Bankructwo wielkiego brytyjskiego biura podróży powinno być ostrzeżeniem dla inwestorów. Zdarzenie to przypomina, że nieważne jak duża i jak stara jest spółka – może upaść, nawet jeśli działa na rosnącym rynku, gdy nie podejmie walki z konkurencją i nie pójdzie z duchem czasów.
Trwa wielkie zamieszanie na Wyspach Brytyjskich. Blisko 600 000 ludzi zostało uwięzionych... na wakacjach. Wszystko przez upadłość najstarszego na świecie - bo liczącego sobie 178 lat – oraz jednego z największych w skali globu biura podróży Thomas Cook.
Upadłość pod ciężarem długu
Spółka Thomas Cook Group ogłosiła niewypłacalność i zakończyła działalność operacyjną dosłownie z dnia na dzień (z niedzieli na poniedziałek) po tym, jak nie dogadała się z instytucjami finansowymi i grupą inwestorów (na czele z chińską spółką Fosun Tourism Group) co do dalszego rolowania swojego zadłużenia. Firma potrzebowała około 250 mln USD na przedłużenie działalności.
- To jest bardzo smutny dzień dla firmy, która jako pierwsza wprowadziła na rynek pakiety wakacyjne i umożliwiła podróżowanie milionom ludzi na całym świecie – powiedział dyrektor zarządzający biura podróży Peter Fankhauser.
Rząd brytyjski stanął przed koniecznością sprowadzenia do kraju 150 000 swoich obywateli. Jeszcze większy problem mają Niemcy – ich na wakacjach z tym biurem w tej chwili przebywa około 300 000. Media już ogłosiły nadchodzącą operację „największą repatriacją w powojennej historii”. Wszyscy nieszczęśliwi turyści mają wrócić do ojczyzn na koszt instytucji publicznych w ciągu 2 najbliższych tygodni.
Firma Thomas Cook zatrudniała 22 000 os. Obsługiwała około 19 mln turystów rocznie.
Ostrzeżenie dla inwestorów
No dobrze, ale właściwie dlaczego piszemy o upadłości brytyjskiego biura podróży? Po pierwsze, inwestorzy przeczuwali że coś złego się święci, wystarczy popatrzeć na wykres akcji i obligacji spółki Thomas Cook Group. To pokazuje, że rynek jednak potrafi antycypować przyszłość danego biznesu.
1. Notowania obligacji Thomas Cook serii G. 16/22 REGS
2. Notowania Thomas Cook Group na tle indeksu MSCI World EUR
Poza tym to zdarzenie – tak bolesne w skutkach dla turystów i podatników brytyjskich i niemieckich – jest świetnym sygnałem ostrzegawczym dla inwestorów. Przypomina ono, że nie jest ważna wielkość spółki, długość jej funkcjonowania czy otoczenie rynkowe. Najważniejsze jest to, czy spółka jest dobrze zarządzana, ma zdrowe fundamenty biznesowe i finansowe oraz perspektywy na solidne przepływy pieniężne w przyszłości.
Eksperci podkreślają, że spółka Thomas Cook była gigantem branży turystycznej niezdolnym do rewolucyjnej zmiany. Rozwój tanich linii lotniczych oraz portali typu Booking.com czy Airbnb – które ułatwiają ludziom podróżowanie na własną rękę – podkopał fundamenty wszystkich biur podróży i nadal to robi. W niemal każdej branży pojawia się w tej chwili problem konkurentów przychodzących z branży technologicznej – nie inaczej jest w turystyce.
Swoje trzy grosze dołożyły też zamachy terrorystyczne i wzrost napięcia geopolitycznego w wielu rejonach świata. Wzrosła niepewność podróżowania, a wiele typowo wakacyjnych (słońce, palmy) destynacji przestało się cieszyć powodzeniem. Barometr World Tourism Organization (UNWTO) jest najniżej od 2012 roku.
3. Barometr pewności podróżowania turystycznego UNWTO
Mimo to generalnie turystyka na całym świecie, mierzona liczbą podróży, rozwija się prężnie. W I połowie 2019 roku światowy rynek turystyczny urósł o 4% r/r, do 671 mln podróży – wynika z danych World Tourism Organization. W 2018 roku odbyto 1,322 mln podroży, najwięcej w historii – wynika z danych UNWTO.
4. Liczba podróży turystycznych na świecie wg UNWTO
Spółkom turystycznym z GPW różnie idzie
Przypominamy, że to kolejne duże bankructwo w branży turystycznej w tym roku. Niedawno upadły islandzkie linie lotnicze Wow Air, a wcześniej spółka Monarch Airlines organizująca loty czarterowe do turystycznych rajów.
Na polskiej giełdzie nie brakuje spółek, które robią w tym biznesie bezpośrednio i pośrednio. Są notowane dwa biura podróży: Novaturas i Rainbow Tours. Można też kupić akcje Enter Air – spółki dla której turystyczne loty czarterowe są sporą częścią biznesu. Poza tym WP ma ekspozycję na branżę turystyczną poprzez portal Wakacje.pl.
Gdy popatrzymy na notowania tych spółek, to zobaczymy, że bardzo różnie im idzie. W ciągu ostatnich 12 miesięcy świetnie spisywał się kurs Enter Air, Rainbow Tours poczynało sobie przyzwoicie, a rozczarowaniem jest litewski Novaturas.
Oczywiście nie sugerujemy, że któraś z tych spółek ma jakieś kłopoty, albo że może je mieć. Przypominamy tylko, że lepiej dmuchać na zimne i przy okazji bankructwa wielkiej i starej firmy turystycznej – oraz mimo rekordowej liczby podróży turystycznych w skali świata - warto uważnie badać fundamenty.
5. Notowania Novaturas, Rainbow Tours i Enter Air na tle WIG
Źródła wykresów: 1. MarketsInsider, 2. MarketScreener, 3-4. UNWTO, 5. Stooq
