Branża nieruchomości komercyjnych nie radzi sobie z zrównoważonym rozwojem. 60% firm nie jest nie jest w stanie spełnić wymogów ESG
2024 rok zbliża się wielkimi krokami, a razem z nim szereg wyzwań, z jakimi będzie musiała zmierzyć się branża nieruchomości komercyjnych. Wśród firm szczególnym problemem okazuje się kwestia pozafinansowej działalności. Według raportu Deloitte aż 60% firm z branży nie będzie w stanie spełnić wymogów ESG.
W 2024 roku branża nieruchomości komercyjnych zmierzy się z licznymi wyzwaniami, w tym wysokimi kosztami finansowania, ograniczoną dostępnością kapitału oraz kluczowymi kwestiami związanymi z zrównoważonym rozwojem. W kontekście tych ostatnich wiele firm będzie musiało pilnie przyspieszyć, bo zgodnie z raportem Deloitte aż 60% firm z branży nie będzie w stanie spełnić wymogów ESG.
„Nasze tegoroczne badanie wykazało, że oczekiwania liderów działających na rynku nieruchomości dotyczące wyników finansowych znów spadły, bo aż 60 proc. z nich spodziewa się obniżenia przychodów do końca tego roku. Dla porównania, w ubiegłym roku wskazywało na to jedynie 48 proc. badanych. Z kolei wśród największych zagrożeń wpływających na sytuację finansową w 2024 roku znajdują się działania cybernetyczne, regulacje klimatyczne i sytuacja makroekonomiczna wynikająca z wysokiej inflacji i związanym z tym rosnącym kosztem kapitału” – mówi Dominik Stojek, partner, lider sektora nieruchomości w Polsce, Deloitte.
Obowiązkowe raportowanie ESG
Czym jest ESG? Environmental, Social, Corporate Governance to trzy kluczowe obszary zrównoważonego rozwoju, odpowiedzialności społecznej i zarządzania, które stają się coraz ważniejsze dla inwestorów i firm, także w branży nieruchomości.
W styczniu 2023 r., w życie weszła unijna dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), zgodnie z którą europejskie przedsiębiorstwa będą zobowiązane do pełniejszego ujawniania informacji dotyczących ESG.
Od 2025 r. obowiązkiem przygotowania takiego raportu za rok 2024 zostaną objęte wszystkie duże przedsiębiorstwa i spółki będące jednostkami zainteresowania publicznego, które zatrudniają co najmniej 500 osób (a ich suma bilansowa przekroczy 85 mln zł lub roczne przychody 170 mln zł).
W następnym roku dołączą do tego grona firmy, które spełnią 2 z 3 kryteriów: zatrudniają powyżej 250 pracowników, suma bilansowa przekracza 85 mln zł, roczne przychody przekraczają 170 mln zł.
Z kolei raport za 2026 rok będą zobowiązane złożyć również małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na rynkach regulowanych spełniające przynajmniej 2 warunki z 3: zatrudnienie powyżej 10 pracowników, suma bilansowa przekracza 1,5 mln zł, przychody powyżej 3 mln złotych. W naszej ocenie realne przygotowanie danych potrzebnych do raportowania ESG dla małych i średnich firm będzie wymagane znacznie wcześniej – takich informacji będą potrzebować nie tylko inwestorzy oraz kontrahenci, którzy będą zobligowani do przygotowania własnych raportów z uwzględnieniem danych od dostawców, ale również konsumenci coraz częściej zwracający uwagę na kwestie społeczno-ekologiczne.
Raporty będą musiały podlegać audytowi przez niezależny podmiot weryfikujący.
Tylko 60 proc. polskich firm zaczęło przygotowywać się na raportowanie ESG
Branża nieruchomości nieprzygotowana na zmiany
Mimo ewoluujących przepisów, wiele firm z branży nieruchomości nie jest jeszcze gotowych na spełnienie wymagań dotyczących ESG. Zgodnie z raportem Deloitte, 60% firm twierdzi, że brakuje im istotnych elementów niezbędnych do spełnienia oczekiwanych standardów. Problemem ma być tu brak danych, procesów i narzędzi kontroli wewnętrznej, które są niezbędne do spełnienia oczekiwanych standardów.
Nowe legislacje w branży
W ostatnim czasie zostały uchwalone lub podjęte inicjatywy legislacyjne, które w ciągu najbliższych 12–18 miesięcy będą miały znaczący wpływ na rynek nieruchomości.
Wśród kluczowych zmian mających istotny wpływ na sektor znajduje się nowa ustawa dotycząca ograniczania inflacji (IRA) w Stanach Zjednoczonych. Jej celem jest przede wszystkim poprawa efektywności energetycznej w budynkach komercyjnych. Europejskim odpowiednikiem jest w tym przypadku unijny plan przemysłowy Zielonego Ładu, dzięki któremu państwa członkowskie będą miały szanse na dotację inwestycji w dziedzinie energii odnawialnej oraz inicjatyw związanych z dekarbonizacją.
„Pomimo pojawienia się pozytywnych inicjatyw legislacyjnych, aż połowa dyrektorów finansowych wyraża obawy związane z możliwą eliminacją lub zmniejszeniem ulg i korzyści podatkowych. Natomiast kolejną najczęściej wskazywaną przez 46 proc. firm obawą były kwestie zawiązane z cenami transferowymi” – mówi Dominik Stojek.
Zrównoważony rozwój w nieruchomościach
W branży nieruchomości komercyjnych coraz większe znaczenie przypisuje się koncepcji ESG. Już od kilku przy transakcjach sprzedaży i wynajmu budynków komercyjnych, istotnym czynnikiem staje się posiadanie certyfikatów potwierdzających zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju.
W ramach kompleksowej analizy ESG, ocena przedsiębiorstw obejmie szerszy zakres kryteriów, uwzględniając wyniki w obszarze ochrony środowiska, aspektów społecznych oraz ładu korporacyjnego. Oprócz parametrów takich jak efektywność energetyczna, stosowanie odnawialnych źródeł energii czy ślad węglowy, uwaga skierowana będzie także na kwestie pracownicze i społeczne.
Co z tego wynika?
Autorzy raportu wskazują, że liderzy rynku nieruchomości, którzy chcieliby budować, eksploatować i utylizować budynki w sposób bardziej zrównoważony, powinni rozważyć przeprowadzanie regularnych ocen jakości działań. Miałyby one zapewnić kompleksowość i weryfikowalność wskaźników ESG, a także przyspieszyć przechodzenie na rozwiązania w zakresie czystej energii.
Zgodnie z prognozami ekspertów Deloitte, najbliższe 18 miesięcy będzie miało kluczowe znaczenie dla liderów branży w kwestii ustanowienia solidnej bazy operacyjnej na kolejne lata. Sposób, w jaki organizacje zdecydują się odpowiedzieć na zidentyfikowane wyzwania oraz potencjalne szanse dla rynku nieruchomości, będzie decydujący dla ich przyszłości.
