Skup akcji własnych (buyback) to forma wypłaty zysku, ale trzeba na niego uważać | StrefaInwestorow.pl
Obrazek użytkownika Piotr Kwestarz
26 sty 2018, 13:31

Skup akcji własnych (buyback) to forma wypłaty zysku, ale trzeba na niego uważać

Po naszym artykule podsumowującym trwające właśnie skupy akcji własnych (buyback) rozgorzała dyskusja na temat sensu ich przeprowadzania. Teoretycznie skup akcji własnych powinien być traktowany na równi z wypłatą dywidendy. Lecz do końca tak nie jest, gdyż skup skupowi nie równy. Jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach.

Dlaczego spółka w ogóle wydaje pieniądze na skup akcji?

Podstawowym pytaniem jest, dlaczego w ogóle spółka decyduje się na skup akcji własnych. Dlaczego nie wyda tych pieniędzy na rozwój, umocnienie pozycji na ryku, modernizację fabryki, czy wzmocnienie kadry pracowniczej?

Te pytania sprowadzają się do dyskusji, czy celem przedsiębiorstwa jest wzrost czy bycie bankomatem dla jej właścicieli, czyli właśnie akcjonariuszy.

Oczywiście, jak to zwykle mają w zwyczaju mawiać ekonomiści: „to zależy”. Zależy od aktualnego punktu rozwoju biznesu. Jeśli spółka potrafi udowodnić, że jest w stanie się szybko się rozwijać, ma przed sobą perspektywy na szybki wzrost, to powinna wszystkie środki inwestować w dalszy rozwój. Co innego jeśli spółka osiągnęła już wysoki poziom rozwoju. Wtedy może i powinna dzielić się zyskami z akcjonariuszami. Może na początku tylko ich częścią, a docelowo całymi zyskami, tak jak to robi chociażby Pekao . W końcu ostatecznym celem każdej inwestycji jest zarobienie na niej.

Dokładnie te same argumenty dotyczą także wypłaty dywidendy.

Zobacz także: Lista spółek, które już ogłosiły skup akcji własnych w 2018 roku

Dywidenda to pewne pieniądze w kieszeni. A czym jest skup akcji?

No właśnie. Czym jest buyback? W przypadku wypłaty zysku poprzez dywidendę mamy pewność otrzymania pieniędzy na konto. Zaś w przypadku skupu akcji, niestety nie.

Dzieje się tak, gdyż skup skupowi nierówny. Jest on narzędziem w rękach zarządu. Owszem, może być formą wypłaty zysku, ale też może być użyty do innych, czasem ukrytych celów zarządu i akcjonariusza większościowego. Niestety właśnie przez to, skupy akcji własnych nie cieszą się zainteresowaniem na naszym rynku.

To właśnie problem asymetrii informacji między zarządem, a akcjonariuszami sprawia, że inwestorzy wolą pewne pieniądze z dywidendy. Mimo to, na rynkach zagranicznych coraz więcej jest skupów akcji. U nas też tak niewątpliwie będzie. Dlatego warto wiedzieć na co zwrócić uwagę jak nasza spółka ogłosi buyback.

Zobacz także: Skup akcji własnych (buyback) czy dywidenda? Co lepsze?

Na co warto zwrócić uwagę w przypadku skupu akcji własnych

Podstawowym więc pytaniem jest, co dalej dzieje się ze skupionymi akcjami. W pierwszej kolejności powinniśmy więc sprawdzić jaki jest cel przeprowadzanego właśnie buyback-u. A mogą być one różne. Oto kilka przykładów celów skupu akcji własnych:

  • zaoferowanie ich do nabycia pracownikom,
  • realizacja za ich pomocą programu opcji menedżerskich,
  • dalsza ich odsprzedaż,
  • użycie w formie zabezpieczenia np. kredytu,
  • zamiana akcji spółki w zamian za akcje spółki przejmowanej,
  • umorzenie.

W zasadzie wszystkie opcje, poza ostatnią, są mocno dyskusyjne. Akcjonariusze mniejszościowi nie mają tak dobrej wiedzy o kondycji spółki i jej otoczeniu rynkowym, by wiedzieć czy na przykład rozdanie akcji pracownikom, czy menedżerom, czy zakup za akcje udziałów innej spółki jest faktycznie opłacalne. Powstaje więc ryzyko, że zakupione akcje zostaną wykorzystane z większą korzyścią dla zarządu i głównego udziałowca, niż dla samej spółki, czyli jej akcjonariuszy.

Dlatego, jeśli skup akcji ma być porównywalny do dywidendy, to jego podstawowym celem powinno być umorzenie akcji. Umorzenie wykupionych akcji przede wszystkim wpływa pozytywnie na wskaźniki takie jak ROE, ale też te zależne od ceny takie jak C/Z. Poprawia też postrzeganie przedsiębiorstwa przez analityków, którzy podnoszą prognozy dla spółki.

Ponadto wykup akcji powinien być sygnałem dla inwestorów od zarządu, że spółka jest niedowartościowana. To jest najczęściej podawany argument przy buyback-u. I tutaj dochodzimy do drugiego problemu ze skupem akcji. Jak określić, czy faktycznie spółka jest tania, czy spółka nie przepłaca za akcje. Znów mamy do czynienia z asymetrią informacji. Zarząd może więcej wiedzieć na temat realnej wartości spółki niż inwestorzy mniejszościowi. Tym ostatnim pozostaje analizowanie na własną rękę i wiara w zapewnienia zarządu. Najprostszym sposobem takiej analizy, choć także mającym wiele wad, jest spojrzenie na wskaźnik C/WK, czyli stosunek ceny na giełdzie do jej kapitału własnego. Im jego wartość jest niższa, tym lepiej.

Które właśnie trwające skupy akcji mogą być traktowane jako wypłata zysków?

Sprawdziliśmy więc cele właśnie trwających buyback-ów. Większość spółek podała, że jedynym celem skupu jest umorzenie akcji. Pozostałe spółki także wymieniły ten cel, ale nie jako jedyny. Ponadto sprawdziliśmy też aktualną wartość wskaźnika C/WK. Co cieszy, w większości przypadków cena na rynku jest niższa, bądź zbliżona do jej wartości księgowej (C/WK mniejsze lub około 1).

Tabela 1. Spółki, które ogłosiły skup akcji własnych

SpółkaTickerAktualna wartośc C/WKCel buybackUwagi
BBI DevelopmentBBD0,33UmorzenieTrwa
EnergoaparaturaENP1,28UmorzenieTrwa
ErgisEGS0,80UmorzenieTrwa
MuzaMZA0,42UmorzenieTrwa
NeucaNEU2,02UmorzenieTrwa
Soho DevelopmentSHD0,42UmorzenieTrwa
BoryszewBRS1,20Umorzenietrwa
ImpexmetalIPX0,47Umorzenie lub inne celetrwa
PfleidererPFL2,09Umorzenie lub inne celetrwa (w formie wezwania do 2 lutego)
ImperaIMP0,48UmorzenieTrwa do 2022 r
UnibepUNI1,21Umorzenie lub inne celeTrwa do 2022 r
MonnariMON1,55Umorzenie lub inne celeTrwa do 2023 r
LibetLBT0,44Umorzenie lub inne celeOd 1 lutego 2018 r.
QuercusQRS8,43UmorzenieRegularnie co roku
Esotiq & HendersonEAH1,57Umorzenie lub inne celeZapowiedź skupu
HerkulesHRS0,71UmorzenieZapowiedź skupu
ProchemPRM0,74UmorzenieZapowiedź skupu
AgoraAGO0,57UmorzenieZakończony w 2017 r. Może być wznowiony
AplisensAPN1,13UmorzenieZakończony w 2017 r. Może być wznowiony
IMSIMS6,39Umorzenie lub inne celeZakończony w 2017 r. Może być wznowiony
ToyaTOA4,65UmorzenieZakończony w 2017 r. Może być wznowiony

Podsumowując, buyback to nie jest dokładnie to samo, co wypłata dywidendy. Warto zwrócić uwagę na cel skupu akcji własnych i aktualną wycenę spółki. Wciąż nie jest to popularna forma wypłaty zysków. Jest ich dziesięciokrotnie mniej niż wypłat dywidend, a ich sensowność jest często podważana. Jednak nie możemy ich ignorować, gdyż niewątpliwie będzie ich coraz więcej, na co wskazują tendencje na rynkach zachodnich. Więcej na temat wad i zalet obu rodzajów wypłat pisaliśmy w artykule: Skup akcji własnych (buyback) czy dywidenda? Co lepsze? 

Jak znaleźć idealną spółkę dywidendową
w 4 krokach

Pobierz teraz darmowy raport i dowiedz się, które 16 spółek z GPW spełnia kryteria idealnej spółki dywidendowej.

Śledź Strefę Inwestorów w Google News

Sprawdź więcej artykułów i analiz

Więcej praktycznej wiedzy o inwestowaniu na giełdzie, takiej jak analizy, artykuły, czy portfele edukacyjne, znajdziesz w części premium serwisu StrefaInwestorow.pl. Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej.