197 działań na 2025 r., czyli nowy program prac Komisji Europejskiej

Dziś podczas posiedzenia plenarnego Parlamentu Europejskiego nowa Komisja Europejska zaprezentuje swój program prac na bieżący rok. Dokument zawiera listę 46 nowych inicjatyw strategicznych i legislacyjnych, 31 ewaluacji i fitness check’ów, a także spis 120 propozycji legislacyjnych, nad którymi prace rozpoczęły się w poprzedniej kadencji.

SUBSKRYBUJ NASZ NEWSLETTER LEGISLACYJNY 

Program prac nowej Komisji Europejskiej

Co roku Komisja Europejska prezentuje swój program prac obejmujący listę planowanych działań do realizacji do końca każdego roku. Program prac Komisji na bieżący rok jest szczególny – obejmuje bowiem spis inicjatyw strategicznych i legislacyjnych w pierwszym roku nowej kadencji organu wykonawczego UE, która rozpoczęła się na początku grudnia 2024 r.

Program oficjalnie zaprezentowany zostanie w ramach rozpoczynającego się dnia 10 lutego posiedzenia plenarnego Parlamentu Europejskiego. Wtedy też po oświadczeniu opinia publikacja oraz europarlamentarzyści będą mogli szczegółowo omówić przedstawione przez Komisję Europejską założenia.

Czego możemy się spodziewać?

W nieoficjalnym dokumencie, do którego jako pierwszy dotarł portal Euractiv wyszczególniono listę 46 nowych inicjatyw w podziale na 6 obszarów:

1.    Nowy plan na rzecz zrównoważonego dobrobytu i konkurencyjności Europy – obszar ten zawiera w sobie 21 nowych inicjatyw w obszarze poprawy konkurencyjności oraz uproszczeń (sumarycznie 24, ponieważ niektóre inicjatywy składającą się z 2-óch działań), z czego 12 stanowią działania o charakterze strategicznym, a 12 o charakterze legislacyjnym.

2.    Nowa era dla europejskiej obrony i bezpieczeństwa – obszar ten zawiera w sobie 8 nowych inicjatyw w obszarze bezpieczeństwa, migracji oraz odporności (sumarycznie 11, ponieważ niektóre inicjatywy składającą się z 2-óch działań), z czego 7 stanowią działania o charakterze strategicznym, a 4 o charakterze legislacyjnym.

3.    Wspieranie ludzi, wzmacnianie naszych społeczeństw i naszego modelu społecznego – obszar ten zawiera w sobie 4 nowe inicjatywy w obszarze konkurencyjności oraz sprawiedliwości społecznej, z czego wszystkie inicjatywy stanowią działania o charakterze strategicznym.

4.    Utrzymanie jakości życia: bezpieczeństwo żywnościowe, woda i przyroda – obszar ten zawiera w sobie 8 nowych inicjatyw w obszarze demokracji, równości, konkurencyjności oraz uproszczeń (sumarycznie 11, ponieważ niektóre inicjatywy składającą się z 2-3 działań), z czego 9 stanowią działania o charakterze strategicznym, a 2 o charakterze legislacyjnym.

5.    Globalna Europa: wykorzystanie naszej siły i partnerstw – obszar ten zawiera w sobie 3 nowe inicjatywy w obszarze geopolityki, z czego wszystkie inicjatywy stanowią działania o charakterze strategicznym.

6.    Wspólna realizacja i przygotowanie Unii na przyszłość – obszar ten zawiera w sobie 2 nowe inicjatywy w obszarze priorytetów przyszłości, z czego 1 działanie będzie miało charakter strategiczny, a drugie legislacyjny.

Wśród kluczowych inicjatyw i działań z perspektywy sektora energii, a także polityki klimatycznej znalazły się w większości te, które zostały wymienione w Unijnym Kompasie Konkurencyjności (dokumenty muszą być i są ze sobą spójne):

•    Nowelizacja unijnego prawa klimatycznego [Q2 2025]
•    Czysty Ład Przemysłowy [Q1 2025]
•    Plan na rzecz dostępnej cenowo energii [Q1 2025]
•    Strategia na rzecz biogospodarki [Q4 2025]

I choć z ww. (wyłącznie kluczowych) działań tylko pierwsze jest działaniem legislacyjnym, nie oznacza to jednak, że w przyszłości nie pojawią się kolejne prace nad obecnymi lub też nowymi składami polityki energetyczno-klimatycznej.

Rutynowe fitness check’i mogą nie być takie rutynowe

W planie Komisji Europejskiej wymieniono również 31 ewaluacji oraz tzw. fitness check’ów obecnie funkcjonujących ram prawnych. Wśród nich organ wykonawczy UE wskazał m.in.:

•    Regulacje dot. bezpieczeństwa architektury energetycznej [Q2 2025]
•    Dyrektywę ws. krajowych zobowiązań do redukcji emisji [Q4 2025]
•    Rozporządzenie ws. LULUCF [Q4 2025]
•    Ewaluację działania Funduszu Modernizacyjnego oraz Funduszu Innowacyjnego/ETS [Q4 2025]

Od przebiegu prac nad ww. obszarami zależy naprawdę wiele. Kwestie związane z Funduszami działającymi pod dyrektywą o ETS powinny być dla polskiego rządu kluczowe. Polska ma bowiem bardzo dużo do stracenia…

Co z tego wynika?

Wszelkie zapowiedzi związane ze złagodzeniem polityki energetyczno-klimatycznej są obecnie na szczątkowym etapie dyskusji. Komisja dostrzega konieczność pewnego dostosowania ram regulacyjnych, zwłaszcza w obszarze funkcjonowania przedsiębiorstw. Czy to jednak oznacza nowe otwarcie na rewizję systemu ETS, dyrektywy o OZE, czy też CBAM? Na obecnym etapie ciężko spekulować – bez wątpienia jednak pozostaje fakt, że nie bez powodu w programie prac Komisji wpisano nowelizację prawa klimatycznego. Będzie to przestrzeń dla klimatycznych konserwatystów na próbę wpisanie pewnego rodzaju odstępstw lub ustępstw. Należy jednak pamiętać, że z drugiej strony politycznej barykady będą stały państwa, które politykę klimatyczną będą chciały wyłącznie zaostrzać (zgodnie z zaprezentowanymi wcześniej postulatami tj. celem redukcji emisji na poziomie -90 proc. do 2040 r.).