Czy Bitcoin jest tą walutą wirtualną, która ma szansę powalczyć z tradycyjnymi walutami papierowymi o rząd dusz? Ma z pewnością kilka zalet, ale jego wady uniemożliwiają mu upowszechnienie się jako środka płatniczego. Tak uważa Joakim Book, analityk Mises Institute – oto dlaczego.
Technologia blockchain, na której oparty jest Bitcoin, jest wspaniałym wynalazkiem – zapewnia wielu ekspertów. Pozwala na anonimowość transakcji, na dość szybkie transfery finansowe na całym świecie. Wielu wróży, że Bitcoin i blockchain zrewolucjonizują nasze życie w tak dużym stopniu, co sam Internet. Czy tak się stanie?
Ekspert Mises Institute Joakim Book ma wątpliwości. Przedstawił je w niezwykle ciekawej analizie „I Have Doubts About Bitcoin”, czyli „Mam wątpliwości co do Bitcoina”.
- Można przypomnieć, że entuzjaści Internetu mieli generalnie rację co do jego niezwykłej użyteczności, ale nie mieli racji jeśli chodzi o czas, w którym wynalazek miał się przyjąć. Przypominam, że minęło wiele lat, zanim Internet się upowszechnił, bo rynek musiał do niego dojrzeć, podobnie będzie zapewne z blockchainem i Bitcoinem – uważa Book.
Co stanowi o wysokiej jakości pieniądza
Analityk Mises Institute wskazuje, że najważniejszych pytaniem jeśli chodzi o Bitcoina jest: czy jest on użytecznym, wartościowym pieniądzem o wysokiej jakości?
- Tylko odpowiedź twierdząca na to pytanie daje nadzieję, że BTC się upowszechni. Jednak ja mam wątpliwości, czy ta odpowiedź rzeczywiście jest pozytywna dla Bitcoina – zastrzega Book.
Co to oznacza, że pieniądz jest dobrej jakości? Book wyjaśnia, że taki pieniądz musi po prostu pełnić dobrze trzy role:
- środka wymiany;
- przechowalni wartości kapitału;
- jednostki rozliczeniowej.
- Od jakości pieniądza zależy popyt na niego i jego siła nabywcza. Niezwykle ważna jest też ilość pieniądza w obiegu. Im jest go więcej, tym jego wartość będzie niższa. Są też inne cechy, które podnoszą jakość pieniądza: łatwość przechowywania i przenoszenia, wytrzymałość, odporność na uszkodzenia – wylicza Book.
Bitcoin ma wiele zalet, ale i wad, więc przewaga USD jest bezdyskusyjna
Analityk Mises Institute wskazuje, że ograniczona podaż BTC (do 21 mln) i jego pełna niezależność od rządów i banków centralnych to z pewnością cechy, które są jego zaletami.
Wykres 1. Notowania BTC/USD od początku 2017 roku
Źródło: MarketWatch
- Niestety, Bitcoin ma kilka cech, które podkopują jego pozycję w stosunku do tradycyjnych walut, takich jak chociażby dolar amerykański. Po pierwsze, nie można być „wykluczonym cyfrowo”, trzeba mieć dostęp do komputera i Internetu, by korzystać z BTC. Istnieje także spore ryzyko utraty zapisów BTC. Wciąż bardzo mało firm handlowych i usługowych akceptuje kryptowaluty. Poza tym Bitcoin jest jednym z tych aktywów na świecie, które charakteryzują się bardzo wysoką zmiennością ceny, nawet w skali jednego dnia. W dodatku szybkość przesyłu BTC wcale nie powala na kolana, tradycyjne waluty można transferować szybciej dzięki takim rozwiązaniom, jak Venmo, Transferwise, Npesa czy Swish – wymienia Book.
Tab. 1. Porównanie jakości pieniądza: BTC kontra USD
| USD | BTC | |
|---|---|---|
| koszty przechowywania | niskie | niskie, ale potencjalnie wysokie (ryzyko utraty kodów) |
| koszty transferu | niskie | niskie |
| akceptowalność | bardzo wysoka | niska |
| rozpoznawalność | łatwa | trudna |
| trwałość | niska | wysoka |
| podzielność | wysoka | wysoka |
| liczba użytkowników | bardzo wysoka | bardzo niska |
| popyt niemonetarny | bardzi niski | niski |
| ilość w obiegu | wysoka | niska |
| podaż | regulowana przez FED | stała |
| siła nabywcza | niska | niestabilna, na skutek wysokiej zmienności |
| powiązanie z systemem finansowym | bardzo mocne | żadne |
| ryzyko polityczne | ryzyko zwiększania podaży | ryzyko zakazu obrotu |
Źródło: Mises Institute
Podsumowując, Bitcoin jest czymś w rodzaju cyfrowego aktywa inwestycyjnego, o bardzo dużej zmienności (a więc jest aktywem bardzo ryzykownym), a nie walutą. Zwyczajni konsumenci nie mają interesu w tym, by korzystać z Bitcoina, tradycyjne waluty są wygodniejszym środkiem wymiany. „Czasami użyteczność pieniądza jest ważniejsza od jego wartości. Wiadomo, że dolar jest papierową walutą, ale jego użyteczność jest bardzo duża. Musiałby stracić użyteczność, by Bitcoin zagroził jego roli najważniejszej waluty świata” – kończy Book.
