Skrót wiadomości - wtorek, 12 listopada, 21.00
Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
Obecnie najbardziej prawdopodobny scenariusz na dyskusję o obniżce stóp to III kw. 2025 r. - poinformował w rozmowie z agencją Bloomberg członek RPP, Ireneusz Dąbrowski.
W III kwartale 2024 r. odnotowano 104 upadłości podmiotów gospodarczych, tj. o 19,5 proc. więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku - podał Główny Urząd Statystyczny.
Z rejestru REGON w październiku wyrejestrowano 17.199 firm; o 0,2 proc. więcej mdm - podał GUS.
W 2023 r. nakłady na działalność biotechnologiczną wzrosły o 22 proc. rdr, na nanotechnologiczną spadły o 19,7 proc. - podał GUS.
Na odbywającym się w Baku szczycie klimatycznym ONZ (COP 29) Polska opowie się za pragmatycznym podejściem do pomocy finansowej na działania adaptacyjne do zmian klimatu oraz za zwiększeniem zobowiązań do redukcji emisji gazów cieplarnianych w skali globalnej - poinformował MKiŚ.
Zaufanie niemieckich analityków i inwestorów instytucjonalnych w listopadzie pogorszyło się - wynika z danych Instytutu ZEW. Raport ZEW pokazał, że indeks mierzący oczekiwania tych grup co do wzrostu gospodarczego Niemiec wyniósł +7,4 pkt. Analitycy spodziewali się indeksu na poziomie +13,2 pkt. wobec +13,1 pkt. miesiąc wcześniej.
Stopa bezrobocia w Wielkiej Brytanii w okresie VII-IX wyniosła 4,3 proc., wobec 4,0 proc. w VI-VIII - podało w komunikacie biuro statystyczne. Analitycy spodziewali się, że w tym czasie stopa bezrobocia wyniesie 4,1 proc.
W USA wskaźnik optymizmu wśród drobnych przedsiębiorców wzrósł w październiku do 93,7 pkt. z 91,5 pkt. miesiąc wcześniej - poinformowała Krajowa Federacja Niezależnej Przedsiębiorczości (NFIB) w komunikacie.
BUDŻET, DŁUG
Komisja Europejska zatwierdziła wstępną pozytywną ocenę wniosku Polski o płatność drugiej i trzeciej transzy w ramach KPO na kwotę 9,4 mld euro - poinformowała KE. Szefowa MFiPR ocenia, że przelew dotrze do Polski w okolicy świąt Bożego Narodzenia.
Do 11 listopada podpisano 9.270 umów na unijne dofinansowanie projektów, które wykorzystają 27 proc. dostępnej puli środków z polityki spójności UE na lata 2021-2027 - poinformowało na stronie Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
BGK kontynuuje wypłaty z nowej perspektywy finansowej 2021-2027; do 8 listopada wypłacił 15,623 mld zł - poinformował BGK.
SPÓŁKI
Unimot wyczarterował gazowiec do transportu gazu LPG, by zapewnić ciągłość dostaw w obliczu sankcji na gaz rosyjski od grudnia - poinformował PAP Biznes prezes Adam Sikorski. Dodał, że spółka i cały rynek są przygotowani na sankcje i nie powinno być zakłóceń dostaw, ale możliwe są czasowe wzrosty cen.
Mostostal Zabrze ustalił zysk na okazjonalnym nabyciu spółki Polwax w wysokości ok. 27,3 mln zł, co zostanie ujęte w wynikach grupy za III kwartał 2024 roku - poinformowała spółka w komunikacie.
Grupa CEZ podpisała z ResInvest Group porozumienie o sprzedaży udziałów w polskich aktywach, w tym CEZ Skawina i CEZ Chorzów - poinformował CEZ w komunikacie.
Czeski koncern energetyczny CEZ po wynikach III kw. podniósł prognozę wyniku EBITDA w 2024 r. do przedziału 126-130 mld CZK z wcześniej zakładanego przedziału 118-122 mld CZK - poinformowała spółka w komunikacie.
Grupa CEZ podpisała z ResInvest Group porozumienie o sprzedaży udziałów w polskich aktywach, w tym CEZ Skawina i CEZ Chorzów - poinformował CEZ w komunikacie.
Europejski Bank Inwestycyjny udzieli grupie Orlen 3,5 mld zł finansowania na program modernizacji sieci energetycznej - poinformował Orlen w komunikacie prasowym. Wartość pierwszej podpisanej umowy wyniosła 900 mln zł. Program będzie realizowany przez spółkę Energa Operator.
Grupa Elemental planuje zbudować w Rumunii zakład recyklingu e-odpadów. Inwestycja jest warta blisko 20 mln euro - poinformował Elemental w komunikacie prasowym.
Captor Therapeutics ma zabezpieczone środki finansowe na prowadzenie działalności do III kwartału 2025 r. Może rozważać podwyższenie kapitału w celu pozyskania środków - poinformowali przedstawiciele spółki.
Arcitc Paper prognozuje, że 2024 rok zakończy z rocznym CAPEX na poziomie ok. 360 mln zł - poinformował podczas wideokonferencji prezes spółki Michał Jarczyński. W ocenie dyrektor finansowej spółki, Katarzyny Wojtkowiak, w kolejnych latach będzie to poziom 220-230 mln zł.
Aktualny backlog Scanway wynosi 16,45 mln zł - poinformowali przedstawiciele spółki na konferencji prasowej. Wskazali, że Scanway stawia na sektor obronny, a przejście na główny parkiet GPW jest przewidywane w II połowie 2025 r.
Rozwiązanie umowy licencyjnej z Ocean Biomedical dotyczącej inhibitorów YKL-40 nie wpływa na bieżący pipeline Molecure. Spółka koncentruje się m.in. na projektach OATD-01 i OATD-02, a ostateczne decyzje dotyczące pozyskania dodatkowego finansowania nie zapadły - poinformowała spółka.
Spółka zależna CCC kupiła od MKK3 250.500 akcji Modivo za kwotę 97,8 mln zł i rozliczyła opcję nabycia 12,28 proc. udziałów spółki DeeZee - poinformowała spółka w komunikacie.
Creepy Jar szacuje, że miał w III kwartale 2024 roku 3,5 mln zł zysku netto, co stanowi spadek o 44 proc. rdr - podał producent gier w komunikacie. Zysk okazał się 24 proc. powyżej oczekiwań rynku, który spodziewał się, że wyniesie on 2,8 mln zł.
PKP Intercity w 2024 roku przewiezie blisko 80 mln pasażerów - poinformował minister infrastruktury Dariusz Klimczak.
Rafako otrzymało z JSW Koks oświadczenie o odstąpieniu od umowy dotyczącej budowy w koksowni w Radlinie w części dotychczas niewykonanej - poinformowało Rafako w komunikacie.
NWZ Lenteksu zdecydowało o upoważnieniu zarządu do nabycia do 1,2 mln akcji własnych - poinformowała spółka w komunikacie.
WALUTY
Złoty we wtorek lekko umocnił się do euro oraz pozostał stabilny wobec dolara. Rentowności krajowych obligacji wzrosły wobec porannych poziomów. Zdaniem analityków, w średnim terminie USD/PLN raczej nie zejdzie poniżej poziomu 4,0. W przypadku EUR/PLN kurs może pozostać powyżej 4,35. Rentowności SPW mogą spadać.
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0617 USD i 163,71 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
ENERGETYKA, PALIWA
Wypełnienie magazynów gazu w Polsce spadło i wg stanu na 11 listopada wynosi 96 proc. - poinformował Gas Storage Poland.
Premier powołał Wojciecha Wrochnę na stanowisko Pełnomocnika Rządu do Spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej oraz na stanowisko sekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu - poinformowało resort przemysłu.
OPINIE, PROGNOZY
Listopadowa projekcja NBP ma bardzo gołębi wydźwięk i postulowany przez RPP warunek dla obniżek stóp - prognozy wskazujące na spadek inflacji „na łeb na szyję” - będzie komfortowo spełniony - oceniają ekonomiści Pekao.
Analizy dotyczące skróconego tygodnia pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trwają, ale są na zbyt wczesnym etapie, aby móc wskazać termin skierowania projektu ustawy do Sejmu - poinformował PAP Biznes resort pracy. Brane pod uwagę rozwiązania konsultowane są obecnie z Instytutem Pracy i Spraw Socjalnych.
Upadek niemieckiego rządu może mieć pozytywne skutki dla gospodarki strefy euro - oceniają analitycy. W ich opinii, potencjalnie wyższe wydatki rządowe po wyborach prawdopodobnie wesprą unijną walutę i rynki akcji, nawet jeśli ścieżka pozostaje niepewna.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
NCBR ogłosiło II konkurs Ścieżka SMART dla projektów realizowanych w konsorcjach w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki - poinformowało Centrum. Budżet konkursu to 1,3 mld zł, a nabór wniosków o dofinansowanie rusza 10 stycznia '25.
Sprzedaż ogólnopolskich dzienników w trzecim kwartale 2024 roku wyniosła ponad 303 tys. sztuk - wynika z danych PBC.
W 2022 r. każda osoba mieszkająca w UE zużyła średnio 66,6 lekkich plastikowych toreb na zakupy - podał Eurostat. Oznaczało to spadek o 10,8 toreb na osobę w porównaniu z 2021 r.
Sąd apelacyjny w Hadze we wtorek uchylił wyrok z 2021 roku, nakazujący koncernowi paliwowemu Shell radykalne zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku. Sąd pierwszej instancji uznał, że zmiany klimatu stanowią zagrożenie dla praw człowieka, w tym prawa do życia.
W okresie styczeń-październik deweloperzy zawarli umowy objęte ochroną DFG warte 60,3 mld zł - podał Deweloperski Fundusz Gwarancyjny.
Na koniec października liczba rachunków papierów wartościowych, prowadzonych przez banki oraz domy i biura maklerskie działające w Polsce wzrosła do 1,886 mln z 1,841 mln na koniec września - podał Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych w komunikacie prasowym.
Norweskie ministerstwo energii podało we wtorek, że osiągnęło porozumienie z siedmioma właścicielami gazociągów, w tym z Orlenem, w sprawie przejęcia przez rząd ok. 9 tys. km rurociągów – poinformował Reuters. Wartość całej transakcji to 1,6 mld dol.
Komisja Europejska wezwała we wtorek firmę Apple do skończenia z nielegalnym w UE geoblokowaniem. Dochodzenie unijnych organizacji konsumentów ujawniło m.in., że użytkownicy aplikacji Apple w jednym kraju członkowskim mają dostęp do innych usług niż użytkownicy tych samych aplikacji w innym kraju UE.
WYDARZENIA Z KRAJU
W środę nowy sekretarz generalny NATO Mark Rutte po raz pierwszy od objęcia urzędu w październiku odwiedzi Warszawę; w planach jest spotkanie z prezydentem Andrzejem Dudą, premierem Donaldem Tuskiem oraz wicepremierem, szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem i szefem MSZ Radosławem Sikorskim.
Inwestycje związane z budową Tarczy Wschód będą realizowane na gruntach Skarbu Państwa, Lasów Państwowych i innych elementach infrastruktury państwowej; wywłaszczeń nie będzie, a jeśli się pojawią, to będą miały charakter incydentalny - zapowiedział we wtorek w Białymstoku wiceszef MON Stanisław Wziątek.
Nieprawidłowości w Poczcie Polskiej na ponad 113 mln zł stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, która kontrolowała inwestycje spółki w latach 2020-2023 m.in. na zakup automatów paczkowych i budowę nowej strony internetowej. NIK zapowiada wniosek do prokuratury, skierowała też pismo do CBA.
Konfederacja wyklucza poparcie Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze wyborów prezydenckich; Radosław Sikorski też jest dla niej nieakceptowalny - przekazał we wtorek w Studiu PAP lider Konfederacji, Krzysztof Bosak.
Zarówno prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, jak i szef MSZ Radosław Sikorski, jako kandydaci KO, wygraliby w drugiej turze wyborów prezydenckich z kandydatem PiS - posłem Przemysławem Czarnkiem lub prezesem IPN Karolem Nawrockim - wynika z najnowszego sondażu IBRiS dla "Wydarzeń" Polsatu.
Jak powiedział we wtorek w Studiu PAP lider Konfederacji Krzysztof Bosak, to dobrze, że politycy PiS pojawili się na Marszu Niepodległości, ponieważ mogli zobaczyć nastroje, jakie panują wśród ludzi. Zaznaczył, że wyborcy Konfederacji nie są naiwni i wiedzą, z kim mają do czynienia.
Powołany został zespół ds. przygotowania nowej podstawy programowej z WF - poinformowała ministra edukacji Barbara Nowacka we wtorek na wspólnej konferencji prasowej z ministrem sportu Sławomirem Nitrasem. Ministra podała, że ze strony MEN do zespołu wchodzą praktycy - nauczyciele WF.
Nadleśnictwa w całej Polsce będą musiały regularnie informować samorządy o swojej działalności, obejmującej gospodarkę leśną, ochronę przyrody, planowanie i ewentualne zagrożenia dla ekosystemów leśnych - poinformowały we wtorek Lasy Państwowe.
Fundusz Inwestycji Kapitałowych uzyska ok. 3 mld zł na inwestycje zwiększające moce produkcyjne amunicji artyleryjskiej; 2 mld zł mają pochodzić z budżetu MON, reszta to papiery wartościowe, które posiada RARS - wynika z rządowego projektu ustawy ws. zwiększania zdolności do produkcji amunicji.
W czwartek około południa Łukasz Ż. zostanie przekazany na granicy stronie polskiej – poinformował rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prok. Piotr Antoni Skiba. Łukasz Ż. jest podejrzany o spowodowanie we wrześniu śmiertelnego wypadku na Trasie Łazienkowskiej.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Prezydent Andrzej Duda powiedział we wtorek, że prezydent-elekt USA Donald Trump uznał propozycję spotkania przed rozpoczęciem przez niego drugiej kadencji za znakomity pomysł. "Uzgodniliśmy, że nasi współpracownicy ustalą termin tego spotkania" - dodał. Władimir Putin chce, by wojsko rosyjskie odbiło zajętą przez siły ukraińskie część obwodu kurskiego Rosji przed zaprzysiężeniem Donalda Trumpa na prezydenta USA – pisze brytyjski „The Telegraph”. W ten sposób chce wzmocnić pozycję swojego kraju przed możliwymi rozmowami pokojowymi z Ukrainą.
Prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier we wtorek wieczorem dał zielone światło dla planowanego harmonogramu przedterminowych wyborów do Bundestagu - poinformował portal dziennika "Bild". Miałyby się one odbyć 23 lutego 2025 roku.
Niemieckie partie: SPD, Zieloni i opozycyjni chadecy uzgodnili, że przedterminowe wybory do Bundestagu odbędą się 23 lutego 2025 r. – podała we wtorek agencja dpa. Z kolei kanclerz Olaf Scholz na 16 grudnia zapowiedział złożenie wniosku o głosowanie ws. wotum zaufania dla swojego rządu.
Prezydent Andrzej Duda powiedział we wtorek podczas szczytu klimatycznego COP29 w Baku, stolicy Azerbejdżanu, że "atom to przyszłość". W jego ocenie, tylko energia nuklearna pomoże państwom osiągnąć ich cele klimatyczne, a także zagwarantuje czystą, bezpieczną i stabilną energię.
Ministerka spraw zagranicznych Niemiec Annalena Baerbock oceniła w poniedziałek, że zarówno Niemcy, jak i inne państwa europejskie powinny zwiększyć wydatki na obronność. Musimy uznać, że wyznaczony przez NATO cel 2 proc. PKB w obecnej sytuacji nie wystarczy – powiedziała polityczka Zielonych.
Pierwszy sondaż po rozpadzie niemieckiej koalicji rządowej pokazuje, że poparcie dla SPD kanclerza Olafa Scholza pozostaje na poziomie 15,5 proc.; najwięcej zyskała Alternatywa dla Niemiec (AfD) - poinformował we wtorek portal dziennika "Bild".
Wydawcy opiniotwórczych francuskich gazet takich jak "Le Monde" czy "Le Figaro" zdecydowali się wspólnie pozwać serwis społecznościowy X, należący do miliardera Elona Muska, o wykorzystywanie bezprawnie ich treści - przekazali we wtorek we wspólnym oświadczeniu.
Dyktator Kim Dzong Un podpisał dekret o ratyfikacji traktatu dotyczącego strategicznego partnerstwa Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej (KRLD) z Federacją Rosyjską - poinformowały we wtorek państwowe media. Umowa przewiduje m.in. zobowiązanie obu stron do wzajemnej pomocy wojskowej.
Iran jest bardziej niż kiedykolwiek narażony na ataki w cele nuklearne; mamy szansę, by osiągnąć najważniejszy cel - wyeliminować żywotne zagrożenie dla Izraela - ogłosił nowy minister obrony Israel Kac. Dodał, że zawieszenie broni w Libanie będzie możliwe dopiero po osiągnięciu celów wojennych.
Żądanie natychmiastowego przerwania działań zbrojnych i wycofanie się armii Izraela z Autonomii Palestyńskiej - to najważniejsza konkluzja nadzwyczajnego Szczytu Państw Arabskich i Muzułmańskich. Przedstawiciele 57 krajów obradowali w stolicy Arabii Saudyjskiej, Rijadzie.
Prezydent elekt Donald Trump potwierdził we wtorek doniesienia o tym, że wybrał kongresmena Mike'a Waltza na swojego doradcę ds. bezpieczeństwa narodowego. Jak zapowiedział, Waltz będzie orędownikiem polityki "pokoju poprzez siłę".
Były gubernator stanu Arkansas i były kandydat na prezydenta Mike Huckabee zostanie nowym ambasadorem USA w Izraelu - ogłosił we wtorek w oświadczeniu prezydent elekt Donald Trump. Huckabee to pastor, którego córka była rzeczniczką Białego Domu Trumpa.
Miliarder Elon Musk od 5 listopada, czyli dnia wyboru na prezydenta elekta Donalda Trumpa, codziennie spotyka się z nim, wpływając na decyzje kadrowe w nowej administracji – zauważa stacja ABC News. "New York Times" donosi, że miał on sugerować zatrudnienie pracowników SpaceX w ministerstwie obrony.
Prezydent-elekt USA Donald Trump prawdopodobnie wybierze senatora Marco Rubio na sekretarza stanu USA - podał w poniedziałek "New York Times" i inne media. Rubio to były rywal Trumpa znany w przeszłości z ostrych poglądów wobec Rosji lecz obecnie opowiadający się za zakończeniem wojny w Ukrainie.
Premier Kanady Justin Trudeau wznowił działanie rządowego komitetu ds. relacji między z USA, który działał za pierwszej prezydentury Donalda Trumpa. Pierwsze posiedzenie komitetu po reaktywacji dotyczyło zapowiedzianych przez Trumpa masowych deportacji imigrantów.
Lider węgierskiej opozycji cieszy się większą popularnością niż aktualny premier - wynika z najnowszego sondażu opinii publicznej, przeprowadzonego przez instytut Median. Peter Magyar może pochwalić się poparciem 51 proc. ankietowanych, zaś Viktor Orban jedynie 40 proc.
Tysiące demonstrantów zgromadziło się w poniedziałek w Belgradzie przed siedzibą rządu Serbii, żądając jego dymisji po śmierci 14 osób w katastrofie budowlanej na dworcu kolejowym w Nowym Sadzie. Teraz albo nigdy, absolutna władza to absolutna odpowiedzialność - powiedzieli PAP uczestnicy protestu.
Po raz pierwszy od 2021 r., czyli przejęcia władzy przez talibów delegacja Afganistanu bierze udział w oenzetowskim szczycie klimatycznym - poinformowała agencja Associated Press. Afganistan zamierza uzyskać międzynarodowe wsparcie na rzecz walki ze zmianami klimatu.
Niedopuszczenie, by wzrost średniej globalnej temperatury przekroczył 1,5 st. C, jest możliwe przy potrojeniu do 2030 r. produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Będzie to wymagało inwestycji w wys. 31,5 bln dol. – wynika z ogłoszonego podczas COP29 raportu Międzynarodowej Agencja Energii Odnawialnej (IRENA).
Od wygranych przez Donalda Trumpa wyborów prezydenckich nasiliły się seksistowskie ataki na kobiety w mediach społecznościowych - poinformowała w poniedziałek stacja CNN, powołując się na raport Institute for Strategic Dialogue (ISD), organizacji zajmującej się obroną praw politycznych.
W Wiedniu aktywiści klimatyczni w nocy z niedzieli na poniedziałek przebili opony w 50 samochodach typu SUV. Za wycieraczkami uszkodzonych aut zostawili ulotki głoszące, że akcja ma zniechęcić kierowców do poruszania się SUV-ami, które przyczyniają się do wzrostu emisji gazów cieplarnianych.
Duma Państwowa, czyli izba niższa rosyjskiego parlamentu przyjęła we wtorek ustawę zakazującą "propagandy bezdzietności" – podała agencja Reutera. Nowa inicjatywa ustawodawcza ma na celu walkę z "brakiem szacunku do macierzyństwa" i ochronę "tradycyjnych wartości duchowych”.
Zwierzchnik Kościoła anglikańskiego, arcybiskup Canterbury Justin Welby złożył we wtorek rezygnację. Przyczyną są wyniki dochodzenia, wskazujące, że abp Welby nie poinformował policji o nadużyciach seksualnych popełnianych przed laty przez pracownika letniego obozu chrześcijańskiego.
(PAP Biznes)
asa/ gor/ osz/