Wysokie rezerwy banków na kredyty we frankach szwajcarskich przesądzą o obrazie sektora w IV kwartale 2020 roku. Pomimo niezłych przychodów dla niektórych banków będzie to najsłabszy kwartał w ubiegłym roku - ocenia analityczka Haitong Banku, Marta Czajkowska-Bałdyga. W ostatnim kwartale 2020 roku łączne rezerwy banków na ten cel będą 1 mld zł wyższe niż w III kwartale - wynika z dotychczas zaprezentowanych danych.
"Pewnie można było się spodziewać, że w IV kwartale rezerwy te będą wyższe i najwyższe w 2020 roku, szczególnie przy obecnym rozwoju sytuacji w orzecznictwie sądowym i tempie wzrostu pozwów. Banki i ich audytorzy patrzą na rozwój sytuacji w tym zakresie. Trzeba pamiętać, że ubiegły rok i tak był obciążony niższymi przychodami ze względu na niższe stopy rynkowe i wyższymi kosztami ryzyka związanymi z pandemią i spowolnieniem gospodarczym" - powiedziała PAP Biznes Czajkowska-Bałdyga.
"Czwarty kwartał może być dla niektórych banków najgorszym w 2020 roku. Wcześniej oczekiwałam, że Bank Millennium będzie miał niewielki zysk, a okazuje się, że rezerw będzie więcej i zapowiedziana przez bank strata w ostatnim kwartale jest negatywnym zaskoczeniem" - dodała.
Z danych przedstawionych dotychczas przez 6 giełdowych banków wynika, że w IV kwartale 2020 roku rezerwy na kredyty walutowe wyniosą łącznie w tych bankach 1,4 mld zł, będą więc blisko 1 mld zł wyższe niż w III kwartale 2020 roku.
Rezerwy na ten cel zawiązane w ostatnim kwartale 2020 roku będą także ponad 50 proc. wyższe niż zawiązane łącznie przez te banki w okresie pierwszych trzech kwartałów 2020 roku.
Zdaniem analityczki wpływ na wyższy poziom rezerw na te kredyty mogła mieć także grudniowa propozycja przewodniczącego KNF w sprawie zawierania dobrowolnych ugód z klientami banków. W przypadku realizacji tego scenariusza banki musiałyby jednorazowo utworzyć duże rezerwy.
"Na pewno propozycja przewodniczącego KNF w sprawie ugód spowodowała, że część banków chciała wcześniej, mocniej obrezerwować ten portfel, bo realizacja ten propozycji na przykład w przypadku Banku Millennium spowoduje zejście poniżej wymaganego przez KNF współczynnika kapitałowego" - powiedziała Czajkowska-Bałdyga.
Analityczka oceniła jednak, że ostatni kwartał 2020 roku, pod względem przychodowym, był dla banków niezłym kwartałem.
"Są banki, który mówiły, że dołek marży odsetkowej był w III kwartale, jest bardzo dobra sytuacja, jeśli chodzi o wynik z opłat i prowizji, co wynika z modyfikacji cenników, dobrego wyniku na FX, lepszy będzie też pewnie trading. Koszty w tym okresie były pod kontrolą" - powiedziała Czajkowska-Bałdyga.
"To wszystko powoduje, że wynik przed rezerwami powinien być dosyć silny w IV kwartale. Dodatkowo w listopadzie był moment przełomu na NPL w sektorze bankowym - może się więc okazać, że +podstawowe+ koszty ryzyka nie będą aż tak wysokie, jak to było w pierwszej połowie roku i to mimo lockdownu" - dodała.
O zawiązaniu dodatkowych rezerw na walutowe kredyty hipoteczne poinformował w poniedziałek Bank Millennium oraz Santander Bank Polska. Wcześniej o zwiększonych rezerwach na kredyty CHF informował także mBank, ING Bank Śląski, BNP Paribas Bank Polska oraz BOŚ Bank.
Z banków z dużymi portfelami kredytów we frankach szwajcarskich informacji o rezerwach na te kredyty w ostatnim kwartale 2020 roku nie podawał PKO BP i Getin Noble Bank.
"W PKO BP zakładam, że rezerwy będą porównywalne do poprzedniego kwartału, ale trzeba pamiętać, że już w III kwartale bank zawiązał dużo wyższe rezerwy na ten cel" - powiedziała Czajkowska-Bałdyga.
W PKO BP w III kwartale koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych wyniósł 345 mln zł, podczas gdy w II kwartale było to 105 mln zł, a w I kwartale 85 mln zł.
"Nie sądzę, żeby portfel tych kredytów w Getinie różnił się od portfeli w innych bankach i bank ten działał w innych warunkach niż jego konkurenci. Trzeba pamiętać, że dotychczasowy poziom rezerw w Getinie mocno odbiegał od średniej w sektorze" - powiedziała Czajkowska-Bałdyga.
Bank Millennium zdecydował o utworzeniu w wynikach za IV kwartał 2020 r. rezerwy na ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami hipotecznymi w wysokości 379,6 mln zł, natomiast w przypadku Santandera rezerwy na ryzyko te obniżyć mają wynik grupy w ostatnim kwartale o 209,3 mln zł.
Bank Millennium przyznał, że w wyniku takiego poziomu rezerw i pomimo dobrych wyników operacyjnych spodziewa się negatywnego wyniku netto w IV kwartale 2020 r., ale dodatniego w całym 2020 roku. Wyższy poziom rezerw w porównaniu z tymi w poprzednich kwartałach według banku odzwierciedla negatywny trend w wyrokach sądowych oraz zmiany w modelu szacowania ryzyka.
mBank informował wcześniej, że w IV kwartale 2020 roku utworzył rezerwę w wysokości 439,5 mln zł na ryzyko prawne kredytów walutowych, z kolei dodatkowe odpisy w ING Banku Śląskiego w IV kwartale wyniosą około 250 mln zł
BNP Paribas Bank Polska zdecydował o zwiększeniu rezerwy na te kredyty o 101,7 mln zł, do 200,3 mln zł, z kolei Bank Ochrony Środowiska informował o utworzeniu dodatkowej rezerwy na te kredyty w wysokości 19,8 mln zł.
Zwiększenie rezerw na CHF w IV kwartale spowoduje wzrost wskaźników rezerw do wartości tych portfeli w poszczególnych bankach. Z obliczeń PAP Biznes wynika, że na najwyższym poziomie wskaźnik ten będzie w ING (wzrost do ok. 31 proc. z ok. 8 proc.). W mBanku wzrośnie od do ok. 9 proc. z ok. 6 proc., w B.Millennium do ok. 7 proc. z ok. 4 proc., Santanderze do 6 proc. z 4 proc., a BNP Paribas do 4 proc. z 2 proc.
Według wcześniejszych informacji do samego Sądu Okręgowego w Warszawie w 2020 roku wpłynęło 15,6 tys. spraw dotyczących roszczeń z umów kredytowych denominowanych i indeksowanych do franka szwajcarskiego, podczas gdy w 2019 roku było to 4,6 tys. spraw.
Dane kancelarii odszkodowawczej Votum wskazywały, że w IV kwartale 2020 roku 95 proc. sądowych wyroków w sprawach kredytów indeksowanych czy denominowanych do franka szwajcarskiego było korzystnych dla konsumentów. Z prezentowanych wcześniej danych wynikało, że w pierwszej połowie 2020 roku korzystnych dla konsumentów było łącznie 89,3 proc. spraw sądowych, a w III kwartale 91 proc. wyroków.
W przyszłym tygodniu rozpoczyna się sezon publikacji wyników za IV kwartał 2020 roku przez giełdowe banki. Pierwsze dane opublikuje Bank Millennium (2 lutego), potem Santander Bank Polska (3 lutego) oraz mBank (9 lutego).
Sebastian Karbarczyk(PAP Biznes)
seb/ gor/
