Chiny przed ważnym wyborem! Muszą zdecydować czy chcą robić interesy z Zachodem czy Rosją
Chiny stoją przed trudnym wyborem, czy przynajmniej pośrednio poprzeć sankcje wobec Rosji, czy też otwarcie zerwać z Zachodem, co z pewnością opóźniłoby ich konwergencję gospodarczą ze Stanami Zjednoczonymi. Jeśli więc Chiny mają wybierać między robieniem interesów z Zachodem a Rosją, ekonomia podpowiada, że powinny trzymać się Zachodu. W środę odbywa się spotkanie chińskich i rosyjskich dyplomatów.
Komunistyczne władze Chin starają się podążać środkową ścieżką, udzielając retorycznego wsparcia Rosji, ale jednocześnie popierając pośrednio zachodnie sankcje, ponieważ ich największe banki i firmy obawiają się wykluczenia ze światowych rynków.
Biden powiedział, że w rozmowie telefonicznej z prezydentem Chin Xi Jinpingiem, dał jasno do zrozumienia, że naraziłby się na „poważne niebezpieczeństwo", gdyby Pekin wsparł Rosję militarnie lub poprzez uchylanie się od sankcji. Dodał, że jego zdaniem Chiny „rozumieją, że ich przyszłość gospodarcza jest o wiele bardziej związana z Zachodem niż z Rosją".
MOEX - giełda w Moskwie
Zobacz także: Rosja pozoruje normalność i otwiera giełdę w Moskwie. Ale rosyjska gospodarka i rubel upadają naprawdę
Rosja nie jest tak ważna dla Chin
Pod względem gospodarczym Rosja po prostu nie jest tak ważna dla Chin, które są około dziesięć razy większe pod względem produktu krajowego brutto. Chiny importują z Rosji niewiele znaczących towarów, ale można je zastąpić. W 2021 roku 16% chińskiego importu ropy naftowej pochodziło z Rosji, nieznacznie ustępując Arabii Saudyjskiej.
Chiny, największy importer ropy naftowej, ciężko pracowały nad dywersyfikacją źródeł i importują znaczne ilości z Iraku, Angoli, Brazylii, Omanu i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Iran i Wenezuela są potencjalnymi substytutami, jeśli rosyjska ropa zostanie wycofana z rynku. Chiny są obecnie drugim co do wielkości importerem gazu ziemnego i w zeszłym roku 40% gazu importowały z Australii, a po 11% z Kataru, Malezji i Stanów Zjednoczonych.
Ogólnie rzecz biorąc, Rosja jest dla Chin niewielkim rynkiem zbytu, a łączna wartość wymiany handlowej w 2021 r. wynosi około 150 mld USD. Dla porównania, wartość handlu USA i Unii Europejskiej wynosi prawie 600 mld USD, a jeśli dodać do tego Japonię, to handel Chin z Zachodem jest 10 razy większy niż z Rosją.
Zobacz także: Embargo na węgiel z Rosji będzie nieskuteczne, bo przepisy są dziurawe
Względy geostrategiczne idą jednak w innym kierunku. Stosunki Chin ze Stanami Zjednoczonymi są najgorsze od 50 lat. Pogorszyły się również stosunki z UE. Administracja Bidena stara się zbudować koalicję państw demokratycznych, aby przeciwstawić się Chinom. Przywódcy partii komunistycznej są coraz bardziej przekonani, że Stany Zjednoczone nigdy nie zaakceptują wzrostu znaczenia Chin, a także oburzają się na amerykańską kontrolę nad światowym systemem finansowym. Dlatego retorycznie sprzeciwiają się zachodnim sankcjom. Obwiniają NATO i USA za główną przyczynę wojny na Ukrainie. Rozpowszechniają nawet jawną dezinformację, na przykład o (nieistniejących) laboratoriach broni biologicznej w Ukrainie.
Trudno przewidzieć, co stałoby się pod względem gospodarczym w scenariuszach zakładających poważne zmiany w systemie globalnym, ale wydaje się prawdopodobne, że Chiny byłyby głównym przegranym. To, co Chiny otrzymują od Rosji, jest łatwe do zastąpienia - ropa naftowa, gaz, niektóre inne minerały i niewielka ilość żywności. Zjawisko konwergencji, które napędzało większość wzrostu Chin w ciągu ostatnich 40 lat, występuje w otwartych gospodarkach. Jeśli Chiny odetną się od Zachodu na tym średnim etapie rozwoju, prawdopodobnie zapłacą wysoką cenę w postaci wolniejszego wzrostu wydajności, a co za tym idzie - wolniejszego wzrostu poziomu życia.
Zobacz także: Ropa naftowa, oto jakie prognozy dla ceny baryłki mają analitycy po niezwykle zmiennym I kwartale 2022
Natomiast Rosja potrzebuje Chin
W środę, minister Spraw Zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow i minister spraw zagranicznych Chin Wang Yi spotkali się w Tunxi w Chinach. To druga podróż zagraniczna Ławrowa od czasu agresji Rosji na Ukrainę. Chiny i Rosja zmierzają w kierunku stworzenia nowego „sprawiedliwego, demokratycznego porządku świata" - powiedział Ławrow w nagraniu wideo opublikowanym w środę przez rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych i przetłumaczonym przez AFP. Rosyjskie MSZ publikuje na Twitterze wspólne zdjęcie dyplomatów po spotkaniu.
Foreign Ministers Sergey Lavrov and Wang Yi meet in Tunxi, China#RussiaChina pic.twitter.com/tMaLlQmn0z
— MFA Russia (@mfa_russia) March 30, 2022
Chiny wzywają do pokojowego rozwiązania konfliktu w Ukrainie ale nie potępiają Rosji za inwazję. Na początku marca Stany Zjednoczone oświadczyły, że ich zdaniem Rosja zwróciła się do Chin o pomoc wojskową, czemu Chiny zaprzeczyły. Chiny i Rosja we wspólnym oświadczeniu z 4 lutego stwierdziły, że relacje między oboma krajami „nie mają granic", a Ławrow powiedział w poniedziałek, że stosunki Rosji z Chinami są na najlepszym poziomie w historii.
Wang podzielił wyrazy zachęty ze strony Ławrowa i powiedział, że opuścił spotkanie „bardziej zdeterminowany", aby wzmocnić relacje między Chinami a Rosją, jak podaje Reuters. Ławrow jest obecnie w trakcie kolejnej podróży dyplomatycznej do Indii. Rząd w New Delhi nie potępił jeszcze Rosji za agresję. Indyjskie ministerstwo spraw zagranicznych ogłosiło w środę, że Ławrow weźmie udział w dwudniowym spotkaniu w New Delhi, które odbędzie się w tym tygodniu. Indie również unikały potępienia Rosji i zachowały neutralność podczas całego konfliktu.
