Wybór Trumpa wpłynie negatywnie na inwestowanie zgodne z ESG?
W ostatnich latach ESG przyciągnęło rekordowe poziomy kapitału, jednak globalne napięcia geopolityczne, wywołują pytania o jego przyszłość. W obliczu wygranej Donalda Trumpa w amerykańskich wyborach prezydenckich, który niejednokrotnie krytykował ESG, warto przyjrzeć się perspektywom tego trendu.
Inwestowanie w zgodzie z ESG w liczbach
Jeszcze w latach 2019–2021 fundusze ESG notowały imponujące wzrosty. W 2019 roku wyniki funduszy opartych na ESG przewyższały wyniki tradycyjnych funduszy inwestycyjnych, co przyciągnęło szerokie grono inwestorów szukających odpowiedzialnych, a jednocześnie rentownych inwestycji. Jednak kryzys energetyczny, wywołany przez rosyjską inwazję na Ukrainę w 2022 roku, wpłynął negatywnie na rynek funduszy ESG, które odnotowały gorsze wyniki o około 3 do 4 punktów procentowych w porównaniu z funduszami z ekspozycją na szeroki rynek. W efekcie na rynkach pojawiły się wątpliwości, czy ESG pozostanie opłacalnym wyborem w obliczu rosnącego znaczenia bezpieczeństwa energetycznego.
Specjalizacja i wydłużenie horyzontów inwestycyjnych w ESG
W związku z tym, że w 2022 roku ESG znalazło się pod presją, fundusze zaczęły przechodzić w swoich produktach od szerokiej ekspozycji na wszystko co „zielone” do bardziej wyspecjalizowanych ofert koncentrujących się np. na technologiach wodorowych czy wychwytywania CO2, a więc konkretach. Przykładem może być fundusz BeyondNetZero, uruchomiony przez General Atlantic, oraz fundusz Transition-Enabling Metals ETF od BlackRock, który opiera się o metale niezbędne do transformacji energetycznej.
Dodatkowo, coraz więcej funduszy ESG zaczyna działać w dłuższej perspektywie czasowej, aby sprostać wymaganiom rynku energetycznego i przemysłowego. Typowy horyzont inwestycyjny wydłuża się z 5-10 lat do 10-15 lat, co widać na przykładzie 15-letniego funduszu stworzonego przez firmę Just Climate. Wydłużenie cyklu inwestycyjnego umożliwia bardziej efektywne wsparcie długoterminowych projektów związanych z dekarbonizacją.
Spadek liczby nowych funduszy ESG w 2023 roku
Choć inwestowanie w ESG nadal zyskuje na znaczeniu, rok 2023 przyniósł wyzwania związane z liczbą nowo uruchamianych funduszy. W drugiej połowie roku uruchomiono zaledwie 6 funduszy ESG, podczas gdy w pierwszej połowie było ich 55. Jest to również znaczący spadek w stosunku do średniej rocznej z lat 2020–2022, oscylującej wokół 100 nowych funduszy rocznie. Sugeruje to, że inwestorzy są bardziej ostrożni wobec trendu ESG w obliczu niestabilności rynków energii oraz wahań politycznych.
BlackRock i pasywne zarządzanie w ESG
BlackRock, globalny lider w zarządzaniu aktywami, zarządza obecnie około 320 miliardami USD w funduszach ESG, co czyni go największym graczem na rynku. Mimo trudnych lat 2022–2023 i odpływu kapitału z niektórych funduszy, jak iShares ESG Aware MSCI USA, który stracił ponad 9 miliardów USD, BlackRock kontynuuje ekspansję ESG, co świadczy o długoterminowym zaufaniu do zrównoważonego inwestowania. Interesująca jest zmiana strategii w kierunku pasywnego zarządzania funduszami ESG – w trzecim kwartale 2023 roku do pasywnych funduszy ESG napłynęło 21,3 miliarda USD, podczas gdy z aktywnie zarządzanych funduszy wycofano 18 miliardów USD. Przesunięcie to może być efektem rosnącej akceptacji dla długoterminowego, ale mniej angażującego podejścia do ESG.
Kontrowersje wokół metodologii ESG
Podczas gdy rynek ESG rośnie, pojawiają się kontrowersje dotyczące metodologii funduszy inwestycyjnych stawiających na ten trend. Według raportu Reclaim Finance, aż 70% pasywnych funduszy ESG wspiera rozwój spółek paliw kopalnych, co stoi w sprzeczności z globalnymi celami ograniczenia ocieplenia do 1,5°C. Badanie Reclaim Finance objęło 430 zrównoważonych funduszy pasywnych zarządzanych przez głównych graczy w Europie i Stanach Zjednoczonych, których łączna wartość aktywów wynosi około 2,7 biliona USD. Francja zareagowała na ten problem, ogłaszając, że fundusze uzyskają krajową etykietę ESG tylko pod warunkiem wykluczenia firm z sektora paliw kopalnych.
Czy Trump zahamuje rozwój ESG?
Choć wybór Donalda Trumpa na prezydenta USA może przynieść większe wsparcie dla paliw kopalnych i osłabić regulacje ESG, globalny trend prawdopodobnie się utrzyma. Kluczowe instytucje finansowe, jak BlackRock, nie zmieniają strategii pod wpływem bieżących politycznych zawirowań. Co więcej, Unia Europejska oraz kraje Azji nadal rozwijają technologie zielone, wspierając transformację energetyczną i rozwój funduszy ESG.
Co z tego wynika?
Wybór Donalda Trumpa na prezydenta może osłabić tempo rozwoju ESG w USA, nie zatrzyma on jednak globalnego trendu transformacji energetycznej, opartego na zrównoważonych technologiach. ESG pozostaje kluczowym elementem współczesnych strategii inwestycyjnych, a długoterminowe podejście, jak 15-letnie fundusze o wartości miliardów dolarów, pokazuje, że rynki finansowe traktują ESG jako inwestycję przyszłości.
