Oszczędzanie na emeryturę z SUPER IKE: jak zyskać nawet 150 tys. zł
Obrazek użytkownika Piotr Kwestarz
14 lis 2018, 17:38

Jak dzięki IKE samodzielnie oszczędzać na emeryturę i zyskać nawet 150 tys. zł

Obecnie standardem jest emerytura na relatywnie wysokim poziomie w stosunku do wynagrodzenia, otrzymywanego przed odejściem z pracy. Za kilkanaście lat sytuacja będzie jednak wyglądać gorzej. W wielu przypadkach moment przejścia na emeryturę będzie finansowym szokiem. Tymczasem, jedynie co piąty pracujący Polak samodzielnie odkłada pieniądze na starość. To z czasem musi się zacząć zmieniać. W przyszłości emeryci będą musieli żyć ze skumulowanego w trakcie życia majątku, a nie, jak to ma miejsce dzisiaj, z pracy dużo liczniejszej grupy aktywnych zawodowo obywateli. Ta druga grupa będzie się bowiem kurczyć.

Jak oszczędzić niemal 150 tys. zł, czyli dlaczego do zabezpieczenia emerytury warto wykorzystać IKE

Według wyliczeń z raportu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) średnia stopa zastąpienia wynosi obecnie 39% średniej pensji jaką uzyskamy w trakcie aktywności zawodowej. Przykładowo, zarabiający w trakcie swojego życia średnio na rękę 5 tys. zł, otrzyma tylko 1950 zł świadczenia emerytalnego. Biorąc pod uwagę fakt, że tuż przed odejściem na emeryturą zarabiamy najlepiej, to moment zakończenia aktywności zawodowej może być prawdziwym szokiem. To nie koniec złych wiadomości. OECD alarmuje, że w przyszłości w Polsce ten wskaźnik będzie spadał i może być jednym z najniższych wśród wszystkich krajów rozwiniętych. To powoduje, że, czy nam się to podoba czy nie, musimy zacząć samodzielnie oszczędzać z myślą o emeryturze.

W długoterminowym oszczędzaniu, którym niewątpliwie jest gromadzenie kapitału na emeryturę, należy pamiętać o dostosowaniu środków do wyznaczonego celu. Zasadniczo, przynajmniej na początku, nie zaleca się takich narzędzi jak lokaty terminowe i konta oszczędnościowe, gdyż są przeznaczone i zaprojektowane raczej na krótkoterminowe oszczędności. Dają bezpieczeństwo, ale w długim terminie jest to okupione bardzo niską stopą zwrotu. Na szczęście polscy inwestorzy mają dostęp do narzędzi, które mogą być wielkimi sprzymierzeńcami w oszczędzaniu w perspektywie nie tylko lat, ale dekad. Jednym z nich, wciąż niedocenianym, jest Indywidualne Konto Emerytalne, czyli IKE.

Zobacz także: Jak skutecznie oszczędzać na emeryturę, wykorzystując IKE, akcje i obligacje? | 21% Rocznie | Podcast | Jak inwestować

Według danych KNF, na koniec 2017 r. IKE posiadało 951,6 tys. osób (na koniec 2016 r. 902,6 tys. osób), co stanowiło 5,8% liczby osób pracujących. Ta liczba powinna być dużo większa, bo dzięki IKE można sporo oszczędzić. Otóż, najważniejszą korzyścią z posiadania konta IKE są przywileje podatkowe. W perspektywie kilkudziesięciu lat różnice w zaoszczędzonym na podatkach kapitale mogą być naprawdę duże. Właściwie każdy rozsądny inwestor powinien posiadać Indywidualne Konto Emerytalne. Dlaczego?! Jeśli założymy konto IKE w formie rachunku maklerskiego, które daje najszersze możliwości oszczędzania i inwestowania, możemy kupować papiery wartościowe, akcje, czy obligacje. Badania rynków kapitałowych wskazują właśnie takie lokowanie oszczędności jako najbardziej opłacalne w perspektywie kilkudziesięciu lat. Ile konkretnie możemy zaoszczędzić dzięki IKE? Policzmy.

Jak dzięki IKE oszczędzić konkretne pieniądze? Obliczenia

Załóżmy, że odkładamy na IKE przez 30 lat. Okres oszczędzania obejmuje wiek od 35. do 65 roku życia. Co roku wykorzystujemy limit wpłat, który obecnie wynosi ok. 13,3 tys. zł rocznie (czyli odkładamy co miesiąc ok. 1100 zł). Jak bardzo zmieni się nasza sytuacja finansowa na emeryturze?

Jeśli założymy, że jesteśmy inwestorem agresywnym, inwestujemy główne w akcje i aktywnie zarządzamy portfelem, to w optymistycznym scenariuszu możemy spodziewać się średniej rocznej stopy zwrotu w wysokości 10%. Takie wyniki były realne do osiągnięcia w przeszłości na giełdzie i być może będą też realne do osiągnięcia w przyszłości. Należy jednak pamiętać o ryzyku związanym z inwestowanie w instrumenty finansowe i zmienności rynków, zwłaszcza przy oszczędzaniu na przyszłość. Przy założeniu średniej stopy zwrotu w wysokości 10%, dzięki oszczędności na podatkach, nasza sytuacja na emeryturze może wyglądać bardzo dobrze.
 

Tabela 1. Oszczędności na podatku dzięki IKE w skali 30 lat oszczędzania na emeryturę. Przy założeniu zwiększania majątku o 10% rocznie

RokCałkowity wpłacony kapitałKapitał na koniec roku powiększony o 10% (OPODATKOWANY)Kapitał na koniec roku powiększony o 10% (BEZ PODATKU NA IKE)Różnica w kapitaleRóżnica procentowa
113 329,00 zł14 408,65 zł14 661,90 zł253,25 zł1,76%
226 658,00 zł29 984,40 zł30 789,99 zł805,59 zł2,69%
339 987,00 zł46 821,78 zł48 530,89 zł1 709,11 zł3,65%
453 316,00 zł65 023,00 zł68 045,88 zł3 022,88 zł4,65%
566 645,00 zł84 698,51 zł89 512,37 zł4 813,86 zł5,68%
679 974,00 zł105 967,74 zł113 125,50 zł7 157,76 zł6,75%
793 303,00 zł128 959,77 zł139 099,95 zł10 140,18 zł7,86%
8106 632,00 zł153 814,16 zł167 671,85 zł13 857,68 zł9,01%
9119 961,00 zł180 681,76 zł199 100,93 zł18 419,17 zł10,19%
10133 290,00 zł209 725,63 zł233 672,93 zł23 947,29 zł11,42%
11146 619,00 zł241 122,06 zł271 702,12 zł30 580,06 zł12,68%
12159 948,00 zł275 061,59 zł313 534,23 zł38 472,64 zł13,99%
13173 277,00 zł311 750,23 zł359 549,55 zł47 799,32 zł15,33%
14186 606,00 zł351 410,65 zł410 166,41 zł58 755,76 zł16,72%
15199 935,00 zł394 283,56 zł465 844,95 zł71 561,39 zł18,15%
16213 264,00 zł440 629,18 zł527 091,34 zł86 462,17 zł19,62%
17226 593,00 zł490 728,79 zł594 462,38 zł103 733,59 zł21,14%
18239 922,00 zł544 886,47 zł668 570,52 zł123 684,05 zł22,70%
19253 251,00 zł603 430,92 zł750 089,47 zł146 658,55 zł24,30%
20266 580,00 zł666 717,48 zł839 760,32 zł173 042,84 zł25,95%
21279 909,00 zł735 130,24 zł938 398,25 zł203 268,01 zł27,65%
22293 238,00 zł809 084,44 zł1 046 899,97 zł237 815,53 zł29,39%
23306 567,00 zł889 028,93 zł1 166 251,87 zł277 222,94 zł31,18%
24319 896,00 zł975 448,92 zł1 297 538,96 zł322 090,03 zł33,02%
25333 225,00 zł1 068 868,93 zł1 441 954,75 zł373 085,82 zł34,90%
26346 554,00 zł1 169 855,96 zł1 600 812,13 zł430 956,16 zł36,84%
27359 883,00 zł1 279 022,95 zł1 775 555,24 zł496 532,29 zł38,82%
28373 212,00 zł1 397 032,45 zł1 967 772,66 zł570 740,21 zł40,85%
29386 541,00 zł1 524 600,73 zł2 179 211,83 zł654 611,10 zł42,94%
30399 870,00 zł1 662 502,04 zł2 411 794,91 zł749 292,87 zł45,07%


W tym przypadku, dzięki IKE, już po 20 latach jesteśmy "do przodu" 173 tys. zł i zwiększamy tym samym naszą emeryturę o 26%. Po 30 latach różnica jest już ogromna. W portfelu mamy o 45% więcej pieniędzy! Tak działa potęga procentu składanego. Oszczędności podatkowe z czasem coraz lepiej pracują i pozwalają na coraz szybsze zwiększanie kapitału.

Załóżmy teraz inny, bardziej realny scenariusz. Zdywersyfikujmy majątek na akcje oraz obligacje. Możemy założyć, że przy rozsądnym zarządzaniu nasz majątek będzie się zwiększać o średnio 5% rocznie. To realne założenie, patrząc na badania stóp zwrotu w długim terminie, przeprowadzone przez a Credit Suisse Global Investment Returns.
 

Credit Suisse


Tabela 2. Oszczędności na podatku dzięki IKE w skali 30 lat oszczędzania na emeryturę. Przy założeniu zwiększania majątku o 5% rocznie

RokCałkowity wpłacony kapitałKapitał na koniec roku powiększony o 5% (OPODATKOWANY)Kapitał na koniec roku powiększony o 5% (BEZ PODATKU NA IKE)Różnica w kapitaleRóżnica procentowa
113 329,00 zł13 868,82 zł13 995,45 zł126,63 zł0,91%
226 658,00 zł28 299,34 zł28 690,67 zł391,34 zł1,38%
339 987,00 zł43 314,28 zł44 120,66 zł806,37 zł1,86%
453 316,00 zł58 937,34 zł60 322,14 zł1 384,80 zł2,35%
566 645,00 zł75 193,12 zł77 333,70 zł2 140,57 zł2,85%
679 974,00 zł92 107,27 zł95 195,83 zł3 088,56 zł3,35%
793 303,00 zł109 706,44 zł113 951,07 zł4 244,63 zł3,87%
8106 632,00 zł128 018,37 zł133 644,08 zł5 625,70 zł4,39%
9119 961,00 zł147 071,94 zł154 321,73 zł7 249,79 zł4,93%
10133 290,00 zł166 897,18 zł176 033,27 zł9 136,09 zł5,47%
11146 619,00 zł187 525,34 zł198 830,38 zł11 305,04 zł6,03%
12159 948,00 zł208 988,94 zł222 767,35 zł13 778,41 zł6,59%
13173 277,00 zł231 321,82 zł247 901,17 zł16 579,35 zł7,17%
14186 606,00 zł254 559,18 zł274 291,67 zł19 732,50 zł7,75%
15199 935,00 zł278 737,65 zł302 001,71 zł23 264,06 zł8,35%
16213 264,00 zł303 895,35 zł331 097,24 zł27 201,90 zł8,95%
17226 593,00 zł330 071,93 zł361 647,56 zł31 575,62 zł9,57%
18239 922,00 zł357 308,67 zł393 725,38 zł36 416,71 zł10,19%
19253 251,00 zł385 648,50 zł427 407,10 zł41 758,61 zł10,83%
20266 580,00 zł415 136,09 zł462 772,91 zł47 636,82 zł11,47%
21279 909,00 zł445 817,92 zł499 907,00 zł54 089,08 zł12,13%
22293 238,00 zł477 742,37 zł538 897,80 zł61 155,43 zł12,80%
23306 567,00 zł510 959,76 zł579 838,14 zł68 878,38 zł13,48%
24319 896,00 zł545 522,46 zł622 825,50 zł77 303,04 zł14,17%
25333 225,00 zł581 484,94 zł667 962,23 zł86 477,28 zł14,87%
26346 554,00 zł618 903,91 zł715 355,79 zł96 451,88 zł15,58%
27359 883,00 zł657 838,34 zł765 119,03 zł107 280,69 zł16,31%
28373 212,00 zł698 349,62 zł817 370,43 zł119 020,81 zł17,04%
29386 541,00 zł740 501,60 zł872 234,40 zł131 732,80 zł17,79%
30399 870,00 zł784 360,74 zł929 841,57 zł145 480,83 zł18,55%


Odkładając regularnie ok. 13,3 tys. zł rocznie, zaoszczędzimy po 30 latach 400 tys. zł na emeryturę. Przy średniej rocznej stopie zwrotu 5% otrzymamy już kwotę 784 tys. zł. Jednak, korzystając w tym czasie z konta IKE, zwiększymy tę kwotę aż o 145 tys. zł. Nasz majątek zwiększy się o 18%. Jak widać, nawet ostrożne inwestowanie z przeciętnymi wynikami, może istotnie odmienić sytuację na emeryturze.

Zobacz także: Znamy nowe limity wpłat na IKE i IKZE w 2019 r. Na emeryturę można odłożyć więcej niż w 2018 

Podatki to nie jedyne zalety IKE: zasady są elastyczne, a pieniądze należą do osoby, która oszczędza

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) zostały wprowadzone jako trzeci, po ZUS i OFE sposób oszczędzania na emeryturę. Oprócz oszczędności podatkowych mają inne zalety. Najważniejszą z nich jest prawo własności zgromadzonych środków. Według ustawy, wszystkie pieniądze wpłacone na IKE należą do posiadacza konta, czyli są własnością prywatną. IKE ma taki sam status prawny jak nasze środki zgromadzone na lokacie w banku, czy każdym innym koncie bankowym lub maklerskim.

Oszczędzanie poprzez IKE nie jest obowiązkowe. Mamy całkowitą dobrowolność wpłat. Sami decydujemy kiedy, i czy w ogóle, prześlemy pieniądze na nasze indywidualne konto emerytalne. Każdy dorosły Polak może założyć konto niezależnie od jego formy zatrudnienia, statusu finansowego, czy wieku. Można także wyznaczyć osobę uprawnioną naszych środków zgromadzonych na IKE – w takim przypadku ta część majątku nie wchodzi do masy spadkowej.

Roczny limit wpłat na IKE to obecnie ponad 13,3 tys. zł

Są oczywiście pewne ograniczenia. Pierwszym z nich jest roczny limit wpłat, który w 2018 roku wyniósł 13 329 zł. Tylko tyle pieniędzy możemy wpłacić w 2018 roku na konto IKE. To oznacza, że jeżeli chcemy zgromadzić odpowiednio duży kapitał na emeryturę, to musimy regularnie dokonywać wpłat na IKE.

Limit zależy od wysokości średniej krajowej pensji. Co roku może się zmieniać, ale w ustawie został zamieszczony zapis, że tylko w górę. To oczywiście zależy od tempa wzrostu wynagrodzeń w Polsce. W przyszłym roku także wzrośnie. W 2019 r. będziemy mogli już wpłacić 14 295 zł na konto IKE.

Wypłata środków z IKE bez płacenia podatku

Środki wpłacone na IKE możemy wycofać w każdej chwili. Jeżeli zrobimy to wcześniej niż przed osiągnięciem odpowiedniego wieku lub nie spełniając innych warunków (wskazanych w ustawie o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, w zakresie dokonywania wpłat na IKE), to wiązać się to będzie z zapłaceniem podatku od zysków kapitałowych. Jednak nawet w takim przypadku posiadanie IKE jest lepszym rozwiązaniem od zwykłych kont maklerskich, czy oszczędnościowych. Płacimy bowiem podatek tylko raz, przy rezygnacji z konta, a nie co roku. Dlatego nawet jeżeli nie myślimy o oszczędzaniu tylko na emeryturę, inwestowanie przez konto IKE daje niemałe oszczędności, a im dłużej jesteśmy na giełdzie i im aktywniej inwestujemy oraz reinwestujemy wypracowane zyski, tym te oszczędności są większe.

Jeśli chcemy wypłacić środki z IKE zupełnie bez podatku, to musimy osiągnąć wiek 60 lat (lub 55 jeśli wcześniej nabędziemy uprawnienia emerytalne) i uzupełniać konto co najmniej przez 5 lat kalendarzowych, lub dokonać wpłaty ponad połowy środków co najmniej na 5 lat przed dyspozycją wypłaty.

Wykorzystanie obligacji podczas inwestowania na emeryturę. Jak to robić w praktyce?

Naszym celem oszczędzania i inwestowania na emeryturę jest odłożenie jak największych środków oraz ich pomnożenie w momencie osiągnięcia odpowiedniego wieku. Oszczędzamy i inwestujemy pieniądze z założeniem, że będą nam potrzebne dopiero za wiele lat. Dlatego, jak pokazują wyniki wspomnianego raportu Credit Suisse Global Investment Returns i praktyka, najlepszym wyjściem jest inwestowanie w bardziej ryzykowne instrumenty jak akcje, ponieważ w długim terminie przynoszą średnio wyższe stopy zwrotu niż inne rodzaje aktywów.

Jednak także przy długim horyzoncie czasowym należy mieć na uwadze ochronę kapitału i ograniczanie ryzyka, poprzez zastosowanie dywersyfikacji. Mowa o tak zwanym ryzyku „złej daty”. Chodzi o sytuację, w której moment naszego przejścia na emeryturę zbiegnie się z czasem złej koniunktury na rynkach finansowych, co znacząco obniży wartość skumulowanego przez lata kapitału.

Dlatego też na początku naszej drogi do zbudowania solidnej emerytury warto inwestować na rynku akcji. Z czasem, im perspektywa naszej emerytury robi się coraz bliższa, warto jednak przenosić coraz więcej środków w mniej ryzykowne papiery, np. w obligacje skarbowe (nie należy ich mylić z obligacjami korporacyjnymi, które charakteryzują się innym ryzykiem). Tego rodzaju działanie istotnie ogranicza ryzyko "złej daty". W ten sposób zmniejszamy ryzyko dużych zmian kapitału, zachowując wciąż realną szansę na pokonanie inflacji i uzyskanie ekstra zysku.

Zobacz także: Jak inwestować w obligacje? Lokata kapitału, czy inwestycja - dr Kamil Gemra | 21% Rocznie | Podcast | Jak inwestować 

IKE, które pozwala inwestować w akcje i obligacje

Dobry rachunek IKE powinien zatem pozwalać na wygodne oszczędzanie pieniędzy, inwestowanie ich w akcje, czy obligacje jednocześnie. Możliwość zdywersyfikowania oszczędności w ramach jednego rachunku IKE znacznie uprości zarządzanie kapitałem, a także pozwoli w pełni wykorzystać potencjał oszczędności podatkowych.

Standardem w przypadku rachunków IKE jest dostęp do rynku obligacji poprzez Catalyst. Niestety nie pozwalają one na kupno obligacji detalicznych Skarbu Państwa bezpośrednio podczas ich emisji, a taka funkcja rachunku IKE jest istotna ze względu na zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego, a także koszty.

Natomiast takie rozwiązanie proponuje DM PKO Banku Polskiego, oferując rachunek SUPER IKE. Umożliwia on lokowanie środków w różnego rodzaju papiery wartościowe, a w szczególności akcje oraz obligacje skarbowe z rynku pierwotnego. Jest to istotny wyróżnik, gdyż właśnie te papiery uchodzą za najmniej ryzykowne w swojej klasie. Możliwość w każdej chwili zamiany akcji na obligacje w ramach rachunku SUPER IKE ułatwia budowanie portfela dostosowanego do naszego wieku.
 

SUPER IKE

SUPER IKE daje możliwość inwestowania w akcje i obligacje

Drugą ważną zasadą oszczędzania na emeryturę jest zwracanie uwagi na rentowność inwestycji i koszty. Tak jak wspomnieliśmy wyżej, SUPER IKE daje możliwość inwestowania w obligacje skarbowe na rynku pierwotnym. Z informacji, które zebraliśmy wynika, że tylko ten rachunek IKE daje możliwość inwestowania w detaliczne obligacje skarbowe. Z punktu widzenia osoby oszczędzającej na emeryturę jest to istotna cecha.

Dzięki możliwości kupna obligacji z rynku pierwotnego możemy liczyć na wyższą rentowność inwestycji. A ofert na rynku pierwotnym w ostatnim czasie nie brakuje. Przykładowo 10-letnie Obligacje Skarbu Państwa indeksowane inflacją pozwalają uzyskać 2,7% rocznie w pierwszym okresie odsetkowym (a potem marża 1,5% + inflacja).

Zobacz także: Obligacje oszczędnościowe biją rekordy popularności. Skarb Państwa skutecznie konkuruje z lokatami terminowymi w bankach 

Za SUPER IKE przemawia też to, że w przypadku kupna obligacji skarbowych na rynku pierwotnym nie musimy płacić prowizji maklerskiej. W prawdzie za posiadanie konta SUPER IKE przewidziana jest stała opłata roczna, jednak przy regularnym oszczędzaniu i korzystaniu z tego rachunku szybko się ona zwraca, właśnie w postaci niezapłaconej prowizji.

Co równie istotne, inwestowanie w obligacje możemy rozpocząć od mniejszych kwot. W przypadku zakupu obligacji przez SUPER IKE nie obowiązuje nas minimalny zakup obligacji w wysokości 1000 zł – obligacje detaliczne Skarbu Państwa można kupować już od kwoty 100 zł. W dłuższym terminie, a przecież taki nas interesuje, wyższa rentowność, czy brak prowizji przełożyć się może na realne zwiększenie oszczędności. Tutaj też działa siła procentu składanego.

Podsumowując, żeby nie obudzić się na emeryturze z przychodami znacznie mniejszymi od ostatniej wypłaty, powinniśmy już teraz zacząć oszczędzać, a najlepiej robić to w mądry sposób. W długim terminie kluczowa jest elastyczność i niskie koszty. Wręcz koniecznością w takim przypadku jest skorzystanie z narzędzi, które pozwolą nam zmniejszyć podatki jak chociażby konto IKE. W ten sposób jesteśmy w stanie oszczędzić niebagatelne środki oraz aktywnie zarządzać swoimi inwestycjami. Dodatkowo, nie należy zapominać o tym, by z wiekiem zmniejszać ryzyko i dywersyfikować portfel. Można to robić dodając do portfela coraz więcej obligacji skarbowych, czyli papierów wartościowych o niskim ryzyku, które chronią przed inflacją. Dlatego warto założyć, lub przenieść się z dotychczasowego konta IKE na konto IKE, które taką formę oszczędzania umożliwia jak najniższym kosztem.

Artykuł jest częścią akcji partnerskiej prowadzonej wspólnie z Domem Maklerskim PKO Banku Polskiego

Śledź Strefę Inwestorów w Google News

Sprawdź więcej artykułów i analiz

Więcej praktycznej wiedzy o inwestowaniu na giełdzie, takiej jak analizy, artykuły, czy portfele edukacyjne, znajdziesz w części premium serwisu StrefaInwestorow.pl. Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej.