Alert europejski: Przełomowe rozporządzenie dla sektora cementowego dot. technologii składowania i magazynowania CO2

18 czerwca br. uruchomione zostały konsultacje publiczne rozporządzenia delegowanego określającego wymagania oraz kategorie produktów, w których emisje CO2 uznawane będą za „trwale związane chemicznie”. To jedno z bardziej wyczekiwanych rozporządzeń, które zmieni zasady umarzania uprawnień dla wybranych firm z sektora cementowego korzystających z technologii CCS/CCSU.

SUBSKRYBUJ NASZ NEWSLETTER LEGISLACJI EUROPEJSKIEJ

Uzupełnienie do nowelizacji dyrektywy ETS

W związku ze wiążącym celem redukcji emisji na 2030 r., który ustanowiony został na poziomie -55% w porównaniu do roku 1990 r., Komisja Europejska przygotowała zestaw nowelizacji dyrektyw związanych z polityką energetyczną oraz klimatyczną, a także szereg nowych regulacji. Wśród nich znalazła się m.in. dyrektywa o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (EU ETS), która bezpośrednio stwierdza, że:

„Gazy cieplarniane, które nie są bezpośrednio uwalniane do atmosfery, należy uznać za emisje w ramach EU ETS, a uprawnienia z tytułu tych emisji należy umorzyć, chyba że są one składowane na składowisku zgodnie z dyrektywą […] 2009/31/WE lub są trwale związane chemicznie z produktem, tak że nie przedostają się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu ani przy jakiejkolwiek normalnej działalności mającej miejsce po zakończeniu cyklu życia produktu”.

Na bazie w/w – 16 recitialu z preambuły – a także art. 12(3b), Komisja uprawniona została do przyjmowania aktów delegowanych „określających warunki, zgodnie z którymi gazy cieplarniane mają być uznawane za trwale związane chemicznie z produktem […]”.

Obecnie uruchomiona inicjatywa legislacyjna Komisji wynika więc wprost z przytoczonego uprawnienia. Zmiana, choć na pierwszy rzut oka bardzo niewielka, wydaje się być pierwszym krokiem w kierunku zmiany sposobu rozliczania uprawnień dla sektorów, które swój proces redukcji emisji opierają na technologiach CCS/CCSU.

Zobacz także: Polskę zalewa ukraiński „brudny cement”. Ukraińcy nie muszą inwestować w „zielony cement” i zwiększyli eksport o 1500 proc.

Przebieg procesu legislacyjnego

Obecne konsultacje publiczne uruchomione zostały 18 czerwca br., a zakończą się już 16 lipca, po 4-tygodniowym okresie. Warto jednak zauważyć, że nie jest to pierwszy etap procesu… Komisja już w listopadzie ubiegłego roku, a także w lutym i w maju br. konsultowała założenia rozporządzenia z Grupą Ekspertów ds. Zmian Klimatu (CEEG).

Za całość prac, które planowo mają zakończyć się w IV kwartale br., odpowiedzialna jest m.in. Dyrekcja Generalna ds. Klimatu (DG CLIMA) wraz z Departamentem ds. Rynku CO2 i Czystej Mobilności (CLIMA.B).

Co z tego wynika?

Nowe rozporządzenie delegowane zawiera tylko 5 artykułów, których objętość jest krótsza niż 2 pełne strony… Wśród kluczowych kwestii wymienić można definicje (zawarte w art. 2), a także wymagania dotyczące stałego przechwytywania i wykorzystywania w produktach (zawarte w art. 3):

Art. 3

„CO2 uznaje się za trwale związany chemicznie w produkcie, jeśli spełnione są wszystkie z następujących kryteriów:

(a) Został chemicznie związany w produkcie w wyniku aktywnego i kontrolowanego procesu utylizacji, który pozwala na pomiar i określenie ilości ekwiwalentu CO2 związanego w produkcie podczas procesu, z wyłączeniem jakiegokolwiek CO2 obecnego w materiale przed procesem lub naturalnie zaabsorbowanego z atmosfery lub innych źródeł po procesie, oraz;

(b) pozostaje trwale związany chemicznie w produkcie, tak aby nie przedostawać się do atmosfery podczas normalnego użytkowania produktu, w tym wszelkich normalnych działań mających miejsce po zakończeniu okresu użytkowania produktu, przez okres co najmniej kilku stuleci. W przypadku produktów o wielu ścieżkach normalnego użytkowania i wycofania z eksploatacji, do celów niniejszego ustępu należy uwzględnić wszystkie takie ścieżki. Produkty, które podczas normalnego użytkowania, w tym wszelkich normalnych działań mających miejsce po zakończeniu okresu użytkowania produktu, mogą być narażone na spalanie w wysokiej temperaturze, np. podczas spalania odpadów, nie kwalifikują się do tego punktu”.

Co ważne, rozporządzeniu towarzyszy także aneks określający kategorie produktów uważanych za trwale wiążące chemicznie gazy cieplarniane. Wśród nich znalazły się minerały węglanowe stosowane w produktach budowalnych takich jak:

•    kruszywa węglanowe stosowane w postaci niezwiązanej lub związanej w mineralnych wyrobach budowlanych,
•    węglanowe składniki cementu stosowane w betonie lub innych produktach cementowych,
•    betonu nasyconego dwutlenkiem węgla, w tym bloków, kostki brukowej lub gazobetonu,
•    cegieł lub płytek nasyconych dwutlenkiem węgla.

Tego rodzaju załącznik to dobry prognostyk dla firm takich jak HOLCIM (dawnej Lafarge), Haidelberg Materials, Cemex, czy też Dyckerhoff Polska, a także wielu podmiotów firm z branży cementowej…