[NEWS] Amerykanie przebudowują energetykę Europy Środkowej poprzez polską spółkę
Według informacji Wzielonejstrefie.pl, polska spółka Synthos Green Energy podpisała porozumienia z węgierskim Hunatom i słowacką Slovenské Elektrárne. Chodzi o rozwój energetyki jądrowej nowego typu w Europie Środkowej z wykorzystaniem technologii BWRX-300.
Synthos Green Energy to spółka należąca do najbogatszego Polaka, Michała Sołowowa. Ma wyłączność na dystrybucję małych modułowych reaktorów jądrowych (SMR) w technologii BWRX-300, nad którymi pracuje GE-Hitachi. W Polsce za ich rozwój i wdrożenie odpowiada joint venture Synthos Green Energy i PKN Orlen – OSGE.
Czytaj także: Polski atom pod znakiem zapytania z powodu planów Francji i USA
Geopolityczny zwrot na „nowy atom”
Jak się okazuje, wiodąca zachodnia technologia SMR w pracach jakie są podejmowane nad komercjalizacją tej technologii poprzez polską spółkę docelowo dotrze także na Węgry i Słowację (na razie mówimy o listach intencyjnych). Oba kraje posiadają własny przemysł jądrowy z czasów komunistycznych i rozwijany we współpracy z Rosją. To pokazuje, że porozumienie z Synthos Green Energy ma swój wymiar technologiczny, ale i geopolityczny. Poprzez polską platformę, Amerykanie chcą trwale zmienić rzeczywistość energetyczną w Europie Środkowej. „Stary atom” ma być zastąpiony „nowym atomem” – bardziej elastycznym i dostosowanym do potrzeb przemysłu.
Slovenské Elektrárne to firma, która odpowiada za dwie elektrownie jądrowe w Mochovcach i Bohunicach. Chodzi o łącznie pięć działających bloków z reaktorami VVER, a szósty jest bliski ukończenia. To instalacje o mocy porównywalnej do jednostek SMR takich jak BWRX-300, co czyni Slovenské Elektrárne doświadczonym operatorem w zakresie obsługi reaktorów tej skali.
Z kolei Hunatom to państwowa spółka powiązana z węgierskim projektem Paks – flagową inwestycją jądrową kraju. Paks II jest obecnie w budowie, ale Budapeszt coraz wyraźniej sygnalizuje chęć dywersyfikacji technologicznej. Kierunek na amerykański SMR.
Polska z kluczową rolą w europejskiej transformacji atomowej
Na tle tych porozumień rola Polski jako właściciela wyłącznych praw dystrybucji technologii BWRX-300 w regionie nabiera szczególnego znaczenia. Synthos Green Energy nie tylko uczestniczy w pracach rozwojowych nad projektem reaktora, ale jest współwłaścicielem jego wersji referencyjnej przeznaczonej na rynek europejski. Oznacza to, że polska firma partycypuje w przychodach ze sprzedaży technologii do innych państw w tym Węgier i Słowacji, a krajowy przemysł zyskuje szansę na wejście do łańcucha dostaw i transfer kompetencji.
Jak słyszymy to część szerszej strategii Michała Sołowowa, właściciela Synthos Green Energy. Budowa tzw. Green Energy Wall przy politycznym poparciu Amerykanów. Koncepcja autorstwa Sołowowa zakłada stworzenie zintegrowanej sieci elektrowni jądrowych w Europie Środkowej i Wschodniej, działających w oparciu o bezpieczną, zachodnią technologię. Koszty ma obniżać "efekt kuli śnieżnej".
BWRX-300 to dziesiąta generacja technologii wrzących reaktorów wodnych (BWR), oparta na konstrukcji ESBWR, która uzyskała już certyfikację amerykańskiego dozoru jądrowego NRC. W przeciwieństwie do wielu projektów SMR, które istnieją jedynie na papierze, budowa pierwszego reaktora (FOAK, first of a kind) już trwa w Kanadzie, gdzie Ontario Power Generation realizuje inwestycję pod Toronto. W USA z kolei TVA (Tennessee Valley Authority) złożyło do NRC wniosek o pozwolenie na budowę BWRX-300 w lokalizacji Clinch River.
W najnowszym raporcie NEA-OECD technologia ta została oceniona jako najbardziej zaawansowana w gronie SMR-ów z krajów zachodnich.
