Alert europejski: Fundusz Modernizacyjny na nowych zasadach. PGE bije na alarm: projekty spółek energetycznych zagrożone

W sierpniu br. Komisja Europejska opublikowała projekt nowelizacji rozporządzenia wykonawczego ws. funkcjonowania Funduszu Modernizacyjnego. Dokument ten kluczowy dla dalszego finansowania transformacji energetycznej polskich spółek m.in. takich jak PGE.

Obszar legislacyjny

W okresie wakacyjnym Komisja Europejska prowadziła konsultacje publiczne jednego z kluczowych z perspektywy polski narzędzi wynikających z dyrektywy EU ETS – Funduszu Modernizacyjnego. Aktualizacja rozporządzenia wykonawczego wynika bezpośrednio ze zmian dyrektywy, nad którą prace zakończyły się w II kwartale br.

Dla przypomnienia – Fundusz Modernizacyjny jest jednym instrumentów, który z założenia ma wspierać wybrane państwa członkowskie UE (obecnie Fundusz został rozszerzony do 13 państw: Bułgarię, Czechy, Estonię, Chorwację, Grecję, Węgry, Łotwę, Litwę, Portugalię, Rumunię, Słowację, Słowenię oraz Polskę) w transformacji energetycznej, modernizacji systemów energetycznych i poprawie efektywności energetycznej. Środki w Funduszu, w przeważającej większości pochodzą ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. Wartość Funduszu uzależniona jest zatem bezpośrednio od ceny uprawnień do emisji na giełdzie.

W ramach pomocy finansowej z Funduszu korzystać mogą producenci oraz wytwórcy energii, zarządzający infrastrukturą przemysłową oraz duże przedsiębiorstwa wytwarzające energię na potrzebny własnych procesów produkcyjnych. Finansowanie przeznaczane jest m.in. rozwój OZE, poprawę efektywności energetycznej, magazynowanie energii oraz modernizację sieci energetycznej, czy też wsparcie rozwój w procesie sprawiedliwej transformacji energetycznej.

Ścieżka legislacyjna

Konsultacje publiczne rozporządzenia wykonawczego uruchomione zostały 1 sierpnia, a zakończyły 29 dnia tego samego miesiąca. W procesie konsultacji publicznych udział wzięło 12 podmiotów, a w tym PGE, która w swoim stanowisku wskazała m.in., że:

• „Proponowane zmiany w rozporządzeniu wykonawczym wprowadzają zupełnie nową definicję „dużych programów” (powyżej 100 mln euro pochodzących z MF) i „dużych projektów” (powyżej 70 mln euro pochodzących z MF), co jest zupełnie niepotrzebne. Stwarza to niepewność prawną związaną z rolą EBI w ocenie wyników konsultacji publicznych dla dużych programów i projektów konsultacji społecznych dla dużych programów i projektów oraz ich przydatności dla osiągnięcia celów Funduszu Modernizacyjnego”.

• „Fundusz Modernizacyjny jest ważnym instrumentem inwestycyjnym, który z powodzeniem promuje inwestycje dekarbonizacyjne od 2021 roku. Nie ma powodu, aby nadmiernie go komplikować, wprowadzając dodatkowe wymogi. Stworzy to jedynie niepewność prawną dla inwestorów, którzy mają już w przygotowaniu projekty oparte o istniejące kryteria Funduszu Modernizacyjnego. Duże programy i projekty, które historycznie otrzymywały większość finansowania z Funduszu Modernizacyjnego, mają największy potencjał do szybkiego wdrożenia jego celów. cele. Jednak teraz znalazłyby się w niekorzystnej sytuacji w stosunku do małych projektów i programów”.

Obecnie Komisja Europejska analizuje zgłoszone w ramach konsultacji stanowiska. Finalna wersja rozporządzenia wykonawczego ma zostać opublikowana w IV kwartale br., po to, żeby weszła w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.

Co z tego wynika?

Zaproponowane przez Komisję Europejską brzmienie nowelizacji rozporządzenia wprowadza m.in. następujące zmiany:

• W art. 2 dodaje się definicje „dużych programów” (programy, dla których całkowite wsparcie z Funduszu Modernizacyjnego przekracza 100 mln EUR), oraz „dużych projektów” (projekty, dla których całkowite wsparcie z Funduszu Modernizacyjnego przekracza 70 mln EUR).

• W art. 4 dodaje się fragment dot. niezbędnej dokumentacji, wniosku oraz harmonogramu dla „dużych projektów”, które następnie będą weryfikowane przez właściwe instytucje.

• W art. 6 dodaje się fragment dot. wniosków związanych z programami, których czas trwania obecnie nie będzie mógł przekroczenia 5 lat.

Do ostatniego wspomnianego przez nas fragmentu odniosła się PGE pisząc: „Kolejne ryzyko finansowe dla projektodawców wiąże się z ograniczeniem zatwierdzania wszystkich programów do maksymalnie pięciu lat, co jest sprzeczne z duchem Funduszu Modernizacyjnego. Oznacza to, że niektóre projekty nie otrzymają pełnego finansowania do 2030 r., na przykład w wyniku spodziewanej rewizji EU ETS w 2026 roku. Może się tak zdarzyć, jeśli nadchodząca reforma ETS zmieni kryteria kwalifikowalności do Funduszu Modernizacyjnego. To sprawia, że długoterminowe planowanie i przewidywalność Funduszu Modernizacyjnego jest zachwiana, ponieważ inwestorzy nie mogą być pewni, że będą nadal otrzymywać wsparcie z Funduszu Modernizacyjnego po upływie 5 lat. Sprawia to również, że wsparcie finansowe dla niektórych inwestycji będzie niższe, niż musiałoby być, aby umożliwić im pełne wykorzystanie z efektów skali i osiągnąć cele Funduszu Modernizacyjnego przy możliwie najniższych kosztach”.