Jeszcze nie skończył się pierwszy miesiąc w tym roku, a na GPW już mamy poważne spadki. Indeks WIG banki spadł od początku roku o 13,2% procent. Oczywiście, nie pozostało to bez wpływu na portfele OFE. Od początku roku spadki przełożyły się na straty wynoszące aż 3,4 mld zł na samych akcjach największych banków.
Ile OFE straciły w dwa tygodnie na akcjach największych banków?
Wszystkie OFE inwestują podobnie. Próbują odwzorować benchmark, więc skład ich portfeli niewiele się różni. Głównym i najważniejszym składnikiem portfeli OFE są banki. Wzięliśmy pod lupę ostatnie raporty roczne, dotyczące struktury aktywów funduszy. Na ich podstawie policzyliśmy ile poszczególne OFE straciły na spadkach największych banków tylko od początku tego roku. Wyniki przedstawia Tabela 1:
| AEGON OFE | Allianz Polska OFE | Aviva OFE Aviva BZ WBK | AXA OFE | Generali OFE | MetLife OFE (dawne Amplico) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BZWBK (BZW) | -39,79 | -39,61 | -52,15 | -52,52 | -79,19 | |
| MBANK (MBK) | -15,63 | -18,38 | -81,7 | -18,03 | -14,06 | -20,62 |
| PEKAO (PEO) | -24,08 | -21,34 | -122,63 | -34,59 | -21,21 | -32,07 |
| PKOBP (PKO) | -70,06 | -69,49 | -412,74 | -113,8 | -82,49 | -139,28 |
| W sumie | -149,56 | -148,82 | -617,07 | -218,57 | -170,28 | -271,16 |
| Nordea OFE | OFE Pocztylion | OFE PZU "Złota Jesień" | Pekao OFE | PKO BP Bankowy OFE | Nationale-Nederlanden OFE (dawne ING) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BZWBK (BZW) | -53,13 | -16,49 | -144,82 | -16,33 | -54,81 | -308,7 |
| MBANK (MBK) | -1,56 | -6,15 | -43,32 | -5,82 | -14,97 | -95,03 |
| PEKAO (PEO) | -18,94 | -8,39 | -66,83 | -11,9 | -53,99 | |
| PKOBP (PKO) | -82,03 | -29,59 | -225,28 | -25,98 | -540,33 | |
| W sumie | -155,65 | -60,62 | -480,25 | -48,12 | -998,05 | |
| Razem | -3,4 mld zł |
Tabela 1. Straty OFE na akcjach czterech największych banków od początku roku do 18.01.2016 r. Dane w mln zł.
Na akcjach czterech największych banków: #BZW, #MBK, #PEO oraz #PKO największe straty zanotował Nationale-Nederlanden OFE – strata wyniosła niemal miliard zł (988,05). Najmniej poszkodowane zostało Pekao OFE ze stratą 48,12. W sumie OFE od początku roku straciły już 3,4 mld zł na akcjach banków.
Ile OFE straciły na akcjach banków w całym 2015 roku?
Trudno sobie wyobrazić, czy powyższe 3,4 mld zł to dużo czy mało. Dlatego warto mieć punkt odniesienia. Dla porównania obliczyliśmy ile OFE straciły w całym 2015 roku. Wyniki, na podstawie średniej ilości akcji w portfelach OFE przedstawia Tabela 2:
| AEGON OFE | Allianz Polska OFE | Aviva OFE Aviva BZ WBK | AXA OFE | Generali OFE | MetLife OFE (dawne Amplico) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BZWBK (BZW) | -66,56 | -67,84 | -79,59 | -91,66 | -125,41 | |
| MBANK (MBK) | -69,2 | -87,08 | -381,96 | -75,65 | -69,37 | -101,84 |
| PEKAO (PEO) | -66,64 | -64,59 | -395,21 | -102,71 | -70,38 | -110,89 |
| PKOBP (PKO) | -122,8 | -122,45 | -704,31 | -188,24 | -147,68 | -254,69 |
| W sumie | -325,2 | -341,96 | -1481,48 | -446,19 | -379,09 | -592,83 |
| Nordea OFE | OFE Pocztylion | OFE PZU "Złota Jesień" | Pekao OFE | PKO BP Bankowy OFE | Nationale-Nederlanden OFE (dawne ING) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BZWBK (BZW) | -95,08 | -28,86 | -249,68 | -26,15 | -85,59 | -501,21 |
| MBANK (MBK) | -50,05 | -29,15 | -205,99 | -25,08 | -72,65 | -413,46 |
| PEKAO (PEO) | -57,93 | -26,46 | -199,43 | -45,28 | -181,6 | |
| PKOBP (PKO) | -143,62 | -52,43 | -401,71 | -59,73 | -819,7 | |
| W sumie | -346,68 | -136,9 | -1056,81 | -96,51 | -217,96 | -1915,97 |
| Razem | -7,34 mld zł |
Tabela 2. Straty OFE na akcjach czterech największych banków przez cały rok 2015. Dane w mln zł.
Jak widać, spadek wartości sięgnął 7,34 mld zł. Łatwo więc zauważyć, że ostatnie spadki nie są małe i stanowią aż 46% spadków z poprzedniego roku.
Czy OFE dostosowywały portfel do sytuacji na rynku?
Czy OFE widząc niekorzystną sytuację banków starały się ograniczać zaangażowanie w nich?
| MBANK (MBK) | PEKAO (PEO) | PKOBP (PKO) | BZWBK (BZW) |
|---|---|---|---|
| -6,31% | -4,33% | 3,54% | 8,43% |
Tabela 3. Średnie zmiany ilości akcji głównych banków w portfelach OFE w ostatnim półroczu.
W ostatnim półroczu OFE niewiele zmieniły składy swoich portfeli (Tabela 3). Najwięcej sprzedano akcji mBanku, ale zaangażowanie zmieniło się tylko o 6%. Wzrosło za to zaangażowanie w BZ WBK (+8,43%).
Dlaczego tak się dzieje? Otóż wszystkie fundusze inwestują bardzo podobnie. Odwzorowują benchmark, czyli WIG. Niestety, na naszym rynku, największe banki mają bardzo duży udział w tym indeksie i nie można z nich tak po prostu zrezygnować. Krótko mówiąc, zniesienie benchmarku podczas reformy OFE w 2013 r. z założeniem, że wzrośnie konkurencja nic nie dało. Na tym rynku nic się nie zmieniło. Jedyne znaczące różnice pomiędzy składami portfeli OFE wynikają z tego, że poszczególne TPE są spółkami instytucji finansowych z GPW i nie inwestują w akcje swoich spółek matek.
Wszystkie OFE na GPW starają się swoim portfelem odwzorować indeks WIG, dlatego też zmiany prawne, podatki i inne czynniki wpływające na banki mają duże przełożenie na nasze oszczędności emerytalne zgromadzone w OFE.
