Zmiana personalna na stanowisku zarządzającego krajowym funduszem akcji to nie jest dobra zmiana, przynajmniej w trakcie pół roku po tym jak nastąpi. Tak wynika z badania przeprowadzonego przez polskich naukowców.
Załóżmy, że polski fundusz akcji ma kiepskie wyniki. Władze towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) decydują się na zmianę zarządzającego. W jaki sposób zmiana na tym stanowisku wpływa na wyniki funduszu? Wydawałoby się, że powinna mieć pozytywny wpływ, okazuje się, że nie do końca.
Zbadali to Tomasz Miziołek z Uniwersytetu Łódzkiego oraz Roman Asyngier z Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Wyniki swojego badania zawarli w artykule pt. „Impact of fund managers’ changes on Polish equity funds’ performance” który ukazał się na łamach pisma Folia Oeconomica Stetinensia. Autorzy podkreślają, że to – wedle ich wiedzy - pierwsze tego typu badanie w Polsce i w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Do zmiany zarządzającego w funduszu inwestycyjnym nie dochodzi bez powodu
Asyngier i Miziołek wskazują na kluczową rolę zarządzającego w kontekście wyników wypracowywanych przez aktywnie zarządzane fundusze. To zarządzający ma wykształcenie, wiedzę i doświadczenie, które uprawnia go do kierowania portfelem inwestycyjnym. Ekspert ten ponosi największą odpowiedzialność za stopy zwrotu wypracowywane przez fundusz.
Do zmiany zarządzającego nie dochodzi zazwyczaj bez powodu. Badania przeprowadzone na rynkach zachodnich – jak wskazują Asyngier i Miziołek – dowodzą, że w trakcie dwóch lat przed zmianą fundusz zazwyczaj zachowuje się o wiele gorzej od konkurencji. Polscy naukowcy przyjęli hipotezę, że w przypadku polskich funduszy akcji będzie podobnie – tyle że ograniczyli okres badania do pół roku przed zmianą.
Miziołek i Asyngier przyjęli także drugą hipotezę: po zmianie na stanowisku zarządzającego zachowanie funduszu powinno się poprawić. W końcu taki jest cel zmiany.
Do 6 miesięcy po zmianie zarządzającego fundusz inwestycyjny gwarantuje emocje, ale nie zachwyca
Naukowcy przebadali zachowanie 54 funduszy i subfunduszy polskich akcji od początku 2007 do końca 2015 roku. Ostatecznie pod lupę trafiły 23 fundusze, w których doszło do znaczących zmian. Miziołek i Asyngier przyjrzeli się ich wynikom na pół roku przed zmianą na stanowisku zarządzającego i pół roku po tej zmianie. W badaniu wykorzystali dane portalu Analizy.pl oraz Stooq.pl.
Posługując się indeksem WIG, stworzyli indeks siły relatywnej dla polskich funduszy akcji, sumujący okres 12 miesięcy wokół zmiany zarządzającego (6 przed i 6 po). Czyli WIG stał się benchmarkiem (wyznacznikiem).
Okazało się, że w trakcie pół roku przed zmianą fundusze generalnie zachowywały się dużo słabiej niż rynek. Po zmianie zaś przychodził krótki okres poprawy (trwający około 2 miesięcy), po czym ich wyniki znów spadały na łeb, na szyję (przez około 2 miesiące), a potem znów się poprawiały.
Wykres 1. Siła relatywna funduszy akcji polskich, które zmieniły zarządzającego
Źródło: Miziołek i Asyngier (2017)
Według Miziołka i Asyngiera dzieje się tak, bo w trakcie pierwszych 2 miesięcy po objęciu funkcji, nowy zarządzający przygląda się funduszowi i składnikom jego portfela, więc nie robi żadnych gwałtownych zmian. Przebudowa portfela ma miejsce zazwyczaj w 3 i 4 miesiącu jego nowego okresu zarządzania.
Polscy naukowcy zwracają uwagę, że warto by powtórzyć badanie rozszerzając zakres czasowy (np. do dwóch lat) oraz zakres badanych funduszy (np. o fundusze dłużne). Podkreślają również, że można poszerzyć zakres badania, po zmianie zarządzającego biorąc pod lupę nie tylko stopy zwrotu funduszu, ale także zmianę jego wskaźników ryzyka itp.
Wydawać by się mogło, że jeśli fundusz akcji pokazuje słabe wyniki, to zmiana na stanowisku zarządzającego pomoże w przerwaniu złej passy. Być może, ale w długim terminie. W terminie do 6 miesięcy po zmianie posiadacze jednostek uczestnictwa powinni się raczej uzbroić w cierpliwość, albo nawet ewakuować z funduszu tuż po zmianie - czeka ich bowiem prawdziwy rollercoaster.
