Po podpisaniu ustawy o wakacjach kredytowych przez prezydenta Andrzeja Dudę, banki zaczęły liczyć możliwe straty. Według wyliczeń ekonomistów, łączna strata 9 banków może wynieść 18,5 mld zł.
Pomysł wprowadzenia ogólnodostępnych wakacji kredytowych od początku nie podobał się bankom. Dlatego też Związek Banków Polskich apelował chociaż o wprowadzenie kryterium dochodowego dla kredytobiorców składających wniosek. W poprawkach do ustawy pominięto te kwestie, a prezydent Andrzej Duda podpisał w ubiegłym tygodniu ustawę wprowadzającą wakacje kredytowe. W skrócie, będą one przysługiwały wszystkim kredytobiorcom posiadającym kredyt w polskiej walucie. Nie dotyczy to jedynie nieruchomości, która jest wynajmowana.
Banki od kilku dni szacują potencjalne straty, które odnotują na skutek wakacji kredytowych. Tylko w tym roku kredytobiorcy, którzy skorzystają z wakacji kredytowych, nie zapłacą 4 rat. Dlatego nie pozostanie to bez wpływu na wyniki finansowe banków w III i IV kwartale br. Przykładowo Commerzbank, który jest większościowym akcjonariuszem mBanku, rozważa podjęcie kroków prawnych przeciwko Polsce. Wakacje kredytowe wpłyną bezpośrednio na wynik odnotowany przez wspomniany Commerzbank. Za to Bank Millennium w związku z tym rozważa uruchomienie planu naprawy.
„Zarząd banku zamierza doprowadzić do podwyższenia współczynników kapitałowych do satysfakcjonującego poziomu powyżej minimalnych wymogów poprzez połączenie dalszej poprawy dochodowości operacyjnej i inicjatyw mających na celu optymalizację kapitałową, takich jak zarządzanie aktywami ważonymi ryzykiem (włączając transakcje sekurytyzacyjne)” – napisano w komunikacie Banku Millennium.
Jak wynika z obliczeń ekonomisty Marcina Czaplickiego, w przypadku gdy wszyscy uprawnieni kredytobiorcy złożą wniosek o wakacje kredytowe, to strata banków wyniesie nawet 18,5 mld zł.
9 banków opublikowało raporty ESPI o wpływie wakacji kredytowych na ich wynik. Szacunki partycypacji wahają się od 50 do 90%. Łączny negatywny wpływ na wynik to ok. 12mld PLN. Przy 100% partycypacji wyniósłby on ok. 18,5mld PLN. Banki te miały po 1q22 91,6% kredytów hipo PLN w
— Marcin Czaplicki (@Mr_Czaplicki) July 15, 2022
Zobacz także: Wykorzystajcie wakacje kredytowe do nadpłaty kredytu - radzi KNF. Spłata kapitału to obecnie minimalna część raty
Wakacje kredytowe z perspektywy banków
Rząd postanowił wesprzeć kredytobiorców, którzy w wyniku rosnącej inflacji i trwającego cyklu podwyżek stóp procentowych, nie radzą sobie ze spłatą rat kredytu hipotecznego. Głównie dotyczy to kredytobiorców, którzy decydowali się na kredyt ze zmiennym oprocentowaniem przy poziomie 0,10% głównej stopy procentowej. W ostatnich miesiącach stopa referencyjna wzrosła do 6,50%, a również stawki WIBOR6M oraz 1Y nie zostawiały suchej nitki na kredytobiorcach. Wakacje kredytowe pozwalają na zawieszenie spłaty rat kredytowych przez 8 miesięcy (po 2 miesiące w III i IV kwartale 2022 i po miesiącu w każdym z kwartałów 2023 roku). Warto pamiętać, że okres spłaty kredytu zostanie wydłużony o te 8 miesięcy, co oznacza, że w przyszłości i tak przyjdzie nam je zapłacić.
Kredytobiorcy na razie się cieszą, problem pojawił się w bankach. Wakacje kredytowe bez wątpienia obciążą ich wyniki finansowe. Na poziomie wyniku odsetkowego banki poniosą solidne straty. Kredytobiorcy hipotecznie nie będą bowiem spłacać rat, a banki będą musiały płacić oprocentowanie za finansujące te kredyty depozyty. Pierwsze wyliczenia strat pojawiły się już pod koniec ubiegłego tygodnia, poniżej zerknijmy jakie szacunki opublikowały banki:
- Bank Millennium: wpływ wyniesie na poziomie grupy 1.779 mln zł, a Grupa zakłada rozpoznanie w III kw. kosztu w wysokości 75-90% tej kwoty,
- Santander Bank Polska: 1,358 mld zł na wynik brutto w III kwartale br. przy założeniu, że z wakacji skorzysta 50% klientów,
- ING Bank Śląski: 1,7 mld zł w samym lipcu, a tym samym będzie to pierwsza strata odnotowana od 14 lat,
- PKO BP: wyniki w III kwartale mogą zostać obciążone o około 3 mld zł przy założeniu, że z wakacji kredytowych skorzysta 63% klientów,
- Alior Bank: koszt wakacji kredytowych w III kwartale wyniesie 466 mln zł, przy założeniu, że z wakacji kredytowych skorzysta 60% klientów,
- mBank: negatywny wpływ wakacji kredytowych na wynik brutto w III kwartale w przedziale 1-1,4 mld zł, przy założeniu, że z wakacji kredytowych skorzysta 60-80% klientów,
- Bank Pekao: wyniki za III kwartał zostaną obciążone kwotą 2.429 mln zł brutto,
- Bank Handlowy: wynik brutto grupy w III kwartale 2022 roku zostanie obciążony o 60 mln zł.
Warto zaznaczyć, że większość z banków przy szacowanych stratach założyło, że partycypacja klientów będzie na poziomie 50-60%. Jednak wcześniejsze założenia chociażby Narodowego Banku Polskiego mówiły, że zdecydowana większość uprawnionych kredytobiorców skorzysta z możliwości niepłacenia rat przez te kilka miesięcy. Dlatego też szacowano, że koszt wakacji kredytowych wyniesie około 20 mld zł.
Notowania WIG-Banki od początku 2021 roku
Banki będą liczyć dalej straty, a kredytobiorcy, którzy chcą wyjść na tym mądrze, powinni zdecydować się na nadpłatę kredytu. Tak radzi Komisja Nadzoru Finansowego, co pozwoli na skrócenie okresu spłaty kredytu lub zmniejszenie wysokości rat kredytu.
