Kryzys nie spowodował renesansu węgla. Unia Europejska nadal stawia na dekarbonizację

Mimo największego od lat 70-tych kryzysu energetyczno–paliwowego nie nastąpił renesans paliw kopalnych. W 2023 r. zużycie węgla w Unii Europejskiej powinno spaść o 22 proc. rok do roku.

Kamienie milowe zielonej transformacji

W 2019 roku KE ogłosiła nowy cel strategiczny – europejski Zielony Ład. Według założeń pakiet ma przyczynić się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Zaostrzono w ten sposób redukcję emisji CO2 na 2030 z 40 do 55%.

Kolejnym krokiem było opublikowanie w 2021roku pakietu wykonawczego do Zielonego Ładu–,, Fit for 55”, który poprzez nowe opłaty i normy ma zwiększyć atrakcyjność działań proklimatycznych. Regulacje przyspieszą dekarbonizację energetyki i przemysłu, a także pozostałych sektorów, zmuszając zarówno państwa, jak i przedsiębiorców oraz obywateli do redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Po rozpoczęciu wojny w Ukrainie, nastąpił krótkotrwały powrót do paliw kopalnych związany z kompleksowym obejmowaniem sankcjami państwa – agresora tj. Rosji. Jednak dość szybko okazało się, że będzie to jedynie kolejny impuls do zdwojenia wysiłków, by szybciej dekarbonizować Europę.

W efekcie Komisja Europejska przyjęła strategię „REPowerEU”, która stanowi uzupełnienie pakietu ,,Fit for 55”, realizując cele oszczędność energii, dywersyfikację dostaw oraz szybkie zastąpienie paliw kopalnych czystą energią.

Od kwietnia polski węgiel zdrożał o ponad 80 proc. W przyszłości te koszty poniosą Polacy

Europa kontynuuje dekarbonizację

Najnowsze dane przytaczane przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) pokazują, że mimo kryzysu zużycie węgla w UE spada. W biuletynie ekonomicznym think – tanku można przeczytać, że w 2023 r. zużycie węgla w Unii Europejskiej powinno spaść o 22 proc. rok do roku (według Ember). Jednocześnie globalne inwestycje w OZE w 2022 r. wyniosły 495 mld USD i to najwyższy wynik w historii (według Bloomberga).

Co ciekawe Polska, państwo z największym udziałem węgla w miksie, nie jest wyjątkiem dla prezentowanych progniz. „W 2022 r. w Polsce odnotowano największy w Europie bezwzględny spadek produkcji energii elektrycznej z węgla – o 2,5 TWh r/r, czyli blisko o 3 proc. Jednocześnie wykorzystanie energetyki słonecznej i wiatrowej wzrosło prawie o 8 TWh r/r, czyli 11 proc. łącznego wzrostu OZE w UE” – informuje PIE.

Co z tego wynika?

Nie ulega wątpliwości, że wojna i związany z nią kryzys energetyczny wpłynął na przebieg zielonej transformacji w UE. Jednak jest to korekta zwiększająca ambicje klimatyczne – czego wielu decydentów w Polsce nadal nie dostrzega. Świadczą o tym nie tylko twarde dane z sektora energetycznego, ale również toczący się w Brukseli proces legislacyjny. Konsensus odnośnie objęcia systemem ETS2 transportu i budownictwa jest tego najlepszym dowodem.

Rekordowe zyski koncernów paliwowych w 2022 r. Orlen to element szerszego zjawiska