O dywersyfikacji portfela trzeba pamiętać nawet gdy na rynku akcji jest koronahossa i wszystko drożeje – przypominają eksperci firmy Aviva Investors.
Nawet dobrze zdywersyfikowane, na pierwszy rzut oka, portfele mogą zawierać ukryte korelacje. To może prowadzić do zbyt dużego przeważenia na wybraną strategię czy ideę, co prowadzi oczywiście do przyjęcia zbyt dużego poziomu ryzyka danego rodzaju. Jeśli rynek jest trudny, a tradycyjne korelacje przestają działać, może to prowadzić do bardzo niemiłych niespodzianek – ostrzegają eksperci Aviva Investors.
Wysokiej jakości idee inwestycyjne trzeba dobrze opakować
Eksperci Aviva Investors podkreślają, że każdy inwestor, czy zarządzający portfelem profesjonalista, powinien przykładać niezwykle dużą wagę do konstruowania portfolio tak, by było ono przygotowane na różne warianty przyszłości. „Nie jest błędem dobieranie składników portfela w ten sposób, by być gotowym nawet na mało prawdopodobne zdarzenia. W dobrych czasach, podczas hossy, przygotowywanie się na złe scenariusze może być traktowane jako marnowanie czasu i zasobów kapitałowych. Jednak epidemia COVID-19 pokazała, że takie podejście może być opłacalne” – wskazuje Euan Munro, dyrektor wykonawczy Aviva Investors.
„Gdy ułożysz sobie właściwą kombinację strategii, które działają w sprytny sposób, uzyskujesz portfel, który jest odporny na zawirowania, i właśnie o to chodzi w dywersyfikacji” – dodaje Iain MacCormick, szef działu implementacji strategii inwestycyjnych w Aviva Investors.
Jak wskazują eksperci Aviva Investors, budowa portfela zgodnie z najzdrowszymi regułami dywersyfikacji nie wyklucza zwiększania lub zmniejszania ogólnego poziomu ryzyka. Inwestor może dodawać lub odejmować różne klasy aktywów, w zależności od celów czy preferencji. Celem podstawowym jest oczywiście optymalizacja stopy zwrotu skorygowanej o ryzyko.
Co ciekawe, jak podkreślają eksperci z Aviva Investors, kluczem do konstrukcji efektywnego portfela są wysokiej jakości idee inwestycyjne. Josh Lohmeier z Aviva Investors podkreśla, że inwestor musi pozwolić swoim pomysłom inwestycyjnym „lśnić”, ale w bezpiecznym opakowaniu. „Portfel musi mieć trzon, którym jest dobry pomysł. I trzeba go obudować zabezpieczeniami, na czarną godzinę” – przekonuje Lohmeier.
Zobacz także: Burton Malkiel: obligacje w portfelu tracą sens, bo nadchodzi wysoka inflacja
Proces budowy portfela musi być długotrwały
Wielką tajemnicą właściwej dywersyfikacji portfela jest taka jego konstrukcja, która pozwala na osiąganie wysokiego zysku przy niskim ryzyku. Aby taki efekt uzyskać, trzeba uodpornić portfel na nieprzewidziane zdarzenia, ale też zabezpieczyć przed wahnięciami wynikającymi ze standardowych korelacji. Proces budowy portfela musi być długotrwały, bo wtedy można wykryć i usunąć błędy. Dotyczy to zarówno funduszy inwestycyjnych, jak i portfeli inwestorów indywidualnych. Dotyczy to zarówno portfeli z aktywami publicznymi (notowane akcje czy obligacje), jak i z aktywami typu nieruchomości. Zdaniem ekspertów Aviva Investors, portfel skonstruowany z aktywów dobrze rozumianych przez jego właściciela i dobrze zdywersyfikowany będzie lepszy, niż portfel dla którego podstawą (albo i jedynym składnikiem) są fundusze pasywne (indeksowe). Warunkiem jest jednak właściwe zarządzanie ryzykiem.
Jak wskazuje Josh Lohmeier z Aviva Investors, zarówno agresywne, jak i defensywne portfele mogą mieć tzw. tracking error (błąd śledzenia) podobnej wielkości, bez względu na to, jak zachowują się podczas wybranego momentu cyklu. Przypomnijmy, że tracking error wskazuje stopień, w jakim zachowanie portfela odbiega od jego benchmarku (jak blisko portfel podąża za wskaźnikiem). W poniższej tabelce widać to doskonale: tracking error wynosi 0,50 zarówno dla portfela agresywnego, jak i defensywnego.
Przykładowe portfele inwestycyjne i scenariusze rynkowe oraz miary wyników
Źródło: Aviva Investors
„Tracking error to narzędzie pokazujące odchylenie od benchmarku, ale ono nie mówi nic o ryzyku. Odchylenia od benchmarku powinny być neutralne, jeśli chodzi o zmianę poziomu ryzyka, a w najlepszym wypadku powinny także kreować wartość” – podkreśla Josh Lohmeier.
Dywersyfikacja jest ważniejsza, niż kiedykolwiek
Zdaniem analityków Aviva Investors obecnie dywersyfikacja jest ważniejsza, niż kiedykolwiek, nawet jeśli panuje „koronahossa” i wszystko rośnie jak na drożdżach. Mikhail Zverev, szef działu akcji w Aviva Investors zwraca uwagę, że moda na pasywne inwestowanie (poprzez fundusze indeksowe) powoduje, że inwestorzy zwracają uwagę na trendy, a nie na wartość fundamentalną spółek. „Gdy dzieje się coś dramatycznego, gdy zmieniają się perspektywy dla gospodarki, na indeksach widzimy dynamiczne i głębokie ruchy. Zmienność jest duża, szczególnie podczas spadków. Było to doskonale widać w I połowie marca, gdy doszło do krachu wywołanego pandemią. Rynkowe wiatry wieją teraz o wiele silniej i gwałtowniej zmieniają kierunek, niż jeszcze 10 lat temu” – podkreśla Mikhail Zverev. Ci inwestorzy, którzy nie chcą pozostawać na łasce ogromnej zmienności, muszą więc zdywersyfikować portfel we właściwy sposób.
A jak to zrobić? No cóż, to nie jest łatwe zadanie. Analitycy Aviva Investors przypominają cytat z prof. Johna Kaya, współautora książki „Radical Uncertainty: Decision Making for an Unknowable Future”: „Dywersyfikacja nie polega na kalkulowaniu współczynników beta na podstawie przeszłości. Polega na zadaniu sobie pytania co się w tej chwili dzieje na rynku, w jakim kierunku on zmierza, jaki się mogą zachowywać wybrane kategorie aktywów w przyszłości” – napisał Kay.
Wiadomo, że ryzyko w części akcyjnej portfela może być zmniejszane (rozpraszane) poprzez przyjmowanie ekspozycji na różne regiony geograficzne, różne sektory, różne typy spółek (value, wzrostowe). Oczywiście, inwestorzy muszą sobie również doskonale zdawać sprawę ze specyficznego ryzyka wiszącego nad każdym z aktywów, które wkładają do portfela, dlatego mając spółki wrażliwe na podwyżki stóp mogą zrównoważyć ryzyko z nimi związane, wkładając do portfela spółki, które na podwyżkach stóp korzystają. Muszą bowiem pamiętać, że prawdziwa dywersyfikacja polega na wkładaniu do portfela aktywów praktycznie ze sobą nieskorelowanych.
Scenariusze dla portfeli z określonym poziomem dywersyfikacji
Źródło: Aviva Investors
Eksperci z Aviva Investors upierają się więc, że skonstruowanie portfela odpornego na szoki to nie jest kwestia szczęścia, tylko wiedzy i cierpliwości oraz umiejętności antycypowania trendów rynkowych. Jednym słowem, inwestor musi być mistrzem w zarządzaniu ryzykiem, jeśli chce mieć świetnie zdywersyfikowane portfolio, które spisze się dobrze w każdych warunkach.
