„To był rekordowy rok w historii Grupy PCC EXOL” - relacja czatu z wiceprezesem zarządu spółki

Na wstępie chciałbym przedstawić Państwu kilka podstawowych faktów dotyczących spółki PCC EXOL. Jesteśmy giełdową spółką chemiczną, wchodzącą w skład międzynarodowej Grupy PCC. Skupiamy się na produkcji oraz sprzedaży surfaktantów, czyli związków chemicznych o zdolnościach zmieniania właściwości powierzchniowych cieczy, w której są rozpuszczone. Jesteśmy wiodącym producentem surfaktantów w Polsce i na rynkach Europy Wschodniej. Nasza stale rozwijana oferta kierowana jest do branż takich jak chemia gospodarcza i przemysłowa, włókiennicza, jak również przemysł tworzyw sztucznych, czyszczenie przemysłowe, obróbka metalu i wiele innych. Akcje PCC EXOL są notowane na GPW od sierpnia 2012 r., a obligacje od 2016 roku.

To był rekordowy rok w historii Grupy PCC EXOL. Rekordowe były przychody ze sprzedaży i zysk EBITDA. Przychody zamknęły się w kwocie 807 mln zł, co przełożyło się na blisko 19% marży brutto na sprzedaży. Skonsolidowany zysk EBITDA osiągnął historyczny poziom 91 mln zł, a skonsolidowany zysk netto - 58 mln zł. Co istotne, tak rekordowe wyniki osiągnęliśmy w sytuacji silnego trendu wzrostowego cen podstawowych surowców chemicznych i oleochemicznych oraz ich ograniczonej dostępności.

Zdecydowały głównie większy wolumen i wyższe ceny sprzedaży. Prawie o jedną czwartą zwiększyliśmy sprzedaż w grupie produktów do zastosowań przemysłowych w porównaniu do roku 2020. Tylko w samym czwartym kwartale 2021 roku przychody w tej grupie produktów wzrosły o 40% w porównaniu do czwartego kwartału 2020 roku. Analogiczna sytuacja była w grupie produktów do zastosowań w kosmetykach i detergentach – tu odnotowaliśmy prawie 30 procentowy wzrost, sam czwarty kwartał 2021 był rekordowym w historii Grupy.

Na dzisiaj my wciąż nie zauważamy większych problemów. Ubiegły rok dla wielu firm z naszej branży był trudny. Ceny surowców silnie wzrastały a do tego dochodziły zakłócenia w łańcuchach dostaw. Mimo tego udało się nam utrzymać produkcję i realizację zamówień, w przeciwieństwie do części naszej konkurencji z Europy Zachodniej. To z kolei przysporzyło PCC EXOL nowych klientów. W pierwszym kwartale 2022 sytuacja właściwie niewiele się zmieniła. Ostrożnie oceniamy, że może ona jeszcze potrwać. Można spodziewać się dalszych wzrostów cen surowców a nawet problemów z ich dostępnością.

Obecnie nie odnotowujemy większych problemów. Te potencjalne głównie mogą dotyczyć surowców. W szczególności mam na myśli zakłócenia w łańcuchach dostaw, problemy z dostępnością surowców i w konsekwencji potencjalne wzrosty ich cen.

Sytuacja w Ukrainie jest jednak wciąż dynamiczna. Bardzo trudno jednoznacznie przewidzieć jej faktyczny wpływ na nas. Ciągle analizujemy dostępne informacje, staramy się podejmować stosowne środki zaradcze. Dywersyfikacja źródeł dostaw surowców to jeden ze sposobów na ograniczenie tego ryzyka.

W ubiegłym roku nie dokonywaliśmy bezpośrednich zakupów surowców z Rosji. Według naszej najlepszej wiedzy miejsce miały pośrednie zakupy surowców z Rosji, które zużyte zostały na potrzeby PCC EXOL. W 2021 roku stanowiły one szacunkowo 1,5% kosztów zużycia materiałów i energii. Natomiast na rok 2022 nie planowaliśmy bezpośrednich zakupów surowców z Rosji, przewidywaliśmy też ograniczenie zakupów pośrednich.

Obserwujemy rozwój sytuacji. Nie wykluczamy, że mogą pojawić się dalsze zakłócenia m.in. w łańcuchach dostaw, w szczególności surowców petrochemicznych. Kluczowym dla nas jest tlenek etylenu, to pochodna ropy naftowej. Wstrzymanie dostaw z Rosji może oznaczać czasowe niedobory surowców w Europie. To z kolei mogłoby się przełożyć się na dalsze wzrosty cen i problemy z dostępnością. Jak wspomniałem wcześniej, dywersyfikacja dostawców powinna przełożyć się na ograniczenie tego ryzyka.

Nie, Grupa PCC EXOL nie ma w tych krajach żadnych inwestycji ani nawet choćby przedstawicielstw.

Na ten moment PCC EXOL nie ma czynnego prospektu emisyjnego. Decyzje o emisjach zawsze podejmowaliśmy po kompleksowej analizie potrzeb spółki i warunków panujących na rynku. Obligacje oferowane były zawsze, kiedy tylko pojawiały się przemawiąjące za tym argumenty.

Grupa PCC EXOL przede wszystkim rozwija portfolio produktów z linii GREENLINE. Wpisują się w trend zielonej chemii. Charakteryzują się m.in. naturalnym składem surowcowym, wysokim stopniem biodegradowalności, a także niską emisją CO2. Dzięki nim możemy wchodzić na nowe rynki i zdobywać nowych, wymagających klientów.

W roku 2021 ponownie utrzymaliśmy złoty poziom CSR EcoVadis. Platforma EcoVadis służy do oceny społecznej odpowiedzialności biznesu i zrównoważonych zakupów. Spółkę oceniły zewnętrzne podmioty. Takie docenienie zwiększa transparentność spółki, wzrasta też zaufanie naszych partnerów handlowych.

Decyzja o podziale zysku należy do akcjonariuszy. Jako Zarząd przedstawiamy zwykle swoją rekomendację w tym zakresie. Uwzględniamy dynamikę rozwoju Spółki i spodziewany poziom płynności finansowej. Bierzemy pod uwagę także potrzebę zabezpieczenia realizacji przyszłych i bieżących inwestycji. Ostateczne słowo należy jednak do akcjonariuszy. W tym roku decyzja zostanie podjęta na Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu w dniu 12 kwietnia.

Co do najbliższych kilku lat bardzo trudno podejmować się dzisiaj dyskusji.

Na koniec 2021 roku nasza oferta obejmowała ponad 100 produktów stworzonych zgodnie z zasadami zielonej chemii. Jeśli chodzi o ich udział w sprzedaży PCC EXOL, to w ubiegłym roku w ujęciu ilościowym było to niemal 70%, a wartościowo to blisko połowa sprzedaży spółki.

Nie publikujemy prognoz w tym zakresie. Niezależnie od tego, jest jeszcze zdecydowanie za wcześnie, aby mówić o wynikach za rok 2022.

Przede wszystkim na produktach z grupy aplikacji przemysłowych. To w większości produkty specjalistyczne, optymalizujemy ich sprzedaż względem produktów masowych. W ubiegłym roku ukończyliśmy inwestycję w instalację oksyalkilatów. Dzięki niej zwiększyliśmy wolumen surfaktantów specjalistycznych, przeznaczonych m.in. do branży czyszczenia przemysłowego, produkcji papieru oraz przetwórstwa spożywczego.

W 2021 roku zrealizowaliśmy dwie istotne inwestycje. Pierwsza to nowa instalacja oksyalkilatów. Dzięki niej zwiększyliśmy produkcję niskopiennych i antypiennych surfaktantów przeznaczonych do zastosowań przemysłowych i na rynek detergentów do użytku domowego. Projektujemy też stację filtracji pozwalającą w pełni wykorzystać potencjał nowej instalacji.

Druga istotna inwestycja to nowy ciąg produkcyjny do produkcji surfaktantów anionowych z grupy estrów fosforowych. Jesteśmy obecnie na etapie rozruchu technologicznego. Nowy ciąg umożliwi dalszy rozwój aplikacji wykorzystywanych w obróbce metali. W drugiej połowie 2021 roku zaobserwowaliśmy wzrost sprzedaży tych produktów i rosnące zainteresowanie klientów. Nowa inwestycja to dla nas duży postęp w rozwoju sprzedaży surfaktantów specjalistycznych. A to stwarza potencjał do wzrostu rentowności.

W pierwszym kwartale 2022 roku przewidujemy zakończenie inwestycji w reaktor do produkcji estrów fosforowych. Jesteśmy już po jego rozruchu mechanicznym. Teraz przeprowadzamy rozruch technologiczny i testowe syntezy. Ten reaktor zwiększy zdolności produkcyjne z aktualnych ok. 137 tys. ton do 139 tys. ton rocznie. Możliwe będzie wytwarzanie szerokiej grupy produktów do stosowania w branży obróbki metalu i czyszczenia przemysłowego i instytucjonalnego.

Pod koniec ubiegłego roku podjęliśmy decyzje o kolejnych dwóch istotnych inwestycjach. Mam na myśli rozbudowę zakładu w Płocku oraz inwestycję w Brzegu Dolnym. Tu ma powstać nowa, uniwersalna i elastyczna instalacja pozwalająca na wytwarzanie szerokiej gamy produktów. Mają one mieć zastosowanie w licznych branżach, mogą stanowić surowiec do dalszych procesów przemysłowych.

Podjęliśmy decyzję o rozbudowie wytwórni w Płocku i budowie drugiej linii technologicznej. Celem jest zwiększenie wolumenu oferowanych produktów i poszerzenie naszego portfela produktowego. Nowe wyroby znajdą zastosowane m.in. w produkcji kosmetyków, środków czystości, farb, powłok i lubrykantów. Szacowane nakłady na tę inwestycję miały wynieść ok. 94 mln zł. Przewidywany przybliżony czas zakończenia inwestycji to połowa 2024 r. Ukończenie inwestycji ma podwoić potencjalne zdolności produkcyjne w Płocku, do poziomu ok. 80 tys. ton.

W grudniu 2021 roku zapadła decyzja również o inwestycji w Brzegu Dolnym. Ma być ona realizowana przez spółkę PCC BD, której wspólnikami są PCC EXOL i PCC Rokita (obie posiadają po 50% udziałów). Nowa instalacja ma mieć bardzo uniwersalny i elastyczny charakter. Docelowo ma służyć do wytwarzania wielu produktów, stanowiących surowiec do dalszych procesów przemysłowych.

Wartość nakładów na tę inwestycję szacowaliśmy na poziomie ok. 351 mln zł, a jej zakończenie przewidywane jest na połowę 2026 roku. Wstępnie oceniamy, że przy zakładanym portfolio średnioroczne zdolności produkcyjne mają wynieść 50-55 tys. ton.

Sprzedaż eksportowa oraz krajowa zależna od kursów walut zagranicznych to ok. 95% przychodów. Natomiast import oraz zakupy pośrednio uzależnione od kursów walut stanowią ok. 90% kosztów. W ten sposób wahania kursowe walut w dużej mierze kompensują się, co daje naturalny efekt zabezpieczenia przed ryzykiem kursów walutowych. Oczywiście ostateczny bieżący wpływ wahań waluty zależny jest od wielkości zmian kursów oraz skali importu i eksportu w danym okresie, natomiast słabnąca złotówka wpływa umiarkowanie pozytywnie na wyniki Grupy PCC EXOL.

Część finansowania Grupy, jak choćby kredyty, oparta jest na zmiennej stopie procentowej, stąd podnoszenie stóp procentowych podnosi koszty finansowania Grupy PCC Exol. To natomiast nie jedyne nasze źródło finansowania. Obligacje emitowane przez PCC EXOL kwotowane są w stałym oprocentowaniu. Dodatkowo ograniczyliśmy ryzyko wzrostu stóp procentowych zawierając transakcje IRS (Swap stopy procentowej). Wobec tego, ok. 50% długu na koniec 2021 roku oparta była na stałej stopie procentowej.

W 2021 łączna wartość sprzedaży PCC EXOL do Rosji, Białorusi i Ukrainy stanowiła 3,3% naszych całkowitych przychodów ze sprzedaży. W styczniu i lutym br. udział tej sprzedaży wyniósł 2,6%. Aktualnie całkowicie wstrzymaliśmy naszą sprzedaż do tych krajów.

Stan tych należności nie przekracza 1,4 mln zł, w tym 0,15 mln zł od spółek z Grupy PCC SE. Należności od spółek spoza Grupy PCC SE są ubezpieczone w ramach polisy z gwarancjami Skarbu Państwa. Ubezpieczenie to pokrywa 95% należności i swoim zakresem obejmuje również ryzyko polityczne i sił wyższych.

Nowa instalacja do produkcji oksyalkilatów wysokomolowych daje wzrost zdolności produkcyjnych o ok. 10 tys. ton. Natomiast faktyczne zdolności zależne są od wytwarzanego asortymentu. To oznacza, że np. wydajność instalacji zmniejsza się przy produktach bardziej skomplikowanych i specjalistycznych. Z kolei reaktor do produkcji estrów fosforowych ma pozwolić zwiększyć zdolności produkcyjne o dodatkowe 2 tys. ton. Po jej zakończeniu nominalne zdolności produkcyjne w przeliczeniu na produkt standardowy wzrosną w przybliżeniu do ok. 139 tys. ton rocznie, wobec aktualnych ok. 137 tys. ton rocznie. Nadmienię jeszcze, że na początku historii Spółki potencjał produkcyjny PCC EXOL wynosił ok. 100 tys. ton rocznie.

Zabezpieczenie płynności finansowej zawsze jest dla nas priorytetem, nie tylko w sytuacjach kryzysowych. W spółce funkcjonuje system skutecznego ubezpieczania i monitorowania płatności, który sprawdził się m.in. w dobie pandemii. Dzięki temu stale utrzymujemy niski poziom przeterminowań.

Jak obserwujemy, produkty dedykowane do wytwarzania środków myjących cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem. Przez cały rok 2021 rósł popyt na aplikacje do przemysłu. Jednocześnie rośnie zapotrzebowanie na specjalistyczne środki powierzchniowo czynne. Nasze elastyczne linie produkcyjne pozwalają optymalnie dostosowywać produkcję do zapotrzebowania.

Natomiast w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu nasze działania na najbliższe lata skupią się na utrzymaniu wysokiej pozycji konkurencyjnej w obszarze CSR, co będzie weryfikowane podczas oceny EcoVadis.

Mamy też plany związane z kwestiami klimatycznymi. Naszą ambicją jest, aby w najbliższych latach 100% energii elektrycznej zużywanej w PCC EXOL pochodziło z odnawialnych źródeł energii lub aby miało pokrycie gwarancjami pochodzenia z odnawialnych źródeł energii. Z kolei w zakresie redukcji emisji chcielibyśmy do 2050 r. osiągnąć neutralność klimatyczną netto. Jednocześnie dalej będziemy dążyć do rozwijania produktów GREENLINE, o których już wspominałem.