Obligacje skarbowe zaliczyły mocny spadek sprzedaży. Oferta Ministerstwa Finansów przestała być atrakcyjna
Po rekordowej sprzedaży obligacji skarbowych latem 2022 roku nie ma już ani śladu. Chętnych na papiery skarbowe jest zdecydowanie mniej, ze względu na dezinflację oraz wstrzymanie cyklu podwyżek stóp procentowych.
Jeszcze w czerwcu 2022 roku, po wprowadzeniu do oferty obligacji skarbowych oprocentowanych w oparciu o aktualną stopę referencyjną Narodowego Banku Polskiego, sprzedaż papierów dłużnych była na rekordowym poziomie i przekroczyła 14 mld zł. Wprowadzając nowy instrument Ministerstwo Finansów chciało zwiększyć atrakcyjność oferowanych obligacji względem lokat bankowych. Ponadto, w ubiegłym roku aż 5 razy podniesiono oprocentowanie papierów dłużnych.
Jednak patrząc na dane miesięczne sprzedaży obligacji oszczędnościowych, już we wrześniu nastąpiło załamanie, a wstępne dane za styczeń wcale nie są zadowalające, pomimo wzrostu względem grudnia. Może to wynikać z faktu, że obligacje oprocentowane w oparciu o stopę referencyjną NBP przestały być atrakcyjne po wstrzymaniu cyklu podwyżek stóp procentowych i zapowiedzi pierwszych obniżek na koniec 2023 roku lub początek 2024 roku. Banki znacznie uatrakcyjniły też swoją ofertę lokat terminowych względem poziomu z wiosny, choć w styczniu widać zatrzymanie wzrostu oprocentowania.
Największą popularnością cieszą się papiery 4- i 10-letnie indeksowane inflacją, jednak w pierwszym roku ich oprocentowanie jest stałe, a dopiero w kolejnych latach liczone jako inflacja + marża. Przy spodziewanym spadku inflacji w kolejnych latach, stają się również mniej atrakcyjne dla obligatariuszy.
Styczniowa sprzedaż obligacji oszczędnościowych wyniosła ok. 2,4 mld zł. Nie pójdziemy w ten sposób na założone 41,3 mld zł emisji netto w całym roku (ok. 61,6 mld zł brutto).
— Michał Sadrak (@msadrak) February 2, 2023
Zobacz także: Oprocentowanie lokat w bankach zaczęło spadać po raz pierwszy od 15 miesięcy. Decyzje RPP mogą utrzymać ten trend
Załamanie sprzedaży obligacji skarbowych
Po rekordowym 2022 roku może nie być już śladu. Według oficjalnych danych Ministerstwa Finansów, w całym ubiegłym roku sprzedano obligacje skarbowe o łącznej wartości 57,1 mld zł. Dla porównania w 2021 roku wyniosła ona 43,3 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 30%. Resort finansów zachęcał Polaków do inwestowania w obligacje na kilka sposobów.
Po pierwsze, w 2022 roku zdecydowano się podwyższyć oprocentowanie obligacji skarbowych aż 5 razy. Po drugie, do obiegu wprowadzono dwa rodzaje nowych papierów, których oprocentowanie jest oparte o aktualną stopę referencyjną NBP. Była to odpowiedź na trwający cykl podwyżek stóp procentowych. Jednak jego wstrzymanie w październiku i zapowiedź ewentualnych obniżek w perspektywie najbliższego roku już tak nie zachęca do kupowania tego rodzaju obligacji.
Załamanie sprzedaży obligacji skarbowych najlepiej pokazują poniższe dane. Jeszcze w czerwcu 2022 roku sprzedaż przekroczyła wartość 14 mld zł, jednak w kolejnych miesiącach widoczna już jest tendencja spadkowa (z wyjątkiem października). Wstępne dane za styczeń mówią o sprzedaż papierów za kwotę 2,4 mld zł, co oznacza nieznaczny wzrost względem grudnia.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Jakie obligacje oferuje Ministerstwo Finansów
Obecnie Ministerstwo Finansów oferuje jedynie dwa rodzaje obligacji ze stałym oprocentowaniem. Mowa o 3-miesięcznych papierach z oprocentowaniem na poziomie zaledwie 3%. Drugie to już obligacje 3-letnie ze stałym oprocentowaniem w wysokości 6,85%. Większą popularnością cieszą się papiery ze zmiennym oprocentowaniem.
Wspomnieliśmy już o ubiegłorocznej nowości jaką są obligacje z oprocentowaniem opartym o stałą stopę referencyjną NBP. Od października jest ona na poziomie 6,75%, czyli tyle wynosi aktualne oprocentowanie rocznych papierów ROR. Natomiast w ofercie są jeszcze 2-letnie, których oprocentowanie jest powiększone o marżę +0,10% (po pierwszym miesiącu oszczędzania).
Największą popularnością, nie tylko w ubiegłym roku, ale również latach poprzednich cieszyły się papiery dłużne indeksowane inflacją. W ofercie są 4-letnie i 10-letnie. Oczywiście przy szczycie inflacji, który jest zapowiadany na luty, mogą one kusić. Jednak jest jeden haczyk. Oprocentowanie w przypadku 4-letnich papierów indeksowanych inflacją w pierwszym roku wynosi 7,0%. Dopiero w kolejnych latach oszczędzania liczone jest jako marża 1,00% + inflacja, z wypłatą odsetek co roku. Natomiast dla 10-letnich obligacji oprocentowanie w pierwszym roku oszczędzenia wynosi 7,25%, a w kolejnych rocznych okresach odsetkowych: marża 1,25% + inflacja. Przy spodziewanym spadku inflacji może się okazać, że ten rodzaj papierów przestanie być tak atrakcyjny jak dotychczas.
Źródło: obligacjeskarbowe.pl
Może się okazać, że chętniej wybierane będą lokaty bankowe. W ofercie na luty można znaleźć depozyty oprocentowane nawet na 10%, choć analitycy HRE Investments wskazują, że oprocentowanie lokat spadło z poziomu 7,54% w grudniu do 7,3% obecnie.
