Rząd mobilizuje siły przeciw koronawirusowi. Co specustawa o przeciwdziałaniu COVID-19 oznacza dla pracowników i pracodawców?
Od 8 marca obowiązuje ustawa wprowadzająca szczególne rozwiązania w związku z koronawirusem. Wprowadza ona kilka obowiązków dla pracodawców i pracowników, a dla służb nowe uprawnienia.
W ciągu tygodnia w Polsce potwierdzono 17 przypadków zarażenia koronawirusem. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę dotyczącą procedur w związku z epidemią. Jakie szczególne rozwiązania przewidziano? Zgodnie z artykułem 3 ustawy pracodawca może zlecić pracownikowi przejście na pracę zdalną, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Służby mają prawo objąć kwarantanną wszystkie osoby z firmy, które miały kontakt z zarażoną osobą lub podejrzaną o zarażenie. Minister Zdrowia może również określić ceny maksymalne produktów leczniczych do walki z COVID-19.
Prezydent podpisał ustawę ws. szczególnych rozwiązań związanych z #koronawirus. #PAD: Mam nadzieję, że już w najbliższych dniach umożliwi ona działanie wszystkim tym, którzy odpowiadają za szpitale – po to, żebyśmy byli jeszcze lepiej przygotowani.https://t.co/WreeCGhRSJ pic.twitter.com/JmQH1pO5jB
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) March 7, 2020
Zobacz także: Koronawirus w Polsce. Na otwarciu GPW indeksy idą w dół, a kursy spółek z testami na COVID-19 w górę
Praca a koronawirus
Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 została przyjęta przez Sejm już w zeszłym tygodniu, a prezydent bez wahania podpisał ją w weekend.
Zaledwie w kilka dni w Polsce potwierdzono 17 przypadków zarażenia koronawirusem, w związku z czym przyjęto szczególne procedury postępowania. Do najważniejszych należy możliwość pracy zdalnej przez pracownika. Ustawa jednak nie określa, w jakich sytuacjach pracodawca może zlecić wykonywanie pracy z domu. Wystarczy, aby przeciwdziałał rozprzestrzenianiu się COVID-19.
Drugim, ważnym zapisem jest artykuł 4 ustawy, który mówi o prawach pracownika, którego dziecko nie może uczęszczać do placówki szkolnej ze względu na jej zamknięcie. Zapis obejmuje żłobki, przedszkola oraz szkoły, a rodzic może skorzystać z dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres nie dłuższy niż 14 dni.
Źródło: Dziennik Ustaw
Zobacz także: Goldman Sachs policzył jak bardzo koronawirus spowolni gospodarkę oraz czy wywoła kryzys
A jak wygląda kwestia wyjazdów służbowych? O tym już nie wspomniano w ustawie. Zapewne każda firma będzie rozstrzygać ten problem w sposób indywidualny. Osoby, które nie będą chciały wyjechać służbowo, ze względu na obawę o swoje zdrowie, mogą powołać się artykuł 210 Kodeksu pracy: „W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego”.
Jednak osoby, które planują w najbliższym czasie wyjazd do terenów zagrożonych, muszą liczyć się z tym, że będą musiały zostać poddane kwarantannie, jeżeli miały kontakt z osobą zarażoną. Jak czytamy w ustawie: „Osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z osobami chorymi na choroby zakaźne podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, jeżeli tak postanowią organy inspekcji sanitarnej przez okres nie dłuższy niż 21 dni, licząc od ostatniego dnia styczności”.
Co więcej, osoby mogą być poddawane kwarantannie kilkukrotnie, dopóki zagrożenie nie zostanie zniwelowane. Organizacja Pracodawcy RP przygotowali również infografikę, która przedstawia prawa i obowiązki pracodawców.
Źródło: Pracodawcy RP
Co jeszcze przewiduje specustawa o koronawirusie?
Ustawa, która weszła w życie 8 marca 2020 roku przewiduje jeszcze kilka szczególnych procedur:
- towary lub usługi służące do zwalczania epidemii koronawirusa będą mogły być zakupione z pominięciem prawa zamówień publicznych,
- farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu może wystawić receptę pacjentowi, którego życia jest zagrożone ze względu na koronawirusa,
- Minister Zdrowia może określić ceny maksymalne produktów leczniczych do walki z COVID-19,
- w przypadku nagłej potrzeby zwiększenia liczby miejsc czy pojedynczych pomieszczeń do walki z koronawirusem, będzie można pominąć przepisy prawa budowlanego oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Pomimo że Senat przyjął ustawę bez poprawek, to wśród polityków opozycji wzbudza kontrowersje. Dlatego już na środę zapowiedziano posiedzenie komisji senackich w sprawie nowelizacji specustawy.
Na świecie potwierdzono już ponad 111 tys. osób, które zostały zarażone koronawirusem. Najgorszą sytuację w Europie odnotowują Włochy, gdzie jest już ponad 7 tys. przypadków chorych. W Polsce mamy na razie 17 potwierdzonych zakażeń, jednak liczba z dnia na dzień rośnie.
