udostępnij:

15.05.2024 21:09

Skrót wiadomości - środa 15 maja, 21.00

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w kwietniu wzrosły rdr o 2,4 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosły o 1,1 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny. Wcześniej w szacunku flash GUS podawał, że inflacja CPI w kwietniu wyniosła 2,4 proc. rdr i 1,0 proc. mdm.

Ceny żywności rosnąc w kwietniu o 2,2 proc. podbiły miesięczny wskaźnik CPI o 0,54 pkt. proc. - podał GUS.

PKB Polski w I kwartale 2024 r. wzrósł o 1,9 proc. rdr wobec 1,0 proc. w IV kw. - wynika z flash szacunku GUS. W ujęciu kwartał do kwartału PKB w I kw. wzrósł o 0,4 proc., po spadku o 0,1 proc. kdk kwartał wcześniej.

Udział Niemiec w polskim eksporcie po marcu 2024 roku wyniósł 27,2 proc., wobec 28,7 proc. po marcu 2023 roku - podał GUS.

Nadwyżka w obrotach towarowych handlu zagranicznego po marcu wyniosła 3,5 mld euro - podał Główny Urząd Statystyczny.

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOiR) podniósł prognozę wzrostu PKB Polski w 2024 r. o 0,2 pkt. proc. do 2,9 proc. - wynika z najnowszego raportu banku. W 2025 r. EBOiR prognozuje wzrost na poziomie 3,5 proc.

Produkcja przemysłowa w Polsce, wyrównana dniami roboczymi, spadła w marcu o 3,1 proc. rdr, po wzroście o 1,2 proc. rdr miesiąc wcześniej - podał Eurostat.

Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK), mierzący nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce, wzrósł w maju o 0,9 pkt. do 101,2 pkt. - wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Sejm uchwalił w środę nowelizację ustawy, umożliwiającą rozliczanie w euro inwestycji związanych z budową morskich farm wiatrowych, finansowanych z części pożyczkowej Krajowego Planu Odbudowy.

Produkcja przemysłowa w strefie euro w marcu wzrosła o 0,6 proc. mdm, podczas gdy poprzednio wzrosła o 1 proc., po korekcie z +0,8 proc. - poinformował w komunikacie urząd statystyczny Eurostat. Analitycy spodziewali się +0,4 proc.

Produkt Krajowy Brutto w strefie euro w I kwartale wzrósł 0,3 proc. kdk - poinformował w komunikacie urząd statystyczny Eurostat w II wyliczeniu. Wstępnie szacowano +0,3 proc. po -0,1 proc. w IV kw.

Ceny konsumpcyjne w USA w kwietniu wzrosły o 3,4 proc. w ujęciu rdr, a mdm wzrosły o 0,3 proc. - podał amerykański Departament Pracy w komunikacie. Oczekiwano +3,4 proc. rdr i +0,4 proc. mdm. Indeks S&P 500 osiągnął nowy rekord w handlu intraday.

Sprzedaż detaliczna w USA w kwietniu pozostała bez zmian miesiąc do miesiąca - podali statystycy Departamentu Handlu. Analitycy oczekiwali, że sprzedaż wzrośnie o 0,4 proc.

W USA zanotowano wzrost indeksu wniosków o kredyt hipoteczny MBA - indeks wyrównany sezonowo wzrósł o 0,5 proc. w tygodniu zakończonym 10 maja - podało w komunikacie Stowarzyszenie Banków Hipotecznych (MBA).

Indeks nastrojów wśród amerykańskich firm budowlanych, przygotowany przez National Association of Home Builders (NAHB), spadł w maju do 45 pkt. z 51 pkt. w poprzednim miesiącu - poinformowała NAHB w komunikacie.

Bank centralny Chin (PBoC) utrzymał bez zmian stopy procentowe - podał Ludowy Bank Chin (PBOC) w komunikacie.

BUDŻET, DŁUG

Ewentualne słabe odczyty dochodów z VAT w kolejnych miesiącach kreowałyby ryzyka dla realizacji prognozy dochodów zawartej w ustawie budżetowej na 2024 r. - podało Ministerstwo Finansów w komunikacie.

Deficyt budżetu po kwietniu wyniósł 39,9 mld zł, czyli 21,7 proc. planu na 2024 r. - podało Ministerstwo Finansów. Dochody z VAT w kwietniu były niższe niż rok wcześniej. MF podał, że ewentualne słabe odczyty dochodów z VAT w kolejnych miesiącach kreowałyby ryzyka dla realizacji prognozy dochodów z tegorocznej ustawy budżetowej.

W kwietniu br. Ministerstwo Finansów sprzedało obligacje oszczędnościowe o wartości ponad 7 mld zł - poinformował w środę w komunikacie resort finansów. Najchętniej kupowanymi papierami były obligacje 3-letnie; sprzedano je za 3,7 mld zł.

Komisja Europejska prognozuje, że deficyt sektora general government (gg) w Polsce w 2024 r. znajdzie się na poziomie 5,4 proc. PKB, w 2025 r. wyniesie 4,6 proc. - podano w najnowszych prognozach KE. Dług sektora gg Polski wg KE ma wynieść w 2024 r. 53,7 proc. PKB, a w 2025 r. wzrosnąć do 57,7 proc. PKB.

Dodatkowe opodatkowanie towarów z zagranicznych platform e-commerce jest mało prawdopodobne - poinformował w radiu TOK FM wiceminister finansów Jarosław Neneman. Wiceminister finansów zaznaczył jednak, że MF chce uszczelnić system w tym zakresie.

Stan środków walutowych na rachunkach budżetowych na koniec kwietnia 2024 r. wyniósł łącznie 22.350,6 mln euro wobec 18.266,6 mln euro na koniec poprzedniego miesiąca - podało Ministerstwo Finansów w komunikacie.

Ministerstwo Finansów wymieniło w 2023 r. waluty o równowartości 15,5 mld euro w Narodowym Banku Polskim i 4,5 mld euro na rynku walutowym - podał MF w komunikacie.

Sejm uchwalił w środę ustawę o bonie energetycznym w wersji rządowej. Maksymalna wysokość bonu wyniesie od 300 zł do 600 zł lub 600-1.200 zł przy ogrzewaniu przy użyciu prądu. Cena energii elektrycznej dla gospodarstw domowych w II poł. 2024 r. wyniesie 500 zł za MWh.

Sejm uchwalił w środę ustawę o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic", która zakłada m.in. wypłatę świadczenia - tak zwanego babciowego.

SPÓŁKI

Grupa Energa szacuje zysk netto w I kwartale 2024 r. na 431 mln zł, w porównaniu do 1.571 mln zł zysku rok wcześniej - podała Energa w komunikacie. Przychody szacowane są na 6,254 mld zł, EBITDA na 1,081 mld zł, a EBIT na 774 mln zł.

Skorygowana EBITDA grupy KGHM wyniosła w pierwszym kwartale 2024 roku 1.551 mln zł wobec 1.802 mln zł przed rokiem - podała spółka w raporcie. Wynik okazał się blisko 11 proc. wyższy od konsensusu PAP Biznes, który zakładał 1.398,6 mln zł skorygowanej EBITDA.

Zysk netto j.d. Benefit Systems w I kwartale 2024 r. wzrósł rdr o 76 proc. do 92,1 mln zł - poinformowała spółka w raporcie. Wynik netto jest o 21,6 proc. wyższy od średniej oczekiwań analityków na poziomie 75,7 mln zł.

Portfel zamówień grupy ZUE wynosi 1,65 mld zł netto - podała spółka w raporcie. W pierwszym kwartale 2024 r. ZUE zwiększyło przychody o 27 proc. rdr do 316,2 mln zł, a EBITDA do 9,5 mln zł z 5,5 mln zł rok wcześniej. Zysk netto spadł do 0,9 mln zł z 1,2 mln zł przed rokiem.

Zarząd KGL rekomenduje przeznaczenie na wypłatę dywidendy z zysku za 2023 r. łącznie 3,54 mln zł, czyli 0,5 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.

Shoper chce przeznaczyć na dywidendę za 2023 rok kwotę 18,85 mln zł, co daje 0,67 zł na akcję - wynika z projektów uchwał ZWZ zwołanego na 11 czerwca.

Zysk netto jednostki dominującej Benefit Systems w I kwartale 2024 r. wzrósł rdr o 76 proc. do 92,1 mln zł - poinformowała spółka w raporcie. Wynik netto jest o 21,6 proc. wyższy od średniej oczekiwań analityków na poziomie 75,7 mln zł. Firma podtrzymuje cel wzrostu liczby kart sportowych o 230 tysięcy w 2024 r.

Bank Pocztowy szacuje, że modyfikacja umów kredytów hipotecznych złotowych, udzielonych wskutek zawieszenia spłat kredytu, spowoduje jednorazowe obniżenie wyniku brutto banku w II kwartale 2024 roku o ok. 8,2 mln zł - poinformował bank w komunikacie.

Rada nadzorcza Alior Banku odwołała prezesa Grzegorza Olszewskiego i pięciu innych członków zarządu. Członek rady nadzorczej Artur Chołody został delegowany do pełnienia czynności wiceprezesa kierującego pracami zarządu przez okres od 15 maja do 14 sierpnia, z zastrzeżeniem możliwości wcześniejszego zakończenia delegacji - podał bank w komunikacie.

Porozumienie ws. wypłat w 2024 r. pracownikom Polskiej Grupy Górniczej dwóch kwot jednorazowych podpisały w środę zarząd spółki i działające w niej organizacje związkowe. Wypłaty mają realizować zapisy dot. podwyżek tzw. umowy społecznej dla górnictwa węgla kamiennego.

Enter Air notuje wysoki popyt na usługi lotnicze i liczy na przebicie 3 mld zł przychodów w 2024 roku - poinformował PAP Biznes w wywiadzie dyrektor generalny Grzegorz Polaniecki. Dodał, że spółka planuje spłacić PFR zadłużenie i w III kwartale br. wypłacić dywidendę.

Skorygowana EBITDA InPostu w pierwszym kwartale 2024 roku wzrosła rdr o 36,4 proc. do 760,1 mln zł. Konsensus PAP Biznes zakłada 734 mln zł (przedział 705 - 788 mln zł).

InPost dotąd w II kwartale notuje 20 proc. wzrost wolumenu grupy, w Polsce rośnie w tempie kilkunastu procent, a wolumen międzynarodowy rośnie szybciej niż w I kwartale - podała spółka w komunikacie prasowym.

InPost zaczyna obserwować w Polsce ożywienie gospodarcze - poinformował podczas telekonferencji z mediami prezes InPostu Rafał Brzoska.

InPost planuje w 2024 roku uruchomić pełną usługę przesyłek transgranicznych (cross-border), która ma objąć wszystkie rynki spółki - poinformował podczas telekonferencji z analitykami prezes Rafał Brzoska.

Zysk netto grupy BOŚ w I kwartale 2024 roku spadł do 45,9 mln zł z 57 mln zł osiągniętego rok wcześniej - poinformował bank w raporcie.

Potencjał BOŚ do poprawy kluczowych parametrów banku jest znacznie większy - poinformowali w środę przedstawiciele banku. Nowy zarząd planuje korektę strategii banku i ocenia, że nie ma potrzeby jego dokapitalizowania.

Gdyby zatwierdzane przez prezesa URE taryfy okazały się niższe niż koszty uzasadnione, PGE będzie postulować, aby tę różnicę spółkom zrekompensować - powiedział podczas konferencji w MKiŚ prezes PGE Dariusz Marzec.

Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił apelację akcjonariuszy byłej Grupy Lotos w sprawie o stwierdzenie nieważności uchwały NWZ Grupy Lotos z 20 lipca 2022 roku w sprawie połączenia z Orlenem, wraz z roszczeniem ewentualnym o uchylenie tej uchwały - podał Orlen w komunikacie.

VIGO Photonics podpisał z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju umowę o dofinansowanie projektu, którego łączna wartość kosztów kwalifikowanych wynosi 853,1 mln zł, a maksymalna wysokość pomocy publicznej wynosi 440,5 mln zł.

Rainbow Tours szacuje, że miało w I kw. 2024 roku 38,2 mln zł skonsolidowanego zysku netto, o 103,6 proc. więcej niż analogicznym okresie poprzedniego roku. Prognozowany zysk EBITDA w I kw. wyniósł 58,6 mln zł i był większy rdr o 91,5 proc.- podała spółka w komunikacie.

Firma kosmetyczna Miraculum planuje w drugim półroczu przedstawić strategię rozwoju na kolejne lata - poinformowała spółka w komunikacie prasowym.

Scanway zanotował wzrost backlogu, który od końca grudnia 2023 r. wzrósł z 2,9 mln zł do 9,8 mln zł, na co istotny wpływ miało zawarcie kontraktu z Nara Space Technology z Korei Płd. o wartości 1,7 mln euro – podała spółka w komunikacie prasowym.

Ronson Development miał w pierwszym kwartale 2024 r. 30,2 mln zł zysku netto wobec 0,5 mln zł przed rokiem - poinformowała spółka w komunikacie prasowym.

Zarząd spółki Dr. Miele Cosmed Group rekomenduje przeznaczenie z zysku netto wypracowanego w 2023 r. na wypłatę dywidendy 7,8 mln zł, co daje 0,09 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.

Akcjonariusze spółki Aplisens zdecydują 11 czerwca o upoważnieniu zarządu do nabycia akcji własnych i przeznaczeniu na ten cel do 9 mln zł - podał Aplisens w projektach uchwał na WZ. Spółka chce także wypłacić 1 zł dywidendy na akcję.

Spółki z grupy Votum podpisały w kwietniu 2024 roku 1.207 nowych umów, w tym liczba kontraktów dotyczących roszczeń związanych z kredytami i pożyczkami konsumenckimi w zakresie sankcji kredytu darmowego wyniosła 374 - poinformowało Votum we wstępnych danych.

Orange Energia z grupy Orange w 2024 roku będzie działać poniżej progu opłacalności po wejściu ustawy o bonie energetycznym - podała spółka w piśmie do resortu klimatu.

Monnari Trade podpisało list intencyjny z Hemoca Holdings dotyczący zakupu 50,056 proc. akcji spółki Komex, właściciela marki 5.10.15 - poinformowało Monnari w komunikacie.

ING Bank Śląski udzielił finansowania MLP Group w wysokości 26,8 mln euro na projekty inwestycyjne spółki w parkach logistycznych MLP Poznań i MLP Poznań II oraz refinansowanie poprzednio istniejących zobowiązań kredytowych - podała spółka w komunikacie prasowym.

Ryvu Therapeutics w pierwszym kwartale 2024 r. miało 19,7 mln zł straty EBITDA oraz 22,5 mln zł straty EBIT. Bez programu motywacyjnego oraz wyceny udziałów w NodThera strata EBIT wyniosła 21,2 mln zł, a strata EBITDA 18,5 mln zł - poinformowała spółka w raporcie.

mBank ma ponad 16 tys. ugód w sprawie kredytów CHF i od uruchomienia programu ugód pod koniec 2022 roku zawarł ich więcej niż wpłynęło do niego nowych pozwów - poinformował bank w komunikacie.

Selvita otrzymała od firmy biofarmaceutycznej z siedzibą w Stanach Zjednoczonych zlecenie na optymalizację związku głównego - podała Selvita w komunikacie. Wartość zlecenia wynosi 2,46 mln USD, czyli ok. 9,8 mln zł.

Atende chce sprzedawać więcej własnych produktów i realizować bardziej złożone projekty - poinformował prezes Mariusz Stusiński na konferencji prasowej.

Patentus rekomenduje walnemu zgromadzeniu przeznaczenie 14,75 mln zł z zysku netto za 2023 rok na dywidendę, co daje 0,5 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.

Zarząd Instalu Kraków rekomenduje, by z zysku netto za 2023 rok przeznaczyć na dywidendę 14,57 mln zł, co daje 2 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.

Walne zgromadzenie Odlewni Polskich zdecydowało o przeznaczeniu 10 mln zł z zysku netto za 2023 rok na dywidendę, co daje 0,5 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.

Z dniem 31 maja skład uczestników indeksu MSCI Poland opuści notowana na warszawskiej giełdzie sieć sklepów Pepco Group, natomiast w skład MSCI Netherlands tego samego dnia wejdzie InPost, polski operator paczkomatów, notowany na giełdzie w Amsterdamie - poinformował MSCI w komunikacie.

Green Genius zmodernizuje siedem biogazowni na Litwie, by były gotowe do produkcji biometanu oraz wybuduje dodatkowy zakład. Koszt inwestycji to 35 mln euro - podała firma w komunikacie prasowym. Green Genius planuje inwestycje w biometanownie również w Polsce.

Ekipa Holding zakończyła skup akcji własnych po cenie w wysokości 0,1 zł za papier. Akcjonariusze złożyli oferty na łącznie ok. 2,05 mln akcji, stanowiących 5,02 proc. wszystkich akcji - podała spółka w komunikacie.

Walne zgromadzenie Odlewni Polskich zdecydowało o przeznaczeniu 10 mln zł z zysku netto za 2023 rok na dywidendę, co daje 0,5 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.

Akcjonariusze PA Nova zdecydują o przeznaczeniu na dywidendę 6,98 mln zł z zysku za 2023 r., co dałoby 0,7 zł dywidendy na akcję - wynika z projektów uchwał walnego zgromadzenia zwołanego na 12 czerwca.

Kurs akcji BrainScan na otwarciu w pierwszym dniu notowań na rynku NewConnect wzrósł o 18,4 proc. do 43,8 zł.

WALUTY

Po publikacji danych na temat inflacji CPI i sprzedaży detalicznej w USA w kwietniu, polska waluta umocniła się wobec euro do 4,265. Rentowności obligacji skarbowych spadają. Zdaniem ekonomistów, najbliższy tydzień powinien sprzyjać złotemu i nie wykluczony jest spadek kursu EUR/PLN w okolice 4,25.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0832 USD i 168,43 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

ENERGETYKA, PALIWA

Produkcja energii elektrycznej w Polsce w kwietniu wyniosła 13.354 GWh, co oznacza wzrost o 4,46 proc. rdr - wynika z danych PSE.

Rozporządzenie o możliwości pobierania podatku od tzw. nadmiernych zysków w ramach odpisu na Fundusz wypłaty różnicy cen wygasło, rząd likwiduje nadmiarowe zyski zamiast nimi żonglować - powiedziała dziennikarzom minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska, odnosząc się do przyjętego niedawno przez rząd projektu MKiŚ ws. częściowego mrożenia cen za energię po 1 lipca.

W MKiŚ zostały podpisane pierwsze umowy na modernizację polskich sieci elektroenergetycznych na kwotę ok. 220 mln zł, to początek wielkich inwestycji uelastyczniających polskie sieci w najbliższych latach - poinformowała na konferencji prasowej minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska, nawiązując do umów z PGE Dystrybucja i Energa Operator. Zaznaczyła, że w samym KPO jest na ten cel ok. 70 mld zł.

Po 13 czerwca dotacje na pompy ciepła z programu "Czyste Powietrze" przyznawane będą tylko do zakupu urządzeń z listy ZUM. Znajdują się na niej wyłącznie produkty certyfikowane, a warunkowo, do końca roku, również pompy ciepła ze znakiem jakości - poinformował w środę wiceminister klimatu Krzysztof Bolesta.

Słowacki rząd na posiedzeniu w środę zatwierdził plan budowy nowej elektrowni jądrowej w Jaslovskich Bohunicach. Uchwała gabinetu nakazuje ministrom przemysłu oraz finansów przygotowanie do końca października propozycji warunków przetargu i finansowania projektu.

OPINIE, PROGNOZY

Ożywienie gospodarcze w Polsce powoli przyspiesza, wraz ze wzrostem inwestycji oraz konsumpcji prywatnej, a w całym roku możliwe jest tempo wzrostu PKB nawet na poziomie 4 proc. - oceniają ekonomiści.

GUS podał w środę, że inflacja CPI wzrosła w kwietniu do 2,4 proc. rdr, zgodnie ze wstępnym szacunkiem, wobec 2,0 proc. w marcu. Nadchodzące miesiące przyniosą dalszy wzrost wskaźnika CPI, problemem pozostaje bardzo mocny wzrost inflacji bazowej - wskazują w komentarzach po danych ekonomiści.

Decyzja Mety o dopuszczeniu swojego systemu operacyjnego na urządzenia wirtualnej rzeczywistości innych producentów jest pozytywna dla deweloperów gier VR. W ocenie spółki rynek gier VR osiągnie odpowiednią wielkość między 2029 a 2033 rokiem - poinformował PAP Biznes prezes Spectral Games, Paweł Sobik.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

Jest wstępna zgoda Brukseli, by w Polsce nie został wprowadzony podatek od samochodów spalinowych - poinformowała w środę minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Program dopłat do zakupu aut elektrycznych, który zastąpi podatek spalinowy, jest wstępnie gotowy, a resort klimatu czeka na transze wypłat z KPO, z których będzie on finansowany - wynika z wypowiedzi minister klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski.

Jedna trzecia badanych przez PIE firm uważa, że ich sytuacja w ciągu najbliższych trzech miesięcy poprawi się, a 18 proc. oczekuje pogorszenia - wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Resort sprawiedliwości USA rozważa wniesienie oskarżenia przeciwko koncernowi Boeing w związku z dwiema katastrofami samolotów 737 Max, w których w Indonezji i Etiopii zginęło łącznie 346 osób - podał w środę portal BBC.

Liczba aptek spadła w ciągu 2023 roku o 1,6 proc. do 11,5 tys. - poinformował w raporcie GUS.

Ceny usług świadczonych przez banki i inne instytucje wzrosły w kwietniu o 13,1 proc. rdr - podał GUS.

Na koniec września 2023 roku w Polsce było 2349,8 tys. osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych - podał GUS.

Marzec był 14. miesiącem z rzędu, kiedy wzrosły aktywa pod zarządzaniem krajowych TFI. W okresie tym powiększyły się one o ponad 3,5 mld zł (1 proc. mdm) i wyniosły 342,5 mld zł - wynika z raportu IZFiA i Analizy .pl.

Ministerstwo skarbu (finansów) USA zagroziło austriackiemu Raiffeisen Bank ograniczeniem dostępu do amerykańskiego systemu finansowego, jeśli bank ten nie zaprzestanie działalności na rynku rosyjskim - poinformowała w środę agencja Reutera, powołując się na własne źródła.

Minister Rozwoju i Technologii podpisał rozporządzenie ws. m.in. zwiększenia zastosowania elementów drewnianych w budownictwie oraz umożliwiające optymalne usytuowanie ściany budynku na działkach o nietypowym kształcie - podał w środę resort rozwoju.

Polska uzyskała dostęp do eksportu wołowiny na chiński rynek - poinformował w środę na platformie X ambasador Polski w Chinach Jakub Kumoch. Chodzi o mięso mrożone bez kości z bydła poniżej trzydziestego miesiąca życia.

W środę Sejm uchwalił ustawę o zmianie zakresu obowiązywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Celem ustawy jest rozszerzenie zakresu działania banku na Afrykę subsaharyjską i Irak.

WYDARZENIA Z KRAJU

Polska, Europa, świat znalazły się znowu na dramatycznym rozstaju dróg. Każdego dnia jesteśmy świadkami przemocy, agresji. Potrzebujemy dziś pełnej mobilizacji i takiego przemyślanego, głębokiego patriotyzmu - powiedział premier Donald Tusk podczas spotkania z weteranami bitwy o Monte Cassino.

Szef MSWiA Tomasz Siemoniak powiedział w środę, że na razie nie ma żadnych przesłanek, by pożary ostatnich dni wiązać z działaniami obcych służb. Podkreślił, że zaostrzenie się działań kierowanych przeciwko Polsce i innym krajom jest ewidentne.

Najlepsi specjaliści z PSP i policji działają w sprawie wyjaśniania przyczyn pożarów. Za wcześnie, by mówić o ich przyczynach – powiedział szef MSWiA Tomasz Siemoniak podczas przedstawiania informacji resortu o działaniach podjętych w tej sprawie.

Jedną z przyczyn, które musimy brać pod uwagę, jest umyślne podpalenie na zlecenie służb zewnętrznych - mówił w środę w Sejmie poseł PSL-TD Zbigniew Sosnowski odnosząc się do serii pożarów, do których doszło w Warszawie, Siemianowicach Śląskich, Bytomiu i Grodzisku Mazowieckim.

Sejm przyjął informację szefa MSWiA Tomasza Siemoniaka dotyczącą serii pożarów, do których w ostatnich dniach doszło m.in. w Warszawie, Bytomiu i Siemianowicach. O odrzucenie informacji zawnioskował klub parlamentarny PiS.

Prokuratura Krajowa ujawniła nieprawidłowości w prowadzeniu 63 postępowań z lat 2016–2023, w których mogło dojść do błędów prokuratury. "Chcemy wracać do wątpliwych postępowań z przeszłości i sprawdzać, czy były zasadne" - powiedział w Łodzi minister sprawiedliwości Adam Bodnar.

Polskie służby powinny zwiększyć czujność wobec osób ochranianych, zwłaszcza w trakcie trwającej eurokampanii - tak szef BBN Jacek Siewiera odpowiedział na pytanie dot. wniosków, jakie polskie służby powinny wyciągnąć po zamachu na premiera Słowacji Roberta Ficę.

Większość naukowców jest zdania, że na Śląsku jest bardzo wiele dialektów, najczęściej o charakterze lokalnym. Rozmawiam na ten temat z ekspertami - powiedział prezydent Andrzej Duda pytany o to, czy podpisze ustawę uznającą język

śląski za język regionalny.

Prokuratorzy generalni państw Grupy Wyszehradzkiej podczas spotkania w Łodzi podpisali w środę deklarację o pogłębieniu współpracy. W jej ramach ma zostać zwiększona efektywność w zwalczaniu przestępczości transgranicznej i wspólnych prac związanych z informatyzacją prokuratury.

Nie było żadnego polecenia partyjnego ani rozkazu dotyczącego ustawy o wyborach korespondencyjnych; cała procedura i decyzje zapadały w obrębie Senatu - zeznał w środę przed sejmową komisją śledczą ds. wyborów kopertowych b. marszałek Senatu Tomasz Grodzki (KO).

Przewodnicząca sejmowej komisji do rozpatrzenia projektów ustaw aborcyjnych Dorota Łoboda (KO) poinformowała w środę, że do czwartkowego wysłuchania publicznego zgłosiło się 307 osób i 30 organizacji. "Szacujemy, że wysłuchanie potrwa około 11 godzin" - dodała.

Nad poprawkami Senatu do nowelizacji ustawy o KRS pracuje komisja sprawiedliwości i praw człowieka. Kiedy dostanę sygnał od przewodniczącej komisji, że ustawa jest gotowa, wróci na Sejm – zapowiedział w środę marszałek Sejmu Szymon Hołownia.

Lider Polski 2050, marszałek Sejmu Szymon Hołownia uważa, że największym wyzwaniem wyborów do Parlamentu Europejskiego będzie mobilizacja wyborców. Jego zdaniem niepokojące sondaże dotyczące frekwencji wyborczej są sygnałem alarmowym dla wszystkich partii.

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia powołał w środę byłego posła Ryszarda Gallę na swojego pełnomocnika ds. mniejszości narodowych i etnicznych.

Obecny system punktacji nie zachęca polskich naukowców do publikowania artykułów w krajowych czasopismach branżowych o charakterze naukowym i fachowym - oceniła Izba Wydawców Pracy. Izba skierowała do ministra nauki list z propozycjami rozwiązań, by przywrócić prasie fachowej "należną rolę w zakresie synergii nauki i gospodarki".

W sierpniu polskie Siły Powietrzne otrzymają pierwsze samoloty wielozadaniowe F-35, choć na razie pozostaną one w USA, gdzie będą się na nich szkolili polscy piloci - powiedział wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz podczas sojuszniczych ćwiczeń lotnictwa Astral Knight.

Zmniejszenie liczby stanów gotowości obronnej państwa z trzech do dwóch zakłada projekt rozporządzenia przygotowany przez MON. Resort przekonuje, że zmiana ta uprości i ułatwi - w przypadku zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa - wprowadzenie zadań z Planu Reagowania Obronnego RP.

Ostatnie dziesięciolecia to najlepszy okres w historii polskiej wsi. Na poprawę sytuacji ludności wiejskiej istotny wpływ miała akcesja do UE. Dzięki temu zwiększyły się dochody rolników i zmniejszył się dysparytet dochodów i warunków życia ludności wiejskiej i miejskiej - wynika z raportu "Polska wieś 2024. Raport o stanie wsi".

Liczba zachorowań na czerniaka w Polsce gwałtownie rośnie. W ostatniej dekadzie uległa ona niemal podwojeniu – mówili eksperci na spotkaniu prasowym zorganizowanym w stolicy w ramach Tygodnia Świadomości Czerniaka.

Do końca maja Polska 2050 przygotuje poselski projekt ustawy ws. sterylizowania i czipowania bezdomnych psów i kotów - poinformowała PAP posłanka Ewa Szymanowska; dodała, że chce, żeby było to finansowane przez samorządy.

W środę Sąd Najwyższy po raz kolejny orzekał w sprawie transplantacji nerki pobranej od bezdomnego psa i przeszczepionej rasowemu. Tym razem chodziło o odpowiedzialność zawodową weterynarza. Sprawę zawieszono do czasu rozstrzygnięcia karnego, gdyż ponowny proces w I instancji ma ruszyć już w maju.

Zakaz sprzedaży aromatyzowanych papierosów do podgrzewaczy przewiduje projekt nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu. W środę dokument przygotowany przez resort zdrowia został skierowany do konsultacji.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Premier Słowacji Robert Fico został postrzelony w środę w miejscowości Handlova na zachodzie kraju, gdzie odbywało się wyjazdowe posiedzenie rządu. Rannego przewieziono do szpitala. Jak podaje telewizja TA3, domniemany napastnik został zatrzymany przez policję.

Stan postrzelonego premiera Słowacji Roberta Fico zagraża jego życiu i jest zbyt poważny, by przewieźć go do stolicy. Zabrano go śmigłowcem do szpitala w Bańskiej Bystrzycy - poinformował słowacki rząd w komunikacie. Wcześniej rzeczniczka szpitala w miejscowości Handlova, gdzie premier trafił zaraz po zamachu, powiedziała, że był przytomny, gdy go tam przywieziono.

Lekarze wciąż walczą o życie słowackiego premiera Roberta Fico; jego stan jest bardzo poważny – powiedział minister obrony Robert Kaliniak podczas konferencji prasowej w środę wieczorem. Fico został postrzelony w środę po wyjazdowym posiedzeniu gabinetu.

Postrzelenie premiera Roberta Fico to nie jest jedynie przejaw nienawiści wobec ludzkiego życia, ale jest to atak na państwo - powiedział przebywający w środę w Polsce prokurator generalny Słowacji Marosz Żilinka.

W czasie specjalnej konferencji prasowej prezydentka Słowacji Zuzana Czaputowa potępiła zamach na premiera Roberta Fico. Zaapelowała również o zatrzymanie mowy nienawiści.

Zdecydowanie potępiam ten nikczemny atak – napisała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen na platformie X, komentując środowy atak na premiera Słowacji Roberta Ficę. Oburzenie z powodu zamachu i wsparcie dla postrzelonego premiera wyrazili też m.in. sekretarz generalny NATO, premierzy Czech, Wielkiej Brytanii, Włoch.

Brukselskie biuro europosła niemieckiej prawicowo-populistycznej partii AfD Maximiliana Kraha umożliwiło wstęp do Parlamentu Europejskiego Januszowi N., który W Polsce jest oskarżony o szpiegostwo na rzecz Rosji - wynika z ustaleń stacji ZDF i tygodnika "Spiegel".

Szefowie sztabów generalnych krajów członkowskich UE wybrali w środę Irlandczyka Seana Clancy'ego na szefa komitetu wojskowego Unii Europejskiej. Polski generał Sławomir Wojciechowski, jeden z trzech kandydatów, przepadł w głosowaniu.

Całkowite wydatki Rosji na obronę i bezpieczeństwo mogą osiągnąć w tym roku 8,7 proc. produktu krajowego brutto lub więcej – powiedział w środę Władimir Putin - donosi Reuters. Rosyjski przywódca miał stwierdzić, że "pieniądze powinny być wykorzystywane ostrożnie i skutecznie".

Stany Zjednoczone przekażą władzom Ukrainy dodatkowe 2 mld dolarów na wydatki wojskowe – oświadczył w środę, w drugim dniu wizyty w Kijowie, sekretarz stanu USA Antony Blinken.

Rząd Estonii nie prowadzi rozmów na temat wysłania żołnierzy własnych sił zbrojnych na Ukrainę. Kontynuowana jest wieloprzedmiotowa pomoc dla Ukrainy, ale rozmieszczenie tam naszych wojsk nie jest omawiane - oświadczyło we wtorek wieczorem estońskie MSZ, dementując doniesienia amerykańskiego portalu Breaking Defence.

Projekt tzw. ustawy o agentach zagranicznych znalazł się w porządku obrad Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbskiej (RS), większościowo serbskiej części autonomicznej Bośni i Hercegowiny - poinformowała we wtorek serbska redakcja Radia Wolna Europa.

Ukraiński operator państwowy Ukrenerho wprowadził w środę rano i wcześniej, we wtorek wieczorem awaryjne wyłączenia prądu na terytorium całego kraju; przyczyną jest znaczący niedobór energii po rosyjskich atakach na elektrownie i spadek temperatury powietrza.

Siły Zbrojne Ukrainy uniemożliwiają wojskom rosyjskim koncentrację w północnej części miasta Wowczańsk na północy obwodu charkowskiego, przy granicy z Rosją – poinformował w środę w południe Sztab Generalny w Kijowie.

Prezydent USA Joe Biden zagroził, że zawetuje zgłoszoną przez Republikanów ustawę zmuszającą jego administrację do wykorzystania wszystkich przewidzianych środków na pomoc wojskową dla Izraela. Jednocześnie administracja poinformowała Kongres o zaaprobowaniu sprzedaży sprzętu dla Izraela wartego miliard dolarów.

Przyjęcie przez parlament Gruzji ustawy o tzw. agentach zagranicznych to krok w złym kierunku, który oddala ten kraj od integracji europejskiej i euroatlantyckiej - oceniła w środowym oświadczeniu na platformie X rzeczniczka NATO Farah Dakhlallah.

Unia Europejska potępiła w środę władze Gruzji za przyjęcie w tym kraju ustawy o tzw. agentach zagranicznych. Wspólnota podkreśliła, że uchwalenie tych przepisów negatywnie wpłynie na postępy kraju na drodze do członkostwa w UE, i wezwała władze w Tbilisi do wycofania ustawy.

Marsz studentów ruszył w środę spod uniwersytetu w Tbilisi w kierunku parlamentu Gruzji. Protestują przeciwko ustawie o agentach zagranicznych.

Dawit Kacarawa był bity przez 30-40 min., a jego pobicie było nagrywane na wideo – donoszą gruzińskie media, powołując się na rozmowę aktywisty z telewizją Pirveli. Według b. wiceministra SZ Sergo Kapanadzego, z którym rozmawiała PAP, za kampanią zastraszania i pobiciami oponentów rządu stoją ludzie powiązani z władzami.

Lider holenderskiej skrajnie prawicowej Partii Wolności (PVV) Geert Wilders ogłosił w środę, że trwające od prawie czterech miesięcy negocjacje w sprawie utworzenia nowej koalicji rządzącej w Holandii zakończyły się porozumieniem. W skład nowego rządu mają wejść łącznie cztery partie, a kandydat na premiera ma dopiero zostać wyłoniony.

Donald Trump przyjął złożoną w środę przez prezydenta USA Joe Bidena propozycję zorganizowania dwóch debat prezydenckich. Telewizyjne debaty mają się odbyć pod koniec czerwca i we wrześniu. Wybory prezydenckie w USA zaplanowano na 5 listopada.

Prezydent Francji Emmanuel Macron podjął decyzję o ogłoszeniu stanu wyjątkowego w Nowej Kaledonii, terytorium zamorskim Francji - podał w środę Pałac Elizejski. W Nowej Kaledonii trwają zamieszki, w których zginęły cztery osoby.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan oświadczył w środę, że państwo żydowskie "nie zatrzyma się" w Strefie Gazy i nie zostanie powstrzymane, będzie "miało plany wobec Anatolii". Nazwał też Izrael "państwem terrorystycznym".

Nowy turecki dron bojowy - kolejna wersja bezzałogowca Bayraktar - może zachwiać równowagą sił nad Morzem Egejskim między Ankarą i Atenami - ostrzegają przedstawiciele greckiego resortu obrony, na których w środę powołuje się portal Greek Reporter.

Unijni ambasadorowie zdecydowali w środę o dopisaniu czterech rosyjskich nadawców: Voice of Europe, Ria Novosti, Rossijskaja Gazieta i Izwiestia, do listy mediów z zakazem nadawania na terytorium Unii Europejskiej.

(PAP Biznes)

gor/ osz/ asa/