kampanię samorządową Trzeciej Drogi. Zapowiedział zaangażowanie samorządu w obronę cywilną. Marszałek Sejmu, przewodniczący PL2050 Szymon Hołownia zadeklarował, że Trzecia Droga przywróci szacunek polskim samorządom i społecznościom lokalnym.

Wybory samorządowe są kluczowe. Jestem przekonamy, że samorząd jest miejscem, gdzie może się dokonywać wymarzone przez nas pojednanie - powiedział w sobotę premier, lider PO Donald Tusk podczas konwencji inaugurującej kampanię samorządową Koalicji Obywatelskiej. Rafał Trzaskowski mówił, że zwycięskie wybory 15 października to był dopiero początek, a "druga runda" w wyborach samorządowych będzie niezwykle istotna.

Policjanci zatrzymali dwie osoby w związku ze śmiertelnym zatruciem pokarmowym. To małżeństwo z powiatu mieleckiego, które w Nowej Dębie sprzedawali z samochodu domowe wyroby garmażeryjne. W szpitalu zmarł mężczyzna, który zjadł kupioną na targowisku galaretę garmażeryjną.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY----------------------

Siły USA przeprowadziły w sobotę pięć ataków na obszary Jemenu kontrolowane przez wspieranych przez Iran rebeliantów Huti - poinformowało w niedzielę Centralne Dowództwo USA (Centcom). Ostrzał był odpowiedzią na kolejny atak Huti na statki na Morzu Czerwonym.

Szef dyplomacji Unii Europejskiej Josep Borrell oświadczył podczas Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa, że przeszkodą dla rozwiązania dwupaństwowego jest sytuacja na Zachodnim Brzegu Jordanu. "Zachodni Brzeg się gotuje" - ostrzegł.

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) odrzucił wniosek Republiki Południowej Afryki o nałożenie pilnych środków na Izrael w celu ochrony Rafah w Strefie Gazy. Trybunał podkreślił jednak, że Izrael musi przestrzegać wcześniejszego orzeczenia, wydanego na wstępnym etapie w sprawie dotyczącej wniesionego przez RPA oskarżenia o ludobójstwo.

Ukraińscy wojskowi wyszli z Awdijiwki – poinformował w nocy z piątku na sobotę na Telegramie dowódca zgrupowania Tauryda generał Ołeksandr Tarnawski. Amerykański Instytut Studiów nad Wojną (ISW) ocenił, że wycofywanie wojsk ukraińskich z Awdijiwki przebiega w sposób „relatywnie kontrolowany”, ale Rosjanie dążą do jego przerwania lub utrudnienia.

Ministerstwo Obrony Rosji poinformowało w sobotę o zajęciu przez wojska rosyjskie Awdijiwki.

Dowódca Al-Kuds, elitarnej jednostki Korpusu Strażników Rewolucji, Esmail Qaani przekonał sojuszników Iranu, by przerwali ataki na cele USA na Bliskim Wschodzie. Iran stara się nie dopuścić do rozlania się konfliktu na cały region - podaje w sobotę Reuters.

Premier Benjamin Netanjahu poinformował w niedzielę, że jego rząd zagłosuje w sprawie deklaracji dotyczącej formalnego sprzeciwu Izraela wobec jakiejkolwiek "jednostronnej" decyzji o utworzeniu państwa palestyńskiego.

Na południu Serbii, przy granicy z Kosowem, rozlokowano ogromne siły serbskiego wojska, policji i żandarmerii. Tam też kierowany jest sprzęt z Rosji i Chin - ostrzegł minister obrony Kosowa Ejup Maqedonci, cytowany przez dziennik "Koha Ditore".

Wiceprezydent USA Kamala Harris oświadczyła w sobotę podczas Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa, że USA będą wspierać Ukrainę w jej wojnie z Rosją tak długo, jak będzie to konieczne i będą nalegać, by Rosja zapłaciła Ukrainie odszkodowanie po zakończeniu wojny. Prezydent USA Joe Biden przekazał Wołodymyrowi Zełenskiemu zapewnienia o pełnym wsparciu w sobotę podczas rozmowy telefonicznej.

USA szukają sposobów na ominięcie własnych przepisów i dofinansowanie Autonomii Palestyńskiej, której za 10 dni grozi zapaść, co oznacza, że tamtejsza administracja straci zdolność do kontrolowania Zachodniego Brzegu - podaje w sobotę portal Times of Israel.

Rząd Kanady wspierał przez minione lata dziennikarstwo, jednak z końcem marca skończą się programy pomocowe. Niektórzy z beneficjentów tych subwencji zwalniają już dziennikarzy.

Mary Lou McDonald, liderka Sinn Fein, najsilniejszej obecnie partii pod względem poparcia zarówno w Irlandii Północnej, jak i Republice Irlandii oceniła, że nadszedł czas na realną dyskusję na temat jednoczenia Irlandii, a gdy się ona zacznie, poparcie dla tej idei będzie rosło.

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz ocenił, że Europa musi tak wzmocnić swoją zdolność do samoobrony, aby odstraszyć potencjalnych agresorów - niezależnie od tego, kto wygra wybory w USA i jak potoczy się wojna na Ukrainie. Sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg dodał, że nie widzi żadnego zagrożenia militarnego wobec żadnego z państw członkowskich NATO.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zadeklarowała, że Unia Europejska musi rozbudować bazę przemysłu obronnego. Za trzy tygodnie KE przedstawi strategię dotyczącą przemysłu obronnego, będzie się ona składać z czterech filarów - jednym z nich ma być włączenie Ukrainy do unijnych programów dotyczących obronności.

Sekretarz stanu USA Antony Blinken ocenił, że wiele krajów arabskich chce znormalizować stosunki z Izraelem i że w nadchodzących miesiącach przed Izraelem otwiera się nadzwyczajna szansa na integrację ze swoimi arabskimi sąsiadami.

Lider Hamasu Ismail Hanija, cytowany w sobotę przez telewizję Al-Dżazira, oświadczył, że organizacja nie zaakceptuje niczego innego niż całkowite wstrzymanie ognia w Strefie Gazy.

Premier Kataru Mohammed bin Abdulrahman Al Thani poinformował, że przebieg negocjacji w sprawie ramowego porozumienia o zwolnieniu zakładników i zawieszeniu broni w konflikcie między Izraelem a Hamasem w Strefie Gazy w ostatnich dniach nie był zbyt obiecujący.

Premier Izraela Benjamin Netanjahu oświadczył, że Hamas, który żąda wycofania wojsk izraelskich ze Strefy Gazy, "żyje urojeniami", a Izrael nie zrezygnuje z silnej presji militarnej.

Sprawa śmierci rosyjskiego opozycjonisty Aleksieja Nawalnego zostanie omówiona w poniedziałek na spotkaniu szefów MSZ państw UE w Brukseli – przekazał PAP w sobotę rzecznik Komisji Europejskiej Peter Stano. Jak dodał, ministrowie zdecydują na tym spotkaniu o reakcji UE. Grupa G7 zażądała od Rosji wyjaśnień w sprawie śmierci Nawalnego.

Premier Węgier Viktor Orban poinformował, że Węgry ratyfikują wejście Szwecji do NATO na początku wiosennej sesji parlamentu.

Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych podało, że kontrole na granicach z Polską, Czechami i Szwajcarią zostaną przedłużone do połowy czerwca.

Szef NSZ Macedonii Północnej Bujar Osmani ocenił, że Bałkany Zachodnie są narażone na działania hybrydowe państw trzecich, które podważają stabilność regionu i wysiłki na rzecz integracji europejskiej i euroatlantyckiej, dlatego potrzebne jest wsparcie Unii Europejskiej i USA.

Wspierani przez Iran jemeńscy Huti przyznali się w sobotę do ostrzelania na Morzu Czerwonym tankowca Pollux, przewożącego ropę z Rosji do Indii. (PAP Biznes)

doa/ pr/