Skrót wiadomości - czwartek, 13 czerwca, 21.00

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Według przyjętych w czwartek przez rząd założeń makroekonomicznych do projektu ustawy budżetowej na 2025 r., PKB Polski wzrośnie w przyszłym roku o 3,7 proc., a średnioroczna inflacja CPI ukształtuje się na poziomie 4,1 proc. - poinformowało Centrum Informacyjne Rządu.

Odsetek firm planujących podnieść wynagrodzenia swoim pracownikom w najbliższym półroczu wynosi w Polsce 34 proc. - wynika z badania przygotowanego przez Randstad. Co trzecia firma (31 proc.) zamierza otworzyć nowe rekrutacje w ciągu półrocza. Ożywienie na rynku pracy, szczególnie w kwestii nowych rekrutacji, wynika z lepszych ocen kondycji finansowej firm i lepszych prognoz dla polskiej gospodarki.

W maju 2024 r. na portalach rekrutacyjnych w Polsce pojawiło się 261,1 tys. ogłoszeń o pracę, co oznacza spadek o 15 proc. w ujęciu rok do roku i spadek o 2 proc. w ujęciu miesiąc do miesiąca - wynika z najnowszego raportu firmy doradczej Grant Thornton.

Kwestia reformy wskaźników referencyjnych w Polsce powinna być szybko rozwiązana, ze względu na niepewność z tym związaną - oceniła w OF TV dyrektorka Departamentu Stabilności Finansowej NBP Olga Szczepańska.

Deficyt na rachunku bieżącym w kwietniu 2024 r. wyniósł 241 mln euro wobec konsensusu nadwyżki 337 mln euro - podał Narodowy Bank Polski. Eksport w kwietniu wzrósł o 5,5 proc. rdr wobec konsensusu wzrostu o 5,0 proc., a import wzrósł o 5,7 proc. wobec oczekiwanego wzrostu na poziomie 3,8 proc.

Spadki eksportu w kwietniu nastąpiły m.in. w eksporcie dóbr inwestycyjnych, towarów zaopatrzeniowych oraz środków transportu - podał NBP.

Produkcja przemysłowa w Polsce, wyrównana dniami roboczymi, wzrosła w kwietniu o 4,7 proc. rdr, po spadku o 3,1 proc. rdr miesiąc wcześniej - podał Eurostat.

Produkcja przemysłowa w strefie euro w kwietniu spadła o 0,1 proc. mdm, podczas gdy poprzednio było +0,5 proc. po korekcie z +0,6 proc - poinformował w komunikacie urząd statystyczny Eurostat. Analitycy spodziewali się +0,2 proc.

Ceny produkcji sprzedanej przemysłu PPI w USA w maju spadły o 0,2 proc. w ujęciu miesiąc do miesiąca, rok do roku wzrosły o 2,2 proc. - poinformował Departament Pracy w komunikacie.

Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu w USA wyniosła 242 tys. - poinformował Departament Pracy USA w komunikacie. Ekonomiści spodziewali się, że liczba nowych bezrobotnych wyniesie 225 tys. wobec 229 tys. poprzednio.

BUDŻET, DŁUG

Rząd proponuje wzrost płacy minimalnej w 2025 r. do 4.626 zł brutto z 4.300 zł na koniec 2024 r., czyli o 7,6 proc. - podano w komunikacie po posiedzeniu rządu. Minimalna stawka godzinowa ma wzrosnąć do 30,20 zł z 28,1 zł, czyli o 7,0 proc.

Rząd proponuje poziom waloryzacji rent i emerytur w 2025 r. o co najmniej 6,78 proc., a przy tym poziomie koszt wyniesie ok. 28,1 mld zł - podano w komunikacie po posiedzeniu rządu.

W czwartek rząd zaproponował średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w 2025 roku w wysokości 104,1 proc. w ujęciu nominalnym, co oznacza że wynagrodzenia w 2025 r. zostaną zwaloryzowane o 4,1 proc. - podał CIR po posiedzeniu rządu,

Wzrost luki VAT w Polsce do 15,8 proc. w 2023 r. jest niepokojący, ewidentnie widać odwrócenie trendów - ocenia szef Krajowej Administracji Skarbowej Marcin Łoboda. KAS chce uprościć procedury i postawić na większą specjalizację komórek kontrolnych.

Wśród priorytetów Krajowej Administracji Skarbowej znajdują się m.in. zmiana funkcjonowania monitorowania poboru podatków, kwestia sankcji i audyt środków publicznych - przekazał szef KAS Marcin Łoboda.

Na początku lipca projekt ws. nowego sytemu finansowania samorządów miałby trafić do konsultacji - zapowiedziała wiceminister finansów Hanna Majszczyk. Szef MF Andrzej Domański przekazał, że intencją resortu jest, by nowe rozwiązania weszły w życie od 1 stycznia 2025 r.

Zwroty z podatku PIT za 2023 r. wyniosły 20 mld zł - przekazał szef KAS Marcin Łoboda.

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, która nałoży na platformy e-commerce obowiązek przekazywania informacji o sprzedawcach, którzy dokonali transakcji za ich pośrednictwem - poinformowała w czwartek kancelaria prezydenta. Ustawa wdraża przepisy dyrektywy DAC7.

W ciągu pół roku od powstania rządu zainwestowane zostało 3,46 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy; Polska otrzymała też 15,5 mld zł funduszy UE - napisała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

SPÓŁKI

Bank Pekao liczy, że w 2024 roku sprzeda więcej kredytów dla przedsiębiorstw niż w 2023 roku, a portfel całego segmentu kredytów korporacyjnych wzrośnie. Bank obserwuje rosnący udział kredytów inwestycyjnych, zwłaszcza w segmencie średnich firm, a polskie firmy coraz częściej są zainteresowane przejęciami aktywów za granicą - poinformowała PAP Biznes wiceprezes banku Magdalena Zmitrowicz.

Grupa LPP ocenia, że dynamika wzrostu sprzedaży w drugim kwartale w walutach stałych może być podobna jak w pierwszym kwartale - poinformował wiceprezes Przemysław Lutkiewicz.

Grupa LPP miała w pierwszym kwartale roku obrotowego 2024/25 276 mln zł zysku netto jednostki dominującej wobec 110 mln zł przed rokiem - poinformowała spółka w raporcie. Analitycy ankietowani przez PAP Biznes spodziewali się 282,7 mln zł zysku.

Grupa LPP podtrzymuje cel osiągnięcia w roku finansowym 2024 ok. 21 mld zł sprzedaży i 52-53 proc. marży brutto na sprzedaży - podała spółka w raporcie kwartalnym.

Wielton zarejestrował w okresie styczeń-maj 1.043 nowych przyczep i naczep, czyli o 33,2 proc. mniej rdr - podał Polski Związek Przemysłu Motorowego, powołując się na dane CEP.

Intrinsik Corp. w imieniu Pure Biologics złożyło zgłoszenia eIND do amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) dla kandydata na lek PBA-0111 opracowanego w projekcie PB003G - podało Pure Biologics w komunikacie.

Bioceltix, po wynikach ABB, ustalił ostateczną liczbę akcji serii M oferowanych w ramach oferty publicznej na 795 tys., a cena emisyjna została ustalona na 58 zł za akcję - poinformowała spółka w komunikacie.

Akcjonariusz VRG, Jerzy Mazgaj, zgłosił projekt uchwały na walne zgromadzenie, który proponuje przeznaczenie 42,2 mln zł z zysku netto osiągniętego w latach ubiegłych i przekazanego na kapitał zapasowy na dywidendę, co dawałoby 0,18 zł na akcję. Wcześniej zarząd VRG proponował walnemu wypłatę 0,09 zł dywidendy na akcję.

Według stanu na 12 czerwca ok. 10 proc. kadry PKP Cargo jest na nieświadczeniu pracy przez rok - poinformował w Sejmie wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak.

PKP Intercity jest zainteresowane maszynistami PKP Cargo, przebywającymi na nieświadczeniu pracy, w niektórych lokalizacjach - poinformował na konferencji prasowej Janusz Malinowski, prezes PKP Intercity.

PKP Intercity prowadzi obecnie przegląd strategii taborowej - poinformowała podczas konferencji z mediami wiceprezes kolejowego przewoźnika Dagmara Zawadzka. Dodała, że spółka liczy na środki z KPO, jesienią może przeprowadzić emisję obligacji, z której planuje pozyskać 1,5 mld zł.

W przypadku konieczności wyłączenia części jednostek wytwórczych, wobec unijnej reformy rynku energii elektrycznej, zapewnimy miejsca pracy dla ich załóg - poinformował PAP prezes Tauronu Grzegorz Lot. Przypomniał, że nie zapadły jeszcze wiążące decyzje ws. terminów wyłączeń bloków węglowych.

Synektik zawarł z Państwowym Instytutem Medycznym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji umowę wyposażenia, dostawy, montażu, instalacji i uruchomienia systemu chirurgii robotycznej da Vinci o wartości 18,5 mln zł netto - poinformowała spółka w komunikacie.

Synektik w kolejnych kwartałach spodziewa się większych przychodów ze sprzedaży z tytułu sprzedaży systemów robotycznych lub pozostałych urządzeń medycznych - poinformował na wideokonferencji wiceprezes spółki, Dariusz Korecki.

Captor Therapeutics liczy na rozpoczęcie badań klinicznych w projekcie CT-01 w leczeniu raka wątrobowokomórkowego w II półr. 2024 r. - poinformowali przedstawiciele spółki. Captor obserwuje wzrost zainteresowania projektami, co w ocenie zarządu dobrze rokuje w kontekście potencjalnego partneringu.

Mirbud zakończył proces book-building'u na subskrypcję prywatną akcji serii L - podała spółka w komunikacie. Inwestorom zostaną złożone oferty objęcia łącznie 18.348.800 akcji serii L po cenie emisyjnej wynoszącej 11 zł.

Develia rozpoczyna sprzedaż II etapu osiedla Oliwska Vita w Warszawie. Projekt zakłada 201 mieszkań - podała spółka w komunikacie prasowym.

Zwyczajne walne zgromadzenie Dektry zdecydowało o wypłaceniu z zysku za 2023 r. dywidendy w wysokości 463,6 tys. zł, co daje 0,42 zł na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.

Zwyczajne walne zgromadzenie Seco/Warwick zdecydowało o przeznaczeniu z zysku netto za 2023 rok kwoty 8,62 mln zł na dywidendę, co daje dywidendę na akcję w wysokości 1 zł - poinformowała spółka w komunikacie.

Mennica Polska ma umowę z Centralnym Bankiem Kostaryki o wartości 11,6 mln USD na bicie monet obiegowych o nominale 50 Colones w łącznej liczbie 150 mln sztuk - podała Mennica w komunikacie.

Intersport Polska otrzymał z Sądu Okręgowego w Krakowie nakaz zapłaty 14,02 mln zł w postępowaniu upominawczym, na skutek pozwu wniesionego przez OTCF - podała spółka w komunikacie.

WALUTY

Polska waluta w czwartek osłabiła się w relacji do euro i do dolara, a rentowności polskich obligacji skarbowych wzrosły. Zdaniem ekonomistów, złoty może pozostawać w trendzie bocznym na poziomie ok. 4,35/EUR, a rentowności SPW mogą zwyżkować. Inwestorzy są niepewni co do dalszej ścieżki polityki pieniężnej Fed-u, co może generować zmienność na rynkach.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0784 USD i 169,58 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

ENERGETYKA, PALIWA

Na chwilę obecną koszt techniczny budowy elektrowni jądrowej szacowany na 115 mld zł - poinformował w Sejmie Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej Maciej Bando.

OPINIE, PROGNOZY

Grupa LPP zanotowała w pierwszym kwartale roku obrotowego 2024/25 wyniki EBIT i EBITDA lekko powyżej oczekiwań rynkowych. Analitycy wskazują m.in. na solidną generację gotówki. Notowania spółki zniżkują jednak na czwartkowej sesji o blisko 3 proc.

Po słabym 2024 roku dla budownictwa inżynieryjnego i kubaturowego, od roku 2025 i w kolejnych latach spodziewane jest odbicie - oceniają w raporcie analitycy Pekao SA.

Czwartkowe dane o bilansie C/A są neutralne dla złotego, Polska wciąż wykazuje solidną równowagę zewnętrzną - wskazują analitycy. Przewidują pogorszenie salda handlu towarami w najbliższych miesiącach w efekcie m.in. rosnącej konsumpcji i realizacji inwestycji KPO.

Oznaki słabnącej presji płacowej są bardziej związane ze spadkiem oczekiwań inflacyjnych niż słabością polskiego rynku pracy - oceniają ekonomiści Citi.

Firmy budowlane w Polsce odczuwają narastający dyskomfort związany z brakiem nowych zleceń - ocenia członek zarządu Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa Damian Kaźmierczak.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

Banki obserwują wzrost zainteresowania klientów ugodami w sprawie kredytów we frankach szwajcarskich, zawierają ich obecnie około 3 tys. miesięcznie, ale w nowym modelu ugód jest szansa, że może ich być ponad 5 tys. miesięcznie - poinformował PAP Biznes prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek.

Piotr Matczuk zostanie nowym prezesem Polskiego Funduszu Rozwoju - poinformował PFR w komunikacie prasowym. Wiceprezesem ds. finansów i rozwoju będzie Mariusz Jaszczyk, a wiceprezesem ds. inwestycji Mikołaj Raczyński.

Trwa analiza zgłoszonych propozycji, podejmowane są decyzje o przyjęciu lub odrzuceniu poszczególnych uwag - poinformował PAP resort klimatu i środowiska, odnosząc się do projektu ustawy dotyczącego tzw. systemu kaucyjnego. Ustawa powinna wejść w życie 1 stycznia 2025 r.

Opakowania o mleku i produktach mlecznych zostaną wyłączone z systemu kaucyjnego, ze względu na obawy sanitarne – poinformowała na konferencji prasowej wiceministra klimatu, Anita Sowińska.

Ponad 750 mln zł rekompensaty otrzyma Poczta Polska z tytułu świadczenia tzw. usługi powszechnej w latach 2021–2022 - zakłada podpisana w czwartek umowa między Ministerstwem Aktywów Państwowych i Pocztą Polską.

Sektor bankowy cechuje strukturalna nadpłynność, a popyt na kredyty inwestycyjne pozostaje słaby. Banki muszą zapewnić cyberbezpieczeństwo swoim klientom, a sam sektor musi przygotować się na okres niższych stóp proc., kiedy spadną dochody odsetkowe - ocenili prezesi banków na EKF w Sopocie.

Komisja Nadzoru Finansowego jest gotowa rozmawiać z sektorem bankowym o odpowiedniej kalibracji wskaźnika finansowania długoterminowego - poinformował przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski.

Nieprzewidywalność po dwukrotnym zastosowaniu wakacji kredytowych może mieć długoterminowe negatywne konsekwencje dla banków - ocenił w OF TV Piotr Bańbuła z Departamentu Stabilności Finansowej NBP.

Grupa Żabka otworzyła w ciągu ostatniego miesiąca pierwsze sklepy w Rumunii. Pod szyldem Froo powstało pięć placówek w Bukareszcie - poinformowała grupa w komunikacie prasowym.

Rynek private equity i venture capital liczy na strategię rozwoju zapowiedzianą przez ministra finansów. W ocenie uczestników debaty na Europejskim Kongresie Finansowym w Sopocie, wyzwaniem jest aktywizacja lokalnych inwestorów, w tym OFE i PPK. Na ożywienie rynku prywatnego czeka też giełda.

Rośnie odsetek polskich firm wykorzystujących sztuczną inteligencję - wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Jedna na cztery polskie firmy spotkała się z cyberatakiem w 2023 roku, a co piąta padła ofiarą ataku z wykorzystaniem złośliwego oprogramowania ransomware – wynika z badań przeprowadzonych dla firmy Sophos.

Jest sporo ryzyk związanych ze sztuczną inteligencją dla stabilności systemu finansowego, ze względu na to, że AI uczy się na podstawie przeszłych zdarzeń - ocenia Olga Szczepańska, dyrektorka Departamentu Stabilności Finansowej NBP.

Rynek towarowych przewozów kolejowych nie napawa optymizmem, w tym roku przewozy spadną do ok. 200 mln ton - poinformował w Sejmie wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak.

Polska doszła do szczytowego punktu w cyklu na rynku nieruchomości - ocenił w OF TV Jacek Łaszek, naczelnik Wydziału Analiz Rynku Nieruchomości w Departamencie Stabilności Finansowej NBP.

NBP przygotowuje symulację rozwoju rynku nieruchomości w Polsce w perspektywie 20-30 lat - wynika z wypowiedzi Jacka Łaszka, naczelnika Wydziału Analiz Rynku Nieruchomości w Departamencie Stabilności Finansowej NBP.

Aktywa krajowych funduszy inwestycyjnych na koniec maja 2024 roku wzrosły o 8,1 mld zł i wyniosły 350,4 mld zł, o 2,4 proc. więcej niż miesiąc wcześniej - wynika z danych IZFiA.

Zwolnień z lokalnych podatków, zawieszenia składek ZUS, dopłat do pensji pracowników, kredytów i rekompensat wyrównujących straty w działalności gospodarczej domagają się od władz regionu firmy z okolic Puszczy Białowieskiej. Jest to związane z wprowadzoną strefą buforową przy granicy z Białorusią.

Lewica nie zgadza się na projekt zmian w ustawie, który wprowadza dwie niedziele handlowe w miesiącu - podkreśliła szefowa klubu Lewicy Anna Maria Żukowska. Uważamy, że projekt jest motywowany lobbingiem właścicieli galerii handlowych; tylko im zależy, żeby te niedziele przywrócić - dodała.

WYDARZENIA Z KRAJU

Kluby PiS i Lewicy wniosły o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy dopuszczającej dwie niedziele handlowe w miesiącu. Kluby KO, PSL-TD, Polski 2050-TD oraz Konfederacji opowiedziały się za skierowaniem projektu do komisji. Głosowanie odbędzie się podczas następnego posiedzenia Sejmu.

Prokuratura Okręgowa w Warszawie poinformowała w czwartek, że wszczęte zostało śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez byłego premiera i szefa KPRM oraz byłych pracowników MAP w związku z zakupem środków ochrony indywidualnej podczas pandemii w 2020 r.

Przewodnicząca Trybunału Stanu Małgorzata Manowska nie wykonuje prawnego obowiązku zwołania pełnego składu TS - ocenili sędziowie tego organu, którzy pismo w tej sprawie skierowali do prezydenta, premiera, marszałków Sejmu i Senatu, szefa MS i prokuratora krajowego. Ich zdaniem, to obstrukcja działania TS.

Prezydent Andrzej Duda uważa, że włączenie Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Gruzji i państw Bałkanów Zachodnich do strefy bezpieczeństwa, wolności i dobrobytu musi stanowić nadrzędny cel nie tylko polskiej polityki zagranicznej, ale również obszaru Trójmorza oraz Europy.

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o wymianie informacji podatkowych – poinformowała w czwartek kancelaria prezydenta w komunikacie. Ustawa nakłada na platformy cyfrowe obowiązek informowania o transakcjach dokonywanych za ich pośrednictwem.

Kluby PiS i Lewicy wniosły o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy dopuszczającej dwie niedziele handlowe w miesiącu. Kluby KO, PSL-TD, Polski 2050-TD oraz Konfederacji opowiedziały się za skierowaniem projektu do komisji. Głosowanie odbędzie się podczas następnego posiedzenia Sejmu.

Projekt zmiany rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie płatności ekologicznych trafił do konsultacji. Nowe regulacje umożliwią przyznanie rolnikom płatności ekologicznych za ugorowanie gruntów w 2024 r.

Koalicja Obywatelska, Lewica, PSL-TD, Polska 2050-TD i Konfederacja opowiedziały się za projektem ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej komisji ds. badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2022, który formalnie zakończy działalność komisji.

Sprawa trzech żołnierzy jest objęta tajemnicą śledztwa; można wystąpić do prokuratury, by w trybie niejawnym komisja obrony narodowej zapoznała się z materiałem filmowym - powiedział wiceszef MON Cezary Tomczyk, odpowiadając na pytanie posłów PiS o zatrzymanie żołnierzy za użycie broni na granicy.

Jeżeli żołnierz użyje broni na granicy niezgodnie z regulaminem i nie wywoła to żadnej szkody, to nie powinien być traktowany jak przestępca - powiedział w czwartek szef KPRM Jan Grabiec. Podkreślił też, że broń na granicy używana jest stale; w tym roku oddano ponad 1300 strzałów ostrzegawczych.

Wiceszef MON Cezary Tomczyk poinformował, że na miejsce amerykańskiej baterii Patriot do Polski trafi bateria z innej części świata. Jak podał wcześniej "New York Times", amerykańskie wyrzutnie przeciwlotnicze Patriot stacjonujące w Polsce mają zostać wysłane na Ukrainę.

Sekretarz obrony USA Lloyd Austin podczas czwartkowej wizyty w siedzibie NATO w Brukseli zapowiedział, że USA nie planują zmian co do ochrony nieba systemami Patriot w Polsce. Dodał jednak, że zwiększenie obrony powietrznej Ukrainy jest jednym z priorytetów USA i Sojuszu.

Amerykańskie wyrzutnie przeciwlotnicze Patriot stacjonujące w Polsce nie powinny być przekazywane na Ukrainę; poprosiłem o rozmowę z moim odpowiednikiem w USA Jake'em Sullivanem - powiedział w czwartek szef BBN Jacek Siewiera, odnosząc się do doniesień amerykańskich mediów w tej sprawie.

Szef BBN Jacek Siewiera, pytany o sondaż, w którym znalazł się w gronie potencjalnych kandydatów obozu prawicy na prezydenta, powiedział w czwartek w Radiu ZET, że nie ma planu startu w wyborach prezydenckich. Siewiera uzyskał w tym badaniu ponad 10 proc. poparcia.

Ambasador RP w USA Marek Magierowski został wezwany po 15 lipca do Warszawy - poinformował w czwartek szef Gabinetu Prezydenta Marcin Mastalerek. Ocenił, że jeżeli placówką w Waszyngtonie pokieruje kierownik ambasady, to będzie to niepoważne w najważniejszym dla Polski państwie.

Uważam, że powstanie Centralny Port Komunikacyjny, nad tym od samego początku pracujemy - powiedział w czwartek minister infrastruktury Dariusz Klimczak. Najbardziej zaawansowane są projekty kolejowe oraz te związane z lotniskiem - dodał.

Należy rozszerzyć przepis dotyczący odbierania na trzy miesiące prawa jazdy kierowcom, którzy przekroczą dozwoloną prędkość o 50 km/h na drogach poza obszarem zabudowanym - powiedział w czwartek minister infrastruktury Dariusz Klimczak. Minister wskazał także inne rozwiązania dotyczące podniesienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Na stronie Naczelnej Izby Aptekarskiej przedstawiono zatwierdzony projekt naklejki dla aptek biorących udział w pilotażu sprzedaży antykoncepcji awaryjnej. Główny Inspektorat Farmaceutyczny uznał, że taka informacja na aptekach nie naruszy zakazu reklamy tych placówek.

MSZ wkrótce powoła pełnomocnika Ministra Spraw Zagranicznych do spraw polsko-niemieckiej współpracy społecznej i przygranicznej - poinformował w czwartek PAP rzecznik resortu dyplomacji Paweł Wroński.

Rektor Uniwersytetu Warszawskiego powinien wyjaśnić, jakie działania podjął przed wezwaniem policji, i czy sytuacja faktycznie zagrażała porządkowi i bezpieczeństwu na terenie uczelni – powiedział PAP prof. Hubert Izdebski, prawnik, specjalista z zakresu prawa o szkolnictwie wyższym, przez 50 lat związany z UW.

Szef MS, prokurator generalny Adam Bodnar przekazał do Sejmu wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie posła Adama Szłapki (KO) do odpowiedzialności karnej - podała w czwartek rzecznik PG prok. Anna Adamiak. Szłapka, który w kwietniu 2023 r. miał potrącić rowerzystkę, zapewnił, że sam zrzeknie się immunitetu.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Prezydenci Wołodymyr Zełenski i Joe Biden podpisali w czwartek, podczas szczytu G7 w Apulii na południu Włoch, 10-letnią ukraińsko-amerykańską umowę o bezpieczeństwie. Jest to porozumienie pomostowe zapowiadające akcesję Ukrainy do NATO.

Przywódcy państw G7, obradujący we włoskim regionie Apulia osiągnęli w czwartek porozumienie w sprawie wypłaty 50 mld dolarów Ukrainie z tytułu wykorzystania zysków z zamrożonych w UE i krajach G7 rosyjskich aktywów - podał Reuters.

Kraje członkowskie UE w czwartek zatwierdziły przedłużenie do 4 marca 2026 r. ochrony tymczasowej dla Ukraińców przebywających na terenie Unii Europejskiej. Ochrona zapewnia m.in. prawo do pobytu i pracy oraz dostęp do pomocy medycznej i społecznej.

Trybunał Sprawiedliwości UE skazał w czwartek Węgry na 200 mln euro kary za niewykonanie wyroku TSUE w sprawie migracji, w tym utrudnianie dostępu do ochrony międzynarodowej. Każdy dzień zwłoki ma kosztować Budapeszt 1 mln euro.

Ośmioro ministrów spraw zagranicznych wezwało w liście do szefa unijnej dyplomacji Josepa Borrella, by zakazać rosyjskim dyplomatom przemieszczania się po UE; mogliby oni poruszać się jedynie po krajach, w których posiadają akredytację. Pod listem podpisał się szef polskiego MSZ Radosław Sikorski.

Chociaż Węgry nadal blokują przejście do negocjacji akcesyjnych z Ukrainą, to sprawujący w tym półroczu prezydencję Belgowie planują zwołać konferencję międzyrządową na koniec czerwca. Węgrzy mogą zmienić zdanie dwa dni przed konferencją - uważa źródło unijne.

Siły zbrojne Hiszpanii nie przekażą Ukrainie systemów rakietowych Patriot mimo nalegań Kijowa - ogłosił w czwartek w Madrycie hiszpański premier Pedro Sanchez na wspólnej konferencji prasowej z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoganem.

Po zniesieniu przez sojuszników ograniczeń dotyczących użycia broni przez Ukrainę postęp Rosji w rejonie Charkowa spowalnia, a linia frontu stabilizuje się - powiedział w czwartek sekretarz obrony USA Lloyd Austin.

Wojska rosyjskie przećwiczyły elektroniczne wystrzeliwanie rakiet w ramach drugiego etapu manewrów niestrategicznych sił jądrowych – poinformowało w czwartek ministerstwo obrony Rosji.

Rosja w zamierzony sposób głodziła ludność cywilną ukraińskiego miasta Mariupol podczas jego 85-dniowego oblężenia na początku 2022 roku, co stanowi zbrodnię wojenną - informuje w czwartek "The Guardian", powołując się na analizę przedłożoną Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu.

Według dyplomatów w Brukseli, niemieckie obawy i prośby o zmiany są główną przyczyną, dla której planowanie sankcji UE wobec Rosji nie zostało jeszcze sfinalizowane, informuje w czwartek agencja dpa. Ostatnio można było odnieść wrażenie, że Niemcy są nowymi Węgrami, powiedział urzędnik UE, cytowany przez dpa.

Wielka Brytania nałożyła w czwartek sankcje na 50 podmiotów i osób z Rosji lub wspierających jej inwazję na Ukrainę, w tym po raz pierwszy na statki z tzw. "floty cieni", które używane są do omijania zachodnich sankcji na handel rosyjską ropą naftową.

Ukraina i Japonia podpisały w czwartek umowę o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa, obronności i finansowej - poinformował na platformie X prezydent Wołodymyr Zełenski. W 2024 r. Tokio przekaże Ukrainie 4,5 mld USD "i będzie nas wspierać przez cały 10-letni okres obowiązywania umowy” – zaznaczył.

Prezydent Francji Emmanuel Macron nie zgodził się z tezą, że został osłabiony na arenie międzynarodowej po rozwiązaniu w kraju parlamentu i zwołaniu przedterminowych wyborów. Macron mówił o tym w czwartek we Włoszech, gdzie trwa szczyt G7.

Rozwiązanie parlamentu przez Emmanuela Macrona oznacza, że wielu Francuzów, którzy wcześniej wierzyli, iż młody prezydent zmieni kraj, zostanie zmuszonych do głosowania tak, by uniknąć popierania skrajnych partii - ocenia w czwartek dziennik "L'Opinion".

Partia prezydenta Francji Emmanuela Macrona Odrodzenie i jej sojusznicy idą na wybory parlamentarne pod hasłem "Razem dla Republiki" - podał w czwartek dziennik "Le Figaro", powołując się na wysokiej rangi przedstawiciela obozu prezydenckiego.

Zmiany, których domaga się Hamas w propozycji zawieszenia broni przedstawionej przez Stany Zjednoczone, są „nieznaczące” i obejmują całkowite wycofanie sił izraelskich ze Strefy Gazy – powiedział w czwartek agencji Reutera wysoki rangą przedstawiciel tej terrorystycznej organizacji.

Delegacje Japonii i Korei Płn. odbyły tajne spotkanie w Mongolii w połowie maja - ujawnił w czwartek południowokoreański dziennik "JoongAng Ilbo". Rozmowy postrzegane są jako próba osiągnięcia przełomu gospodarczo-dyplomatycznego przez Pjongjang, a dla Tokio krok ku rozwiązaniu kwestii uprowadzeń swoich obywateli.

Chiński premier Li Qiang wezwał w czwartek w Wellington do zacieśnienia stosunków handlowych między ChRL a Nową Zelandią, mówiąc, że "różnice zdań (...) nie mogą być przepaścią blokującą handel i współpracę". Szef rządu nowozelandzkiego Christopher Luxon podkreślił, że w rozmowie nie stronił od trudnych tematów.

Wraz z ocieplaniem się klimatu w całej Europie rozprzestrzeniają się inwazyjne komary przenoszące choroby tropikalne, takie jak choroba denga i gorączka Zachodniego Nilu - alarmuje najnowszy raport ECDC. Komar tygrysi coraz częściej wykrywany jest w Europie środkowej i północnej. (PAP Biznes)

asa/ gor/ osz/