Fundusze pieniężne i gotówkowe. Który wybrać i zainwestować? – analiza

W ostatnich miesiącach fundusze gotówkowe i pieniężne to ulubiona kategoria klientów TFI. Przyjrzeliśmy się tym podmiotom by stwierdzić, którym warto się przyjrzeć bliżej.

Hitem ostatnich miesięcy na rynku funduszy inwestycyjnych są fundusze gotówkowe i pieniężne. Mocny trend napływowy zaczął się w listopadzie 2017 roku, gdy trafiło do nich o 1,35 mld zł więcej, niż z nich wypłynęło. Od początku listopada do końca kwietnia saldo dla tych funduszy wynosi +9,6 mld zł, podczas gdy na przykład dla dłużnych sięga „tylko” +1,8 mld zł, a dla akcyjnych jest ujemne i wynosi -1,3 mld zł (dane za Analizy.pl i IZFA).

Postanowiliśmy przeanalizować ofertę krajowych TFI w zakresie funduszy gotówkowych i pieniężnych. Tego rodzaju fundusze to tzw. fundusze bezpieczne inwestujące w:

• depozyty bankowe (o krótkim okresie zapadalności);
• obligacje skarbowe krajowe i zagraniczne;
• obligacje komunalne (gmin, miast);
• obligacje korporacyjne;
• listy zastawne.

To oznacza, że środki zainwestowane w fundusze gotówkowe i pieniężne nie powinny podlegać dużym zmianom wartości oraz że dość łatwo i szybko będzie je można zazwyczaj wycofać (rynek obligacji skarbowych ma olbrzymią płynność, o wiele większą niż rynek akcji).

Fundusze pieniężne dostępne dla każdego

Zdecydowana większość funduszy gotówkowych i pieniężnych z oferty krajowych TFI jest dostępna dla każdego przeciętnego inwestora. W wielu podmiotach pierwsza wymagana wpłata wynosi tylko 50 zł lub 100 zł. Nieco mniej jest takich, które wymagają na początek zainwestowania 1 000 zł. Z naszej analizy wykluczyliśmy kilka podmiotów, które są przeznaczone dla zamożnych inwestorów i wymagają wkładu powyżej 10 000 zł (czasami nawet powyżej 168 000 zł).

Fundusze pieniężne – opłaty są bardzo ważne

Zawsze podkreślamy, że opłaty w funduszach inwestycyjnych to jedyny pewnik (jak śmierć i podatki). Czyli inwestor powinien zwracać baczną uwagę na to, czy wybrany przez niego fundusz nie pobiera zbyt wysokich opłat w stosunku do konkurencji.

W przypadku funduszy pieniężnych poziom opłat jest bardzo ważny, nawet ważniejszy niż w przypadki innych kategorii funduszy. Dlaczego? Otóż dlatego, że opłaty stanowią tutaj dużą część wyniku („zjadają” dużą jego część). Jeśli fundusz pieniężny X w danym roku miał stopę zwrotu 2,1%, a opłaty w skali roku wynoszą 1%, to oznacza, że niemal połowa wyniku idzie na utrzymanie podmiotu! Na opłaty w funduszach pieniężnych należy zwrócić obecnie tym większą uwagę, że mamy środowisko niskich stóp procentowych.

Poniżej prezentujemy tabelę, w której uszeregowaliśmy detaliczne otwarte fundusze pieniężne (istniejące dłużej niż rok) po wysokości wskaźnika TER (kosztów ogólnych w skali roku). Poziom wskaźnika waha się od 0% do niemal 2%, co w przypadku funduszu pieniężnego jest bardzo wysoką opłatą i niemal z miejsca dyskwalifikuje podmiot. (Uwaga: nie wiemy czemu portal Analizy.pl dla najtańszego funduszu w stawce podał wartość TER = 0%, skoro w karcie informacyjnej funduszu widać wyraźnie, że jakieś opłaty on pobiera, od 0,7% do 0,9% w skali roku).
 

Tab. 1. Wskaźnik kosztów ogólnych TER dla detalicznych otwartych funduszy pieniężnych (w proc.)

Źródło: Analizy.pl

Fundusze pieniężne – skład portfela

Inną ważną cechą funduszu pieniężnego godnego polecenia jest niskie ryzyko. Należy zerkać do wszelkich dokumentów i sprawozdań dotyczących funduszu i zorientować się co ma w portfelu. Powinno się unikać funduszy, które inwestują zbyt śmiało w dług korporacyjny oraz obligacje państw z rynków wschodzących. Fundusz pieniężny to nie jest wehikuł do zarabiania, raczej do przetrzymania pieniędzy i zgarnięcia nieco większych odsetek, niż na lokacie.

Przeglądając skład portfela funduszu warto nie tylko zwrócić uwagę na udział długu firm, ale też na obecność różnych niestandardowych instrumentów finansowych. Chodzi np. o jednostki zagranicznych funduszy inwestycyjnych, instrumenty pochodne. Generalnie w portfelu funduszu pieniężnego powinny być tylko obligacje skarbowe, depozyty, listy zastawne, ewentualnie dług korporacyjny wielkich i stabilnych firm w znikomych ilościach.

Zobacz także: Które fundusze inwestycyjne mają obligacje GetBack? – lista

Fundusze pieniężne – wyniki

Czas aby zerknąć na wyniki funduszy pieniężnych, czyli efekt pracy zarządzających. W ostatnich 12 miesiącach rekordzista zarobił 4,1%, a największy słabiak stracił 0,6%, co jest skandalem w tej kategorii. Generalnie widać, że fundusze pieniężne jako tako radzą sobie ze środowiskiem niskich stóp, bo średnia stopa zwrotu dla wybranych przez nas do analizy podmiotów za ostatnie 12 miesięcy to ledwie 2,08%.
 

Tab. 2. Stopy zwrotu detalicznych otwartych funduszy gotówkowych i pieniężnych

Źródło: Analizy.pl, liczone na 21-22.05.2018

Fundusze pieniężne – wnioski

Po przeanalizowaniu wskaźnika kosztów i wyników za ostatnie 12 miesięcy można dojść do wniosku, że funduszami pieniężnymi godnymi polecenia są z pewnością te, które wskaźnik TER mają poniżej 0,7%, a jednocześnie mogą się pochwalić przyzwoitymi stopami zwrotu powyżej 2% za ostatnie 12 miesięcy. Chodzi o: UniGotówkowy Aktywa Polskie, Amundi Płynnościowy, Pekao Gotówkowy, PZU Gotówkowy.

Z pewnością godne polecenia są także te fundusze pieniężne, które na długim dystansie potrafią utrzymać formę i kręcą stopy zwrotu powyżej średniej rynkowej. Chodzi tu o GAMMA Portfel Pieniężny, UniKorona Pieniężny, GAMMA Pieniężny, Investor Płynna Lokata, MetLife Pieniężny, MetLife Lokacyjny czy największy na rynku PKO Skarbowy.

I jeszcze raz uczulamy, że przy wyborze funduszu pieniężnego dwie kluczowe kwestie to: wysokość opłat oraz wielkość ryzyka kredytowego (które zwiększa się znacznie, jeśli fundusz kupuje zbyt dużo obligacji korporacyjnych).

Zobacz także: Fundusze inwestycyjne rynku złota w Polsce – które wybrać?