Od stycznia na rynku kapitałowym pojawił się KID (z ang. Key Information Document), czyli dokument zawierający kluczowe informacje. Jakie kluczowe informacje? O czym? Kto będzie musiał sporządzić dokument? Do kogo będzie on skierowany? I jaki jest cel jego wprowadzenia? Wyjaśniamy!
Obowiązek sporządzania KID wprowadziło rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady. To kolejny krok UE w kierunku wprowadzania standaryzacji produktów, która pozwala je łatwiej ze sobą porównać. KID możemy, ogólnie rzecz biorąc, porównać do standaryzacji klas energetycznych w urządzeniach elektrycznych. Pozwala ona w łatwy sposób porównywać między sobą urządzenia. W zamyśle ustawodawców Key Information Document ma pozwolić na porównywanie ze sobą każdego rodzaju produktu finansowego, nawet tak abstrakcyjnego jak chociażby produkt strukturyzowany z funduszem inwestycyjnym i z ubezpieczeniem.
Czego będzie dotyczyć KID? Jakie podmioty mają obowiązek sporządzać KID?
KID to dokument zawierający kluczowe informacje dotyczące detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych, w skrócie PRIIP. W praktyce są to produkty inwestycyjne oferowane m.in. przez banki, zakłady ubezpieczeń, instytucje kredytowe oraz firmy inwestycyjne.
Przykładami PRIIP są takie produkty jak:
- fundusze inwestycyjne,
- umowy ubezpieczenia na życie z elementem inwestycyjnym,
- produkty strukturyzowane,
- lokaty strukturyzowane (z wyjątkiem lokat, w których zysk jest uzależniony wyłącznie od wysokości stóp procentowych).
Obowiązek sporządzenia KID dotyczyć będzie twórców produktów inwestycyjnych, czyli właśnie wspomnianych banków, zakładów ubezpieczeń, instytucji kredytowych oraz firm inwestycyjnych. Ponadto obowiązek przekazania KID inwestorowi będzie dotyczyć także osób doradzających w zakresie PRIIP lub je sprzedających.
Głównym celem KID jest ochrona inwestorów indywidualnych
Ustawodawca unijny zdecydował się na wprowadzenie KID ze względu na ochronę inwestorów indywidualnych.
Niektóre PRIIP są produktami skomplikowanymi i trudnymi do zrozumienia. Szczególnie dla osób nieznających terminologii finansowej. KID ma ułatwić poznanie istotnych cech PRIIP, przedstawić najważniejsze ryzyka i koszty związane z danymi produktami, a także umożliwić ich porównanie.
W ten sposób inwestor indywidualny będzie mógł świadomie podjąć decyzję inwestycyjną. W długiej perspektywie, ma to zwiększyć jego zaufanie do rynku finansowego.
KID czyli rzetelne i kluczowe informacje podane w przystępny sposób
Zgodnie z zapisami unijnego rozporządzenia, informacje zawarte w KID powinny być dokładne, rzetelne, jasne i - przede wszystkim - nie mogą wprowadzać inwestorów w błąd.
Sam KID ma stanowić odrębny dokument napisany w zwięzły sposób, który będzie wyraźnie oddzielony od materiałów marketingowych i po wydruku nie przekroczy trzech stron w formacie A4. W każdym dokumencie poszczególne punkty i nagłówki powinny występować w tej samej kolejności. W przypadku skomplikowanych produktów musi również występować ostrzeżenie inwestora przed błędnym zrozumieniem dokumentu.
Cechy KID:
- musi mieć wygląd i strukturę ułatwiające jego czytanie, przy użyciu czcionki o czytelnej wielkości;
- musi koncentrować się na kluczowych informacjach, których potrzebuje inwestor indywidualny;
- musi być jasno sformułowany oraz napisany językiem i stylem, które przekazują treść w sposób ułatwiający zrozumienie informacji.
Każdy twórca PRIIP ma obowiązek sporządzić KID i dostarczyć go inwestorowi indywidualnemu w odpowiednim czasie przed zawarciem transakcji. Dokument powinien być również opublikowany na stronie internetowej twórcy PRIIP.
Jak wygląda wzór KID?
Ustawodawca unijny dokładnie określa jak powinien wyglądać wzór KID. W rozporządzeniu wskazano jakie sformułowania powinny znaleźć się w każdym dokumencie, a także z jakich części musi się on składać.
Na samym początku dokument powinien zawierać tytuł „Dokument zawierający kluczowe informacje”. Ma on być wyraźnie wyeksponowany na górze pierwszej strony KID.
Pod tytułem instytucja musi umieścić uwagę wyjaśniającą, że poniższy dokument zawiera kluczowe informacje o danym produkcie inwestycyjnym i nie jest materiałem marketingowym.
Następnie KID powinien zawierać informacje dotyczące nazwy PRIIP, dane identyfikacyjne i kontaktowe twórcy PRIIP, informacje na temat właściwego organu dla twórcy PRIIP oraz datę dokumentu.
Ponadto w określonych przypadkach w dokumencie należy także zawrzeć ostrzeżenie przed błędnym zrozumieniem o następującej treści: „Zamierzasz kupić produkt, który jest skomplikowany i może być trudny do zrozumienia”.
Kolejne części, które trzeba umieścić w KID:
- Co to za produkt?
- Jakie są ryzyka i możliwe korzyści?
- Co się stanie, jeśli twórca PRIIP nie ma możliwości wypłaty?
- Jakie są koszty?
- Ile czasu powinienem posiadać produkt i czy mogę wcześniej wypłacić pieniądze?
- Jak mogę złożyć skargę?
- Inne istotne informacje.
Inwestor po zapoznaniu się z KID powinien wiedzieć i rozumieć cechy danego produktu inwestycyjnego, który zamierza kupić. Przede wszystkim ułatwić mu to powinno wskazanie:
- celu zawarcia transakcji;
- typu kontrahenta, dla którego przeznaczony jest produkt;
- ryzyka inwestycyjnego przedstawionego na kilkustopniowej skali;
- scenariuszy rozwoju sytuacji, od korzystnego, przez umiarkowany, po niekorzystny;
- kosztów łącznych związanych z transakcją.
Jeśli chcesz zobaczyć jak wygląda konkretny KID, to znajdziesz go np. w wyszukiwarce dokumentów KID banku PKO BP. Możesz pobrać przykładowy KID dla każdego produktu, który bank ma w swojej ofercie.
Podsumowując: KID to dokument zawierający kluczowe informacje na temat określonych produktów inwestycyjnych oferowanych przez banki, zakłady ubezpieczeń, instytucje kredytowe czy firmy inwestycyjne. Ma on przede wszystkim ułatwić inwestorom zrozumienie istotnych cech danego produktu, a także rodzajów ryzyka i kosztów z nim związanych, tak aby inwestor mógł podjąć świadomą decyzje inwestycyjną. Ustawodawca unijny chce w ten sposób chronić inwestorów indywidualnych przed nadużyciami i zwiększyć ich zaufanie do rynku finansowego. Idea wydaje się być słuszna, mimo że dla instytucji finansowych oznacza więcej pracy związanej z wprowadzeniem dodatkowej dokumentacji.
