Gaz staje się towarem deficytowym, a jego cena od początku roku wzrosła na giełdach o 200%
Ceny gazu ziemnego w Wielkiej Brytanii osiągają rekordowo wysokie poziomy, a ceny w Stanach Zjednoczonych wzrosły ponad dwukrotnie w tym roku i są najwyższe od 2008 roku. Globalna walka z emisją dwutlenku węgla może na stałe zmienić cenę surowca.
„Obecny kryzys energetyczny to efekt pandemii Covid i zasadniczo wszystkie wydarzenia sprowadzają się braku zapasów” – komentuje Sanjeeban Sarkar, ekspert ds. surowców w The Economist Intelligence Unit. W Europie ceny gazu ziemnego gwałtowanie wzrosły z powodu spowolnienia dostaw, większego popytu spowodowanego gorętszym niż oczekiwano latem oraz mniejszej produkcji energii z turbin wiatrowych, co zwiększyło popyt na gaz ziemny jako alternatywę, komentuje ekspert. Cała seria niefortunnych zdarzeń doprowadziła do gwałtownego spadku zapasów gazu ziemnego.
Cena gazu naturalnego w USA
Zobacz także: Kryzys energetyczny dociera do Europy - zakłady chemiczne w UE wstrzymują lub ograniczają produkcję
5 października kontrakty terminowe na gaz ziemny w Wielkiej Brytanii skoczyły do rekordowego poziomu 302,84 pensów za term, a kontrakty terminowe na gaz ziemny w USA osiągnęły cenę 6,31 USD za milion brytyjskich jednostek. To najwyższa cena od grudnia 2008 roku. Ceny obu benchmarków nieco spadły z tych szczytów po tym, jak prezydent Rosji Władimir Putin powiedział 6 października, że jego kraj zwiększy dostawy do Europy.
Seria niefortunnych wydarzeń do kryzysu
„Widać ekonomiczną zachętę do rezygnacji z gazu ziemnego na rzecz produktów ropopochodnych, takich jak destylaty i gaz płynny”, mówi Rich Redash, szef działu planowania globalnego gazu w S&P Global Platts Analytics. Energochłonne gałęzie przemysłu, takie jak producenci metali, mogą „przerzucać się" między węglem a gazem lub gazem a różnymi produktami ropopochodnymi.
Wysokie ceny już zaszkodziły udziałowi gazu ziemnego w produkcji energii, mówi Sarkar z EIU, który spodziewa się, że udział gazu ziemnego w produkcji energii elektrycznej spadnie o 8,3%, do 35% w tym roku i do 34% w 2022 roku, ponieważ "rośnie udział odnawialnych źródeł energii".
Skroplony gaz ziemny (LNG) i ropa naftowa są substytutami gazu ziemnego, ale LNG jest obecnie drogie w porównaniu z ropą naftową, a spalanie oleju opałowego w elektrowniach jest "tańsze niż gazu ziemnego" - mówi Anas Alhajji, partner zarządzający w Energy Outlook Advisors.
Zwraca on uwagę, że w sytuacji niedoboru energii elektrycznej na całym świecie „fabryki i ludzie uciekają się do prywatnego wytwarzania energii", które wykorzystuje olej opałowy i napędowy, co sugeruje wzrost popytu na produkty naftowe.
Tymczasem węgiel również zdrożał - ceny węgla dostarczanego do Europy osiągnęły rekordowy poziom 295,05 USD za tonę metryczną, a ceny węgla energetycznego wysyłanego do północno-wschodniej Azji wyniosły 156,59 USD za tonę metryczną, czyli prawie o 97 USD więcej niż rok temu, według oceny S&P Global Platts z 6 października.
„Ceny węgla w transakcjach natychmiastowych wzrosły w Azji do rekordowych poziomów, ponieważ dostępność węgla w transakcjach natychmiastowych jest bardzo ograniczona" - mówi Andre Lambine, starszy analityk w dziale European gas & power analytics w S&P Global Platts.
Jeśli chodzi o węgiel, to Chiny „nadały tempo ostatnim wzrostom cen" - mówi Reid I'Anson, starszy ekonomista ds. surowców w firmie Kpler, wskazując, że chiński import węgla energetycznego osiągnął w sierpniu pięcioletni szczyt. To „nie nadążało za tempem popytu krajowego", a łączne zapasy węgla energetycznego w siedmiu prowincjach, które publikują dane na koniec sierpnia, były na najniższym poziomie od początku 2018 roku - mówi.
