Od dłuższego czasu na giełdzie nie debiutowała żadna spółka Skarbu Państwa. Dlatego też nie może dziwić szum związany z debiutem Banku Pocztowego. Zebraliśmy więc informacje na temat tego IPO. Co może zaoferować Bank Pocztowy akcjonariuszom? Dlaczego wchodzi na giełdę? Czy warto zainteresować się tym debiutem?To lista pytań jaką postawiliśmy.
Krótka historia banku
Bank Pocztowy powstał w 1990 roku, ale dopiero w 1998 rozpoczął proces przekształcania w bank detaliczny. Jego siłą od samego początku była ścisła współpraca z Pocztą Polską, dzięki której jego usługi stały się dostępne od razu w całym kraju przez sieć kilku tysięcy placówek Poczty, a nawet zaczęły być oferowane za pośrednictwem jej listonoszy.
Obecnie bank ma około 1,5 miliona klientów, co oznacza wzrost o 50% w stosunku do 2011 roku. Co istotne, bank także konsekwentnie poprawia swoją rentowność.
Ilustracja 1. Akcjonariat Banku Pocztowego. Źródło: raport roczny.
Akcjonariuszami Banku Pocztowego są oczywiście Poczta Polska (ok. 75% akcji) oraz - i tu ciekawostka - PKO BP (ok. 25% akcji).
Plany wprowadzenia na giełdę Poczty Polskiej
W zeszłym roku nikt jeszcze nie słyszał o planach debiutu Banku Pocztowego. Natomiast swój debiut zapowiadała Poczta Polska. Miała ona pójść w ślady poczty portugalskiej oraz brytyjskiej, które zadebiutowały na giełdach w 2013 roku. Debiut jednak wciąż przesuwano. Pierwsze zapowiedzi na ten temat padły już w 2011 roku, a obecnie zarząd spółki zapowiada wejście Poczty Polskiej na giełdę w 2016 roku.
Tym czasem, w cieniu zapowiadanego wielkiego debiutu Poczty, trwały negocjacje nad przejęciem Banku Pocztowego przez PKO BP. Prezes PKO BP Zbigniew Jagiełło tłumaczył, że prowadzenie banku wymaga dużych nakładów finansowych, więc nie ma sensu by Poczta, która sama ma kłopoty i przechodzi restrukturyzację, zajmowała się jeszcze bankiem.
Tutaj pojawił się zdecydowany opór zarządu Poczty, gdyż właśnie w usługach finansowych Poczta upatrywała szansy na rozwój swojej instytucji. Prezes Poczty Polskiej Jerzy Jóźkowiak podkreślił znaczenie Banku:
„Poczta co roku traci ok. 10 proc. klientów. Nie stać nas, aby nie budować wartości w oparciu o to co jest dostępne na wyciągnięcie ręki”.
Dodatkowo, KNF w tym samym okresie rekomendował zachowanie zysków przez banki zaangażowane w kredyty walutowe, jakim niewątpliwie jest też PKO BP. Negocjacje więc upadły i PKO BP postanowił wycofać się z inwestycji.
Co zostanie więc zaoferowane akcjonariuszom?
Zarząd PKO BP w kwietniu 2015 postanowił wyjść z inwestycji w Bank Pocztowy poprzez sprzedaż akcji w ofercie publicznej. Pod koniec sierpnia ogłoszono, że PKO BP sprzeda około 1/3 ze swojego 25% pakietu akcji. Debiut Banku Pocztowego na giełdzie jest też na rękę Poczcie Polskiej, gdyż będzie to okazja do wyemitowania nowych akcji i dokapitalizowania banku.Planowany debiut ma mieć miejsce w październiku 2015 roku.
Główny akcjonariusz Banku Pocztowego, czyli Poczta Polska, nie będzie sprzedawała swoich akcji, ale wyemitowane zostaną nowe papiery wartościowe. Jeśli wszystkie akcje nowej emisji znalazłyby właściciela, udział Poczty w akcjonariacie spadłby z 75% do 51%.
Oczywiście oznacza to, że przy okazji debiutu zostanie wyemitowany duży pakiet akcji (do 4,6 mln sztuk). Bank planuje pozyskać 200 mln zł. Cały bank został natomiast wyceniony przez oferujących w przedziale 589-845 mln zł.
Czy warto zainteresować się tym IPO?
Ilustracja 2. Liczba klientów Banku Pocztowego. Źródło: raport roczny.
Dzięki integracji z Pocztą Polską i wykorzystaniu wspólnych baz klientów, Bank rok do roku odnotowuje wzrost ich liczby (Rysunek 2). Należy zaznaczyć, że znaczącą grupą klientów są emeryci.
Ilustracja 3. Zysk netto (słupki) oraz rentowność ROE (linia) Banku Pocztowego. Źródło: raport roczny.
Rosną także zyski oraz rentowność (Rysunek 3). Bank skupia się na sprzedaży głównie kredytów detalicznych, które są najbardziej rentowne. Nie jest też obciążony problemem kredytów w walucie obcej, a w szczególności kredytami hipotecznymi we franku szwajcarskim. W obecnej sytuacji stanowi to bardzo istotną przewagę nad konkurencją.
Środki z emisji akcji zostaną przeznaczone na realizację celów ujętych w strategii rozwoju na lata 2015-2018. Docelowo, Bank Pocztowy ma aspiracje, aby stać się wiodącym bankiem detalicznym w Polsce.
Niestety nie brak też głosów sceptycznych co do debiutu. Głównym czynnikiem ryzyka wymienianym przez analityków jest zapowiadany podatek bankowy. Przeprowadzenie IPO przed wyborami obciąża bank dodatkowym ryzykiem politycznym, co może mieć znaczący wpływ na ostateczną cenę akcji.
Pragnący zachować anonimowość, jeden z zarządzających TFI powiedział dla PAP:
"To mały bank, ze słabą bazą klientów. Nie bardzo wiem, po co miałbym go mieć w swoim portfelu. Kluczowym czynnikiem ryzyka jest zapowiadane wprowadzenie podatku bankowego w wysokości 0,39 proc. aktywów banku. Jeśli ten podatek wejdzie w życie, to wycena Banku Pocztowego spada poniżej 300-280 mln zł"
Dodatkowym ryzykiem jest wzrost składki na BFG i ogólna zła koniunktura w sektorze bankowym spowodowana ostatnimi decyzjami politycznymi. Niektórzy analitycy wręcz przewidują wstrzymanie oferty, aż do czasu wyjaśnienia kwestii podatku bankowego.
Dyskonto dla inwestorów indywidualnych?
Kiedy ostatecznie zadebiutuje bank, dowiemy się pewnie jeszcze w tym miesiącu. Zapewne debiut będzie ciekawy i jeszcze o nim będziemy pisać.
Na koniec warto jeszcze wspomnieć o jednej ważnej rzeczy, z punktu widzenia inwestora indywidualnego Oferta dla inwestorów indywidualnych zostanie przeprowadzona w ramach programu „Akcjonariat Obywatelski”. Jest to program zachęcający inwestorów indywidualnych do udziału w prywatyzowanych spółkach Skarbu Państwa. Wcześniej na podobnych zasadach były przeprowadzane debiuty takich spółek jak PZU czy PKP Cargo. Możliwe więc, że akcje w tej ofercie zostaną zaoferowane z dyskontem dla inwestorów indywidualnych względem ceny ostatecznej dla inwestorów instytucjonalnych. Jednak czy tak będzie dowiemy się dopiero po publikacji prospektu emisyjnego.
