Skrót wiadomości - poniedziałek 20 maja, 21.00
Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
EBOiR pracuje nad nową strategią dla Polski, priorytetami są wsparcie zielonej transformacji, poprawa innowacji i konkurencyjności przedsiębiorstw oraz wzmacnianie odporności gospodarki - poinformowała PAP Biznes dyrektor regionalna EBOiR na Polskę i Kraje Bałtyckie Elisabetta Falcetti. Poziom dotychczasowych inwestycji EBOiR w Polsce sugeruje, że 2024 będzie kolejnym dobrym rokiem.
Koniunktura w handlu w II kwartale 2024 r. ponownie poprawiła się - wynika z badania Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH. Optymistyczne pozostają również przewidywania dotyczące dalszego rozwoju ogólnej sytuacji ekonomicznej ankietowanych w kolejnych sześciu miesiącach.
W kwietniu 2024 r. na portalach rekrutacyjnych pojawiło się 266.528 ogłoszeń o pracę, co oznacza spadek o 1 proc. rdr i wzrost o 1 proc. mdm - wynika z najnowszego raportu firmy doradczej Grant Thornton.
Sejmowa Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej może nie przyjąć w środę opinii dla marszałka Sejmu ws. wstępnego wniosku o postawienie przed Trybunałem Stanu (TS) prezesa NBP, ale na pewno przeprowadzi dyskusję w tej sprawie - poinformował PAP Biznes przewodniczący komisji Zdzisław Gawlik.
Bank Centralny Chin utrzymał stopy procentowe bez zmian - podał Ludowy Bank Chin (PBoC) w komunikacie.
BUDŻET, DŁUG
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) udzieli 300 mln EUR kredytu, który umożliwi Polsce sfinansowanie dwóch satelitów obserwacyjnych Ziemi, które osiągną zdolność operacyjną do 2028 r. - poinformowali przedstawiciele Polski i EBI.
Wartość gwarancji udzielonych przez BGK w ramach programu de minimis do końca kwietnia wyniosła 214,276 mld zł, co oznacza wzrost w ciągu miesiąca o 2,861 mld zł - wynika z danych BGK.
Minister Finansów wyemitował obligacje skarbowe o wartości nominalnej 2 mld zł przeznaczone dla Ministra Przemysłu na podwyższenie kapitału zakładowego Polskiej Grupy Górniczej - podał MF w komunikacie.
Bank Gospodarstwa Krajowego 17 maja 2024 r. wycenił obligacje o wartości nominalnej 100 mln EUR o terminie wykupu 28 listopada 2040 r. emitowane na rzecz Funduszu Pomocy w formacie private placement - podał bank w komunikacie. Uzyskano rentowność 4,419 proc., przy rocznym kuponie 4,25 proc.
SPÓŁKI
Software Mind, spółka z grupy Ailleron, planuje kolejne akwizycje i poszerzenie oferty na strategicznych rynkach, w 2024 roku spółka chciałaby zamknąć co najmniej jedną inwestycję - poinformował PAP Biznes prezes Grzegorz Młynarczyk. Wskazał, że Software Mind interesują inwestycje m.in. w obszary Biotech, Life Science czy Financial Services. Spółka przewiduje wzrosty w 2024 roku na poziomie grupy.
Zarząd Bogdanki rekomenduje wypłatę na dywidendę za 2023 rok kwotę 85,03 mln zł, czyli 2,5 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.
Zarząd Votum rekomenduje, by z zysku osiągniętego w 2023 roku na dywidendę trafiło 29,04 mln zł, co daje 2,42 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
Akcjonariusze Boryszewa zdecydowali o wypłacie z kapitału zapasowego 0,44 zł dywidendy na akcję, czyli łącznie 90,3 mln zł - poinformowała spółka w komunikacie.
Na zlecenie Prokuratury Krajowej zatrzymany został Arkadiusz Arciszewski, prezes zarządu Trakcji - podała spółka w komunikacie.
Grupa Wittchen uruchomiła swój pierwszy salon w Niemczech - poinformowała spółka w komunikacie prasowym. Grupa zamierza w tym roku otworzyć także własne sklepy stacjonarne w Austrii oraz kolejne salony w Rumunii.
Akcjonariusze PCC Exol zdecydowali o przeznaczeniu na dywidendę z zysku za 2023 rok łącznie 12,2 mln zł, co daje 0,07 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
Walne zgromadzenie PCC Rokita zdecydowało, że spółka wypłaci z zysku netto za 2023 rok 133 mln zł dywidendy, co daje 6,70 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
Medicalgorithmics szacuje przychody z nowych klientów IDTF (Independent Diagnostic Testing Facility) w USA na 440 tys. zł miesięcznie - podał Medicalgorithmics w komunikacie prasowym. Podano, że spółka pracuje nad komercyjnym uruchomieniem świadczenia usług dla kolejnych klientów
MLP Group miało w pierwszym kwartale 2024 roku 16,2 mln zł zysku netto j.d. i 26,3 mln zł zysku operacyjnego - poinformowała spółka w komunikacie. Analitycy ankietowani przez PAP Biznes spodziewali się 9 mln zł zysku netto i 27,5 mln zł zysku operacyjnego.
Newag rekomenduje walnemu zgromadzeniu przeznaczenie 22,5 mln zł z zysku za 2023 rok na wypłatę dywidendy, co oznaczałoby 0,50 zł na akcję - wynika z projektów uchwał ZWZ zwołane na 17 czerwca 2024 r.
Grupa Pracuj zawarła list intencyjny dotyczący potencjalnego zwiększenia jej pośredniego zaangażowania w spółki prowadzące czołowe ukraińskie serwisy rekrutacyjne Robota. ua oraz Work. ua. - poinformowała spółka w komunikacie prasowym. W przypadku sfinalizowania transakcji łączny udział Grupy Pracuj w Robota International TOV zwiększy się do 76,7 proc., a w Work Ukraine TOV do 52,7 proc.
Zarząd Alchemii, spółki zależnej Boryszewa, zdecydował o rozpoczęcia procesu likwidacji oddziału Walcownia Rur Andrzej w Zawadzkiem - podał Boryszew w komunikacie.
Rada Nadzorcza Polimex Mostostal odwołała prezesa zarządu Krzysztofa Figata, przyczyna odwołania nie została wskazana - podał Polimex w komunikacie. Rada Nadzorcza jednocześnie powierzyła Maciejowi Kornilukowi tymczasowo pełnienie obowiązków prezesa zarządu.
Photon Energy ma umowę na budowę i utrzymanie instalacji PV o mocy 20,8 MWp w Nowej Zelandii, przez co rozszerza swoją działalność w regionie Australii i Oceanii - poinformowała spółka w komunikacie prasowym.
ED Invest chce wypłacić dodatkowo 0,27 zł dywidendy na akcję z zysku za 2023 r., co daje łącznie 2,68 mln zł - podała spółka w komunikacie. W grudniu 2023 r. spółka wypłaciła zaliczkę na poczet dywidendy za 2023 r. w wysokości 1,21 zł na akcję.
Prezes UOKiK zakwestionował praktyki Jeronimo Martins Polska w akcji promocyjnej „Magia rabatów” i nałożył na właściciela sieci Biedronka obowiązek przyznania klientom, którzy nie wykorzystali vouchera, środków finansowych - poinformował Urząd w komunikacie.
mPay i Żabka podpisały umowę współpracy, umożliwiającą wdrożenie funkcjonalności z portfolio mPay do aplikacji mobilnej Żappka - podało mPay w komunikacie.
Rada dyrektorów CEZ proponuje wypłatę 52 CZK dywidendy na akcję za 2023 rok - podała spółka w komunikacie.
WALUTY
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0861 USD i 169,25 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
ENERGETYKA, PALIWA
Better Energy, spółka z branży OZE, chce mieć w 2025 roku w Polsce farmy fotowoltaiczne w fazie operacyjnej o mocy blisko 500 MW i projekty OZE w fazie deweloperskiej, także farmy wiatrowe i magazyny energii, o mocy 5 GW - poinformował PAP Biznes Łukasz Witkowski, dyrektor zarządzający Better Energy Poland.
OPINIE, PROGNOZY
Biorąc pod uwagę możliwe niższe od oczekiwań wpływy z podatku VAT, rewizja budżetu w drugiej połowie roku wydaje się realnym scenariuszem - oceniają ekonomiści Citi Handlowego.
Średnio co najmniej jedną szóstą negatywnego wpływu zmniejszania się liczby ludności w wieku produkcyjnym na wzrost PKB zrównoważy wzrost jakości kapitału ludzkiego - wynika z badania opublikowanego w serii MF Working Papers. Pozytywny efekt kompensacyjny może wzrosnąć nawet do trzech czwartych.
Dane z gospodarki oraz płatności kartowych już zaczęły sygnalizować początek odbicia w zakupach dóbr trwałego użytku, co będzie się nasilać w kolejnych kwartałach - oceniają ekonomiści Banku Santander.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
Minister finansów Andrzej Domański podczas rozmowy z Nadią Calvino, szefową Europejskiego Banku Inwestycyjnego zachęcił bank do zwiększenia swego zaangażowania w Polsce, nie tylko w wymiarze finansowym, ale także doradczym - podał w poniedziałek resort finansów.
Do listopada 2024 r. Koncepcja Rozwoju Kraju 2050 ma trafić pod obrady rządu - poinformowało w poniedziałek Ministerstwo Funduszy i Rozwoju Regionalnego. Zwróciło uwagę, że dokument przedstawia wizję rozwoju kraju, identyfikuje trendy rozwojowe i określa strategiczne wyzwania dla Polski.
PKP Intercity planuje rozstrzygnięcie w ciągu 2-3 tygodni przetargu na dostawę 35 nowych hybrydowych zespołów trakcyjnych - poinformował PAP prezes kolejowego przewoźnika Janusz Malinowski.
Rosyjski sąd wydał nakaz zajęcia wartych setki milionów euro aktywów działających w Rosji dwóch zagranicznych banków - włoskiego UniCredit i niemieckiego Deutsche Bank. Wniosek w tej sprawie złożyła rosyjska spółka gazownicza RusChemAlliance - podał wymiar sprawiedliwości w Rosji.
Ministerstwo Cyfryzacji chce utworzyć Komisję Nadzoru Sztucznej Inteligencji, która mogłaby rozpocząć pracę w 2026 roku i działałby na wzór KNF - poinformował w radiu TOK FM wiceminister cyfryzacji, Dariusz Standerski. Punktem wyjścia jest, aby premier wskazywał przewodniczącego organu, a w komisji mieliby zasiadać przedstawiciele innych regulatorów.
W 2023 r., w porównaniu z 2022 r., liczba widzów w kinach stałych wzrosła o 20,1 proc. do 49,7 mln - wynika z badań Głównego Urzędu Statystycznego.
Polsko-ukraińskie negocjacje w sprawie importu surowców rolnych do Polski zostały przerwane. Nic mi nie wiadomo o dalszych rozmowach ze stroną Ukraińską - powiedział w poniedziałek w Studiu PAP wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Michał Kołodziejczak (KO).
W najbliższym czasie przetargi ws. agroportów w Gdańsku i Gdyni zostaną uczciwie rozpisane jeszcze raz. Agroporty i terminale zbożowe powstaną i będą dobrze funkcjonować - zapewnił w poniedziałek w Studiu PAP wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Michał Kołodziejczak.
OFE w kwietniu zwiększyły alokację w akcje krajowe o ok. 1,5 mld zł do 181,537 mld zł - wynika z danych KNF.
Spółka Centralny Port Komunikacyjny złożyła 20 maja do Wojewody Mazowieckiego dokumenty potrzebne do wydania decyzji lokalizacyjnej dla obszaru lotniska CPK - poinformowała spółka.
WYDARZENIA Z KRAJU
Premier Donald Tusk zapowiedział, że za kilka dni z innymi premierami europejskimi przedstawi projekt budowy żelaznej kopuły nad Europą. Dodał, że chodzi o to, by "idea paneuropejskiej obrony powietrznej" nie była marzeniem, a praktycznym planem.
Premier Donald Tusk ocenił, że plan budowy żelaznej kopuły nad Polską i Europą posunął się o krok do przodu. Poinformował, że podpisana w poniedziałek umowa z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym na polski system satelitarny opiewa na 300 mln euro.
Premier Donald Tusk pytany w TVN24 o powołanie komisji ds. wpływów rosyjskich odpowiedział, że we wtorek na posiedzeniu rządu poinformuje o szczegółach, a następnie zostanie wydane rozporządzenie.
Mamy w tej chwili aresztowanych dziewięciu podejrzanych z postawionymi zarzutami, którzy zaangażowali się bezpośrednio na zlecenie rosyjskich służb w akty sabotażu w Polsce - podkreślił w poniedziałek premier Donald Tusk.
Wspólnie z premierem Grecji przygotowujemy list do instytucji europejskich - Komisji Europejskiej, Rady Europejskiej - w sprawie obrony powietrznej dla całej Europy - poinformował w poniedziałek premier Donald Tusk.
Zjednoczona Prawica bez wsparcia prezydenta Andrzeja Dudy nie ma szans, by zrobić dobry wynik w wyborach prezydenckich 2025 r. - uważa szef gabinetu prezydenta Marcin Mastalerek. Na razie nie ma oficjalnej kandydatury w tych wyborach, ale wszystkie pomysły trzeba traktować poważnie - stwierdził.
Prezydent i premier "nie dogadali się" w sprawie ustawy o KRS - poinformował szef gabinetu prezydenta Marcin Mastalerek. Rządowi nie zależy na porozumieniu, a do głosowania nad senackimi poprawkami do noweli o KRS może w ogóle nie dojść, zwłaszcza w kampanii przed wyborami do PE - ocenił.
Minister sprawiedliwości Adam Bodnar w poniedziałek w Brukseli powiedział, że status sędziów wybranych na podstawie rekomendacji obecnej Krajowej Rady Sądownictwa powinien być uregulowany odrębną ustawą. Jak podkreślił, status tzw. neosędziów jest głównym punktem spornym z prezydentem.
W poniedziałek w wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano informację o pracach nad projektem nowelizacji ustawy o zarządzaniu kryzysowym oraz niektórych innych ustaw. Dotyczy on m.in. opracowania na szczeblu centralnym dokumentu rządowego - tzw. Krajowej Oceny Ryzyka.
Resort klimatu pracuje nad projektem, który ma włączyć organizacje społeczne i rady gmin w proces tworzenia planów urządzania lasów i umożliwić zaskarżanie planów do sądów - wynika z wpisu wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów.
Polska powinna liczyć się z tym, że plan zamachu na Donalda Tuska leży u Putina na stole - mówi w "Newsweeku" gen. Piotr Pytel, były szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego.
Słowacja jest państwem europejskim, przyfrontowym; każda destabilizacja, czy to na Litwie, Łotwie, w Polsce czy na Słowacji, zawsze będzie niebezpieczna dla Europy, jako struktury politycznej. Powinniśmy się teraz o siebie wyjątkowo troszczyć - mówi PAP prof. AMW, dr. hab. Iwona Jakimowicz-Pisarska.
Były sędzia Tomasz Szmydt miał dostęp do wrażliwych informacji z dwóch źródeł: ze spraw w WSA i z działalności w tzw. aferze hejterskiej - ocenił w poniedziałek wiceszef MS Arkadiusz Myrcha. Podał też, że kwerenda orzeczeń Szmydta została już dokonana i jest przedmiotem analizy m.in. służb specjalnych.
Obecne władze MRPiPS chcą wprowadzić obowiązkową coroczną aktualizację kryteriów dochodowych uprawniających do otrzymania pomocy. Szczegółowe propozycje zmian opracuje zespół ekspercki – przekazał PAP w poniedziałek rzecznik resortu Michał Syska.
Mniej więcej do końca tygodnia eksperci przygotują ostateczną wersję podstaw programowych obowiązujących od 1 września 2024 r. Prawdopodobnie w ciągu dwóch dni minister Nowacka podpisze też rozporządzenie o likwidacji HiT – przekazała w poniedziałek wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer.
Wzmocnienie GIOŚ, zaostrzenie kar za nielegalne składowanie odpadów, utworzenie parku narodowego Dolina Dolnej Odry - m.in. te propozycje przedstawi premierowi minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska - poinformował w poniedziałek Radiu RMF24 wiceszef tego resortu Mikołaj Dorożała.
Latające obiekty przypominające balony, które w marcu znaleziono w kilku miejscach na Warmii i Mazurach były balonami meteorologicznymi - stwierdzili biegli, którzy je badali. Znalezienie tych obiektów wzbudziło wiele emocji, bo do czasz przyczepione były pudełka z napisami cyrylicą.
Prawie połowa Polaków popiera zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach paliw – wynika z badania SW Research dla "Wprost”. Dość wysoki odsetek respondentów nie chce jednak wprowadzenia takiego zakazu – zaznacza redakcja w poniedziałkowym wydaniu.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Przedstawiciel Polski przy Unii Piotr Serafin oświadczył w poniedziałek, że Polska jest za wydłużeniem okresu wdrożenia Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Według niego problemem może być dokończenie dużych inwestycji przewidzianych w polskim planie.
Zachodnia pomoc napływa na Ukrainę zbyt powoli, sojusznicy mogą nam pomóc bardziej bezpośrednio, np. sami strącając rosyjskie rakiety nad ukraińską przestrzenią powietrzną - powiedział prezydent Wołodymyr Zełenski w poniedziałek w wywiadzie dla agencji Reutera.
Ministerstwo obrony Rosji poinformowało w poniedziałek, że siły rosyjskie całkowicie opanowały wieś Biłohoriwka w obwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy. Miejscowość ta była uznawana od jesieni 2022 roku za jeden z ostatnich przyczółków ukraińskiej armii na Ługańszczyźnie.
Rząd Niemiec planuje przyjąć w lipcu budżet na 2025 rok. Tymczasem 40 proc. Niemców na pytanie, gdzie ich zdaniem można szukać oszczędności, wskazało, że we wsparciu przekazywanym Ukrainie - wynika z sondażu instytutu Insa zleconego przez dziennik "Bild".
Siły obrony powietrznej Ukrainy strąciły nad czterema regionami kraju wszystkie 29 dronów, którymi rosyjskie wojska zaatakowały ostatniej nocy - poinformował w poniedziałek rano dowódca ukraińskich sił powietrznych generał Mykoła Ołeszczuk.
Co najmniej 11 ofiar śmiertelnych i dziesiątki rannych to bilans niedzielnych rosyjskich ataków na Charków i obwód charkowski - poinformowały władze. Rosjanie kontynuują ofensywę i ostrzał rakietowy drugiego największego miasta Ukrainy.
Państwa Trójkąta Weimarskiego, czyli Polska, Niemcy i Francja, we wtorek na posiedzeniu unijnych ministrów w Brukseli wezwą wspólnie do walki z wpływami rosyjskimi - poinformowało źródło unijne. Ich apel mają poprzeć także Czechy, Rumunia i Słowenia, a możliwe, że także Litwa.
Niskie morale, nadużywanie alkoholu, napięcia etniczne oraz rekrutowanie do wojska skazańców z kryminalną przeszłością tworzą w rosyjskich siłach zbrojnych kombinację, która powoduje, że przypadki bratobójczego ognia są częste - przekazało w niedzielę brytyjskie ministerstwo obrony.
Minister sprawiedliwości Adam Bodnar wyraził w poniedziałek w Brukseli przekonanie, że chociaż Polska jest nadal w trakcie przywracania rządów prawa, to przygotowana reforma wystarczy do zamknięcia procedury z art. 7. Zapowiedział osobną ustawę w sprawie statusu tzw. neosędziów.
Prezydent Iranu Ebrahim Raisi zginął w wypadku śmigłowca w prowincji Azerbejdżan Wschodni - poinformował w poniedziałek irański Czerwony Półksiężyc. Ultrakonserwatywny Raisi od dawna postrzegany był jako protegowany najwyższego przywódcy Iranu Alego Chameneia i jego potencjalny następca. Potwierdził to w poniedziałek na platformie X wiceprezydent Iranu Mohsem Mansouri.
Przedstawiciel władz Izraela, zastrzegający sobie anonimowość oświadczył w poniedziałek w rozmowie z agencją Reutera, że władze nie miały nic wspólnego z wypadkiem śmigłowca, w którym zginął w niedzielę prezydent Iranu Ebrahim Raisi i szef dyplomacji tego państwa Hosejn Amir Abdollahijan.
Iran potwierdził doniesienia, że prowadzi w Omanie tajne negocjacje z USA na temat deeskalacji sytuacji na Bliskim Wschodzie - poinformował w poniedziałek dziennik "Le Figaro", powołując się na irańskie i amerykańskie media.
Szef Rady Europejskiej Charles Michel opublikował w poniedziałek kondolencje z powodu śmierci prezydenta Iranu Ebrahima Raisiego, szefa irańskiego MSZ Hosejna Amira Abdollahijana i kilku innych osób w katastrofie śmigłowca.
Terrorystyczny ruch palestyński Hamas, libański Hezbollah oraz jemeńscy rebelianci Huti złożyli w poniedziałek kondolencje Iranowi po śmierci prezydenta i szefa MSZ. Irańscy politycy prezydent Ebrahim Raisi i szef MSZ Hosejn Amir Abdollahijan zginęli w katastrofie śmigłowca.
Po śmierci prezydenta Iranu Ebrahima Raisiego i szefa MSZ Hosejna Amira Abdollahijana do Teheranu napłynęły w poniedziałek kondolencje od przywódców Rosji, Turcji i Chin. Wcześniej wyrazy współczucia przekazali m.in. liderzy Indii, Pakistanu, Kataru i Iraku.
Izrael rozszerzy operacje wojskowe w leżącym na południu Strefy Gazy mieście Rafah - zapowiedział w poniedziałek minister obrony Joaw Galant podczas spotkania z doradcą ds. bezpieczeństwa narodowego USA, Jakiem Sullivanem.
Prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze podał w poniedziałek, że wniósł o nakaz aresztowania dla premiera Izraela Benjamina Netanjahu, ministra obrony tego kraju Joawa Galanta oraz trzech przywódców terrorystycznej organizacji palestyńskiej Hamas w związku z trwającą wojną w Strefie Gazy.
Stan rannego w zamachu premiera Słowacji Roberta Ficy jest stabilny; pacjent komunikuje się z otoczeniem, a parametry wskazujące na stan zapalny spadają - poinformował w poniedziałek w komunikacie szpital uniwersytecki w Bańskiej Bystrzycy.
Prezydent Tajwanu Lai Ching-te podczas poniedziałkowego przemówienia z okazji inauguracji na urząd, wezwał Chiny, by przestały zastraszać Tajwan politycznie i militarnie. Dodał, że chce również ogłosić światu, że Tajwan nie idzie na ustępstwa w kwestii demokracji i wolności.
Amerykańskie oddziały w Nigrze opuszczą ten zachodnioafrykański kraj do 15 września - poinformowały w niedzielę we wspólnym oświadczeniu Waszyngton i Niamey.
Od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę Irlandia postrzegana jest jako słabe ogniwo w systemie obronnym Zachodu. Jednak nawet doniesienia o podejrzanej aktywności Rosji na wodach wokół Irlandii nie spowodowały w tym kraju poważniejszej debaty na temat członkostwa w NATO.
Na Morzu Norweskim, na północ od Lofotów, doszło w połowie maja do awarii podmorskiego kabla służącego do zbierania danych przez obserwatorium oceaniczne LoVe - podają norweskie media. Trzy lata temu zaginęły ponad 4 km tej samej infrastruktury. (PAP Biznes)
asa/ osz/ ana/