Onde, wykonawca farm wiatrowych i fotowoltaicznych, liczy, że liberalizacja przepisów dla farm wiatrowych na lądzie spowoduje wzrost liczby projektów w realizacji od 2026 roku, co pozytywnie wpłynie na przychody spółki - poinformował PAP Biznes prezes Paweł Przybylski.
"Gdy ustawa wiatrakowa zostanie znowelizowana, to możemy liczyć na co najmniej kilka gigawatów nowych mocy z wiatru na lądzie w ciągu najbliższych kilku lat. Pytanie oczywiście, kiedy legislacja przełoży się na realne projekty. Myślę, że w 2025 roku realizacji farm wiatrowych będzie mniej, a - w zależności od statusu przygotowań projektów - od 2026 roku liczba projektów i łączna moc w realizacji powinna zacząć rosnąć. To oznacza, że efekty ustawy zobaczymy po kilkunastu miesiącach, zakładając jej podpisanie do końca tego roku. Szacunki PSEW mówią o nawet 15 GW do wybudowania do 2040 roku. Do tego najnowsza wersja Krajowego Planu dla Energii i Klimatu zakłada, że na koniec tej dekady zużycie węgla w Polsce ma spaść o połowę, rosnąć w siłę mają OZE" - powiedział PAP Biznes prezes Onde Paweł Przybylski.
"Branża wiatrowa czeka na nową ustawę odległościową, by dokończyć development, wycenić projekt. Później ruszą przetargi na różne elementy, komponenty, usługi, w których będziemy mogli wziąć udział. Jeśli od 2026 roku zwiększyłaby się liczba kontraktacji i realizacji farm wiatrowych, to od tego czasu widać będzie pozytywny wpływ tego segmentu w naszych przychodach" - dodał prezes Onde.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska liczy na rozpoczęcie prac parlamentarnych nad projektem ustawy liberalizującej wymogi odległościowe dla farm wiatrowych na lądzie we wrześniu. Projekt znalazł się w wykazie legislacyjnym prac rządu.
"Nowelizacja ustawy wiatrakowej jest długo wyczekiwana przez branżę. Obserwujemy, jaki będzie dalszy rozwój projektu, ponieważ cały proces legislacyjny zajmie z pewnością jeszcze kilka miesięcy. Mam nadzieję, że prezydent podpisze ustawę jeszcze w tym roku, bo to krok niezbędny dla przeprowadzenia transformacji i zabezpieczenia energetycznego kraju, choć historia uczy, że prace przy takich projektach zwyczajowo zajmowały więcej czasu niż zakładano. Musimy być cierpliwi, choć jesteśmy już mocno spóźnieni. Zobaczymy też, jaki będzie ostateczny kształt ustawy, jak przebiegną konsultacje zewnętrzne i rozmowy w ramach samej koalicji rządowej" - powiedział prezes Onde.
Według wpisu do wykazu prac legislacyjnych RM z 8 lipca projekt MKiŚ będzie przewidywał zniesienie generalnej zasady 10H oraz nową wzajemną i minimalną odległość między instalacjami lądowej energetyki wiatrowej a zabudową mieszkaniową na poziomie 500 metrów.
"Odległość 500 metrów od zabudowań wydaje się dobrym kompromisem, spełniającym oczekiwania branży, odbiorców energii i oczywiście lokalnych społeczności. Jej ustalenie zostało poprzedzone szeregiem konsultacji, dyskusji i analiz. Z analiz Instrat wynika, że przy 500 metrach, nawet siedem procent powierzchni Polski będzie spełniało kryteria techniczne pod lokalizację nowych farm wiatrowych, z uwzględnieniem też zmian technologicznych, czyli wielkości turbin wiatrowych. Zależy to jednak też od innych czynników, choćby uzyskiwania warunków przyłączeniowych przez deweloperów, decyzji środowiskowych i innych dokumentów niezbędnych do uzyskania pozwolenia na budowę" - powiedział Paweł Przybylski.
Jak podano we wpisie do wykazu prac RM, zgodnie z przekazaną do Komisji Europejskiej wstępną wersją aktualizacji Krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu do 2030 r., prognozy wskazują na wzrost udziału OZE w elektroenergetyce do co najmniej 50 proc. w 2030 r. Przewiduje się, że w 2030 r. łączna moc zainstalowana w lądowej energetyce wiatrowej wyniesie ok. 15,8 GW.
Wchodzące w skład grupy Erbud Onde jest generalnym wykonawcą farm wiatrowych i fotowoltaicznych.
"Na polskim rynku budowy farm wiatrowych na lądzie jesteśmy liderem. Zrealizowaliśmy 3,5 GW mocy i 1.400 fundamentów pod turbiny, a w Polsce moc w wietrze wynosi ponad 10 GW. Rynek budowy farm fotowoltaicznych jest bardziej rozdrobniony, z około 19 GW, niemal 12 GW stanowią mikroinstalacje. Onde ma kilkanaście procent udziału w rynku zawodowych instalacji PV, jeśli chodzi o zakończone realizacje" - powiedział prezes, dodając, że spółka chce utrzymać duże udziały rynkowe.
"W części wiatrowej branża stoi oczywiście obecnie przed wyzwaniami po stronie podaży projektów, dlatego dywersyfikujemy portfel zleceń. W fotowoltaice sukcesywnie wchodzimy w nowe przetargi. Rozwijamy naszą działalność w tych obszarach, zastanawiamy się, jak możemy przedstawić naszą ofertę klientom i inwestorom, by widzieli wartość dodaną. Cieszy nas bardzo powracanie klientów z nowymi zapytaniami, bo to pokazuje siłę marki Onde. Jako wciąż nowy człowiek w tej organizacji mogę powiedzieć, że ta opinia rzetelnego wykonawcy jest rzeczywiście powszechna w branży i jest z pewnością wyróżnikiem firmy" - dodał Przybylski, który jest prezesem firmy od lipca.
Ponadto od 3 lat spółka Onde zajmuje się developmentem OZE, czyli pracami deweloperskimi nad portfelem swoich projektów.
"Mamy ambicje, by sukcesywnie zwiększać liczby i moc tych projektów, zarówno w fotowoltaice, jak i wietrze. Prace deweloperskie postępują" - powiedział prezes Onde.
"Rozmawiamy też z potencjalnymi zainteresowanymi kupnem naszych projektów. Tylko od początku 2024 roku sprzedaliśmy cztery projekty o łącznej mocy ok. 60 MW, jednocześnie pozyskując kontrakty na dokończenie ich dewelopmentu i budowę oraz świadczenie usług O&M. Rozpoczęliśmy też budowę największego jak na razie projektu z własnego portfela, 32-megawatowego Parku PV „Lewałd Wielki”. Jesteśmy teraz w kontakcie z kilkoma firmami, które są zainteresowane kupnem projektów, sprawdzają nasze portfolio. Jeśli warunki będą satysfakcjonowały obie strony, to możliwe jest przeprowadzenie jakiejś transakcji, choć trudno powiedzieć, czy jeszcze w tym roku" - dodał Przybylski.
W 2023 roku spółka wygenerowała cash flow operacyjny na poziomie 143,7 mln zł. Na koniec grudnia ub. roku miała ponad 65 mln zł środków pieniężnych.
"Mamy plany na nowe transakcje, inwestycje, ale za wcześnie na szczegóły. Monitorujemy rynek pod kątem nowych możliwości rozwoju, sprawdzamy, co się dzieje w energetyce. Zastanawiamy się nad rozwojem w nowych obszarach, np. w magazynach energii. Transformacja energetyczna to historyczny projekt przemiany Polski, zakładający olbrzymie projekty i środki na ich realizację. Kluczem jest odpowiednie przygotowanie spółki i maksymalne wykorzystanie swoich kompetencji" - powiedział prezes.
Pytany, czy spółka przewiduje posiadanie własnych produkcyjnych aktywów OZE, odpowiedział: "Nie mamy swoich działających aktywów OZE. Możemy o tym pomyśleć, ale żadne decyzje w tej sprawie nie zapadły".
Przybylski poinformował, że firma myśli o rozwoju działalności na rynkach zagranicznych.
"Onde większość przychodów uzyskuje z działalności w Polsce, ale jesteśmy świadomi, że polityka klimatyczna i transformacja systemów energetycznych dotyka wszystkich krajów Unii Europejskiej. W związku z tym zastanawiamy się, jak przekuć nasz sukces w Polsce na podobny sukces w innym kraju bądź krajach Unii Europejskiej. Analizujemy tę kwestię i więcej będzie można powiedzieć, gdy zapadną jakieś decyzje" - powiedział prezes.
"Myślimy o krajach bałtyckich, szerzej Europie Środkowo-Wschodniej, może Niemczech. Myślę, że pierwsze kroki moglibyśmy robić w obszarze generalnego wykonawstwa projektów wiatrowych lub PV, bo z tego obszaru się wywodzimy i jesteśmy w stanie skopiować pewne procesy i procedury" - dodał Przybylski.
W 2023 roku Onde miało 1,08 mld zł przychodów wobec 1,09 mld zł rok wcześniej. Za ponad 72 proc. sprzedaży odpowiadała realizacja projektów w OZE. Ponad 280 mln zł przychodów spółka wygenerowała w segmencie budownictwa inżynieryjno-drogowego.
"Wywodzimy się jako spółka z budownictwa drogowego i to cały czas jest jeden z filarów naszej działalności, odpowiadający, w zależności od okresu, za kilkanaście do 20 proc. udziałów w przychodach. Mamy zespoły, które pracują nad przetargami w kujawsko-pomorskim i w północno-zachodniej Polsce. Nie jest to łatwy segment, jest dużo małych firm, które są bardziej skłonne do akceptacji niektórych ryzyk, więc są przed nami wyzwania w tym obszarze, ale nie odpuszczamy i chcemy być zauważalni na tej części rynku" - powiedział prezes Onde.
Zysk operacyjny Onde w 2023 roku wzrósł do 48,3 mln zł z 21,9 mln zł w 2022 r. EBITDA wzrosła o 91 proc. rdr do 57,3 mln zł.
W pierwszym kwartale tego roku przychody spadły do 168 mln zł ze 182,7 mln zł przed rokiem. EBITDA wyniosła 24,4 mln zł wobec 1 mln zł straty w I kwartale 2023 r.
"Po pandemii i po wybuchu wojny cały czas musimy starać się minimalizować ryzyko fluktuacji cen surowców. Ponadto, mierzymy się z presją na wzrost kosztów płac. Staramy się jednak zarządzać kosztami. Szukamy synergii, oszczędności, efektu skali" - powiedział prezes Onde.
"Priorytetem dla zarządu jest szukanie nowych kontraktów, akwizycja nowych klientów, szukanie nowych obszarów działalności, dyscyplina kosztowa. Chcemy być nadal postrzegani jako partner pierwszego wyboru do realizacji przedsięwzięć w energetyce odnawialnej" - dodał Paweł Przybylski.
Prezes Onde widzi dla spółki szansę w transformacji energetycznej.
"Unia Europejska kładzie duży nacisk na rozwój wszystkich źródeł OZE, wprowadza różnego rodzaju dyrektywy, które nakładają na kraje członkowskie obowiązki np. tworzenia obszarów przyspieszonego rozwoju i upraszczania procesów zdobywania pozwoleń, co będzie wspierać rozwój rynku OZE. Uważam, że w długim terminie zarówno PV, jak i wiatr na lądzie oraz morzu mają w Europie dobrą perspektywę, choć tempo zmian może być różne, w zależności od kraju. W Polsce, gdzie większość produkowanej energii pochodzi z węgla brunatnego bądź kamiennego, możliwości inwestycyjnych powinno być dużo i będziemy chcieli jako Onde z tego skorzystać" - powiedział.
Jak wskazał, wyzwaniem w realizacji projektów OZE są teraz warunki przyłączeniowe.
"W ciągu ostatnich dwóch i pół lat liczba odmów, które dotknęły zarówno projekty wiatrowe, jak i projekty fotowoltaiczne liczona była w dziesiątkach gigawatów i zbliża się do niemal 100 proc. składanych wniosków. Doraźnym rozwiązaniem jest cable pooling, czyli hybrydyzacja projektów, tzn. dołączanie źródeł wiatrowych do istniejących fotowoltaicznych lub odwrotnie. Takie modele, bazując na tym samym przyłączu, znacznie zwiększają produkcję i obecnie pracujemy również nad hybrydyzacją projektów z naszego portfela" - powiedział prezes Onde.
"Musimy też stale monitorować legislację, gdyż np. w obszarze fotowoltaiki pojawił się pomysł zmiany sposobu wyliczenia podstawy opodatkowania podatku od nieruchomości od instalacji PV, co mogłoby kilkukrotnie zwiększyć koszt takiego podatku" - dodał Przybylski.
Anna Pełka
(PAP Biznes), #ONDpel/ gor/
