Kryzys nie spowodował renesansu węgla. Unia Europejska nadal stawia na dekarbonizację
Mimo największego od lat 70-tych kryzysu energetyczno–paliwowego nie nastąpił renesans paliw kopalnych. W 2023 r. zużycie węgla w Unii Europejskiej powinno spaść o 22 proc. rok do roku.
Kamienie milowe zielonej transformacji
W 2019 roku KE ogłosiła nowy cel strategiczny – europejski Zielony Ład. Według założeń pakiet ma przyczynić się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Zaostrzono w ten sposób redukcję emisji CO2 na 2030 z 40 do 55%.
Kolejnym krokiem było opublikowanie w 2021roku pakietu wykonawczego do Zielonego Ładu–,, Fit for 55”, który poprzez nowe opłaty i normy ma zwiększyć atrakcyjność działań proklimatycznych. Regulacje przyspieszą dekarbonizację energetyki i przemysłu, a także pozostałych sektorów, zmuszając zarówno państwa, jak i przedsiębiorców oraz obywateli do redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Po rozpoczęciu wojny w Ukrainie, nastąpił krótkotrwały powrót do paliw kopalnych związany z kompleksowym obejmowaniem sankcjami państwa – agresora tj. Rosji. Jednak dość szybko okazało się, że będzie to jedynie kolejny impuls do zdwojenia wysiłków, by szybciej dekarbonizować Europę.
W efekcie Komisja Europejska przyjęła strategię „REPowerEU”, która stanowi uzupełnienie pakietu ,,Fit for 55”, realizując cele oszczędność energii, dywersyfikację dostaw oraz szybkie zastąpienie paliw kopalnych czystą energią.
![węgiel](/sites/default/files-d9/inline-images/energia%20w%C4%99giel.png)
Od kwietnia polski węgiel zdrożał o ponad 80 proc. W przyszłości te koszty poniosą Polacy
Europa kontynuuje dekarbonizację
Najnowsze dane przytaczane przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) pokazują, że mimo kryzysu zużycie węgla w UE spada. W biuletynie ekonomicznym think – tanku można przeczytać, że w 2023 r. zużycie węgla w Unii Europejskiej powinno spaść o 22 proc. rok do roku (według Ember). Jednocześnie globalne inwestycje w OZE w 2022 r. wyniosły 495 mld USD i to najwyższy wynik w historii (według Bloomberga).
Co ciekawe Polska, państwo z największym udziałem węgla w miksie, nie jest wyjątkiem dla prezentowanych progniz. „W 2022 r. w Polsce odnotowano największy w Europie bezwzględny spadek produkcji energii elektrycznej z węgla – o 2,5 TWh r/r, czyli blisko o 3 proc. Jednocześnie wykorzystanie energetyki słonecznej i wiatrowej wzrosło prawie o 8 TWh r/r, czyli 11 proc. łącznego wzrostu OZE w UE” – informuje PIE.
Co z tego wynika?
Nie ulega wątpliwości, że wojna i związany z nią kryzys energetyczny wpłynął na przebieg zielonej transformacji w UE. Jednak jest to korekta zwiększająca ambicje klimatyczne – czego wielu decydentów w Polsce nadal nie dostrzega. Świadczą o tym nie tylko twarde dane z sektora energetycznego, ale również toczący się w Brukseli proces legislacyjny. Konsensus odnośnie objęcia systemem ETS2 transportu i budownictwa jest tego najlepszym dowodem.
Rekordowe zyski koncernów paliwowych w 2022 r. Orlen to element szerszego zjawiska