4Mobility to pierwsza spółka na polskim rynku oferująca usługi w zakresie carsharingu. Działalność w tym obszarze rozpoczęła we wrześniu 2016 r. w Warszawie. Od debiutu na NewConnect kurs spółki wzrósł 871%. Umożliwia wypożyczenie samochodu zarówno firmom, ich pracownikom, jak i klientom prywatnym. Carsharing jest prężnie rozwijającą się branżą na całym świecie. Czy osiągnie także sukces w Polsce? Jakie są szanse powodzenia spółki 4Mobility, a jakie przeszkody na nią czekają?
W raporcie opublikowanym w 2016 roku przez Susan Shaheen i Adama Cohen z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkley, wyraźnie widać wzrastający trend na usługę typu carsharing na wszystkich kontynentach. Liczba użytkowników na świecie na przestrzeni lat
2006-2014 zwiększyła się z ok. 346 tys. do ponad 840 tys., a oferowanych pojazdów z ok. 11 tys. do ponad 104 tys. To pokazuje, jak prężnie rozwija się ta część rynku automotive, a co ważniejsze analitycy przewidują dalszy wzrost zainteresowania usługą typu carsharing.
Czym jest carsharing?
Carsharing to nic innego jak wspólne użytkowanie samochodów osobowych za pomocą usługi mobilnej. Za korzystanie z pojazdu użytkownik musi ponieść stosowną opłatę.
Obecnie występują trzy modele carsharingu:
- stacjonarny, z określonymi przez operatora floty pojazdów miejscami odbioru i zwrotu pojazdu
- niestacjonarny (tzw. free-floating), gdzie użytkownik może pozostawić samochód w dowolnym miejscu w strefie działalności operatora
- prywatny (peer-to-peer, czyli tzw. P2P), czyli wzajemne wypożyczanie samochodów przez osoby prywatne.
Jest to idealne rozwiązanie dla osób, którzy sporadycznie korzystają z samochodu i nie chcą ponosić stałych kosztów jego utrzymania. Carsharing jest głównie stosowany w aglomeracjach miejskich ponieważ ma na celu obniżenie liczby pojazdów w mieście, a tym samym powinien prowadzić do redukcji zanieczyszczeń. Dlatego też, firmy oferujące carsharing korzystają z nowych pojazdów z obniżoną emisją spalin. Coraz częściej proponują również wynajem samochodów elektrycznych.
Zatem jeśli chcesz skorzystać z carsharing musisz się zarejestrować na stronie operatora floty pojazdów, ściągnąć aplikacje na telefon i dokonać rezerwacji samochodu. Płacisz za czas przejazdu tj. minuty, godziny lub dni oraz przebyty dystans (każdorazowa opłata za 1 kilometr). W cenie usługi najczęściej też są wliczone koszty ubezpieczenia i paliwa.
O spółce 4Mobility z NewConnect
4Mobility oferuje carsharing użytkownikom prywatnym oraz firmom. Głównym celem spółki jest umożliwienie jednoczesnego wykorzystania pojazdu zarówno w celach prywatnych jak i biznesowych. Dotychczas usługi są świadczone w modelu stacjonarnym, czyli z wyznaczonymi miejscami odbioru i zwrotu pojazdu. Firma umożliwia jednak także zwrot auta w wyznaczonej strefie – obecnie jest to obszar całego Śródmieścia Warszawy. Najlepiej pozostawić samochód w obrębie Strefy Płatnego Parkowania ponieważ wtedy nie ponosimy opłat związanych z parkowaniem.
W 4Mobility płacisz czas korzystania z pojazdu tj. minuty, godziny lub dni, a także za przebyty dystans – za każdy kilometr pobierana jest określona opłata. Do dyspozycji są 3 klasy pojazdów: C Standard, C Premium oraz D Premium.
W dostępnej na stronie 4Mobility strategii rozwoju, głównymi celami spółki jest wprowadzenie usługi w największych miastach Polski do 2017 roku, osiągnięcie pozycji lidera na rynku car-sharing w Polsce, wzrost liczby lokalizacji z dostępną usługą 4Mobility do 50 baz, stopniowe zwiększenie we flocie liczby samochodów elektrycznych oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań 4Mobility np. usługi intermodalne.
Szanse i zagrożenia dla 4Mobility
Ze względu na wzrost zainteresowania usługą carsharing na całym świecie, 4Mobility jako pierwszy podjął się wdrożenia systemu wspólnego korzystania z aut na terenie Polski. Atrakcyjność carsharing w najbliższych latach powinna wzrastać, także na rynku polskim. W dużych miastach już teraz występuje za duża liczba samochodów i brak jest miejsc do parkowania. Natomiast carsharing umożliwia łatwe przemieszczanie się po mieście, wykorzystując przy tym również komunikację miejską. W ten sposób użytkownicy mogą oszczędzić swój czas oraz uniknąć ponoszenia kosztów związanych z posiadaniem prywatnego samochodu.
Na wdrożeniu powyższej usługi powinno także zależeć władzom miejskim. Założeniem carsharingu jest m.in. zmniejszenie liczby aut w wielkich miastach, a tym samym usprawnienie ruchu miejskiego oraz redukcja zanieczyszczeń.
Zmienia się także podejście coraz większej liczby osób do tego typu usług. Nie tylko młodzi ludzie, ale także starsi chętnie teraz korzystają z innowacyjnych rozwiązań, wykorzystujących aplikacje mobilne. Dlatego carsharing może spokojnie konkurować z tradycyjnymi wypożyczalniami aut ponieważ z usługi korzystasz samodzielnie 7 dni w tygodniu.
W przypadku 4Mobility na aprobatę zasługuje przede wszystkim jakość floty pojazdów, a także obowiązujące promocje np. druga i trzecia godzina 50% taniej czy druga doba za 1 grosz. Spółka prężnie prowadzi kampanie reklamową, mającą na celu propagowanie usługi carsharing, tak aby dowiedziało się o niej jak najwięcej osób.
Jeżeli chodzi o zagrożenia należy zwrócić uwagę na kilka kwestii. Przede wszystkim 4Mobility świadczy usługi carsharing w modelu stacjonarnym. Dlatego tak ważne jest aby dysponowała dużą ilością zarówno pojazdów jak i baz, w których można odebrać i zwrócić samochód. Tylko w ten sposób zapewni swoim użytkownikom dużą elastyczność poruszania się i dostosuje się do ich potrzeb. O ile w Śródmieściu Warszawy można zakończyć wynajem w Strefie Płatnego Parkowania lub w jednej z wielu występujących tam baz 4Mobility, to problem może wystąpić w innych dzielnicach stolicy. Duża odległość pomiędzy najbliższą bazą a punktem docelowym podróży użytkownika może go skutecznie zniechęcić do korzystania z usługi carsharing.
Ponadto należy również udoskonalić aplikację mobilną 4Mobility. Za każdym razem gdy wypożyczamy samochód musimy przewidzieć czas naszej podróży, co znacznie ogranicza możliwość zmiany kierunku jazdy czy innego miejsca docelowego. Musimy liczyć się z tym, iż po zakończeniu czasu naszej rezerwacji, powinniśmy zakończyć od razu jazdę i odstawić samochód do najbliższej bazy. Można oczywiście przedłużyć rezerwację, ale problem pojawia się gdy auto jest już zarezerwowane przez innego użytkownika.
Pamiętać należy, że 4Mobility jest pierwszą spółką świadcząca usługi carsharing na warszawskim rynku, ale pojawia się coraz więcej podmiotów świadczących taką samą usługę również na dość dużą skalę lub z wykorzystaniem lepszych rozwiązań systemowych.
Konkurencja w carsharing
Już od 1 czerwca tego roku na rynku warszawskim pojawiła się firma Traficar, która w przeciwieństwie do 4Mobility oferuje carsharing w modelu niestacjonarnym, czyli możesz odebrać i zwrócić samochód w strefie miejskiego parkowania, płatnego czy też bezpłatnego. Flota pojazdów składa się z samochodów marek Renault Clio i Opel Corsa. Do innych plusów można zaliczyć np. obniżoną stawkę za czas postoju do 10 gr za godzinę czy możliwość korzystania z usługi już od 18 lat, a nie od 21 jak w 4Mobility. Warszawa to już drugie miasto po Krakowie, gdzie swoje usługi wprowadził Traficar.
Pilotażowy projekt carsharing uruchomiła także spółka PANEK CarSharing, która udostępniła 300 pojazdów hybrydowych marki Toyota Yaris z automatyczną skrzynią biegów. Jak zapewnia operator na swojej stronie internetowej samochody dostępne w ich ofercie świetnie się sprawdzają podczas jazdy w mieście bo są komfortowe, ekologiczne i dynamiczne zarazem. Co więcej, tak jak w przypadku Traficar, świadczona jest tutaj usługa carsharing w modelu niestacjonarnym. Natomiast, biorąc pod uwagę cenę za każdą minutę przejazdu oraz przebyty kilometr, oferta firmy PANEK CarSharing jest najkorzystniejsza. Jedynym utrudnieniem wydaje się tylko konieczność bezzwrotnej opłaty podczas rejestracji, a także weryfikacji, co może wydłużyć nieznacznie czas związany z założeniem konta i rozpoczęciem korzystania z usługi. Opłata jest w wysokości symbolicznej złotówki.
Jak widać w krótkim czasie na rynku usług carsharing pojawiły się aż trzy konkurencyjne spółki. Powyższa branża jest bardzo wymagająca jeżeli chodzi o spełnianie oczekiwań użytkowników. Korzystający zwracają uwagę zarówno na jakość floty, dostępność i elastyczność usługi, jej cenę, sprawność działania aplikacji mobilnej, a także obowiązujące promocje. Rynek jest rosnący, ale zaistnienie na nim wymaga znaczących nakładów inwestycyjnych.
Czy 4Mobility powtórzy sukces NextBike?
Jak mogą zauważyć mieszkańcy największych miast Polski system samoobsługowej wypożyczalni rowerów miejskich, oferowany przez Spółkę NextBike, przerósł oczekiwania usługodawcy i odniósł sukces. Pojawia się coraz więcej stacji rowerowych, cały czas budowane są również nowe ścieżki rowerowe. Czy carsharing także będzie cieszył się aż takim powodzeniem trudno powiedzieć.
Przede wszystkim występują pewne różnice we wdrażaniu tych dwóch usług na rynek. Firma NextBike działała już wcześniej w innych państwach, m.in. w Niemczech. Oferuje całościową obsługę w zakresie uruchamiania, zarządzania i kompleksowej eksploatacji systemu rowerów miejskich, w tym jego serwisowania. Ponadto NextBike wygrał organizowane przetargi w większości polskich miast m.in. w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Kaliszu, Legnicy czy Stalowej Woli. Często była to jedyna spółka zgłaszająca się do organizowanego przez władze miejskie przetargu. Konkurencja była niewielka, a spółka zyskała wsparcie ze strony miasta. Ponadto akcja promocyjna związana z wprowadzeniem samoobsługowych miejskich rowerów była prowadzona na dużą skalę. Rowery są też dobrym uzupełnieniem komunikacji miejskiej ponieważ można się nimi przemieszczać wszędzie tam gdzie dostępu nie ma samochód, tramwaj czy autobus.
Przypadek carsharing i spółki 4Mobility jest nieco inny. W tej branży występuje dość duża konkurencja. Należy wziąć pod uwagę nie tylko innych usługodawców carsharingu, ale także taksówki czy ostatnimi czasy zyskujący coraz większą popularność Uber. Jakość świadczonych usług musi być naprawdę na wysokim poziomie aby pozyskać stałego klienta, a ceny konkurencyjne. Przedsięwzięcie typu carsharing jest o wiele kosztowniejsze niż system samoobsługowych rowerów miejskich. Wydaje się, iż bezpieczniejszym rozwiązaniem byłoby poczekać na organizacje przetargu przez władze miejskie. Natomiast jeśli firma zdecydowała się na świadczenie usług na zasadzie komercjalizacyjnej powinna być bardzo elastyczna, żeby spełniać oczekiwania nawet najwybredniejszych odbiorców i również liczyć się z ewentualnym długoterminowym zyskiem.
Wyniki finansowe 4Mobility vs NextBike
W 1 kwartale 2017 spółka 4Mobility wygenerowała 264 tys zł przychodu i odnotowała ponad 500 tys. zł straty. Według danych opublikowanych w raporcie firma dysponuje około 1,4 mln zł w gotówce. Sama spółka jest natomiast wyceniana na giełdzie na 55 mln zł.
Kurs akcji 4mobility od debiutu na NewConnect
Dla porównania NextBike Polska w zakończonej w czerwcu prywatnej emisji akcji został wyceniony na 126 mln zł. Jak wynika z raportu kwartalnego Larq, głównego właściciela NextBike Polska notowanego na giełdzie, spółka wynajmująca rowery wygenerowała w 1 kwartale 2017 roku 4,2 mln zł przychodu i odnotowała stratę w wysokości 0,9 mln zł.
Czy carsharing rozwinie się w Polsce na większa skalę – trudno ocenić. Widać potencjał w dużych miastach, ale operatorzy oferujący taką usługę muszą dopracować jej szczegóły, badać rynek, śledzić wciąż zmieniające się trendy w branży motoryzacyjnej i dostosowywać się do potrzeb klientów. Spółka 4Mobility była pierwsza w Polsce, która zajęła się usługą carsharing, jednak patrząc na powstałe w ostatnich miesiącach konkurencyjne firmy, można się spodziewać, że nie będzie ostatnią. Dlatego aby utrzymać się na rynku musi wdrożyć taki model biznesowy, który trafi do większej grupy odbiorców.
