Kryzys na rynku sztuki. Wartość 100 największych dzieł sprzedanych w 2023 roku była mniejsza niż rok wcześniej
Wartość najdrożej sprzedanych dzieł sztuki w 2023 r. zbladła w porównaniu do 2022 r. 100 najpopularniejszych eksponatów wystawionych na światowych aukcjach osiągnęło wartość 2,4 mld dolarów, w 2022 r. było to 4,1 mld dolarów.
Niedawno pisaliśmy o tym, że rynek sztuki w Polsce w 2023 r. zmniejszył się w porównaniu do bardzo dużych sprzedaży w 2022 r. Podobnie było w całym świecie sztuki, jednak kwoty są już zupełnie inne. Wartość 100 najpopularniejszych dzieł sztuki sprzedanych w 2023 r. wyniosła 2,4 mld dolarów, dla porównania 2022 r. było to 4,1 mld dolarów.
W minionym roku najdrożej sprzedanym dziełem był obraz Pabla Picassa „Femme a la montre”, który spiniężono za 139 mln dolarów. Na drugim miejscu znalazła się „Dame mit Facher” Gustava Klimta (106 mld dolarów). Ostatnie miejsce na podium zajął Claude Monet obrazem „Le bassin aux nympheas” z kwotą 74 mln dolarów.
Źródło: Artsy.net
Zobacz także: Rynek inwestycyjny sztuki w Polsce wchodzi w fazę dojrzałości. Roczny obrót z aukcji sztuki wyniósł blisko 368 mln zł
Najdroższe aukcje 2023 roku
Rynek sztuki na świecie w 2023 r. można skompresować w słowie korekta. Po gigantycznej sprzedaży obserwowanej w 2022 r., miniony rok był spokojny, szczególnie biorąc pod uwagę problemy gospodarcze na świecie i niepewność z nich wynikającą. Chociaż 2023 r. wypada blado, to wciąż nie brakowało dużych aukcji i imponujących sprzedaży. Jak zwrócono uwagę w analizie Artsy.net, gwałtowny spadek względem 2022 r. odnotowano od połowy 2023 r., kiedy łączna sprzedaż największych domów aukcyjnych (Christie's, Sotheby's i Phillips) spadła w I pol. o 18% r/r. Według danych wspomnianego serwisu sztuki, wartość 100 najdrożej sprzedanych dzieł w 2023 r. wyniosła około 2,4 mld dolarów, dla porównania rok wcześniej było to 4,1 mld dolarów.
Co jeszcze lepiej pokaże różnice między 2022 a 2023 rokiem, to porównanie, że wartość 13 najdroższych dzieł w minionym roku wyniosła ponad 800 mln dolarów. Jest to mniej, niż wartość 6 najcenniejszych obrazów sprzedanych w 2022 r. (809 mln dolarów).
Dla lepszego porównania, 13 najwyżej wycenionych dzieł (łącznie ponad 800 mln dolarów), nie przekroczyło wartości 6 najdrożej sprzedanych obrazów w 2022 r. (809 mln dolarów).
„Wyceny dzieł niektórych artystów rok po roku również dają ciekawe porównania. Spośród 500 dzieł sztuki, które zostały sprzedane na aukcjach w 2023 r., 11 to prace Andy’ego Warhola. Łączna suma sprzedaży tych dzieł sztuki wyniosła 81,4 mln dolarów, czyli mniej niż połowę ceny najdroższego dzieła Warhola sprzedanego w 2022 r., rekordowego obrazu Shot Sage Blue Marilyn (1964) o wartości 195 mln dolarów.” – czytamy w analizie Artsy.net
Oczywiście nie można zapominać, że to kultowe dzieło Warhola jest póki co najdrożej sprzedanym obrazem w XX wieku.
Sprzedany w 2022 r. obraz „Shot Sage Blue Marilyn” Andy`ego Warhola.
Źródło: Christie`s
W 2023 r. roku tylko dwa dzieła sztuki zostały sprzedane za więcej niż 100 mln dolarów, były to „Femme à la montre” Pabla Picassa oraz „Dame mit Fächer” Gustava Klimta.
Źródło: Sotheby`s
Wciąż największa uwaga skupiana była na dziełach nieżyjących artystów, zaledwie 3 z 20 nadroższych prac, to były aukcje żyjących twórców (Jasper Johns , Gerhard Richter i Ed Rusch).
Podsumowując, rynek wtórny sztuki został zdominowany przez uznanych na całym świecie artystów. Odwrotna sytuacja jest na rynku pierwotnym, tu z roku na rok rośnie liczba zapytań o dzieła artystów notowanych na Artsy. Wzrost popytu przypadł młodszym twórcom (urodzonym w 1975 r. lub później).
Źródło: Artsy.net
Najciekawszy listopad
Najciekawszym miesiącem na rynku sztuki okazał się listopad 2023 r., w ciągu zaledwie dwóch tygodni sprzedano dzieła o wartości przekraczającej 2 mld dolarów. Wciąż jednak porównując ten okres z poprzednimi latami, rynek ten jest daleki od sukcesów.
Warto jest zwrócić uwagę na to co się sprzedaje, wyraźnie rośnie popyt na sztukę abstrakcyjną. Spośród listopadowych aukcji warto wyróżnić kilka obrazów, m.in. płótno Marka Rothko „Untitled (Yellow, Orange, Yellow, Light Orange)”, które zostało sprzedane za 46 mln dolarów.
Untitled (Yellow, Orange, Yellow, Light Orange), Marek Rothko (1903-1970)
Źródło: Christie`s
„Prace Brice'a Mardena , Helen Frankenthaler i Františka Kupki znalazły się wśród innych egzemplarzy, które osiągnęły najlepsze wyniki w sprzedaży, a kilku wybitnych artystów abstrakcjonistów ustanowiło także nowe rekordy aukcyjne w kategorii dzieł pod młotkiem: Wspomnienia z wizyty w Leningradzie Richarda Diebenkorna (1965) sprzedano w Christie's za 46,4 miliona dolarów. „Bez tytułu” (2023) Joan Mitchell sprzedanow Christie’s za 29,2 miliona dolarów. (W następnym tygodniu drugi najwyższy rekord Mitchella został ustanowiony w Sotheby's, kiedy Sunflowers , 1990–91, sprzedano za 27,9 miliona dolarów).” – napisano w serwisie Artsy.net
Polskie akcenty na zagranicznych aukcjach
W minionym roku nie zabrakło polskich akcentów na światowym rynku sztuki. W domu aukcyjnym Christie`s został sprzedany obraz przedstawicielki stylu art deco Tamary Łempickiej „Kizette w różu” za rekordową kwotę ponad 14 mln dolarów. To nie wszystko, w Londyńskim Sotheby’s za 76 tys. funtów sprzedano „Zaręczyny” Anny Güntner. Dzieła tej artystki można znaleźć w kolekcjach w Stanach Zjednoczonych i Japonii, ale również w zbiorach polskich muzeów.
Źródło: Christie’s i Sotheby’s