Alert europejski: ABC nowej Komisji Europejskiej – znamy pełne portfolio energetyczne, klimatyczne i przemysłowe nowych komisarzy

17 września 2024 r. nowa-stara Przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen zaprezentowała oficjalną listę kandydatów na komisarzy UE. Z perspektywy energetyki i środowiska 6 nazwisk zasługuje na wyjątkową uwagę.

SUBSKRYBUJ NASZ NEWSLETTER LEGISLACYJNY

Komisja Europejska w nowej odsłonie? Niekoniecznie…

17 września br. Przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, po spotkaniu z Przewodniczącymi Grup Politycznych w Parlamencie Europejskim, oficjalnie zaprezentowała propozycję nowego składu Komisji Europejskiej. Na liście znalazło się 26 nazwisk z państw UE, które realizować będą polityczną agendę Przewodniczącej w przypadku uzyskania afirmacji właściwych komisji, a następnie całego Parlamentu. To do Parlamentu Europejskiego należy bowiem „ostatni” i decydujący głos w sprawie.

Na uwagę – i to również podkreśla sama Przewodnicząca – zasługuje fakt coraz większego dążenia do równowagi pod kątem „gender balance”. Obecnie na liście kandydatów aż 40% składu stanowią kobiety, co jest krokiem naprzód w kontekście działań Komisji Europejskiej w tym obszarze. Zanim jednak przejdziemy do konkretów warto zwrócić uwagę na sam kontekst polityczny.

Kandydat Orbana

Przed rozpoczęciem nowej kadencji Komisji Europejskiej konieczne jest uzyskanie akceptacji Parlamentu Europejskiego, co w obecnej „układance” może nie być takie łatwe. Dlaczego? Ponieważ jednym z kandydatów – z ramienia Węgier – jest osoba, która nie ma zbyt wiele wspólnego z teką, którą ma objąć…

Olivér Várhelyi, czyli kandydat na komisarza ds. zdrowia, uznawany jest za osobę sprzyjającą obecnej władzy węgierskiej. Przez wielu określany jako „człowiek Orbana” na korytarza Komisji Europejskiej, nie cieszy się on poparciem wielu, a w tym – jak informują nasi rozmówcy – również samej Przewodniczącej. Kandydat Węgier może być więc przyczyną wydłużonego procesu wyboru nowej Komisji, co w związku z obecną prezydencją (również węgierską) zdaje się być wyjątkowo niefortunnym zbiegiem okoliczności.

Czy więc możemy spodziewać się obstrukcji i swoistego paraliżu w zakresie uruchomienia działań nowej Komisji? Nie można tego wykluczyć. Co więcej, uparte trwanie przy „swoim” (przyp. red. – kandydacie), może doprowadzić również do roszad wśród innych kandydatów i pewnego rodzaju zahamowaniu w zakresie projektowanie i podpisywania nowych regulacji, które miały zostać sfinalizowane wcześniej. Mowa tu m.in. o aktach delegowanych oraz innych elementach regulacji, które choć zostały już formalnie skonsultowane z opinią publiczną leżą i czekają w tzw. „zamrażarce”.

Nazwiska, które energetyzują

W kontekście sektora energetyki, ale również obszaru środowiska, na szczególną uwagę zasługują:

•    Teresa Ribera Rodrigez , kandydatka na wiceprzewodniczącą z teką komisarza ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji,
•    Stéphane Séjournè, kandydat na wiceprzewodniczącego z teką komisarza ds. dobrobytu i strategii przemysłowej,
•    Wopke Hoekstra, kandydat na komisarza ds. klimatu, neutralności klimatycznej i czystego rozwoju,
•    Jessika Roswall, kandydatka na komisarza ds. środowiska, gospodarki wodnej i konkurencyjnej gospodarki cyrkularnej
•    Dan Jørgenson, kandydat na komisarza ds. energii i mieszkalnictwa.

„Mission letters”, czyli co nowego w nowej Komisji

Wraz z opublikowaniem pełnej listy kandydatów na komisarzy, Ursula von der Leyen zaprezentowała również tzw. „mission letters”, czyli listy do każdego z 26 osób, w których zawarte są szczegółowe oczekiwania i wytyczne dot. zakresu pracy. W ten sposób, każdy z opisanych przez nas nazwisk otrzymał „swoje poletko” do politycznego popisu.

Poniżej dokonaliśmy swoistej analizy najważniejszych zadań, które stoją przed kandydatami na okres kolejnych 5 lat:

Teresa Ribera Rodrigez

•    Kompleksowa koordynacja prac nad „Czystym Ładem Przemysłowym”.
•    Zabezpieczenie wykorzystania pełnego „naturalnego kapitału” UE, a tym rozwój GOZ.
•    Opracowanie nowych ram pomocy państwa, aby: „przyspieszyć wdrażanie OZE, dekarbonizację i zapewnić wystarczające zdolności produkcyjne w zakresie czystych technologii”.
•    Przygotowanie nowej architektury legislacyjnej na okres po 2030 r., aby zabezpieczyć nowy cel redukcji emisji na 2040 r.
•    Obniżenie cen energii oraz dalsze prace nad uniezależnieniem się od paliw kopalnych.

Stéphane Séjournè

•    Opracowanie „Czystego Ładu Przemysłowego”, który koncentruje się na dekarbonizacji, czystych technologiach oraz stymulowaniu inwestycji.
•    Ustanowienie aktu o „przyspieszeniu dekarbonizacji przemysłu, aby wspierać europejskie rynki wiodące w zakresie rozwoju, produkcji i dyfuzji czystych technologii w przemyśle oraz przyspieszyć powiązane procesy planowania, przetargów i udzielania zezwoleń, zwłaszcza dla sektorów energochłonnych”.
•    Opracowanie Europejskiego Funduszu Konkurencyjności: „aby zapewnić, że inwestujemy w innowacje i technologie, które będą kształtować naszą gospodarkę i napędzać naszą transformację”.
•    Opracowanie horyzontalnej Strategii Jednolitego Rynku, a także planu działania dla sektora stali i metali.

Wopke Hoekstra

•    Włączenie nowego celu na 2040 r. do Europejskiego Prawa Klimatycznego.
•    Przyspieszenie wdrażania Funduszu Innowacji oraz zabezpieczenie prawidłowego wydatkowania środków pochodzących z systemu ETS.
•    Kontynuacja prac nad Strategią Zarządzania Węglem Przemysłowym oraz przewodzenie pracom nad Europejskim Planem Adaptacji do Zmian Klimatu.
•    Zakończenie negocjacji dot. rewizji dyrektywy o opodatkowaniu energii i zbadanie możliwości dalszego „zazielenienia” systemu VAT.

Jessika Roswall

•    Opracowanie aktu o GOZ obejmującego działania mające na celu stworzenie popytu rynkowego na materiały wtórne oraz ustanowienie jednolitego rynku dla odpadów, szczególnie w odniesieniu do surowców krytycznych. 
•    Zaproponowanie zaktualizowanej strategii bioekonomii oraz nowego pakietu dla przemysłu chemicznego.
•    Dalszy rozwój Europejskiego Bauhausu.

Dan Jørgenson

•    Opracowanie nowej inicjatywy na rzecz zwiększenia wdrażania energii odnawialnej i magazynowania energii, która obejmie kwestie takie jak elastyczność popytu i dalszą realizacją zasady „efektywność energetyczna na pierwszym miejscu”.
•    Opracowanie planu działania na rzecz elektryfikacji.
•    Zaproponowanie dedykowanej strategii inwestycyjnej w czystą energię dla Europy, która obejmie redukcji ryzyka w celu odblokowania kapitału prywatnego.
•    Kontynuacja prac nad wdrażaniem SMR.
•    Opracowanie propozycji mającej na celu zachęcenie do większego wykorzystania technologii CCU/CCSU.
•    Opracowanie pakietu energii obywatelskiej, zwiększającego udział obywateli w transformacji energetycznej UE.