Alert europejski: Aktualizacja rejestru ETS – gospodarka morska, transport i budownictwo
31 lipca Komisja Europejska wystartowała z konsultacjami publicznymi w zakresie aktualizacji rozporządzenia związanego z rejestrem ETS. W ramach inicjatywy do rejestru zostaną dołączone sektory gospodarki morskiej (od 2024 r.) oraz budownictwa i transportu (od 2027 r.).
Obszar legislacyjny:
Jak podaje Komisja Europejska we wstępie do nowelizacji rozporządzenia: „Rejestr ETS został ustanowiony zgodnie z art. 19 ust. 1 dyrektywy o handlu uprawnieniami do emisji, zaś przepisy dotyczące funkcji rejestru zawarte zostały w specjalnych rozporządzeniach”. Obecnie obowiązujące rozporządzenie obejmuje czwarty okres rozliczeniowy EU ETS (tj. lata 2021-2030) i ma zastosowanie od dnia 1 stycznia 2021 r.
Nowelizacja dyrektywy o EU ETS, zawarta w pakiecie „Fit for 55” wprowadziła nowe sektory (tj. transport morski) do unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji od 2024 r. i stworzyła odrębny system ETS (ETS 2) dla budynków oraz transportu, który będzie miał zastosowanie począwszy od 2027 roku. Zmiany wynikające z nowelizacji dyrektywy muszą zostać obecnie odzwierciedlone w rozporządzeniu w sprawie rejestru, aby zapewnić przedsiębiorstwom żeglugowym i podmiotom regulowanym odpowiednie zasady i narzędzia umożliwiające rejestrację w rejestrze Unii w celu zapewnienia zgodności z całością systemu ETS.
Obecna zmiana rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/1122 – jak podkreśla organ wykonawczy UE –„stanowi więc okazję do wprowadzenia pewnych uproszczeń, które wynikają z dotychczasowych doświadczeń, a także z potrzeby usunięcia odniesień do przepisów prawnych, które zostały usunięte z dyrektywy ETS”.
Ścieżka legislacyjna:
Konsultacje publiczne uruchomione zostały dnia 31 lipca br. i zakończyły się 28 sierpnia br. Docelowo przyjęcie ostatecznej wersji projektu powinno nastąpić w IV kwartale br.
Przed uruchomianiem konsultacji publicznych Komisja kilkukrotnie przekazywała propozycje dokumentu do Grupy ekspertów ds. polityki przeciwdziałania zmianie klimatu ("CCEG") – w marcu oraz kwietniu br. Uwagi wyrażone przez w/w Grupę zostały uwzględnione podczas przygotowywania obecnej treści projektu.
Za koordynację oraz opracowywanie właściwego dokumentu odpowiedzialna jest Dyrekcja Generalna ds. Klimatu (DG CLIMA), wraz z Departamentem ds. Rynku emisji CO2 oraz czystej mobilności (CLIMA.B), oraz Wydziałami ds. Koordynacji Polityki oraz Międzynarodowych Rynków (B.1) oraz ds. Wdrażania, Wsparcia Polityki i Rejestru ETS (B.2).
Alert europejski: Nowa jakość powietrza w UE – trwają intensywne prace Parlamentu Europejskiego
Co z tego wynika?
Jak wskazuje Komisja Europejska, wśród kluczowych elementów rozporządzenia znalazły się następujące elementy:
- Przedsiębiorstwa żeglugowe podlegać będą wymogowi umorzenia uprawnień do emisji odpowiadających pewnej części ich całkowitej emisji gazów GHG, która będzie stopniowo wzrastać do 2026 roku. Wprowadzono również kilka odstępstw od wymogu umorzenia uprawnień, które mają zastosowanie do emisji z transportu morskiego.
- Ustanowione zostały szczególne zasady prowadzenia rachunków, umarzania uprawnień w odniesieniu do podmiotów regulowanych prowadzących działalność, o której mowa w załączniku III do dyrektywy 2003/87/WE (sektor budynków oraz transportu). Ponieważ nowy system handlu uprawnieniami do emisji pozostaje odrębny od istniejącego systemu dla instalacji stacjonarnych i lotnictwa, rozróżnienie to znajdzie odzwierciedlenie w odniesieniu do uprawnień wydanych dla danych sektorów w rejestrze Unii.
- Ustanowiony został nowy typ rachunku dla rządów państw trzecich, które zawarły niewiążące porozumienie z Unią zgodnie z dyrektywą ETS. Ten nowy typ rachunku będzie umożliwiać rządom państw trzecich umarzanie uprawnień nabytych na rynku unijnym.
- Wprowadzony został przepis dający właściwemu organowi państwa członkowskiego możliwość zwolnienia podmiotu regulowanego podlegającego krajowemu podatkowi od emisji dwutlenku węgla z obowiązku umorzenia uprawnień. Dodatkowo ustanowiono nowy typ rachunku dla państw członkowskich, które zdecydują się skorzystać z tej możliwości.
- Od 1 stycznia 2025 r. uprawnienia do emisji mają być wydawane również dla sektora lotniczego, w drodze bezpłatnego przydziału i sprzedaży aukcyjnej, obejmując tym samym emisje z sektorów stacjonarnego, morskiego i lotniczego.