Alert europejski: Nowa wizja globalnej transformacji energetyczno-klimatycznej
Już w połowie października br. Komisja Europejska planuje przedstawić strategię na rzecz wspierania globalnej transformacji klimatycznej i energetycznej. Dokument będzie stanowił punkt wyjściowy do negocjacji prowadzonych podczas listopadowego szczytu COP30 w Brazylii, który odbędzie się równo 10 lat po wejściu w życie porozumienia paryskiego.
SUBSKRYBUJ NASZ NEWSLETTER LEGISLACYJNY
Nowa strategia na najbliższy COP
Organ wykonawczy UE jest już na ostatnim etapie prac nad Strategią na rzecz wspierania globalnej transformacji klimatycznej i energetycznej. Założeniem nowego dokumentu jest wyznaczenie kierunku działań Unii Europejskiej w obszarze transformacji energetyczno-klimatycznej w latach 2025–2029, a sama treść planu ma zostać przedstawiona na niecały miesiąc przed szczytem COP30.
Myśl przewodnia nowej inicjatywy jest stosunkowo prosta. Europa nie jest w stanie sama osiągnąć neutralności klimatycznej w skali globalnej, ale dzięki przywództwu dyplomatycznemu, technologicznemu i gospodarczemu może przyczynić się do tego, by cały świat szybciej podążał w stronę czystej energii i odpornej gospodarki przyszłości. Dokument będzie więc stanowił pewnego rodzaju kierunkowskaz dla działań z obszaru energetyczno-klimatycznej dyplomacji.
Porozumienie paryskie 2.0
COP30 w brazylijskim Belem odbędzie się dekadę po podpisaniu porozumienia paryskiego uznawanego za „przełomowy krok w kierunku multilateralizmu i globalnej walki ze zmianą klimatu”. Jak podkreśla Komisja Europejska: „Świat nie jest jeszcze jednak na dobrej drodze do utrzymania wzrostu temperatury na poziomie poniżej 1,5 °C. A musimy osiągnąć ten poziom, aby znacznie ograniczyć ryzyko i skutki zmiany klimatu. Ponieważ UE odpowiada za zaledwie 6 % światowych emisji gazów cieplarnianych, konieczne jest, aby inne gospodarki rozwinięte i gospodarki wschodzące, których emisje nadal rosną, zobowiązały się do realizacji ambitnych celów redukcji emisji i wprowadziły niezbędne strategie polityczne, aby osiągnąć te cele i dołączyć do globalnych wysiłków”.
Jednym z kluczowych celów opracowywanej strategii jest „zachęcanie krajów partnerskich do reform politycznych, które zapewnią dekarbonizację systemów energetycznych, przemysłu i transportu poprzez stworzenie sprzyjającego otoczenia inwestycyjnego”. Dla Komisji Europejskiej COP30 może być więc momentem przełomowym. Zwłaszcza w świetle planów związanych
Ścieżka legislacyjna
Inicjatywa Komisji Europejskiej znajduje się już po etapie konsultacjach publicznych, które formalnie zakończyły się 11 września br. W konsultacjach wzięły udział 74 podmioty/osoby, a w tym 2 z Polski (m.in. Związek Pracodawców Business & Science Poland).
Za przeprowadzenie procesu konsultacyjnego oraz analizę zgłoszonych stanowisk odpowiada Dyrekcja Generalna ds. Energii (DG ENER) wraz z Departamentem ds. Bezpieczeństwa Energetycznego i Relacji Międzynarodowych (ENER.F), a także Dyrekcja Generalna ds. Działań w dziedzinie Klimatu (DG CLIMA) wraz z Departamentem ds. Spraw Międzynarodowych i Finansowania Klimatycznego (CLIMA.D).
Co z tego wynika?
Strategia będzie miała charakter kompleksowy i zostanie oparta na 3 kluczowych filarach: dyplomacji, pomocy technicznej i gospodarce. W swojej treści może skupić się m.in. na budowaniu sojuszy międzynarodowych, np. poprzez Światowe Forum Transformacji Energetycznej, ustanawianiu partnerstw gospodarczych dla wspólnej dekarbonizacji, wspieraniu reform rynków energii i tworzeniu systemów opłat za emisje, uruchamianiu finansowania na rzecz globalnej odporności klimatycznej, m.in. poprzez banki inwestycyjne i mechanizmy w ramach Global Gateway.
Nowy dokument może stać się ważnym impulsem dla przyspieszenia globalnej transformacji energetycznej i klimatycznej. Jego sukces będzie jednak zależał od współpracy z państwami partnerskimi, sprawnego finansowania oraz zaangażowania przemysłu, a zwłaszcza tego europejskiego.
