KORONAWIRUS: Przegląd najważniejszych informacji z Polski i świata (poniedziałek 25 stycznia 2021 r.)

Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych informacji i opinii z Polski i świata, związanych z pandemią koronawirusa i jej wpływem na gospodarkę w poniedziałek 25 stycznia 2021 (do 24.00).

#COVID-19 - STATYSTYKA

• Ministerstwo Zdrowia poinformowało w poniedziałek o 2,4 tys. wykrytych zakażeniach koronawirusem. To najniższa liczba nowych infekcji od 6 października zeszłego roku. Na Covid-19 zmarło 38 osób, najmniej w tym roku. Wskaźniki opisujące przebieg pandemii kontynuują trendy spadkowe.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia, obliczenia własne.

• Globalnym liderem pod względem liczby szczepień na koronawirusa w odniesieniu do liczby ludności, pozostaje Izrael. W Europie liderem jest Wielka Brytania, a w Unii Europejskiej najlepiej radzi sobie Dania. Poniższe zestawienie, sporządzone na podstawie danych zebranych przez portal Our World in Data, zawiera 20 państw, w których wykonano najwięcej szczepień w odniesieniu do liczby ludności (plus 5 państw z grona pozostałych, w których wykonano najwięcej szczepień).

Źródło: www.ourworldindata.org. z 24 stycznia 2021 roku; * dane z 23.01; ** dane z 22.01; *** dane z 21.01

#DZIAŁANIA FISKALNE I MONETARNE

• Koszt wydłużenia wsparcia z tzw. tarczy branżowej wynosi 5,17 mld zł, z czego najkosztowniejsze jest zwolnienie ze składek na ubezpieczenia, które wynosi 1,99 mld zł - podał rząd w ocenie skutków regulacji rozporządzenia. Rozporządzenie o wydłużeniu tarczy branżowej, regulujące zasady pomocy od 1 lutego, rząd przyjął we wtorek.

#WSKAŹNIKI I DANE

• Produkcja przemysłowa w grudniu rdr wzrosła o 11,2 proc., a w ujęciu mdm spadła o 4,4 proc. - podał GUS. Ankietowani przez PAP Biznes ekonomiści oczekiwali wzrostu rdr o 8,6 proc. i spadku o 7 proc. mdm. W listopadzie produkcja przemysłowa wzrosła o 5,4 proc. rdr i spadła o 1,6 proc. mdm;

• Indeks Ifo, obrazujący nastroje wśród przedsiębiorców niemieckich, wyniósł w styczniu 90,1 pkt. wobec 92,2 pkt. w poprzednim miesiącu - podał instytut Ifo. Analitycy spodziewali się indeksu na poziomie 91,4 pkt. Indeks oczekiwań wyniósł 91,1 pkt. wobec 93,0 pkt. miesiąc wcześniej. Analitycy prognozowali 93,6 pkt. Wskaźnik ocen obecnej sytuacji wyniósł zaś 89,2 pkt. wobec 91,3 pkt. poprzednio. Tu analitycy szacowali 90,6 pkt.

#RYNKI

• Pod koniec poniedziałkowej sesji główne indeksy na GPW odrobiły część strat, jednak to nie wystarczyło, żeby wyjść nad kreskę. Na zamknięciu WIG20 poszedł w dół o 0,35 proc., WIG zniżkował o 0,53 proc., mWIG40 poszedł w dół o 1,26 proc., a sWIG80 stracił 0,47 proc. Na tle rynku wzrostem o 10 proc. wyróżniły się akcje CD Projektu;

• Notowania EUR/PLN wynosiły w poniedziałek popołudniu 4,539 i znajdowały się na podobnym poziomie jak w piątek. Kurs USD/PLN zwyżkował 0,5 proc. do 3,745;

• Rentowności krajowych obligacji spadły - obligacji 2-letnich obniżyły się o 2 pb do 0,01 proc., 5-letnich spadły o 1 pb do 0,38 proc., a 10-letnich zniżkowały o 3 pb do 1,18 proc.;

• Pierwsza sesja nowego tygodnia przyniosła wzrosty kursów spółek technologicznych, czego efektem jest kolejny rekord indeksu Nasdaq Composite. Indeks poszedł w górę o 0,69 proc. do 13.635,99 pkt. Od początku roku Nasdaq Composite zyskał już niemal 6 proc. Liderem wzrostów były akcje Apple, które podrożały 2,8 proc. i zamknęły sesję na poziomie 142,92 dol., najwyższym w historii. Indeks S&P 500 wzrósł 0,36 proc., a Dow Jones Industrial spadł o 0,12 proc.;

• W poniedziałek na europejskich giełdach przeważały spadki kursów. Na zamknięciu sesji indeks Euro Stoxx 50 spadł o 1,37 proc., niemiecki DAX zniżkował o 1,66 proc., francuski CAC 40 poszedł w dół o 1,57 proc., a brytyjski FTSE spadł o 0,84 proc. DAX i CAC-40 zakończyły sesją na najniższych poziomach w tym roku.

#FIRMY I BRANŻE

• Spółka farmaceutyczna Moderna podała, że jej szczepionka jest skuteczna także przeciwko nowym szczepom koronawirusa wykrytym w Wlk. Brytanii oraz RPA. Ostrzegła jednak, że reakcja immunologiczna zaczepionego organizmu może była 6 razy słabsza w kontakcie ze szczepem z RPA. To sugeruje, że odporność na ten szczep może wygasać w szczególności u starszych osób. Spółka wskazała, że badanie, które wykazało zmniejszoną reakcję immunologiczną opierało się na próbkach krwi pobranych od 8 ludzi, którzy zostali zaszczepieni i dwóch małp. Jak podkreślono, nawet w przypadku zmniejszonej liczby przeciwciał, pozostawały one powyżej poziomu uważanego za poziom odporności. Dyrektor ds. medycznych Moderny Tal Zaks powiedział, że spółka rozpoczęła prace nad modyfikacją obecnej szczepionki, która jeżeli zajdzie taka potrzeba, będzie mogła zostać użyta jako wzmocnienie pierwszej (Financial Time, New York Times);

• Koncern farmaceutyczny Merck podał, że zakończy prace nad dwoma szczepionkami na koronawirusa. Merck poinformował, że wyniki wczesnych testów wskazywały, że reakcje immunologiczne wywoływane przez leki były słabsze niż obserwowane podczas zakażeń koronawirusem. Chodzi o szczepionki V591 (opracowana wraz z firma Themis Bioscience) i V590 (we współpracy z IAVI). Spółka dokona odpisu w IV kw. z tytułu zaprzestania programu. Merck chce się obecnie skupić na rozwoju leku przeciwko koronawirusowi Molnupiravir, pierwsze dane o skuteczności leku mogą zostać przedstawione jeszcze w I kw. 2021 r. (Reuters);

• Ministerstwo gospodarki Tajwanu poinformowało, że producent chipów Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) skupi się na produkcji zespołów scalonych przeznaczonych do samochodów, jeżeli będzie w stanie zwiększyć swoją produkcję. TSMC jest największym na świecie zewnętrznym producentem zespołów scalonych na świecie. Oświadczenie resortu to reakcja na apel wystosowany przez niemieckiego ministra gospodarki Petera Altmaiera, który poprosił Tajwan o pomoc w rozwiązaniu problemu braków dostaw półprzewodników i chipów dla przemysłu motoryzacyjnego. Z rozmów tajwańskiego ministerstwa z TSMC wynika, że firmy motoryzacyjne zmniejszyły zamówienia na chipy w II kw. zeszłego roku w związku z czym producent przestawił produkcję na potrzeby klientów z innych branż (Reuters);

• Przedstawiciel producenta strzykawek Becton Dickinson Troy Kirpatrick poinformował, że amerykańska administracja nie omawiała ze spółką zwiększonych dostaw strzykawek o niskiej ‘martwej przestrzeni’ (w których po użyciu zostaje minimalna ilość płynu), ani nie prosiła o zwiększenie produkcji takich strzykawek. Amerykański rząd podpisał kontrakt na kupno 286 mln strzykawek z czego ok. 40 mln ma zmniejszoną ‘martwą przestrzeń’. Takie strzykawki umożliwiają pozyskanie 6 dawek szczepionki Pfizer-BioNTech z jednej fiolki zamiast 5, co mogłoby znacząco przyspieszyć akcję szczepień. Becton Dickinson ma w tym roku wyprodukować ok. 1 mld strzykawek, z których większość jest już zakontraktowana (Reuters);

• IKEA jest na ścieżce do osiągnięcia celu redukcji emisji gazów cieplarnianych o 11 proc. w ciągu roku do końca sierpnia. Redukcji emisji CO2 przez sieć w dużej mierze pomogło częściowe zamknięcie sklepów z powodu pandemii koronawirusa. Dyrektor IKEA ds. zrównoważonego rozwoju Lena Pripp-Kovac podkreśliła, że poza pandemią, na emisję wpłynęło zastosowanie energooszczędnych źródeł światła i sprzętów elektrycznych, oraz zwiększone użycie odnawialnych źródeł energii podczas transportu i produkcji. IKEA chce do 2030 r. redukować więcej gazów cieplarnianych niż emituje w swoim łańcuchu wartości (Reuters).

#OPINIE I ANALIZY

• To nie jest jeszcze czas na luzowanie obostrzeń - ocenił główny doradca premiera ds. Covid-19 prof. Andrzej Horban. Jego zdaniem znoszenie ograniczeń powinno nastąpić po zaszczepieniu zdecydowanej większości osób powyżej 70. roku życia;

• W najbliższych dniach zapadną decyzje co do tego, czy obostrzenia, które obowiązują do końca stycznia będą przedłużone, czy też będą w jakiś sposób zmodyfikowane - poinformował szef KPRM Michał Dworczyk;

• W ramach luzowania obostrzeń sanitarnych, od 1 lutego sklepy w galeriach handlowych mają zostać otwarte - wynika z informacji RMF FM. Według RMF FM, bardzo prawdopodobne jest także otwarcie hoteli dla 25 lub 50 proc. klientów. Zamknięte pozostaną natomiast restauracje i siłownie;

• Wtorkowa dostawa szczepionki Moderna została przesunięta na weekend - powiedział na briefingu szef Kancelarii premiera Michał Dworczyk;

• Biorąc pod uwagę dane, które zostały opublikowane do tej pory - o produkcji, produkcji budowlano-montażowej i sprzedaży - widać, że druga fala pandemii była mniej dotkliwa dla gospodarki i spadek PKB w IV kw. był dużo mniejszy niż na wiosnę. Wygląda na to, że ten spadek będzie mniejszy niż 3 proc. rdr, i pogłębienie recesji w stosunku do III kw. też nie będzie znaczne. Dane te nie zmieniają naszych oczekiwań co do gospodarki na kolejne kwartały. Ciągle utrzymuje się duża niepewność związana z pandemią, aczkolwiek - jak widać - niektóre sektory mogą się do tego dostosować - ocenił ekonomista Banku Millennium Grzegorz Maliszewski;

• Warto zwrócić uwagę, że od grudniowych interwencji NBP zmienność na EUR/PLN powoli wygasa. Biorąc pod uwagę tygodniowe maksima i minima ubiegły tydzień był najspokojniejszy od połowy sierpnia. Podobny spadek zmienności widoczny jest także na kursie EUR/CZK czy USD/RUB. Jest to jednak tendencja, która może sugerować, że w najbliższym czasie wzrośnie ryzyko osłabienia się walut EM, przez co kurs złotego może powoli kierować się w kierunku 4,56/EUR. Zwłaszcza, że złotemu nie pomogły nawet dobre dane z krajowej gospodarki - ocenił w rozmowie z PAP Biznes ekonomista Santander BP, Marcin Sulewski;

• W 2021 roku PZFD spodziewa się dalszego kilkuprocentowego wzrostu cen mieszkań, wynikającego z wyższych kosztów budowy, m.in. w związku ze spowolnieniem procedur administracyjnych oraz wchodzącymi w życie od stycznia nowymi normami efektywności energetycznej budynków. (...) Ponadto, podaż będzie dalej pod presją, wciąż brak jest gruntów, a mimo pandemii dostępność ziemi się nie zwiększyła - napisał w analizie Polski Związek Firm Deweloperskich;

• Mieliśmy sytuację, w której zamiast skupiać się na nauce i uzmysłowić sobie, że powinniśmy podejmować decyzje w oparciu o dane i dowody, mieliśmy do czynienia ze znaczącą ilością sprzecznych informacji, dotyczących tego co należy zrobić, i to nas wiele kosztowało- powiedział główny doradca prezydenta USA ds. medycznych Anthony Fauci o problemach w komunikacji administracji Donalda Trumpa z opinią publiczną. Fauci przemawiał podczas szczyt gospodarczego w Davos, które odbywa się w tym roku wirtualnie. Fauci wskazał także, że federalny system w USA umożliwił poszczególnym stanom ich własne i często niespójne reakcje na epidemię (Financial Times);

• Niespotykana wcześniej stymulacja fiskalna i monetarna ze strony rządów nie wsparła inwestycji w przemysł oraz narzędzi, które wspierałyby wzrost zatrudnienia i kreowały miejsca pracy – oceniono w raporcie World Economic Situation and Prospects, przygotowanym przez Organizację Narodów Zjednoczonych. W raporcie wskazano, że, największe zyski ze stymulacji płyną do rynków finansowych, podbijając ceny akcji. Dyrektor ds. monitorowania światowej gospodarki w ONZ Hamid Rashid powiedział, że obecnie obserwowany jest gigantyczny wzrost cen aktywów finansowych oraz narastająca dysproporcja pomiędzy wynikami gospodarki, a wynikami sektora finansowego (Bloomberg);

• PKB Niemiec wróci do poziomu sprzed pandemii koronawirusa prawdopodobnie w połowie 2022 r. - wynika ze wstępnej prognozy ministerstwa gospodarki, do której dotarł Reuters. Według dokumentu tegoroczny deficyt budżetowy wyniesie 7 proc. PKB, podobnie jak w roku ubiegłym. Łączny dług publiczny ma wzrosnąć do poziomu 72,5 proc. PKB, by ostatecznie zmniejszyć się do 68,75 proc. w 2024 r.;

• Według danych ONS pomiędzy 9 marca a 28 grudnia 2020 r. w Anglii i Walii Covid-19 był przyczyną 7.961 zgonów osób w wieku produkcyjnym (20-64 lata). Prawie dwie trzecie z tych zgonów - 5.128 - było wśród mężczyzn. Wyraźnie wyższe wskaźniki zgonów zanotowano wśród osób wykonujących zajęcia w bliskiej odległości od siebie oraz zawody, w których występuje regularne narażenie na kontakt z wirusem. W większości przypadków są to zajęcia i zawody niewymagające wysokich kwalifikacji;

• Mniej niż 0,01 proc. osób, które w Izraelu otrzymały obie dawki szczepionki przeciw Covid-19 firmy Pfizer, zakaziło się koronawirusem - dowodzą wstępne dane ws. skuteczności tego środka, przedstawione przez izraelską organizację ochrony zdrowia Maccabi;

• Instytutu Pasteura w Paryżu poinformował o zaprzestaniu prac nad jednym rodzajem szczepionki przeciwko koronawirusowi. Dyrektor naukowy Instytutu Pasteura Christophe D'Enfert przyznał w poniedziałek, że jest „rozczarowany” brakiem skuteczności jednej z opracowywanych szczepionek, ale Instytut będzie kontynuować badania nad pozostałymi dwoma projektami;

• Uniwersytet Oksfordzki poinformował w poniedziałek, że antybiotyki azytromycyna i doksycyklina nie pomagają w leczeniu wczesnych etapów Covid-19. W grudniu badania wykazały, że nie są one też pomocne w leczeniu zaawansowanych form Covid-19;

• Kierownictwo szpitala polowego działającego od soboty w centrum Lizbony ogłosiło, że ta licząca blisko 60 miejsc placówka “lada dzień zostanie zapełniona”. Jej dyrektor uważa, że do piątku zabraknie tam wolnych łóżek. Tymczasem władze największego portugalskiego kompleksu medycznego, szpitala Santa Maria w Lizbonie, ogłosiły, że na oddziale intensywnej terapii pozostało już tylko jedno wolne miejsce dla osób zainfekowanych koronawirusem. Portugalia zmaga się z rekordową falą zakażeń koronawirusem;

• Potrzebny jest prawdziwy lockdown przez trzy- cztery tygodnie- taką opinię wyraził w poniedziałek konsultant włoskiego Ministerstwa Zdrowia profesor Walter Ricciardi. Jego zdaniem muszą to zrozumieć wszystkie europejskie rządy. "Jeśli będziemy dalej zachowywać postawę odraczania wszystkiego i wahania oraz nie będziemy gotowi do masowych testów i tropienia kontaktów, to pandemia będzie się sączyć przez miesiące z punktu widzenia medycznego, ekonomicznego, a także psychologicznego"- ocenił Walter Ricciardi.

#POLITYKA

• Przewodnicząca KE Ursula von der Leyen rozmawiała w poniedziałek telefonicznie z prezesem firmy farmaceutycznej AstraZeneca Pascalem Soriotem w sprawie opóźnień w dostawach szczepionek do UE. KE oczekuje, że firma wywiąże się z zobowiązań zawartych w umowie. List do firmy AstraZeneca wysłała też unijna komisarz ds. zdrowia Stella Kyriakides z prośbą o dalsze wyjaśnienia. Komisarz podkreśliła w nim, że dostawy szczepionek, które zostały uzgodnione w porozumieniu między KE i firmą, musza zostać zrealizowane. Pierwsze dostawy szczepionki przeciw Covid-19 firmy AstraZeneca do krajów UE będą mniejsze od pierwotnie ustalonych z uwagi na problemy w produkcji - poinformował w piątek brytyjski koncern;

• Komisja Europejska zaproponowała w poniedziałek dodatkowe restrykcje dotyczące podróży z zagranicy do Unii Europejskiej, przedstawiając je jako odpowiedź na "nowe warianty koronawirusa i niestabilną sytuację zdrowotną na świecie". Zdaniem Komisji państwa członkowskie powinny wymagać od podróżnych posiadania negatywnego testu PCR na obecność koronawirusa przed wyjazdem i przedłożenia dowodu na uzyskanie negatywnego wyniku. Test należy wykonać najwcześniej 72 godziny przed odlotem. Obywatele UE, rezydenci i członkowie ich rodzin powinni mieć możliwość poddania się testowi po przyjeździe. Obowiązkowe badanie można połączyć z wymogiem samoizolacji i kwarantanny, a także dodatkowych badań, w razie potrzeby, przez okres do 14 dni. Państwa członkowskie powinny też wymagać od osób wjeżdżających do UE przedłożenia formularza lokalizacji pasażera zgodnie z obowiązującymi wymogami w zakresie ochrony danych. W tym celu, zdaniem KE, należy opracować wspólny europejski formularz dotyczący lokalizacji pasażerów;

• Komisja Europejska przedstawiła szczegóły propozycji wprowadzenie "ciemnoczerwonych" stref zakażeń w UE. Kolorem tym mają być oznaczane te obszary, gdzie liczba infekcji przekracza 500 osób na sto tysięcy mieszkańców w okresie dwóch tygodni. Oprócz istniejących kolorów zielonego, pomarańczowego, czerwonego i szarego Komisja proponuje dodanie „ciemnoczerwonego” na mapach zakażeń. Zgodnie z projektem, osoby przybywające z "ciemnoczerwonych" stref będą musiały posiadać negatywny wynik testu na obecność koronawirusa, jak również przejść kwarantannę;

• Niemiecki rząd kupił 200 tys. dawek leku przeciwko koronawirusowi REGN-COV2 amerykańskiej firmy Regeneron za kwotę 400 mln euro. Niemcy będą pierwszym krajem UE, który zastosuje lek. REGN-COV2 to mieszanka przeciwciał, mająca pomagać pacjentom z grup wysokiego ryzyka uniknąć rozwoju infekcji. Skuteczność leku chwalił prezydent USA Donald Trump, który otrzymał go po zakażeniu koronawirusem;

• W związku z szerzeniem się nowych wariantów koronawirusa Litwa od poniedziałku zaostrzyła kontrolę graniczną. Wymóg posiadania negatywnego testu i samoizolacji dotyczy osób przybywających z około 200 krajów, w tym z Polski. Na liście znalazły się praktycznie wszystkie państwa europejskie, poza Grecją, Finlandią i częściowo Norwegią. Jak podaje litewskie ministerstwo zdrowia, osoby przybywające z krajów objętych wzmożoną kontrolą obowiązuje posiadanie negatywnego wyniku testu na obecność koronawirusa wykonanego najpóźniej 48 godzin przed przyjazdem oraz 14-dniowa samoizolacja;

• Na Ukrainie od poniedziałku obowiązują złagodzone restrykcje przeciwepidemiczne. Otwarto szkoły, restauracje, kina, siłownie. Minister ochrony zdrowia Maksym Stepanow ocenił, że statystyka dotycząca sytuacji epidemicznej jest "dosyć optymistyczna". Cały kraj znalazł się w tzw. pomarańczowej strefie, a obecne ograniczenia - jak zapowiedział Stepanow - wstępnie obowiązują do 28 lutego. W jego ocenie dzięki obowiązującemu w dniach 8-24 stycznia lockdownowi udało się ustabilizować sytuację, odciążyć szpitale i personel medyczny;

• Hiszpański dziennik “El Pais” ustalił, że madrycka Wyższa Rada Badań Naukowych (CSIC) zamierza w najbliższych dniach rozpocząć testowanie na ludziach pierwszej hiszpańskiej szczepionki przeciwko Covid-19. Według kierownictwa CSIC jej skuteczność w badaniach na myszach wyniosła 100 proc. Według władz tej największej publicznej instytucji naukowej Hiszpanii pierwsza szczepionka rodzimej produkcji może pojawić się w sprzedaży najwcześniej w czwartym kwartale 2022 r.;

• Odchodzący w poniedziałek z rządu minister zdrowia Hiszpanii Salvador Illa został oskarżony przez większość partii w parlamencie o dezercję i karierowiczostwo. Tymczasem w kraju odnotowano rekordowo dużą liczbę nowych zakażeń koronawirusem w trakcie weekendu - blisko 94 tys. “Nie może być tak, że minister odchodzi sobie zwyczajnie tylnym wyjściem, bez żadnych wyjaśnień przed członkami parlamentu” - powiedział w poniedziałek Jaume Asens z kierownictwa lewicowego bloku Unidas Podemos;

• Lider brytyjskiej opozycyjnej Partii Pracy Keir Starmer już po raz trzeci izoluje się z powodu kontaktu lub możliwego kontaktu z osobą zakażoną koronawirusem. Jak zapewnił w poniedziałek na Twitterze, on sam nie ma żadnych objawów. (PAP Biznes)

tj/ luk/